Listi yfir fullvalda ríki

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
A long row of flags
Fánar aðildarríkja og áheyrnarríkja Sameinuðu þjóðanna fyrir framan Þjóðahöllina í Genf, Sviss.

Listi yfir fullvalda ríki gefur yfirlit yfir fullvalda ríki um allan heim með upplýsingum um stöðu þeirra og viðurkenningu á fullveldi þeirra.

Hægt er að skipta ríkjunum 208 í þrjá flokka eftir því hver staða þeirra er innan Sameinuðu þjóðanna: 193 aðildarríki,[1] 2 áheyrnarríki, og 13 önnur ríki. Dálkurinn „Deilur um fullveldi“ sýnir að fullveldið er óumdeilt í 188 tilvikum, en umdeilt í 18 tilvikum. Af þessum 18 eru 6 aðildarríki, 1 áheyrnarríki og 11 önnur ríki. Að auki eru 2 ríki með sérstaka stöðu.

Listar af þessu tagi eru alltaf umdeilanlegir, þar sem engin bindandi skilgreining er til á því hvaða skilyrði ríki þurfa að uppfylla til að teljast fullvalda. Nánar er fjallað um skilyrðin hér fyrir neðan. Á listanum eru líka lönd sem eru talin hafa stöðu fullvalda ríkja de facto, en ekki ætti að líta á það sem stuðning við kröfur um viðurkenningu á sjálfstæði þeirra.

Skilgreiningar[breyta | breyta frumkóða]

Þessi listi á rætur að rekja til skilgreiningarinnar á því hvað telst fullvalda ríki samkvæmt fyrstu grein Montevídeósáttmálans frá 1933. Samkvæmt sáttmálanum, þarf fullvalda ríki að hafa þessa eiginleika: (a) stöðugan fólksfjölda, (b) afmarkað landsvæði, (c) ríkisstjórn, og (d) möguleika á því að vinna með öðrum ríkjum, svo fremi sem það hafi ekki fengist með vopnavaldi, hótunum eða öðrum þvingunaraðgerðum.[2]

Deilt er um það hvort og að hve miklu leyti viðurkenning skiptir máli fyrir sjálfstæði ríkja. Ef skilgreiningunni hér að framan er fylgt ætti hún að nægja til að ríki teljist sjálfstæð, og viðurkenning annarra ríkja skiptir þá engu máli. Á hinn bóginn, ef óskilyrtu kenningunni um ríkjamyndun er fylgt getur ríki aðeins talist fullgildur aðili að alþjóðasamskiptum ef önnur ríki viðurkenna fullveldi þess. Á eftirfarandi lista eru ríki sem:

  • líta á sig sem sjálfstæð ríki (til dæmis með sjálfstæðisyfirlýsingu) og eru oft álitin uppfylla skilgreininguna að framan, eða
  • eru viðurkennd sem sjálfstæð ríki af minnst einu aðildarríki Sameinuðu þjóðanna.

Í sumum tilvikum kann að vera umdeilt hvort tiltekið ríki uppfylli skilyrðin í Montevídeósáttmálanum. Ríki sem telja sig fullvalda en uppfylla ekki öll skilyrðin eru stundum kölluð hálfgildingsríki.[3][4]

Á grundvelli þessara skilyrða eru því 208 ríki á listanum:

  • 205 ríki sem njóta viðurkenningar minnst eins aðildarríkis Sameinuðu þjóðanna
  • 1 ríki sem uppfyllir skilyrðin, en er aðeins viðurkennt af ríkjum sem ekki eru aðildarríki Sþ (Transnistría)
  • 1 ríki sem uppfyllir skilyrðin, en nýtur ekki viðurkenningar neins annars ríkis (Sómalíland)

Í töflunni er að finna undirlista yfir lönd sem eru ýmist ekki fullvalda eða eru nátengd öðru fullvalda ríki. Þar er líka að finna svæði þar sem yfirráð annars ríkis eru takmörkuð með alþjóðasamningum. Þetta eru:

  • Ríki í frjálsu sambandi við annað ríki
  • Tvö svæði undir yfirráðum Pakistan sem eru hvorki fullvalda, hjálendur né hlutar annarra ríkja: Azad Kasmír og Gilgit Baltistan
  • Hjálendur annars ríkis, auk landsvæða sem sýna mörg einkenni hjálenda
  • Landsvæði sem stofnuð hafa verið með alþjóðasamningum

Listinn[breyta | breyta frumkóða]

Heiti ríkjanna hér eru í langflestum tilvikum samkvæmt lista Árnastofnunar yfir ríkjaheiti.[5]

Almennt og opinbert heiti Aðild að Sameinuðu þjóðunum[6] Deilur um fullveldi Frekari upplýsingar um stöðu og viðurkenningu fullveldis
A AAA A AAA A AAA
ZZZ↓ Aðildarríki og áheyrnarríki Sþ ↓ A AAA ZZZ
ZZZAbkasía → Sjá færsluna fyrir Abkasíu
 Afganistan A Aðildarríki Sþ A Engar Ríkjandi stjórn í Afganistan sem nefnir landið „íslamska emírsdæmið Afganistan“, hefur ekki verið viðurkennd af neinu ríki. Sameinuðu þjóðirnar viðurkenna stjórn „íslamska lýðveldisins Afganistan“ sem réttmæta stjórn landsins.[7][8]
 Albanía – Lýðveldið Albanía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Alsír – Alþýðulýðveldið Alsír A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZAlþýðulýðveldið Kína → Sjá færsluna fyrir Kína
ZZZAlþýðulýðveldið Kórea → Sjá færsluna fyrir Norður-Kóreu
 Andorra – Furstadæmið Andorra A Aðildarríki Sþ A Engar Andorra er samfurstadæmi þar sem embætti þjóðhöfðingja deilist á Frakklandsforseta og biskupinn af Urgell,[9] sem aftur er skipaður af páfa.
 Angóla – Lýðveldið Angóla A Aðildarríki Sþ A Engar
 Antígva og Barbúda A Aðildarríki Sþ A Engar Antígva og Barbúda á aðild að Breska samveldinu. Eitt sjálfstjórnarhérað, Barbúda, er hluti af ríkinu.
 Argentína – Argentínska lýðveldið[10] A Aðildarríki Sþ A Engar Argentína er sambandsríki 23 fylkja og einnar sjálfstjórnarborgar.[11]
 Armenía – Lýðveldið Armenía A Aðildarríki Sþ Ekki viðurkennt af Pakistan. Pakistan viðurkennir ekki Armeníu vegna átakanna um Nagornó-Karabak.[12][13][14]
 Aserbaísjan – Lýðveldið Aserbaísjan A Aðildarríki Sþ A Engar Eitt sjálfstjórnarhérað, Sjálfstjórnarlýðveldið Naksjivan, er útlenda Aserbaísjan.
 Austur-Tímor – Lýðstjórnarlýðveldið Tímor-Leste[15] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Austurríki – Lýðveldið Austurríki A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Austurríki er sambandsríki 9 fylkja.
 Ástralía – Samveldið Ástralía A Aðildarríki Sþ A Engar Ástralía er aðili að Breska samveldinu og sambandsríki sex fylkja, þriggja yfirráðasvæða og sex handanhafssvæða, auk tilkalls til lands á Suðurskautslandinu. Handanhafssvæði Ástralíu eru:
 Bahamaeyjar – Samveldi Bahamaeyja[16] A Aðildarríki Sþ A Engar Bahamaeyjar eiga aðild að Breska samveldinu.
 Bandaríkin – Bandaríki Norður-Ameríku A Aðildarríki Sþ A Engar Bandaríkin eru sambandsríki 50 fylkja, eins alríkisumdæmis og eins innlimaðs yfirráðasvæðis (Palmýrurif). Auk þess fer alríkisstjórnin með yfirráð yfir 13 hjálendum. Af þeim eru fimm byggðar:

Hún fer líka með stjórn nokkurra óbyggðra eyja:

Stjórnin gerir líka tilkall til eftirfarandi svæða:

Þrjú sjálfstæð ríki hafa gerst sambandsríki Bandaríkjanna með samningi um frjálst samband:

 Bangladess – Alþýðulýðveldið Bangladess A Aðildarríki Sþ A Engar
 Barbados A Aðildarríki Sþ A Engar
 Barein – Konungsríkið Barein A Aðildarríki Sþ A Engar
 Belgía – Konungsríkið Belgía A Aðildarríki Sþ A Engar Belgía á aðild að Evrópusambandinu. Belgía er sambandsríki þriggja málsamfélaga og þriggja héraða.
 Belís A Aðildarríki Sþ A Engar Belís á aðild að Breska samveldinu.
 Benín – Lýðveldið Benín A Aðildarríki Sþ A Engar
 Bosnía og Hersegóvína A Aðildarríki Sþ A Engar Bosnía og Hersegóvína er mynduð úr tveimur aðilum:

Auk þess er Brčko-umdæmi sjálfstjórnarumdæmi.[17]

 Botsvana – Lýðveldið Botsvana A Aðildarríki Sþ A Engar
 Bólivía – Fjölþjóðaríkið Bólivía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Brasilía – Sambandslýðveldi Brasilíu A Aðildarríki Sþ A Engar Brasilía er sambandsríki með 26 fylki og eitt alríkisumdæmi.
 Bretland – Sameinað konungsríki Stóra-Bretlands og Norður-Írlands A Aðildarríki Sþ A Engar Bretland á aðild að Breska samveldinu. Það er samsett úr fjórum aðildarlöndum: Englandi, Norður-Írlandi, Skotlandi og Wales. Bretlandi tilheyra 13 hjálendur auk tilkalls til lands á Suðurskautslandinu:

Breska krúnan fer líka með yfirráð yfir þremur krúnunýlendum með heimastjórn:

 Brúnei – Þjóðin Brúnei, bústaður friðarins A Aðildarríki Sþ A Engar
 Búlgaría – Lýðveldið Búlgaría A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Búrkína Fasó A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZBúrma → Sjá færsluna fyrir Mjanmar
 Búrúndí – Lýðveldið Búrúndí A Aðildarríki Sþ A Engar
 Bútan – Konungsríkið Bútan A Aðildarríki Sþ A Engar
 Chile/Síle – Lýðveldið Chile A Aðildarríki Sþ A Engar Tilkall Chile til lands á Suðurskautslandinu er formlega skilgreint sem sveitarfélagið Antártica Chilena sem aftur er hluti af Magellaneshéraði.
ZZZCooks-eyjar → Sjá færsluna fyrir Cooks-eyjar
ZZZCôte d'Ivoire → Sjá færsluna fyrir Fílabeinsströndina
 Danmörk – Konungsríkið Danmörk A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Tvö heimastjórnarsvæði eru hluti af konungsríkinu:

Danmörk, Færeyjar og Grænland mynda þrjú lönd konungsríkisins. Danmörk er aðildarríki Evrópusambandsins, en aðildin nær ekki til Færeyja og Grænlands.[18][19]

 Djibútí – Lýðveldið Djibútí A Aðildarríki Sþ A Engar
 Dóminíka – Samveldi Dóminíku A Aðildarríki Sþ A Engar
 Dóminíska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar
 Egyptaland – Arabíska lýðveldið Egyptaland A Aðildarríki Sþ A Engar
 Eistland – Lýðveldið Eistland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins
 Ekvador – Lýðveldið Ekvador A Aðildarríki Sþ A Engar
 El Salvador – Lýðveldið El Salvador A Aðildarríki Sþ A Engar
 Eritrea – Eritreuríki A Aðildarríki Sþ A Engar
 Esvatíní – Konungsríkið Esvatíní[20] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Eþíópía – Sambandslýðveldið Eþíópía A Aðildarríki Sþ A Engar Eþíópía er sambandsríki níu héraða og tveggja borga.
 Filippseyjar – Lýðveldið Filippseyjar A Aðildarríki Sþ A Engar Eitt sjálfstjórnarhérað, Bangsamoro, tilheyrir Filippseyjum.
 Finnland – Lýðveldið Finnland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
  •  Álandseyjar eru hlutlaust og herlaust heimastjórnarsvæði innan Finnlands.
 Fídjieyjar – Lýðveldið Fídjieyjar A Aðildarríki Sþ A Engar Eitt sjálfstjórnarhérað er á Fídjieyjum, Rotuma.[21][22]
 Fílabeinsströndin – Lýðveldið Côte d'Ivoire[23] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Frakkland – Franska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Frakklandi tilheyra fimm handanhafsumdæmi og -héruð:Franska Gvæjana, Guadeloupe, Martinique, Mayotte og Réunion. Frakklandi tilheyra líka handanhafssvæðin:
 Gabon – Gabonska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar
 Gambía – Lýðveldi Gambíu[24] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Gana – Lýðveldið Gana A Aðildarríki Sþ A Engar
 Georgía A Aðildarríki Sþ A Engar Georgíu tilheyra tvö sjálfstjórnarlýðveldi, Adjara og sjálfstjórnarlýðveldið Abkasía. Abkasía er de facto undir stjórn Abkasíu. Suður-Ossetía er annað de facto sjálfstætt ríki innan Georgíu sem nýtur takmarkaðrar alþjóðlegrar viðurkenningar.
 Gínea – Lýðveldið Gínea A Aðildarríki Sþ A Engar
 Gínea-Bissá – Lýðveldið Gínea-Bissá A Aðildarríki Sþ A Engar
 Grenada A Aðildarríki Sþ A Engar Grenada er aðili að Breska samveldinu.
 Grikkland – Hellenska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Eitt sjálfstjórnarsvæði, Atosfjall, er innan Grikklands.[25]
 Grænhöfðaeyjar – Lýðveldið Cabo Verde[26] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Gvatemala – Lýðveldið Gvatemala A Aðildarríki Sþ A Engar
 Gvæjana – Samvinnulýðveldið Gvæjana A Aðildarríki Sþ A Engar
 Haítí – Lýðveldið Haítí A Aðildarríki Sþ A Engar
 Holland – Konungsríkið Holland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Innan konungsríkisins eru fjögur lönd með heimastjórn:

Að auki eru þrjú handanhafssveitarfélög í Karíbahafi: Bonaire, Saba og Sint Eustatius. Erópusambandsaðildin nær aðeins til Hollands (Evrópuhlutans).

 Hondúras – Lýðveldið Hondúras A Aðildarríki Sþ A Engar
 Hvíta-Rússland/Belarús – Lýðveldið Belarús[27] A Aðildarríki Sþ A Engar Mörg ríki viðurkenna ekki forseta Hvíta-Rússlands, Alexander Lúkasjenkó, eftir umdeildar forsetakosningar árið 2020. Litáen lítur svo á að samstarfsráð sem Svjatlana Tsikanúskaja leiðir sé réttkjörin stjórn landsins.[28]
 Indland – Lýðveldið Indland A Aðildarríki Sþ A Engar Indland er sambandsríki 28 fylkja og átta sambandssvæða.
 Indónesía – Lýðveldið Indónesía A Aðildarríki Sþ A Engar Indónesíu tilheyra fimm sjálfstjórnarhéruð: Aceh, Djakarta, Papúa, Vestur-Papúa og sérstjórnarhéraðið Yogyakarta.
 Íran – Íslamska lýðveldið Íran A Aðildarríki Sþ A Engar
 Írak – Lýðveldið Írak A Aðildarríki Sþ A Engar Írak er sambandsríki[29] 19 landstjóraumdæma. Fjögur þeirra mynda sjálfstjórnarhéraðið Kúrdistanhérað.
 Írland[30] A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Ísland A Aðildarríki Sþ A Engar
 Ísrael – Ísraelsríki A Aðildarríki Sþ Ekki viðurkennt að hluta Ísrael hefur de facto yfirráð yfir landsvæðum sem Palestínuríki gerir tilkall til. Það hefur innlimað Austur-Jerúsalem,[31] sem nýtur takmarkaðrar alþjóðlegrar viðurkenningar.[32] Ísrael hefur ýmis konar stjórn á svæðum á Vesturbakkanum, og er enn talið hafa hernámslið á Gasaströndinni.[33][34][35][36]

28 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna og Sahrawi-lýðveldið viðurkenna ekki Ísrael. Meirihluti aðildarríkja Sþ lítur á Frelsissamtök Palestínumanna, PLO, sem réttmætan fulltrúa Palestínumanna, en samtökin viðurkenndu Ísrael árið 1993.

 Ítalía – Ítalska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Á Ítalíu eru 5 sjálfstjórnarhéruð: Ágústudalur, Fríúlí-Venezia Giulia, Sardinía, Sikiley og Suður-Týról.
 Jamaíka A Aðildarríki Sþ A Engar Á aðild að Breska samveldinu.
 Japan A Aðildarríki Sþ A Engar
 Jemen – Lýðveldið Jemen A Aðildarríki Sþ A Engar
 Jórdanía – Hashemíska konungsríkið Jórdanía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kambódía – Konungsríkið Kambódía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kamerún – Lýðveldið Kamerún A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kanada A Aðildarríki Sþ A Engar Kanada er aðili að Breska samveldinu. Það er sambandsríki 10 fylkja og þriggja sjálfstjórnarsvæða.
 Kasakstan – Lýðveldið Kasakstan A Aðildarríki Sþ A Engar
 Katar – Katarríki A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kenía – Lýðveldið Kenía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kirgistan – Kirgisíska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kína – Alþýðulýðveldið Kína[37] A Aðildarríki Sþ Ekki viðurkennt að hluta. Lýðveldið Kína gerir tilkall til alls Kína. Í Kína eru fimm sjálfstjórnarhéruð, Guangxi, Innri-Mongólía, Ningxia, Tíbet og Xinjiang. Auk þeirra eru sérstjórnarhéruðin:

Kína gerir tilkall til Taívan sem er undir stjórn lýðveldisins Kína sem aftur gerir tilkall til alls Kína.

14 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna og Vatíkanið viðurkenna ekki alþýðulýðveldið. Fyrir utan Bútan viðurkenna þau stjórn lýðveldisins Kína sem réttmæta stjórn alls Kína.

ZZZKína, Lýðveldið → Sjá færsluna fyrir Lýðveldið Kína
 Kíribatí – Lýðveldið Kíribatí A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZKongó, Lýðstjórnarlýðveldið → Sjá færsluna fyrir Lýðstjórnarlýðveldið Kongó
ZZZKongó, Lýðveldið → Sjá færsluna fyrir Lýðveldið Kongó
 Kosta Ríka – Lýðveldið Kosta Ríka A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kólumbía – Lýðveldið Kólumbía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kómorur – Kómorubandalagið A Aðildarríki Sþ A Engar Kómorur eru sambandsríki þriggja eyja með sjálfstjórn.
ZZZKórea, Norður → Sjá færsluna fyrir Norður-Kóreu
ZZZKórea, Suður → Sjá færsluna fyrir Suður-Kóreu
ZZZKósovó → Sjá færsluna fyrir Kósovó
 Króatía – Lýðveldið Króatía A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Kúba – Lýðveldið Kúba A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kúveit – Kúveitríki A Aðildarríki Sþ A Engar
 Kýpur – Lýðveldið Kýpur A Aðildarríki Sþ Ekki viðurkennt af Tyrklandi[38] Aðildarríki Evrópusambandsins. Norðausturhluti eyjunnar er de facto sjálfstæða Tyrkneska lýðveldið á Norður-Kýpur.

Tyrkland viðurkennir ekki fullveldi Kýpur vegna Kýpurdeilunnar. Tyrkland viðurkennir hins vegar stjórn Tyrkneska lýðveldisins á Norður-Kýpur.

 Laos – Alþýðulýðveldi Laóta A Aðildarríki Sþ A Engar
 Lesótó – Konungsríkið Lesótó A Aðildarríki Sþ A Engar
 Lettland – Lýðveldið Lettland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Liechtenstein – Furstadæmið Liechtenstein A Aðildarríki Sþ A Engar
 Litáen – Lýðveldið Litáen A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Líbanon – Líbanska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar
 Líbería – Lýðveldið Líbería A Aðildarríki Sþ A Engar
 Líbía – Líbíuríki A Aðildarríki Sþ A Engar
 Lúxemborg – Stórhertogadæmið Lúxemborg A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Lýðstjórnarlýðveldið Kongó[39] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Lýðveldið Kongó[40] A Aðildarríki Sþ A Engar
 Madagaskar – Lýðveldið Madagaskar A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZMakedónía → Sjá færsluna fyrir Norður-Makedóníu
 Malasía – Sambandsríkið Malasía A Aðildarríki Sþ A Engar Malasía er sambandsríki 13 fylkja og þriggja alríkisumdæma.
 Malaví – Lýðveldið Malaví A Aðildarríki Sþ A Engar
 Maldívur – Lýðveldi Maldíva A Aðildarríki Sþ A Engar
 Malí – Lýðveldið Malí A Aðildarríki Sþ A Engar
 Malta – Lýðveldið Malta A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Marokkó – Konungsríkið Marokkó A Aðildarríki Sþ A Engar Hluti Vestur-Sahara sem Marokkó gerir tilkall til er undir stjórn Sahrawi-lýðveldisins.
 Marshalleyjar – Lýðveldið Marshall-eyjar A Aðildarríki Sþ A Engar Í frjálsu sambandi við Bandaríkin.
 Máritanía – Íslamska lýðveldið Máritanía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Máritíus – Lýðveldið Máritíus A Aðildarríki Sþ A Engar Rodrigues er sjálfstjórnareyja innan Máritíus.
 Mexíkó – Bandaríki Mexíkó A Aðildarríki Sþ A Engar Mexíkó er sambandsríki 31 fylkis og einnar sjálfstjórnarborgar. Sapatistar hafa de facto yfirráð yfir uppreisnarsveitarfélögum í Chiapas.
 Mið-Afríkulýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar
 Miðbaugs-Gínea – Lýðveldið Miðbaugs-Gínea A Aðildarríki Sþ A Engar
 Míkrónesía – Sambandsríki Míkrónesíu A Aðildarríki Sþ A Engar Í frjálsu sambandi við Bandaríkin. Míkrónesía er sambandsríki fjögurra fylkja.
 Mjanmar – Lýðveldi bandalags Mjanmar A Aðildarríki Sþ A Engar Wa-fylki er de facto sjálfstætt ríki innan Mjanmar. Sameinuðu þjóðirnar hafa ekki viðurkennt herforingjastjórnina í Mjanmar sem réttmæt stjórnvöld.[8]
 Moldóva – Lýðveldið Moldóva A Aðildarríki Sþ A Engar Í Moldóvu eru sjálfstjórnarhéruðin Gagauzia og austurbakki Dniester. Austurbakkinn og borgin Bender eru de facto undir stjórn Transnistríu.
 Mongólía A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZMontenegró → Sjá færsluna fyrir Svartfjallaland
 Mónakó – Furstadæmið Mónakó A Aðildarríki Sþ A Engar
 Mósambík – Lýðveldið Mósambík A Aðildarríki Sþ A Engar
 Namibía – Lýðveldið Namibía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Naúrú – Lýðveldið Naúrú A Aðildarríki Sþ A Engar
 Nepal – Sambandslýðveldið Nepal A Aðildarríki Sþ A Engar Nepal er sambandsríki 7 sýslna.
 Níger – Lýðveldi Níger A Aðildarríki Sþ A Engar
 Nígería – Sambandslýðveldið Nígería A Aðildarríki Sþ A Engar Nígería er sambandsríki 36 fylkja og eins alríkishéraðs.
 Níkaragva – Lýðveldið Níkaragva A Aðildarríki Sþ A Engar Tvö sjálfstjórnarhéruð eru innan Níkaragva: Atlántico Sur og Atlántico Norte.
ZZZNiue → Sjá færsluna fyrir Niue
 Norður-Kórea – Alþýðulýðveldið Norður-Kórea A Aðildarríki Sþ Suður-Kórea gerir tilkall til Norður-Kóreu. Þrjú aðildarríki Sþ viðurkenna ekki Norður-Kóreu: Frakkland, Japan og Suður-Kórea. Suður-Kórea gerir tilkall til yfirráða á öllum Kóreuskaganum.[41]
 Norður-Makedónía – Lýðveldið Norður-Makedónía A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZNorður-Kýpur → Sjá færsluna fyrir Tyrkneska lýðveldið á Norður-Kýpur
 Noregur – Konungsríkið Noregur A Aðildarríki Sþ A Engar Noregur fer með stjórn tveggja aðskildra landsvæða í Evrópu:

Noregur fer með stjórn einnar útlendu og gerir tilkall til tveggja landsvæða á Suðurskautslandinu:

 Nýja-Sjáland A Aðildarríki Sþ A Engar Nýja-Sjáland á aðild að Breska samveldinu. Nýja-Sjálandi tilheyrir eitt heimastjórnarsvæði og eitt tilkall á Suðurskautslandinu:

Ríkisstjórn Nýja-Sjálands fer með utanríkismál að hluta fyrir tvö ríki sem eru í frjálsu sambandi við Nýja-Sjáland:

Þessi lönd eiga í sjálfstæðu stjórnmálasambandi við ýmis ríki, hafa samningsrétt innan Sameinuðu þjóðanna og eru aðilar að ýmsum undirstofnunum þeirra.

 Óman – Soldánsdæmið Óman A Aðildarríki Sþ A Engar
 Pakistan – Íslamska lýðveldið Pakistan A Aðildarríki Sþ A Engar Pakistan er sambandsríki fjögurra fylkja og eins höfuðborgarsvæðis. Pakistan fer með stjórn svæða í Kasmír, en hefur ekki formlega innlimað þau,[42][43] heldur lítur á þau sem umdeild svæði.[44][45] Þessir hlutar skiptast í tvö landsvæði, og stjórn þeirra er aðskilin frá stjórn Pakistan:

Azad Kasmír er lýst sem „sjálfstjórnarfylki undir stjórn Pakistan“ meðan Gilgit-Baltistan er lýst sem sjálfstjórnarsvæðum.[46][47][48] Oftast er ekki litið á þessi svæði sem fullvalda, þar sem þau uppfylla ekki skilyrðin til þess.[47][49][50]

 Palaú – Lýðveldið Palaú A Aðildarríki Sþ A Engar Í frjálsu sambandi við Bandaríkin.
 Palestína - Palestínuríki A Áheyrnarríki Sameinuðu þjóðanna og aðili að 2 undirstofnunum þeirra. Ekki viðurkennt að hluta. Palestínuríki lýsti yfir sjálfstæði árið 1988. Það er ekki viðurkennt af Ísrael, en hefur hlotið viðurkenningu 138 annarra ríkja.[51] Ríkið hefur engin ákveðin landamæri eða raunveruleg yfirráð yfir megninu af því landsvæði sem það gerir tilkall til.
 Panama – Lýðveldið Panama A Aðildarríki Sþ A Engar
 Papúa Nýja-Gínea – Sjálfstætt ríki Papúu Nýju-Gíneu A Aðildarríki Sþ A Engar Papúa Nýja-Gínea á aðild að Breska samveldinu. Það hefur eitt sjálfstjórnarsvæði: Bougainville.
 Paragvæ – Lýðveldið Paragvæ A Aðildarríki Sþ A Engar
 Perú – Lýðveldið Perú A Aðildarríki Sþ A Engar
 Portúgal – Portúgalska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Portúgal nær yfir tvö heimastjórnarsvæði: Asóreyjar og Madeira.
 Pólland – Lýðveldið Pólland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Rúanda – Lýðveldið Rúanda A Aðildarríki Sþ A Engar
 Rúmenía A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Rússland – Rússneska sambandsríkið A Aðildarríki Sþ A Engar Rússland er sambandsríki 85 sambandsaðila (lýðvelda, héraða, sýslna, sjálfstjórnarsvæða, alríkisborga og sjálfstjórnarhéraðs).
ZZZSahrawi-lýðveldið → Sjá færsluna fyrir Sahrawi-lýðveldið
 Salómonseyjar A Aðildarríki Sþ A Engar Salómonseyjar eiga aðild að Breska samveldinu.
 Sambía – Lýðveldið Sambía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Sameinuðu arabísku furstadæmin A Aðildarríki Sþ A Engar Sameinuðu arabísku furstadæmin eru sambandsríki sjö furstadæma.
 Samóa – Sjálfstætt ríki Samóa A Aðildarríki Sþ A Engar
 Sankti Kristófer og Nevis – Sambandsríki Sankti Kristófer og Nevis A Aðildarríki Sþ A Engar Sankti Kristófer og Nevis er aðili að Breska samveldinu og sambandsríki tveggja eyja: Sankti Kristófer og Nevis.
 Sankti Lúsía A Aðildarríki Sþ A Engar Sankti Lúsía er aðili að Breska samveldinu.
 Sankti Vinsent og Grenadínur A Aðildarríki Sþ A Engar Sankti Vinsent og Grenadínur á aðild að Breska samveldinu.
 San Marínó – Lýðveldið San Marínó A Aðildarríki Sþ A Engar
 Saó Tóme og Prinsípe – Lýðstjórnarlýðveldið Saó Tóme og Prinsípe A Aðildarríki Sþ A Engar Príncipe er sjálfstjórnarhérað innan Saó Tóme og Prinsípe.
 Sádi-Arabía – Konungsríkið Sádi-Arabía A Aðildarríki Sþ A Engar
 Senegal – Lýðveldið Senegal A Aðildarríki Sþ A Engar
 Serbía – Lýðveldið Serbía A Aðildarríki Sþ A Engar Í Serbíu eru tvö sjálfstjórnarhéruð, Vojvodina og Kósovó og Metohija. Síðarnefnda héraðið er de facto undir stjórn Kósovó.
 Seychelleseyjar – Lýðveldið Seychelles-eyjar A Aðildarríki Sþ A Engar
 Simbabve – Lýðveldið Simbabve A Aðildarríki Sþ A Engar
 Singapúr – Lýðveldið Singapúr A Aðildarríki Sþ A Engar
 Síerra Leóne – Lýðveldið Síerra Leóne A Aðildarríki Sþ A Engar
 Slóvakía – Slóvakíska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Slóvenía – Lýðveldið Slóvenía A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Sómalía – Sambandslýðveldið Sómalía A Aðildarríki Sþ A Engar Sómalía er sambandsríki sex fylkja. Tvö þeirra, Púntland og Galmudug, hafa lýst yfir sjálfstjórn, og eitt, Sómalíland, er de facto sjálfstætt ríki.
ZZZSómalíland → Sjá færsluna fyrir Sómalíland
 Spánn – Konungsríkið Spánn A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Spánn skiptist í 17 sjálfstjórnarhéruð og tvær borgir með sérstjórn.
 Srí Lanka – Sósíalíska lýðveldið Srí Lanka A Aðildarríki Sþ A Engar
 Suður-Afríka – Lýðveldið Suður-Afríka A Aðildarríki Sþ A Engar
 Suður-Kórea – Lýðveldið Kórea A Aðildarríki Sþ Norður-Kórea gerir tilkall til Suður-Kóreu. Í Suður-Kóreu er eitt sjálfstjórnarhérað, Jejudo.[52] Suður-Kórea er ekki viðurkennd af Norður-Kóreu sem gerir tilkall til yfirráða á öllum Kóreuskaganum.
ZZZSuður-Ossetía → Sjá færsluna fyrir Suður-Ossetíu
 Suður-Súdan – Lýðveldið Suður-Súdan A Aðildarríki Sþ A Engar Suður-Súdan er sambandsríki 10 fylkja og þriggja stjórnsýsluumdæma.
  • Abyei er svæði með sérstaka stöðu, stofnað með friðarsamkomulagi árið 2005. Það er de jure undir samstjórn Suður-Súdan og Súdan, en er de facto með tvöfalda stjórn auk stjórnar Sameinuðu þjóðanna.[53][54]
 Súdan – Lýðveldið Súdan A Aðildarríki Sþ A Engar Súdan er sambandsríki 18 fylkja.
  • Abyei er svæði með sérstaka stöðu, stofnað með friðarsamkomulagi árið 2005. Það er de jure undir samstjórn Suður-Súdan og Súdan, en er de facto með tvöfalda stjórn auk stjórnar Sameinuðu þjóðanna.[53][54]
 Súrínam – Lýðveldið Súrínam A Aðildarríki Sþ A Engar
 Svartfjallaland A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZSvasíland → Sjá færsluna fyrir Esvatíní
 Sviss – Svissneska sambandið A Aðildarríki Sþ A Engar Sviss er sambandsríki 26 kantóna.
 Svíþjóð – Konungsríkið Svíþjóð A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Sýrland – Sýrlenska arabíska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar 20 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna viðurkenna Þjóðarbandalag Sýrlands sem réttmæt stjórnvöld í landinu, fremur en núverandi stjórn landsins.

Héraðið Rojava hefur lýst yfir sjálfstjórn.

 Tadsíkistan – Lýðveldið Tadsíkistan A Aðildarríki Sþ A Engar Í Tadsíkistan er eitt sjálfstjórnarhérað, Sjálfstjórnarhéraðið Gornó-Badaksjan.
 Taíland – Konungsríkið Taíland A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZTaívan → Sjá færsluna fyrir Lýðveldið Kína
 Tansanía – Sameinaða lýðveldið Tansanía A Aðildarríki Sþ A Engar Í Tansaníu er eitt sjálfstjórnarhérað, Sansibar.
 Tékkland[55] A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
ZZZTímor-Leste → Sjá færsluna fyrir Austur-Tímor
 Tjad – Lýðveldið Tjad A Aðildarríki Sþ A Engar
 Tonga – Konungsríkið Tonga A Aðildarríki Sþ A Engar
 Tógó – Tógóska lýðveldið A Aðildarríki Sþ A Engar
ZZZTransnistría → Sjá færsluna fyrir Transnistríu
 Trínidad og Tóbagó – Lýðveldið Trínidad og Tóbagó A Aðildarríki Sþ A Engar Í Trínidad og Tóbagó er eitt sjálfstjórnarhérað, Tóbagó.
 Túnis – Lýðveldið Túnis A Aðildarríki Sþ A Engar
 Túrkmenistan – Lýðveldið Túrkmenistan A Aðildarríki Sþ A Engar
 Túvalú A Aðildarríki Sþ A Engar Túvalú á aðild að Breska samveldinu.
 Tyrkland – Lýðveldið Tyrkland A Aðildarríki Sþ A Engar
 Ungverjaland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins.
 Úganda – Lýðveldið Úganda A Aðildarríki Sþ A Engar
 Úkraína A Aðildarríki Sþ A Engar Í Úkraínu er eitt sjálfstjórnarhérað, Sjálfstjórnarlýðveldið Krím, sem er de facto undir yfirráðum Rússlands, ásamt borginni Sevastópol. Hlutar Donetsk-sýslu og Luhansk-sýslu eru de facto undir stjórn Rússlands.
 Úrúgvæ – Austræna lýðveldið Úrúgvæ A Aðildarríki Sþ A Engar
 Úsbekistan – Lýðveldið Úsbekistan A Aðildarríki Sþ A Engar Í Úsbekistan er eitt sjálfstjórnarhérað, Karakalpakstan.
 Vanúatú – Lýðveldið Vanúatú A Aðildarríki Sþ A Engar
 Vatíkanið – Borgríkið Vatíkanið A Áheyrnarríki Sþ og aðili að þremur undirstofnunum. A Engar Páfastóll fer með stjórn Vatíkansins. Páfastóll er fullvalda aðili sem á í stjórnmálasambandi við 183 ríki. Að auki eiga alþjóðlegu stofnanirnar Evrópusambandið og Mölturiddarar í stjórnmálasambandi við Páfastól. Vatíkanið er aðili að Alþjóðakjarnorkustofnuninni, Alþjóðafjarskiptasambandinu, Alþjóðapóstsambandinu og Alþjóðahugverkastofnuninni, auk þess að vera með varanlega áheyrnaraðild.[56] Embættismenn Vatíkansins eru skipaðir af páfa sem er biskup yfir biskupsdæminu Róm og þjóðhöfðingi Vatíkansins ex officio.
 Venesúela – Bólívarska lýðveldið Venesúela A Aðildarríki Sþ A Engar Venesúela er sambandsíki 23 fylkja, eins höfuðborgarumdæmis og alríkisumdæma.
ZZZVestur-Sahara → Sjá færsluna fyrir Sahrawi-lýðveldið
 Víetnam – Sósíalíska lýðveldið Víetnam A Aðildarríki Sþ A Engar
 Þýskaland – Sambandslýðveldið Þýskaland A Aðildarríki Sþ A Engar Aðildarríki Evrópusambandsins. Þýskaland er sambandsríki 16 sambandslanda.
ZZZ↑ Aðildarríki og áheyrnarríki Sþ ↑ A ZZZ ZZZ
ZZZ AB B
ZZZ↓ Önnur ríki ↓ D AAA ZZZ
 Abkasía – Lýðveldið Abkasía D Engin aðild Georgía gerir tilkall til landsins. Abkasía og Suður-Ossetía eru aðeins viðurkennd af Rússlandi, Níkaragva, Sýrlandi, Venesúela, Suður-Ossetíu og Transnistríu.[57] Georgía gerir tilkall til yfirráða fyrir hönd sjálfstjórnarlýðveldisins Abkasíu.
 Cookseyjar D Aðili að átta undirstofnunum Sþ A Engar
Ríki í frjálsu sambandi við Nýja-Sjáland. Cooks-eyjar eiga í stjórnmálasambandi við 52 ríki og eru aðilar að undirstofnunum Sameinuðu þjóðanna með fulla samningsaðild.[58] Þær deila þjóðhöfðingja með Nýja-Sjálandi og eru auk þess með nýsjálenskan ríkisborgararétt.
 Kósovó – Lýðveldið Kósovó D Aðili að tveimur undirstofnunum Sþ Serbía gerir tilkall til landsins. Samkvæmt Ákvörðun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna númer 1244 var Kósovó sett undir tímabundna stjórn Sameinuðu þjóðanna árið 1999.[59] Kósovó lýsti yfir sjálfstæði árið 2008 og hefur verið viðurkennt af 112 aðildarríkjum Sþ og Lýðveldinu Kína, en 18 aðildarríki hafa dregið viðurkenningu sína til baka.[60] Serbía gerir enn tilkall til yfirráða yfir Kósovó. Önnur aðildarríki viðurkenna enn yfirráð Serbíu eða hafa ekki tekið afstöðu. Kósovó á aðild að Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og Heimsbankanum. Lýðveldið Kósovó ræður yfir megninu af landsvæðinu de facto, en með takmarkaða stjórn í norðurhlutanum.
 Niue D Aðili að fimm undirstofnunum Sþ A Engar Niue er í frjálsu sambandi við Nýja-Sjáland og á í stjórnmálasambandi við 20 ríki. Niue er aðili að nokkrum undirstofnunum Sþ með fulla samningsaðild.[58] Það deilir þjóðhöfðingja með Nýja-Sjálandi og er með nýsjálenskan ríkisborgararétt.
 Norður-Kýpur – Tyrkneska lýðveldið á Norður-Kýpur D Engin aðild Kýpur gerir tilkall til landsins Norður-Kýpur er aðeins viðurkennt af Tyrklandi. Það er áheyrnarríki í Samtökum um íslamska samvinnu og Efnahagssamstarfsráðinu sem „ríki Kýpur-Tyrkja“. Kýpur gerir tilkall til Norður-Kýpur.[61]
 Sahrawi-lýðveldið D Engin aðild Marokkó gerir tilkall til landsins. Hefur verið viðurkennt af 84 aðildarríkjum Sþ, en 43 þeirra hafa dregið viðurkenningu sína til baka eða frestað henni. Stofnaðili að Afríkusambandinu. Marokkó gerir tilkall til alls landsins sem hluta af Suðurhéruðum Marokkó. Ríkisstjórn lýðveldisins er í útlegð í Alsír.
 Sómalíland – Lýðveldið Sómalíland D Engin aðild Sómalía gerir tilkall til landsins. Sómalíland er de facto sjálfstætt ríki.[62][63][64][65][66] Það er ekki viðurkennt af neinu öðru ríki og Sómalía gerir tilkall til yfirráða þar.[67]
 Suður-Ossetía – Lýðveldið Suður-Ossetía-Alaníuríki D Engin aðild Georgía gerir tilkall til landsins. Suður-Ossetía er de facto sjálfstætt ríki.[68] Það er aðeins viðurkennt af Rússlandi, Níkaragva, Naúrú, Sýrlandi, Venesúela, Abkasíu og Transnistríu. Georgía gerir tilkall til landsins fyrir hönd tímabundinnar héraðsstjórnar Suður-Ossetíu.[69]
 Taívan - Lýðveldið Kína DEngin aðild, en var áður aðili til 1971 Alþýðulýðveldið Kína gerir tilkall til landsins. Keppir að nafninu til um yfirráð yfir öllu Kína sem réttmæt stjórn landsins frá 1949. Lýðveldið Kína fer með stjórn eyjunnar Taívan og nærliggjandi eyja, Quemoy, Matsu, Prataeyja og hluta Spratly-eyja. Það hefur ekki gefið eftir tilkall sitt til meginlands Kína.[70] 13 aðildarríki Sþ viðurkenna Lýðveldið Kína, og ekkert þeirra viðurkennir Alþýðulýðveldið Kína. Eitt aðildarríki (Bútan) hefur ekki tekið afstöðu hvort ríkið það viðurkennir.

Alþýðulýðveldið Kína gerir tilkall til alls lands sem Lýðveldið ræður yfir. Lýðveldið á aðild að mörgum alþjóðlegum stofnunum undir ýmsum gervinöfnum, oftast sem „Kínverska Taípei“. Það er fullgildur meðlimur í Alþjóðaviðskiptastofnuninni. Lýðveldið var stofnaðili að Sameinuðu þjóðunum og átti aðild að þeim frá 1945 til 1971, með neitunarvald í öryggisráðinu.

 Transnistría – Pridnestrovíska moldavíska lýðveldið D Engin aðild Moldóva gerir tilkall til landsins. Transnistría er de facto sjálfstætt ríki,[62] en nýtur aðeins viðurkenningar Abkasíu og Suður-Ossetíu.[57] Moldóva gerir tilkall til landsins.[71]
ZZZ↑ Önnur ríki ↑ D ZZZ ZZZ
ZZZZ ZZZZ ZZZZ

Aðrir listar[breyta | breyta frumkóða]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Press Release ORG/1469 (3. júlí 2006). „United Nations Member States“. United Nations. Afrit af uppruna á 30. desember 2013. Sótt 3. nóvember 2019.
  2. Hersch Lauterpacht (2012). Recognition in International Law. Cambridge University Press. bls. 419. ISBN 9781107609433.
  3. Hahn, Gordon (2002). Russia's Revolution from Above, 1985–2000: Reform, Transition, and Revolution in the Fall of the Soviet Communist Regime. New Brunswick: Transaction Publishers. bls. 527. ISBN 978-0765800497.
  4. Griffiths, Ryan (2016). Age of Secession: The International and Domestic Determinants of State Birth. Cambridge: Cambridge University Press. bls. 85, 213–242. ISBN 978-1107161627.
  5. „Ríkjaheiti“. Árnastofnun. Sótt 5-4-2022.
  6. Hér kemur fram hvort ríki á aðild að Sameinuðu þjóðunum, eða hvort það tekur þátt í starfi Sþ með aðild að undirstofnunum þeirra.
  7. „Taliban announce new government for Afghanistan“. BBC News. 7. september 2021.
  8. 8,0 8,1 „U.N. Seats Denied, for Now, to Afghanistan's Taliban and Myanmar's Junta“. nytimes. 1. desember 2021.
  9. „Andorra country profile“. BBC News. Afrit af uppruna á 15. febrúar 2009. Sótt 8. nóvember 2011.
  10. Stjórnarskrá Argentínu (35. grein) samþykkir eftirfarandi heiti á landinu: „Sameinuð héruð Río de la Plata“, „Argentínska lýðveldið“ og „Argentínska sambandsríkið“.
  11. Tilkall Argentínu til lands á Suðurskautslandinu er ein af fimm sýslum héraðsins Tierra del Fuego.„Tierra del Fuego and Antarctica“. Patagonia-Argentina. Sótt 12. september 2020.
  12. „Pakistan Worldview, Report 21, Visit to Azerbaijan“ (PDF). Senate of Pakistan Foreign Relations Committee. 2008. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 19. febrúar 2009.
  13. Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognise Armenia as a country" Geymt 13 ágúst 2011 í Wayback Machine 13 September 2006 [14:03] – Today.Az
  14. „Pakistan the only country not recognizing Armenia – envoy“. News.Az. 5. febrúar 2014. Afrit af upprunalegu geymt þann 23. febrúar 2014. Sótt 17. febrúar 2014. „We are the only country not recognizing Armenia as a state.“
  15. Ríkisstjórn Austur-Tímor notar „Timor-Leste“ sem opinbert enskt heiti landsins.
  16. „Bahamas, The | The Commonwealth“. thecommonwealth.org (enska). 15. ágúst 2013. Afrit af uppruna á 9. mars 2018. Sótt 12. mars 2018.
  17. Stjepanović, Dejan (2015). „Dual Substate Citizenship as Institutional Innovation: The Case of Bosnia's Brčko District“. Nationalism and Ethnic Politics. 21 (4): 382–383. doi:10.1080/13537113.2015.1095043. eISSN 1557-2986. ISSN 1353-7113. OCLC 5927465455. S2CID 146578107.
  18. „Home Rule Act of the Faroe Islands : No. 137 of March 23, 1948“. Statsministeriat. Copenhagen. Afrit af upprunalegu geymt þann 10. september 2015. Sótt 20. maí 2015.
  19. „The Greenland Home Rule Act : Act No. 577 of 29 November 1978“. Statsministeriat. Copenhagen. Afrit af upprunalegu geymt þann 14. febrúar 2014. Sótt 20. maí 2014.
  20. Áður þekkt sem Svasíland til 2018.
  21. „Rotuma Act“. Laws of Fiji (1978. útgáfa). Suva, Fiji: Government of Fiji. 1927. Afrit af upprunalegu geymt þann 21. júní 2010. Sótt 10. júlí 2010.
  22. Government of Fiji, Office of the Prime Minister (1978). „Chapter 122: Rotuma Act“. Laws of Fiji. University of the South Pacific. Afrit af uppruna á 1. mars 2011. Sótt 10. nóvember 2010.
  23. Ríkisstjórn Fílabeinsstrandarinnar notar „Côte d'Ivoire“ sem opinbert heiti landsins í alþjóðasamskiptum.
  24. „The Gambia profile“. BBC News. 14. febrúar 2018. Afrit af uppruna á 11. mars 2018. Sótt 12. mars 2018.
  25. Stjórnarskrá Grikklands, 105. gr.
  26. Ríkisstjórn Grænhöfðaeyja lýsti því yfir árið 2013 að opinbert enskt heiti landsins skyldi vera „Cabo Verde“.Tanya Basu (14. desember 2013). „Cape Verde Gets New Name: 5 Things to Know About How Maps Change“. National Geographic. Afrit af uppruna á 20. október 2018. Sótt 8. október 2018.
  27. Utanríkisráðuneyti Íslands mælir með notkun Belarús í stað Hvíta-Rússlands til að árétta sjálfstæði landsins gagnvart Rússlandi.
  28. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Lithuania (23. september 2020). „Lithuanian Foreign Ministry's statement on the situation in Belarus“. Sótt 14. mars 2022.[óvirkur tengill]
  29. Iraqi constitution Geymt 18 maí 2016 í Portúgalska vefssafnið
  30. Írland er opinbert heiti landsins á ensku. Landið er stundum kallað „Írska lýðveldið“ eða „Éire“ til að aðgreina það frá eyjunni Írlandi.Daly, Mary E. (janúar 2007). „The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: "A Country by Any Other Name"?“. Journal of British Studies. Cambridge University Press on behalf of The North American Conference on British Studies. 46 (1): 72–90. doi:10.1086/508399. JSTOR 10.1086/508399.
  31. „Basic Law: Jerusalem, Capital of Israel“. www.knesset.gov.il. Afrit af uppruna á 5. september 2014. Sótt 7. júlí 2014.
  32. „Disputes: International“. CIA World Factbook. Afrit af uppruna á 14. maí 2011. Sótt 8. nóvember 2011.
  33. Bell, Abraham (28. janúar 2008). „International Law and Gaza: The Assault on Israel's Right to Self-Defense“. Jerusalem Issue Brief, Vol. 7, No. 29. Jerusalem Center for Public Affairs. Afrit af uppruna á 21. júní 2010. Sótt 16. júlí 2010.
  34. Salih, Zak M. (17. nóvember 2005). „Panelists Disagree Over Gaza's Occupation Status“. University of Virginia School of Law. Afrit af upprunalegu geymt þann 3. mars 2016. Sótt 16. júlí 2010.
  35. „Israel: 'Disengagement' Will Not End Gaza Occupation“. Human Rights Watch. 29. október 2004. Afrit af uppruna á 1. nóvember 2008. Sótt 16. júlí 2010.
  36. Sanger, Andrew (2011). M.N. Schmitt; Louise Arimatsu; Tim McCormack (ritstjórar). „The Contemporary Law of Blockade and the Gaza Freedom Flotilla“. Yearbook of International Humanitarian Law 2010. Yearbook of International Humanitarian Law. Springer Science & Business Media. 13: 429. doi:10.1007/978-90-6704-811-8_14. ISBN 978-90-6704-811-8. „It is this direct external control over Gaza and indirect control over life within Gaza that has led the United Nations, the UN General Assembly, the UN Fact Finding Mission to Gaza, International human rights organisations, US Government websites, the UK Foreign and Commonwealth Office and a significant number of legal commentators, to reject the argument that Gaza is no longer occupied.“
    * Scobbie, Iain (2012). Elizabeth Wilmshurst (ritstjóri). International Law and the Classification of Conflicts. Oxford University Press. bls. 295. ISBN 978-0-19-965775-9. „Even after the accession to power of Hamas, Israel's claim that it no longer occupies Gaza has not been accepted by UN bodies, most States, nor the majority of academic commentators because of its exclusive control of its border with Gaza and crossing points including the effective control it exerted over the Rafah crossing until at least May 2011, its control of Gaza's maritime zones and airspace which constitute what Aronson terms the 'security envelope' around Gaza, as well as its ability to intervene forcibly at will in Gaza.“
    * Gawerc, Michelle (2012). Prefiguring Peace: Israeli-Palestinian Peacebuilding Partnerships. Lexington Books. bls. 44. ISBN 9780739166109. „In other words, while Israel maintained that its occupation of Gaza ended with its unilateral disengagement Palestinians – as well as many human right organizations and international bodies – argued that Gaza was by all intents and purposes still occupied.“
  37. Alþýðulýðveldið Kína er það ríki sem almennt er nefnt „Kína“, en Lýðveldið Kína er oft nefnt „Taívan“. Stundum er lýðveldið líka nefnt „kínverska Taípei“.
  38. Andreas S. Kakouris (9. júlí 2010). „Cyprus is not at peace with Turkey“. CNN. Afrit af uppruna á 18. maí 2014. Sótt 17. maí 2014. „Turkey stands alone in violation of the will of the international community. It is the only country to recognize the "TRNC" and is the only country that does not recognize the Republic of Cyprus and its government.“
  39. Líka þekkt sem Kongó-Kinshasa. Áður nefnt Saír frá 1971 til 1997.
  40. Líka þekkt sem Kongó-Brazzaville.
  41. „Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea“. Afrit af uppruna á 13. mars 2009. Sótt 27. október 2008.
  42. Stjórnarskrá Pakistan, 1. gr.
  43. Aslam, Tasnim (11. desember 2006). „Pakistan Does Not Claim Kashmir As An Integral Part...“. Outlook India. The Outlook Group. Afrit af uppruna á 13. desember 2011. Sótt 27. febrúar 2011.
  44. Williams, Kristen P. (2001). Despite nationalist conflicts: theory and practice of maintaining world peace. Greenwood Publishing Group. bls. 154–155. ISBN 978-0-275-96934-9.
  45. Pruthi, R.K. (2001). An Encyclopaedic Survey Of Global Terrorism In 21St Century. Anmol Publications Pvt. Ltd. bls. 120–121. ISBN 978-81-261-1091-9.
  46. „Archived copy“. Afrit af upprunalegu geymt þann 12. ágúst 2014. Sótt 28. júlí 2014.
  47. 47,0 47,1 „To Be Published In The Next Issue Of The“ (PDF). Afrit (PDF) af uppruna á 5. september 2014. Sótt 28. júlí 2014.
  48. „AJ&K History“. Afrit af uppruna á 6. janúar 2018. Sótt 6. janúar 2018.
  49. Lansford, Tom (8. apríl 2014). Political Handbook of the World 2014. ISBN 9781483333281. Sótt 5. október 2014.
  50. „The Azad Jammu And Kashmir Interim Constitution Act, 1974“ (PDF). Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 13. október 2013. Sótt 28. júlí 2014.
  51. Palestine Liberation Organization. „Road For Palestinian Statehood: Recognition and Admission“. Negotiations Affairs Department. Afrit af upprunalegu geymt þann 18. ágúst 2011. Sótt 28. júlí 2011.
  52. Keun Min. „Greetings“. Jeju Special Self-Governing Province. Afrit af uppruna á 2. maí 2013. Sótt 10. nóvember 2010.
  53. 53,0 53,1 „Statement from UNISFA on the recent spate of attacks in Abyei“. UNmissions.org. 18. október 2017. Afrit af uppruna á 13. febrúar 2018. Sótt 12. febrúar 2018.
  54. 54,0 54,1 „Abyei Administration Area Changes Name“. Gurtong.net. 29. júlí 2015. Afrit af uppruna á 13. febrúar 2018. Sótt 12. febrúar 2018.
  55. Tékkneska ríkisstjórnin hefur hvatt til notkunar einfaldara heitisins „Tékkía“.
  56. „Non-member States and Entities“. United Nations. 29. febrúar 2008. Afrit af upprunalegu geymt þann 9. maí 2009. Sótt 30. ágúst 2010.
  57. 57,0 57,1 Абхазия, Южная Осетия и Приднестровье признали независимость друг друга и призвали всех к этому же (rússneska). newsru.com. 17. nóvember 2006. Afrit af uppruna á 16. apríl 2009. Sótt 5. júní 2011.
  58. 58,0 58,1 „Article 102, Repertory of Practice of United Nations Organs, Supplement No. 8, Volume VI (1989–1994)“ (PDF). untreaty.un.org. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 3. apríl 2012. Sótt 15. júlí 2011.
  59. „United Nations Interim Administration Mission in Kosovo“. UN. Afrit af uppruna á 25. desember 2014. Sótt 8. janúar 2015.
  60. "Sijera Leone je 18. država koja je povukla priznanje tzv. Kosova" − http://www.mfa.gov.rs/“. Afrit af upprunalegu geymt þann 30. janúar 2021. Sótt 5. apríl 2022.
  61. The World Factbook|Cyprus (10 January 2006). Central Intelligence Agency. Retrieved 17 January 2006.
  62. 62,0 62,1 Ker-Lindsay, James (2012). The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States. Oxford University Press. bls. 53. ISBN 9780199698394. Afrit af uppruna á 9. október 2013. Sótt 24. september 2013. „In addition to the four cases of contested statehood described above, there are three other territories that have unilaterally declared independence and are generally regarded as having met the Montevideo criteria for statehood but have not been recognized by any states: Transnistria, Nagorny Karabakh, and Somaliland.“
  63. Kreuter, Aaron (2010). „Self-Determination, Sovereignty, and the Failure of States: Somaliland and the Case for Justified Secession“ (PDF). Minnesota Journal of International Law. University of Minnesota Law School. 19:2: 380–381. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 27. september 2013. Sótt 24. september 2013. „Considering each of these factors, Somaliland has a colorable argument that it meets the theoretical requirements of statehood. ... On these bases, Somaliland appears to have a strong claim to statehood.“
  64. International Crisis Group (23. maí 2006). „Somaliland: Time for African Union leadership“ (PDF). The Africa Report. Groupe Jeune Afrique (110): 10–13. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 20. júlí 2011. Sótt 19. apríl 2011.
  65. Mesfin, Berouk (september 2009). „The political development of Somaliland and its conflict with Puntland“ (PDF). ISS Paper. Institute for Security Studies (200): 8. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 23. nóvember 2011. Sótt 19. apríl 2011.
  66. Arieff, Alexis. „De Facto Statehood? The Strange Case of Somaliland“ (PDF). Yale Journal of International Affairs. International Affairs Council at Yale (Spring/Summer 2008): 1–79. Afrit (PDF) af uppruna á 13. desember 2011. Sótt 17. apríl 2011.
  67. „Somaliland profile“. BBC News. 14. desember 2017. Afrit af uppruna á 23. apríl 2017. Sótt 27. janúar 2018.
  68. Jansen, Dinah (2009). „The Conflict between Self-Determination and Territorial Integrity: the South Ossetian Paradigm“. Geopolitics Vs. Global Governance: Reinterpreting International Security. Centre for Foreign Policy Studies, University of Dalhousie: 222–242. ISBN 978-1-896440-61-3. Afrit af uppruna á 19. ágúst 2018. Sótt 14. desember 2017.
  69. „Russia condemned for recognizing rebel regions“. CNN.com. Cable News Network. 26. ágúst 2008. Afrit af uppruna á 29. ágúst 2008. Sótt 26. ágúst 2008.
  70. „Ma refers to China as ROC territory in magazine interview“. Taipei Times. 8. október 2008. Afrit af uppruna á 3. júní 2009. Sótt 13. október 2008.
  71. Regions and territories: Trans-Dniester