Forsíða
Velkomin á Wikipediu,
frjálsa alfræðiritið sem allir geta unnið að.
60.796 greinar á íslensku.
Írska borgarastyrjöldin
.jpg)
Írska borgarastyrjöldin var háð á Írlandi frá 1922 til 1923 á milli stuðningsmanna og andstæðinga ensk-írska sáttmálans sem írskir sjálfstæðisleiðtogar höfðu samið við Breta í kjölfar írska sjálfstæðisstríðsins í desember árið 1921. Meirihluti Íra fylgdi Arthur Griffith og Michael Collins, meðlimum í fyrstu ríkisstjórn írska fríríkisins sem sáttmálinn hafði stofnsett, að málum. Minnihluti landsmanna fylgdi Éamon de Valera að málum og vildi hafna skilmálum sáttmálans. Stríðið braust út eftir að stuðningsmenn sáttmálans unnu sigur í þingkosningum árið 1922. Í stríðinu féllu um 4.000 Írar í valinn á tæpu ári. Átökunum lauk með sigri samningssinna fríríkisstjórnarinnar gegn samningsandstæðingunum.
Borgarastríðið hafði djúpstæð áhrif á stjórnmál Írlands sem enn gætir í dag. Tveir helstu stjórnmálaflokkar írska lýðveldisins, Fianna Fáil og Fine Gael, rekja uppruna sinn til stríðsaðilanna í borgarastyrjöldinni.
Vissir þú...
- … að Ameríkuvegurinn, sem nær frá Prudhoe Bay í Alaska til Ushuaia í Argentínu, er stundum sagður lengsti þjóðvegur í heimi?
- … að talið er að aðeins ein manneskja hafi nokkurn tímann borið nafnið Sigurmagnús?
- … að Mars sjálfboðaliðanna er fyrsti þjóðsöngur Kína með texta á kínversku alþýðumáli í stað klassískrar kínversku?
- … að nafn titilpersónunnar í sögunni um dr. Jekyll og hr. Hyde (sjá mynd) var fengið frá prestinum Walter Jekyll, vini höfundarins?
- … að hvalalýs halda sér utan á hval alla ævi og deyja ef þær detta af?
Fréttir
- 4. nóvember: Zohran Mamdani (sjá mynd) er kjörinn borgarstjóri New York.
- 24. október: Catherine Connolly er kjörin forseti Írlands.
- 21. október: Sanae Takaichi verður fyrsti kvenforsætisráðherra Japans.
- 14. október: Michael Randrianirina tekur við völdum á Madagaskar eftir valdarán gegn forsetanum Andry Rajoelina.
- 10. október:
- Venesúelski stjórnarandstæðingurinn María Corina Machado hlýtur friðarverðlaun Nóbels.
- Dina Boluarte forseti Perú er leyst úr embætti af perúska þinginu.
Yfirstandandi: Borgarastyrjöldin í Jemen • Borgarastyrjöldin í Súdan • Innrás Rússa í Úkraínu / Stríð Rússlands og Úkraínu • Stríð Ísraels og Hamas
Nýleg andlát: James D. Watson (6. nóvember) • Dick Cheney (3. nóvember) • Tomiichi Murayama (17. október)
9. nóvember
- 2004 - Útgáfa 1.0 af Mozilla Firefox kom út.
- 2005 - Rúmlega 50 manns létu lífið og um 120 særðust í sjálfsmorðssprengjusárásum í Amman í Jórdaníu.
- 2009 - Í Berlín var haldið upp á 20 ár frá falli Berlínarmúrsins.
- 2010 - 5,6 milljón eintök af tölvuleiknum Call of Duty: Black Ops seldust á einum sólarhring, sem var met.
- 2014 - Þjóðaratkvæðagreiðsla um sjálfstæði Katalóníu var haldin. Yfir 80% samþykktu að lýsa yfir sjálfstæði. Hæstiréttur Spánar hafði áður dæmt þjóðaratkvæðagreiðsluna ólöglega.
- 2015 - Katalónska þingið samþykkti að stefna að sjálfstæði héraðsins. Ríkisstjórn Spánar kærði samþykktina til hæstaréttar.
Systurverkefni
|
|
