Forsíða

Velkomin á Wikipedíu

Alfræðiritið sem allir geta unnið að í sameiningu

• Hvernig skrifa ég grein?
• Hjálp!
• Almennt spjall

Á hinni íslensku Wikipedíu eru nú 53.320 greinar.

Grein mánaðarins

Guðrún Ágústa Símonardóttir þekkt sem Guðrún Á. Símonar, var ein þekktasta sópransöngkona Íslands.

Foreldrar Guðrúnar voru Símon Johnsen Þórðarson (1888 – 1934) lögfræðingur, jafnan nefndur „Símon á Hól“ og Steinþóra Ágústa Pálsdóttir (1895 – 1978), kölluð Ágústa. Þau voru bæði gædd tónlistargáfu og söng Ágústa oft á samkomum í Reykjavík og Símon var dáður tenórsöngvari sem tók mikinn þátt í sönglífi bæjarins. Guðrún átti því ekki langt að sækja hæfileikana og eftir hálskirtlatöku á fimmtánda árinu komu sönghæfileikarnir í ljós.

Vorið 1955 stóðu Tónlistarfélagið og Félag íslenskra einsöngvara fyrir uppsetningu á La Bohéme í Þjóðleikhúsinu. Guðrún söng hlutverk berklaveiku stúlkunnar Mimi á tólf sýningum. Óperan vakti mikla hrifningu, fékk afbragðsdóma og var sýningin talin sögulegur viðburður sem hleypti tónlistarunnendum kapp í kinn. Næst söng Guðrún í óperunni Ráðskonuríki eftir Pergolesi sem Ríkisútvarpið stóð að. Síðan var haldið í söngför um Norðurlönd sem tókst vonum framar.

Þrátt fyrir afbragðs dóma og vinsældir erlendis, lét frægðin á sér standa og eftir misheppnað hjónaband flutti Guðrún heim ásamt einkasyninum Ludvig Kára. Hér var í nógu að snúast. Guðrún hélt söngskemmtanir víða um land, kenndi söng og skrifaði um tónlist í dagblöð.

Fyrri mánuðir: Amharar – Fianna Fáil – Ungverjaland – Elizabeth Cady Stanton – Harry S. Truman

Eldri greinar – Tilnefna grein mánaðarins

Í fréttum

• 9. október: Sebastian Kurz, kanslari Austurríkis, segir af sér vegna spillingarrannsóknar.
• 8. október: Blaðamennirnir Maria Ressa (sjá mynd) og Dimitrí Múratov vinna friðarverðlaun Nóbels fyrir baráttu í þágu fjölmiðlafrelsis í heimalöndum sínum.
• 3. október: Pandóruskjölin eru birt: Gögn um fjármál 350 stjórnmálamanna þar sem þeir eru bendlaðir við spillingu.
• 26. september: Jafnaðarmannaflokkurinn undir forystu Olafs Scholz vinnur flest sæti í þingkosningum í Þýskalandi.
• 25. september: Ríkisstjórn Vinstri grænna, Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins heldur meirihluta sínum í Alþingiskosningum á Íslandi. Framsóknarflokkurinn undir forystu Sigurðar Inga Jóhannssonar bætir við sig fimm þingmönnum.
• 22. september: Miðgarðakirkja í Grímsey brennur.

Yfirstandandi: Borgarastyrjöldin í Jemen  • Eldgosið á La Palma  • Kórónaveirufaraldurinn  • Sýrlenska borgarastyrjöldin

Nýleg andlát: Colin Powell (18. október)

Sjá aðra atburði ársins

Atburðir 19. október

• 2001 - SIEV X: Bátur með 421 flóttamann um borð fórst um 70 km sunnan við Jövu. Yfir 300 manns drukknuðu.
• 2002 - Einkavæðing bankanna 2002: Íslenska ríkið seldi 45,8% hlut sinn í Landsbankanum til eignarhaldsfélagsins Samson.
• 2002 - Neðanjarðarlestarkerfið í Kaupmannahöfn hóf starfsemi.
• 2003 - Bátur með flóttafólki fórst við ítölsku eyjuna Lampedusa; 70 drukknuðu.
• 2004 - Hópur könnuða náði botni dýpsta hellis heims, Kruberahellisins, sem er 2080 metra djúpur.
• 2005 - Réttarhöldin yfir Saddam Hussein hófust.
• 2007 - Ný heildarþýðing Biblíunnar á íslensku kom út, Biblía 21. aldar.
• 2009 - Fyrsti Íslendingurinn lést úr svínaflensu.
• 2013 - Fiðla Wallace Hartley sem fundist hafði í flaki Titanic var seld á 900.000 sterlingspund.
• 2015 - Frjálslyndir undir forystu Justin Trudeau sigruðu þingkosningar í Kanada.
• 2018 - Lestarslysið í Amritsar: 59 létust þegar lest ók í gegnum mannþröng á hátíð hindúa í Púnjab á Indlandi.
• 2018 - Ómannaða könnunarfarið BepiColombo var sent í átt að Merkúr.
• 2019 – Sebastián Piñera, forseti Síle, lýsti yfir neyðarástandi vegna fjöldamótmæla Sílemanna gegn verðhækkun á lestarmiðum.

Sjá hvað fleira gerðist 19. október

Vissir þú...

• … að H. C. Hansen, forsætisráðherra Danmerkur, er talinn hafa njósnað fyrir bandarísku leyniþjónustuna?

• … að það fyrirkomulag að flokkar hafi opinberlega viðurkenndan listabókstaf tíðkast aðeins í Danmörku, Færeyjum og Íslandi?

• … að Öskjugosið 1875 er talið mesta öskugos á Íslandi á sögulegum tíma þótt aðalgosið hafi ekki staðið nema í nokkra klukkutíma?

• … að sovéska geimkönnunarfarið Venera 5 (sjá mynd) henti út hylki með skjaldarmerki Sovétríkjanna og andlitsmynd af Vladimír Lenín á Venus árið 1969?

• … að franski hagfræðingurinn Jean-Baptiste Say setti fram þá kenningu að framboð skapaði eigin eftirspurn?

• … að Evbea er stærsta eyjan í Eyjahafi og næststærsta eyja Grikklands á eftir Krít?

Úr nýjustu greinunum

Efnisyfirlit

Tækni og hagnýtt vísindi

Fjarskiptatækni • Iðnaður • Internetið • Landbúnaður • Lyfjafræði • Rafeindafræði • Rafmagn • Samgöngur • Stjórnun • Upplýsingatækni • Verkfræði • Vélfræði • Þjarkafræði

Menning

Afþreying • Bókmenntir • Byggingarlist • Dulspeki • Ferðamennska • Garðyrkja • Goðafræði • Heilsa • Íþróttir • Kvikmyndir • Kynlíf • Leikir • List • Matur og drykkir • Myndlist • Tónlist • Trúarbrögð

Stjórnmál og samfélagið

Atvinna • Borgarsamfélög • Félagasamtök • Fjölmiðlar • Fjölskylda • Fyrirtæki • Hernaður • Lögfræði • Mannréttindi • Umhverfið • Verslun

Náttúruvísindi og stærðfræði
Dýrafræði • Eðlisfræði • Efnafræði • Grasafræði • Jarðfræði • Landafræði • Líffræði • Náttúran • Stjörnufræði • Stærðfræði • Vistfræði • Vísindaleg flokkun • Vísindi

Mann- og félagsvísindi

Félagsfræði • Fornfræði • Fornleifafræði • Hagfræði • Heimspeki • Mannfræði • Málfræði • Málvísindi • Menntun • Saga • Sálfræði • Tungumál • Tónfræði • Uppeldisfræði • Viðskiptafræði • Vitsmunavísindi

Ýmislegt
Listar • Gæðagreinar • Úrvalsgreinar • Efnisflokkatré • Flýtivísir • Handahófsvalin síða • Nýjustu greinar • Nýlegar breytingar • Eftirsóttar síður

Systurverkefni

	Wikiorðabók Orðabók og samheitaorðabók		Wikibækur Frjálsar kennslu- og handbækur		Wikivitnun Safn tilvitnana
	Wikiheimild Frjálsar grunnheimildir		Wikilífverur Safn tegunda lífvera		Wikifréttir Frjálst fréttaefni
	Commons Samnýtt margmiðlunarsafn		Meta-Wiki Samvinna milli allra verkefna		Wikiháskóli Frjálst kennsluefni og verkefni
	Wikidata Samnýttur þekkingagrunnur		Wikivoyage Ferðaleiðarvísar		Mediawiki Þróun wikihugbúnaðarins