Hvíta-Rússland
| Respublika Bielarus Lýðveldið Hvíta-Rússland | |
|
|
| Fáni | Skjaldarmerki |
| Þjóðsöngur: Við Hvít-Rússar | |
| |
| Höfuðborg | Minsk |
| Opinbert tungumál | hvítrússneska, rússneska |
| Stjórnarfar | Lýðveldi Alexander Lúkasjenkó Andrej Kabjakou |
| Sjálfstæði frá Sovétríkjunum | |
| - Yfirlýst | 27. júlí 1990 |
| - Viðurkennt | 25. ágúst 1991 |
| Flatarmál - Samtals - Vatn (%) |
85. sæti 207.595 km² 0,26 |
| Mannfjöldi - Samtals (2012) - Þéttleiki byggðar |
87. sæti 9.457.000 46/km² |
| VLF (KMJ) - Samtals - á mann |
áætl. 2012 146,745 millj. dala (60. sæti) 15.633 dalir (64. sæti) |
| VÞL |  0.793 (50. sæti)
|
| Gjaldmiðill | hvítrússnesk rúbla |
| Tímabelti | UTC +3 |
| Þjóðarlén | .by |
| Landsnúmer | 375 |
Hvíta-Rússland eða Lýðveldið Hvíta-Rússland, Respublika Bielarus, (hvítrússneska: Белару́сь, Biełaruś; rússneska: Белару́сь - áður: Белору́ссия) er landlukt ríki í Austur-Evrópu. Það á landamæri að Póllandi í vestri, Litháen í norðvestri, Lettlandi í norðri, Rússlandi í austri og Úkraínu í suðri. Höfuðborg Hvíta-Rússlands er Minsk en aðrar stórar borgir eru Brest, Grodno, Gomel, Mogilev, Vitebsk og Bobruisk. Um þriðjungur landsins er þakinn skógi. Þjónusta og iðnaður eru helstu atvinnugreinar landsins.
Fram á 20. öld skiptist landið milli annarra ríkja eins og Furstadæmisins Polotsk, Stórhertogadæmisins Litháen og Rússneska keisaradæmisins. Eftir Rússnesku byltinguna lýsti Hvíta-Rússland yfir sjálfstæði sem Sovétlýðveldið Hvíta-Rússland sem varð fyrsta sambandslýðveldi Sovétríkjanna. Stór hluti af núverandi landamærum Hvíta-Rússlands urðu til þegar Sovétríkin gerðu innrás í Pólland árið 1939. Eftir herfarir Þjóðverja og Sovétmanna í Síðari heimsstyrjöld var landið sviðin jörð og hafði missti meira en þriðjung íbúanna. Landið byggðist hægt upp aftur eftir stríðið. Í kjölfar Tsjernóbylslyssins 1986 varð Hvíta-Rússland fyrir mikilli geislamengun. Landið lýsti yfir sjálfstæði frá Sovétríkjunum árið 1990 og tók upp nýja stjórnarskrá árið 1994. Í forsetakosningum það ár komst Alexander Lúkasjenkó til valda. Hann lengdi kjörtímabil forseta úr fimm árum í sjö og stjórn hans hefur síðan í vaxandi mæli orðið einræðisstjórn.
Helstu útflutningsvörur Hvíta-Rússlands eru unnar olíuafurðir, áburður og landbúnaðarvélar. Atvinnulíf er miðstýrt og að stórum hluta í ríkiseigu. Stærstur hluti íbúa býr í borgum landsins. Um 60% aðhyllast einhvers konar trúarbrögð, aðallega rússneskan rétttrúnað, en lítill hluti aðhyllist rómversk-kaþólska trú. Yfir 70% íbúa tala rússnesku sem er annað opinbert tungumál landsins en aðeins rúm 10% tala hvítrússnesku.
Stjórnsýsluskipting[breyta | breyta frumkóða]
Hvíta-Rússland skiptist í sex héruð (вобласць) sem heita eftir höfuðstöðum sínum. Í hverju héraði er kjörið héraðsráð sem fer með löggjafarvald, og héraðsstjórn sem fer með framkvæmdavald. Formaður héraðsstjórnarinnar er skipaður af forseta landsins. Héruðin skiptast síðan í umdæmi (раён) sem árið 2002 voru 118 talsins, auk 102 bæja og 108 þéttbýlissvæða. Höfuðborgin Minsk skiptist í níu umdæmi og nýtur sérstakrar stöðu.
|
Héruð og höfuðstaðir:
Sérstakt stjórnsýsluumdæmi: |
Þessi 
