Gátt:Úrvalsefni

Úrvalsgátt íslensku Wikipediu Á úrvalsgáttinni birtist það alfræðiefni sem þykir bera af á íslensku Wikipediu í bland við úrvalsgreinar á öðrum tungumálum og margmiðlunarefni frá Wikimedia Commons. til þess að sjá nýtt efni af handahófi.

Úrvalsgrein Heimspeki er glíman við grundvallarspurningar um veruleikann, tilvist og stöðu mannsins í alheiminum. Þeir sem fást við heimspeki kallast heimspekingar og reyna þeir meðal annars að skýra inntak og tengsl hugtaka og fyrirbæra á borð við sannleika, merkingu og tilvísun, skilning, þekkingu, skoðun, vísindi, skýringu, lögmál, tegund, samsemd, eðli, eiginleika, orsök, rök, vensl, nauðsyn, möguleika, lög, rétt, rangt, gott, illt, hamingju, dygð, skyldu, athöfn, atburð, réttlæti, réttindi, frelsi, vináttu, ást, fegurð, list og svona mætti lengi áfram telja. En heimspekin er ekki hvaða glíma sem er við þessar spurningar sem á okkur leita, heldur er hún fyrst og fremst tilraun til að fást við þessar spurningar af einurð og heilindum. Hún er ekki einber opinberun einhverrar skoðunar, heldur er hún ætíð rökstudd, jafnvel þótt stundum séu rökin ósögð og undanskilin og þau verði að lesa á milli línanna. Við þetta má bæta að heimspeki er ekki bara samansafn spurninga sem raunvísindin eiga eftir að svara, því túlkun á niðurstöðum vísindanna getur beinlínis oltið á heimspekilegri afstöðu sem liggur tilraunum og túlkun þeirra til grundvallar. Þess vegna geta vísindin einfaldlega ekki svarað öllum spurningum heimspekinnar án þess að gefa sér svörin. Á hinn bóginn mætti segja að heimspekin sé sjálf ákveðin grein eða ákveðinn þáttur vísindanna eða framhald þeirra; hún hefur sjálf eitthvað fram að færa til heildarmyndar okkar af sjálfum okkur og heiminum, lífinu og tilverunni. Heimspekilegar bókmenntir einkennast öðru fremur af röksemdafærslum, sem eru notaðar til að setja fram kenningar um viðfangsefni heimspekinnar. Þessar röksemdafærslur fela yfirleitt í sér hugleiðingar um andstæð eða gagnstæð viðhorf og meinta galla á þeim. Lesa áfram um heimspeki...

Gæðagrein Jørgen Jørgensen (fæddur 1780 í Kaupmannahöfn í Danmörku – látinn 20. janúar 1841 í Hobart í Tasmaníu), sem í daglegu tali er kallaður Jörundur hundadagakonungur, var danskur að uppruna og ólst upp í Danmörku. Hann var mikill ævintýramaður og ógæfumaður. Hann bjó í Bretlandi framan af og dáðist að öllu, sem enskt var. Síðar þvældist hann inn í Íslandsævintýri sitt og varð þar „hæstráðandi til sjós og lands“ (nk. ígildi konungs) um nokkurra vikna skeið og er viðurnefni hans á Íslandi dregið af því að þetta bar til um hundadagana. Eftir að hann var fluttur aftur til Bretlands var hann meira og minna fangi, vegna þess að hann var forfallinn spilafíkill og greiddi sjaldan skuldir sínar. Að lokum var hann fluttur sem fangi til Ástralíu. Hann fékk frelsi nokkrum árum áður en hann dó. Lesa áfram um Jörund...

fleiri úrvalsgreinar • hvað er úrvalsgrein?

fleiri gæðagreinar • hvað er gæðagrein?

Úrvalsmynd Angela Merkel, kanslari Þýskalands. Fleiri úrvalsmyndir hjá Wikimedia Commons

Upprennandi Allt efni Wikipediu er unnið í sjálfboðavinnu með það markmið að safna samanlagðri þekkingu mannkyns og gera hana eins aðgengilega og hægt er. Á þessari síðu eru bestu dæmin um þetta starf á íslensku Wikipediu en það er mikið verk óunnið og öll hjálp er vel þegin. Ef þú getur hugsað þér að taka þátt í þessu verkefni þá ættir þú að lesa kynninguna og nýliðanámskeiðið og hefjast svo handa. Af 47.017 greinum á íslensku Wikipediu komast aðeins örfáar útvaldar í hóp gæða- og úrvalsgreina. Samstarf notenda um að fjölga þessum greinum og hækka hlutfall þeirra fer fram í úrvalsmiðstöðinni. Tillögur að gæðagreinum: breyta Tillögur að úrvalsgreinum: breyta

Alþjóðleg úrvalsgrein Kylie Ann Minogue, OBE (born 28 May 1968), often known simply as Kylie, is an Australian singer, recording artist, songwriter, showgirl, and actress. After beginning her career as a child actress on Australian television, she achieved recognition through her role in the television soap opera Neighbours, before commencing her career as a recording artist in 1987. Her first single, "The Loco-Motion", spent seven weeks at number one on the Australian singles chart and became the highest-selling single of the decade. This led to a contract with songwriters and producers Stock, Aitken & Waterman. Her debut album, Kylie (1988), and the single "I Should Be So Lucky", both performed well on international charts, particularly in Australia and the United Kingdom. Initially presented as a "girl next door", Minogue attempted to convey a more mature style in her music and public image. Her singles were well received, but after four albums her sales were declining, and she left Stock, Aitken & Waterman in 1992 to establish herself as an independent performer. Her next single, "Confide in Me", reached number one in Australia and was a hit in several European countries in 1994, and a duet with Nick Cave, "Where the Wild Roses Grow", brought Minogue a greater degree of artistic credibility. Drawing inspiration from a range of musical styles and artists, Minogue took creative control over the songwriting for her next album, Impossible Princess (1997). Lestu meira um Kylie Minogue á ensku Wikipediu.

Norræn úrvalsgrein Nordisk religion er en samlebetegnelse for de religiøse traditioner og skikke, der blev praktiseret af indbyggerne i de nordiske lande i vikingetiden op til religionsskiftet – en periode der strakte sig fra 700 e.v.t. og til 1300-tallet. Den nordiske religion var en folkereligion, hvor vægten lå på ritualer og sociale bånd. Den var lokalt orienteret og forekom i mange former. Det kan både skyldes, at der ikke fandtes normative tekster, og at religiøs forandring er et grundvilkår for al religion. Den kan være af større eller mindre betydning, men er meget svær at påvise ud fra den enkelte tekst, der er et øjebliksbillede. I vikingetiden blev mytologien og den rituelle praksis hovedsageligt overleveret i mundtlig form. De kilder, der findes til religionen, er en række mere eller mindre tilfældigt sammenstillede kilder. Fra højmiddelalderen er bevaret litterære kilder. Den moderne forskning bygger på disse tekster, der suppleres med bl.a. arkæologi. På det grundlag er der skabt en rekonstruktion af en fælles nordisk religion. Det vil sige, at nordisk religion er et generaliseret idealbillede. Lestu meira um norræna goðafræði á dönsku Wikipediu.

Gáttir Gáttir eru ein aðferðin til þess að setja efni Wikipediu fram á skipulagðan hátt og auðvelda aðgengi að því. Þær eru eins konar forsíður fyrir sín efnissvið. Góðar gáttir á íslensku Wikipediu eru: Landafræði Fornfræði Heimspeki Líftækni Raunvísindi Stærðfræði