30. janúar

30. janúar er 30. dagur ársins samkvæmt gregoríska tímatalinu. 335 dagar (336 á hlaupári) eru eftir af árinu.

Atburðir

• 330 f.Kr. - Alexander mikli hélt inn í Persepólis.
• 1465 - Samið var um frið milli biskupanna og Karls Knútssonar og hann sagði af sér sem ríkisstjóri Svíþjóðar. Ketill Karlsson tók við en dó sama ár.
• 1592 - Ippolito Brandini varð Klemens 8. páfi.
• 1595 - Leikrit Shakespeares, Rómeó og Júlía, var flutt í fyrsta skipti.
• 1648 - Sjálfstæði Hollands var viðurkennt með friðarsamningum í Münster sem bundu enda á Áttatíu ára stríðið.
• 1649 - Enska borgarastyrjöldin: Karl 1. Englandskonungur var hálshöggvinn.
• 1649 - Karl Stúart, sonur Karls 1. í útlegð í Haag, lýsti sjálfan sig Englandskonung.
• 1661 - Lík Olivers Cromwells, Johns Bradshaw og Henrys Ireton voru grafin upp og hálshöggvin.
• 1790 - Fyrsti björgunarbáturinn var prófaður á Tyne-ánni í Englandi.
• 1893 - Stefanía Guðmundsdóttir steig fyrst á svið í smáleikritunum Á þriðja sal og Betzy.
• 1933 - Adolf Hitler var settur í embætti kanslara Þýskalands.
• 1938 - Sveitarstjórnarkosningar á Íslandi.
• 1945 - Mannskæðasta skipstap sögunnar varð þegar sovéskur kafbátur sökkti þýska skipinu Wilhelm Gustloff þar sem 9.343 fórust.
• 1959 - Danska skipið MS Hans Hedtoft fórst í jómfrúarferð sinni til Grænlands.
• 1968 - Víetnamstríðið: Fyrsta orrustan um Sægon hófst.
• 1969 - Bítlarnir spiluðu í síðasta sinn opinberlega.
• 1971 - Frost mældist 19,7° í Reykjavík sem var það kaldasta síðan 1918.
• 1972 - Blóðugi sunnudagurinn 1972 þegar 26 mótmælendur og áhorfendur voru skotnir af breska hernum í Derry á Norður-Írlandi.
• 1972 - Pakistan sagði sig úr Breska samveldinu.
• 1974 - G. Gordon Liddy var dæmdur sekur í Watergate-málinu.
• 1975 - Fyrsta frímerkið kom út í Færeyjum.
• 1982 - Fyrsti tölvuvírusinn, Elk Cloner, var uppgötvaður.
• 1988 - Listasafn Íslands var opnað í gamla íshúsinu við Tjörnina í Reykjavík.
• 1992 - Stórréttarhöldin í Palermó: Áfrýjunardómstóll í Róm staðfesti dóma yfir 360 af 474 ákærðum í samtals 2.665 ára fangelsisvist.
• 2000 - 169 fórust þegar Kenya Airways flug 431 hrapaði í Atlantshafið.
• 2002 - George W. Bush kallaði Íran, Írak og Norður-Kóreu „öxulveldi hins illa“ í ræðu um stöðu ríkisins.
• 2003 - Belgía lögleiddi giftingar samkynhneigðra.
• 2005 - Fyrstu frjálsu þingkosningarnar frá 1958 voru haldnar í Írak.

• 2006 - Snjór féll í Lissabon í fyrsta skipti í 52 ár.
• 2006 - Íslenska stuttmyndin Síðasti bærinn var tilnefnd til Óskarsverðlauna.
• 2007 - Windows Vista-stýrikerfið frá Microsoft kom út.
• 2008 - Yfir 100 fórust þegar ferja sökk á Tanganjikavatni.
• 2010 - Kona lést og 7 ára drengur slasaðist er þau féllu í sprungu á Langjökli.
• 2011 - Kraftlyftingafélag Garðabæjar - Heiðrún var stofnað.
• 2017 - Marokkó gerðist aðili að Afríkusambandinu.
• 2020 – Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin lýsti yfir alþjóðlegu neyðarástandi vegna faraldurs kórónaveirunnar 2019-nCoV frá Wuhan í Kína.
• 2022 - Sósíalistaflokkurinn í Portúgal undir forystu António Costa vann óvænt meirihluta þingsæta í þingkosningum.

Fædd

• 1661 - Charles Rollin, franskur sagnfræðingur (d. 1741).
• 1779 - Lauritz Knudsen, danskur kaupmaður (d. 1828).
• 1841 - Félix Faure, franskur stjórnmálamaður (d. 1899).
• 1846 - Francis Herbert Bradley, breskur heimspekingur (d. 1924).
• 1874 - Björg Caritas Þorláksson, íslenskur lífeðlisfræðingur (d. 1934).
• 1877 - Sigfús Einarsson, íslenskt tónskáld (d. 1939).
• 1882 - Franklin D. Roosevelt, forseti Bandaríkjanna (d. 1945).
• 1894 - Boris 3. Búlgaríukonungur (d. 1943).
• 1899 - Björn Bjarnason, íslenskur stjórnmálamaður (d. 1984).
• 1908 - Þórleifur Bjarnason, íslenskur rithöfundur (d. 1981).
• 1915 - Ármann Kr. Einarsson, íslenskur rithöfundur (d. 1999).
• 1927 - Olof Palme, forsætisráðherra Svíþjóðar (d. 1986).
• 1930 - Gene Hackman, bandarískur leikari.
• 1936 - Koji Sasaki, japanskur knattspyrnumaður.
• 1937 - Boris Spasskíj, rússneskur skákmaður.
• 1938 - Islam Karimov, forseti Úsbekistans (d. 2016).
• 1940 - Steina Vasulka, íslensk myndlistarkona.
• 1941 - Dick Cheney, fyrrum varaforseti Bandaríkjanna.
• 1951 - Phil Collins, enskur tónlistarmaður.
• 1961 - Liu Gang, kínverskur stærðfræðingur.
• 1962 - Abdúlla 2. Jórdaníukonungur.
• 1968 - Filippus 6. Spánarkonungur.
• 1970 - Louise Lombard, bresk leikkona.
• 1972 - Jennifer Hale, bandarísk leikkona.
• 1974 - Christian Bale, velskur leikari.
• 1981 - Dimitar Berbatov, búlgarskur knattspyrnumaður.
• 1981 - Peter Crouch, enskur knattspyrnumaður.
• 1982 - Nádson Rodrigues de Souza, brasilískur knattspyrnumaður.
• 1982 - Daiki Iwamasa, japanskur knattspyrnumaður.
• 1987 - Phil Lester, breskur vídeóbloggari.

Dáin

• 1629 - Carlo Maderno, svissneskur arkitekt (f. 1556).
• 1649 - Karl 1. Englandskonungur (f. 1600).
• 1730 - Pétur 2. Rússakeisari (f. 1715).
• 1844 - Johan Carl Thuerecht von Castenschiold, stiftamtmaður á Íslandi (f. 1787).
• 1923 - Kinnaird lávarður, breskur knattspyrnumaður (f. 1847).
• 1928 - Johannes Andreas Grib Fibiger, danskur læknir (f. 1867).
• 1948 - Mohandas Gandhi, pólitískur leiðtogi Indverja (f. 1869).
• 1951 - Ferdinand Porsche, austurrískur bílasmiður (f. 1875).
• 1968 - Ágúst Jósefsson, íslenskur verkalýðsleiðtogi (f. 1874).
• 1969 - Dominique Pire, belgískur prestur (f. 1910).
• 1991 - John Bardeen, tvöfaldur Nóbelsverðlaunahafi í eðlisfræði (f. 1908).
• 1992 - Nanna Ólafsdóttir, íslenskur sagnfræðingur (f. 1915).
• 1994 - Pierre Boulle, franskur rithöfundur (f. 1912).
• 2006 - Wendy Wasserstein, bandarískt leikskáld (f. 1950).
• 2006 - Coretta Scott King, ekkja blökkumannaleiðtogans Martins Luthers Kings.
• 2007 - Sidney Sheldon, bandarískur rithöfundur (f. 1917).
• 2011 - John Barry, enskt tónskáld (f. 1933).
• 2013 - Haraldur Guðbergsson, íslenskur myndlistarmaður (f. 1930).
• 2013 - Þorkell Sigurbjörnsson, íslenskt tónskáld (f. 1938).
• 2016 - Hallmar Sigurðsson, íslenskur leikari (f. 1952).
• 2017 - Eiður Svanberg Guðnason, íslenskur stjórnmálamaður (f. 1939).