17. janúar

17. janúar er 17. dagur ársins samkvæmt gregoríska tímatalinu. 348 dagar (349 á hlaupári) eru eftir af árinu.

Atburðir

• 1377 - Gregoríus 11. páfi flutti páfastól aftur til Rómar frá Avignon með hjálp heilagrar Katrínar.
• 1562 - Saint-Germain-tilskipunin var gefin út í Frakklandi. Þar voru húgenottar í fyrsta skipti formlega viðurkenndir.
• 1608 - Susenyos sigraði her órómóa við Ebenat.
• 1666 - Stól heilags Péturs var komið fyrir fyrir ofan altarið í Péturskirkjunni í Róm.
• 1773 - James Cook varð fyrsti landkönnuðurinn til þess að sigla yfir heimsskautsbauginn.
• 1831 - Lorentz Angel Krieger var skipaður í embætti stiftamtmanns en hafði gegnt því frá 1829.
• 1850 - Pereatið: Skólasveinar Lærða skólans gerðu hróp að rektor skólans, Sveinbirni Egilssyni.
• 1899 - Bandaríkin tóku yfir Wake-eyju í Kyrrahafi.
• 1912 - Robert Falcon Scott komst á Suðurpólinn, mánuði á eftir keppinauti sínum Roald Amundsen.
• 1914 - Eimskipafélag Íslands, sem kallað var „óskabarn þjóðarinnar“, var stofnað í Reykjavík.
• 1917 - Bandaríkin borguðu Dönum 25 milljónir dala fyrir Bandarísku Jómfrúreyjar og urðu þær að yfirráðasvæði Bandaríkjamanna.
• 1929 - Teiknimyndasjóarinn Stjáni Blái eftir Elzie Crisler Segar kom út í dagblaði í fyrsta sinn.
• 1939 - Landssamband íslenskra útvegsmanna var stofnað af 50 útgerðarmönnum sem komu saman til fundar í Varðarhúsinu í Reykjavík.
• 1945 - Nasistar byrjuðu að tæma Auschwitz-útrýmingarbúðirnar.
• 1946 - Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna hélt fyrsta fund sinn.
• 1966 - Simon and Garfunkel sendu frá sér aðra breiðskífu sína , Sounds of Silence, hjá Colombia Records-útgáfufyrirtækinu.
• 1975 - Sjö manns fórust er þyrla hrapaði á Kjalarnesi.
• 1975 - Bob Dylan gaf út breiðskífuna Blood on the Tracks.
• 1975 - Kínverska þingið kom saman í fyrsta sinn í tíu ár. Zhou Enlai var endurkjörinn forsætisráðherra og Deng Xiaopeng kjörinn varaforseti.
• 1977 - Gary Gilmore var tekinn af lífi í Bandaríkjunum, sá fyrsti eftir að dauðarefsing var aftur heimiluð.
• 1982 - Kaldi sunnudagurinn átti sér stað í norðurhluta Bandaríkjanna þar sem öll kuldamet féllu.
• 1989 - Skotárásin í Cleveland-barnaskólanum: Patrick Purdy skaut 5 börn til bana og særði 30 áður en hann framdi sjálfsmorð í Stockton í Kaliforníu.
• 1991 - Heklugos, hið fjórða á 20. öld, hófst og stóð í rúmar 7 vikur.
• 1991 - Írak skaut 8 Scud-flaugum á Ísrael. 15 slösuðust.
• 1991 - Haraldur 5. varð konungur Noregs eftir andlát föður síns, Ólafs 5..
• 1994 - Harður jarðskjálfti gekk yfir Los Angeles með þeim afleiðingum að 57 fórust og 8700 slösuðust.
• 1995 - Um 5500 manns fórust og yfir 300 þúsund misstu heimili sín í öflugum jarðskjálfta í borginni Kobe í Japan.
• 1997 - Ísrael lét Palestínuríki eftir herstöð sína í Hebron á Vesturbakkanum.
• 1997 - Fyrsti löglegi skilnaðurinn fór fram á Írlandi.
• 1998 - Paula Jones ásakaði Bill Clinton, forseta Bandaríkjanna, um kynferðislega áreitni.

• 2002 - Eldgos í Nyiragongo í Austur-Kongó varð til þess að 400.000 hröktust frá heimilum sínum.
• 2003 - Fyrsta greinin í íslenska hluta Wikipedia var skrifuð.
• 2007 - Dómsdagsklukkan var stillt á 5 mínútur í miðnætti.
• 2010 - Átök milli trúarhópa í nígeríska bænum Jos hófust.
• 2013 - Vilborg Arna Gissurardóttir kom á Suðurpólinn og lauk þar með áheitagöngu sinni, 1140 km, sem hún gekk til styrktar kvennadeild Landspítala Íslands. Gangan tók 60 daga en í upphafi var stefnt að 50 dögum.
• 2013 - Bandaríski hjólreiðamaðurinn Lance Armstrong játaði misnotkun lyfja í viðtali hjá Oprah Winfrey.
• 2014 - Hery Rajaonarimampianina var kosinn forseti Madagaskar.
• 2023 - Nguyễn Xuân Phúc sagði af sér sem forseti Víetnams eftir hneykslismál.

Fædd

• 1463 - Friðrik, kjörfursti af Saxlandi (d. 1525).
• 1504 - Píus 5. páfi (d. 1572).
• 1612 - Thomas Fairfax, enskur herforingi (d. 1671).
• 1706 - Benjamin Franklin, bandarískur stjórnmálamaður (d. 1790).
• 1761 - James Hall, skoskur jarðfræðingur (d. 1832).
• 1798 - Auguste Comte, franskur heimspekingur (d. 1857).
• 1820 - Anne Brontë, enskur rithöfundur (d. 1849).
• 1829 - Catherine Booth, stofnandi Hjálpræðishersins (d. 1890).
• 1860 - Anton Tsjekhov, rússneskt leikskáld (d. 1904).
• 1891 - Friðrik Hansen, íslenskt skáld (d. 1952).
• 1899 - Al Capone, bandarískur glæpamaður (d. 1947).
• 1905 - Guillermo Stábile, argentínskur knattspyrnumaúr og -þjálfari (d. 1966).
• 1911 - George J. Stigler, bandarískur hagfræðingur (d. 1991).
• 1911 - Jón Magnússon, knattspyrnumaður og formaður Knattspyrnufélagsins Fram og Fimleikafélags Hafnarfjarðar (d. 1997).
• 1914 - Taizo Kawamoto, japanskur knattspyrnumaður (d. 1985).
• 1914 - Joe Payne, enskur knattspyrnumaður (d. 1975).
• 1918 - Atli Már, íslenskur myndlistarmaður (d. 2006).
• 1922 - Luis Echeverría Álvarez, forseti Mexíkós.
• 1922 - Nicholas Katzenbach, bandarískur stjórnmálamaður (d. 2012).
• 1922 - Betty White, bandarísk leikkona (d. 2021).
• 1925 - Robert Cormier, bandarískur rithöfundur (d. 2000).
• 1940 - Kipchoge Keino, kenískur hlaupari.
• 1940 - Tabaré Vázquez, forseti Úrúgvæ (d. 2020).
• 1942 - Muhammad Ali, bandarískur hnefaleikamaður (d. 2016).
• 1948 - Davíð Oddsson, stjórnmálamaður og fyrrverandi forsætisráðherra.
• 1948 - Mick Taylor, breskur tónlistarmaður (The Rolling Stones).
• 1949 - Andy Kaufman, bandarískur grínisti (d. 1984).
• 1949 - Sandra Mason, fyrsti forseti Barbados.
• 1954 - Sigurjón M. Egilsson, íslenskur ritstjóri.
• 1955 - Katalin Karikó, ungversk-bandarískur lífefnafræðingur.
• 1956 - Paul Young, enskur tónlistarmaður.
• 1959 - Susanna Hoffs, bandarísk tónlistarkona (The Bangles).
• 1959 - Jaime Rodríguez, knattspyrnumaður frá El Salvador.
• 1962 - Jim Carrey, kanadisk-bandarískur leikari.
• 1963 - Tryggvi Þór Herbertsson, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1964 - Eggert A. Kaaber, íslenskur leikari.
• 1964 - Michelle Obama, forsetafrú Bandaríkjanna.
• 1966 - Joshua Malina, bandarískur leikari.
• 1966 - Nobuyuki Kojima, japanskur knattspyrnumaður.
• 1969 - Lukas Moodysson, sænskur kvikmyndaleikstjóri.
• 1969 - Tiësto, hollenskur plötusnúður.
• 1971 - Kid Rock, bandarískur söngvari.
• 1972 - Stefán Vagn Stefánsson, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1982 - Dwyane Wade, bandarískur körfuknattleiksmaður.
• 1984 - Calvin Harris, skoskur plötusnúður.

Dáin

• 395 - Theodosius 1. keisari Rómar (f. 347).
• 1369 - Pétur 1., konungur Kýpur, myrtur (f. 1328).
• 1468 - Skanderbeg, albönsk þjóðhetja (f. 1405).
• 1601 - Christoffer Valkendorf, danskur stjórnmálamaður (f. 1525).
• 1654 - Paulus Potter, hollenskur listamaður (f. 1625).
• 1744 - Joachim Henriksen Lafrentz, danskur embættismaður.
• 1852 - Sveinbjörn Egilsson, íslenskur guðfræðingur og þýðandi (f. 1791).
• 1893 - Rutherford B. Hayes, 19. Forseti Bandaríkjanna (f. 1822).
• 1911 - Francis Galton, breskur fjölfræðingur (f. 1822).
• 1961 - Patrice Lumumba var ráðinn af dögum (f. 1925).
• 1977 - Ríkarður Jónsson, íslenskur myndhöggvari (f. 1888).
• 1991 - Ólafur 5. Noregskonungur (f. 1903).
• 1997 - Clyde Tombaugh, bandarískur stjörnufræðingur (f. 1906).
• 2002 - Camilo José Cela, spænskur rithöfundur (f. 1916).
• 2005 - George Patrick Leonard Walker, enskur jarðfræðingur (f. 1926).
• 2008 - Bobby Fischer, bandarískur skákmaður (f. 1943).
• 2011 - Sigurjón Brink, íslenskur tónlistarmaður (f. 1974).