13. desember

13. desember er 347. dagur ársins (348. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 18 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 1136 - Bein Magnúsar helga Orkneyjajarls voru tekin upp og skrínlögð.
• 1294 - Selestínus 5. sagði af sér páfaembættinu.
• 1408 - Drekareglan var formlega stofnuð af Sigmundi Ungverjalandskonungi.
• 1545 - Kirkjuþingið í Trento var sett.
• 1551 - Vetrarhörkur sem kenndar voru við Harðavetur hófust.
• 1577 - Francis Drake lagði upp í hnattferð sem lauk 1580.
• 1636 - Massachusettsflóanýlendan kom á fót vopnuðu liði til að verja nýlenduna gegn árásum pekvotindíána. Floti Bandaríkjahers rekur uppruna sinn til þessa atburðar.
• 1642 - Abel Tasman var fyrsti Evrópubúinn sem kom auga á Nýja-Sjáland.
• 1937 - Japanski herinn hertók Nanjing.
• 1938 - Lög voru sett um það að öll kennsla í færeyskum skólum skyldi fara fram á færeysku.
• 1974 - Malta lýsti yfir stofnun lýðveldis.
• 1960 - Meðlimir í keisaravarðliði Haile Selassie Eþíópíukeisara gerðu misheppnaða tilraun til að ræna völdum í Eþíópíu.
• 1981 - Wojciech Jaruzelski lýsti yfir gildistöku herlaga í Póllandi.
• 1982 - Að minnsta kosti 1507 fórust í jarðskjálfta í Dhamar í norðurhluta Jemen.
• 1992 - Vígt var nýtt orgel í Hallgrímskirkju í Reykjavík. Það er stærsta hljóðfæri á Íslandi og vegur um 25 tonn. Í því eru 5200 pípur og hæð þess er um 17 metrar. Smíði þess kostaði um 100 milljónir króna.
• 1996 - Fyrsta skóflustungan að Grafarvogslaug var tekin.
• 1996 - Kofi Annan var kjörinn aðalritari Sameinuðu þjóðanna.

• 2001 - Fimm hryðjuverkamenn réðust á indverska þinghúsið og skutu þar níu til bana.
• 2002 - Stækkun Evrópusambandsins var samþykkt í Kaupmannahöfn. Tíu ný aðildarlönd, Pólland, Slóvenía, Ungverjaland, Malta, Kýpur, Lettland, Eistland, Litháen, Tékkland og Slóvakía, voru samþykkt frá 1. maí 2004.
• 2003 - Saddam Hussein fannst falinn í byrgi nálægt Tikrit í Írak og var tekinn höndum af Bandaríkjaher.
• 2006 - Þrír ítalskir verkamenn slösuðust þegar tvær járnbrautarlestir skullu saman við gerð Kárahnjúkavirkjunar.
• 2011 - Tveir senegalskir götusalar létust og margir slösuðust í skothríð á tveimur mörkuðum í Flórens á Ítalíu. Árásarmaðurinn var hægriöfgamaður sem framdi sjálfsmorð í kjölfarið.
• 2021 - Danski fyrrum ráðherrann Inger Støjberg var dæmd í 60 daga fangelsi fyrir brot á lögum um ráðherraábyrgð.

Fædd

• 1533 - Eiríkur 14. Svíakonungur (d. 1577).
• 1553 - Hinrik 4. Frakkakonungur (d. 1610).
• 1640 - Robert Plot, enskur náttúrufræðingur (d. 1696).
• 1662 - Francesco Bianchini, ítalskur heimspekingur (d. 1729).
• 1678 - Yongzheng, keisari í Kína (d. 1735).
• 1744 - Séra Jón Þorláksson á Bægisá, íslenskur þýðandi (d. 1819).
• 1797 - Heinrich Heine, þýskt skáld (d. 1856).
• 1818 - Mary Todd Lincoln, forsetafrú Bandaríkjanna (d. 1882).
• 1846 - Henri-Paul Motte, franskur listamaður (d. 1922).
• 1867 - Ingibjörg Skaptadóttir, íslenskur ritstjóri (d. 1945).
• 1887 - George Pólya, ungverskur stærðfræðingur (d. 1985).
• 1902 - Talcott Parsons, bandarískur félagsfræðingur (d. 1979).
• 1923 - Antoni Tàpies, katalónskur myndlistarmaður (d. 2012).
• 1929 - Christopher Plummer, kanadískur leikari.
• 1935 - Ragnar Lár, íslenskur myndlistarmaður (d. 2007).
• 1938 - Heino, þýskur söngvari.
• 1942 - Arne Treholt, norskur embættismaður og njósnari.
• 1954 - Lárus Halldór Grímsson, íslenskur tónlistarmaður.
• 1957 - Steve Buscemi, bandarískur leikari.
• 1961 - Guðmundur Torfason, íslenskur knattspyrnumaður.
• 1961 - Toru Yoshikawa, japanskur knattspyrnumaður.
• 1967 - Jamie Foxx, bandarískur leikari.
• 1975 - Tom DeLonge, bandarískur tónlistarmaður.
• 1975 - Janus á Húsagarði, færeyskur listamaður.
• 1980 - Agnieszka Włodarczyk, pólsk leikkona.
• 1984 - Santi Cazorla, spænskur knattspyrnumaður.
• 1989 - Taylor Swift, bandarísk söngkona.

Dáin

• 1124 - Kallixtus 2. páfi.
• 1250 - Friðrik 2. keisari (f. 1194).
• 1466 - Donatello, ítalskur listamaður (f. 1386).
• 1521 - Manúel 1. Portúgalskonungur (f. 1469).
• 1593 - Þórunn Jónsdóttir á Grund, dóttir Jóns Arasonar (f. um 1510)
• 1641 - Jóhanna af Chantal, frönsk barónessa og stofnandi Salesreglunnar (f. 1572).
• 1711 - Skúli Magnússon, afi Skúla fógeta. Hann var prestur í Goðdölum í 66 ár (f. 1623).
• 1922 - Hannes Hafstein, íslenskur ráðherra (f. 1861).
• 1945 - Hallgrímur Hallgrímsson, íslenskur sagnfræðingur (f. 1888).
• 1992 - Aleksandar Tirnanić, júgóslavneskur knattspyrnumaður og -þjálfari (f. 1910).
• 2004 - Jón frá Pálmholti, íslenskur rithöfundur (f. 1930).
• 2007 - Ragnar Lár, íslenskur myndlistarmaður (f. 1935).
• 2009 - Egill Egilsson, íslenskur eðlisfræðingur og rithöfundur (f. 1942).
• 2015 - Benedict Anderson, bandarískur stjórnmálafræðingur (f. 1936).
• 2016 - Thomas Schelling, bandarískur hagfræðingur (f. 1921).

Hátíðis- og tyllidagar

• Samkvæmt kvæði Jóhannesar úr Kötlum, „Jólin koma“ kemur jólasveinninn Giljagaur til byggða þennan dag.