23. ágúst

23. ágúst er 235. dagur ársins (236. á hlaupári) samkvæmt gregoríska tímatalinu. 130 dagar eru eftir af árinu.

Atburðir

• 79 - Eldgos hófst í Vesúvíusi á Ítalíu. Í því gosi grófust borgirnar Pompeii og Herculaneum undir ösku og vikur.
• 476 - Ódóvakar, germanskur hershöfðingi, er hylltur sem rex Italiae (konungur Ítalíu) af hermönnum sínum. Ódóvakar heldur völdum yfir Ítalíu til ársins 493.
• 1387 - Margrét Valdimarsdóttir mikla varð ríkisstjóri yfir Noregi og Danmörku við lát sonar síns, Ólafs 4..
• 1572 - Bartólómeusarvígin: Húgenottar voru drepnir þúsundum saman í París og víðar um Frakkland.
• 1521 - Gústaf Vasa varð ríkisstjóri í Svíþjóð og Kristján 2. var sviptur konungstign.
• 1524 - Ríkisráð Noregs samþykkti að taka Friðrik 1. til konungs yfir Noregi (og Íslandi) og hafnaði um leið Karli Knútssyni, sem tekinn hafði verið til konungs árið áður.
• 1614 - Groningenháskóli var stofnaður í Hollandi.
• 1628 - John Felton myrti Buckingham hertoga.
• 1906 - Fyrsta símskeytið barst til Íslands frá Færeyjum.
• 1910 - Fyrsta íslenska hljómplatan kom út. Það var Pétur Á. Jónsson sem söng „Dalvísur“ eftir Jónas Hallgrímsson.
• 1914 - Fyrri heimsstyrjöldin: Japan sagði Þýskalandi stríði á hendur.
• 1939 - Molotov-Ribbentrop-samkomulagið milli Þjóðverja og Sovétríkjanna var undirritað.
• 1942 - Síðari heimsstyrjöldin: Orrustan um Stalíngrad hófst.
• 1946 - Gunnar Huseby setti Evrópumet í kúluvarpi í Osló.
• 1954 - Við fornleifauppgröft í Skálholti fannst steinkista Páls biskups Jónssonar, sem lést 1211. Er þetta einn merkasti fornleifafundur á Íslandi.
• 1959 - Stytta af Jóni Arasyni biskupi eftir Guðmund Einarsson frá Miðdal var afhjúpuð á Munkaþverá í Eyjafirði, en þar lærði Jón til prests.
• 1966 - 82 skip fengu samtals 16.116 lestir af síld á Íslandsmiðum og var það metafli á einum degi.
• 1967 - Í Kaupmannahöfn fór fram knattspyrnulandsleikur á milli liða Íslands og Danmerkur á Idrætsparken. Danmörk sigraði með fáheyrðum yfirburðum, 14:2. Helgi Númason og Hermann Gunnarsson skoruðu mörk Íslands.
• 1973 - Bankaránið á Norrmalmstorgi átti sér stað í Stokkhólmi.
• 1975 - Skæruliðar Pathet Lao fóru sigurför inn í höfuðborg Laos og komu á kommúnistastjórn í landinu.
• 1985 - Fjöldahandtökur fóru fram í Soweto í Suður-Afríku eftir mótmæli gegn stjórn hvíta minnihlutans.
• 1989 - Íbúar Eistlands, Lettlands og Litháens mynduðu 600 km langa mennska keðju og kröfðust frelsis og sjálfstæðis.

• 1991 - Armenía lýsti yfir sjálfstæði frá Sovétríkjunum.
• 1996 - Bandaríska gamanmyndin She's the One var frumsýnd.
• 1996 - Osama bin Laden skrifaði yfirlýsingu um heilagt stríð gegn herliði Bandaríkjanna í Sádí-Arabíu.
• 2000 - Kaþólski presturinn John Anthony Kaiser var myrtur í Kenýa.
• 2006 - Austurríska stúlkan Natascha Kampusch slapp úr haldi mannræningja eftir átta ára innilokun í kjallara hans. Mannræninginn, Wolfgang Priklopil, framdi sjálfsmorð.
• 2006 - FC København komst í Meistaradeild Evrópu með óvæntum 3-2-sigri á AFC Ajax Amsterdam.
• 2010 - Gíslatakan í Manila 2010: Sjö létust þegar lögreglumaður í Manila rændi rútu með ferðafólki frá Hong Kong.
• 2020 - Þýska knattspyrnuliðið Bayern München sigraði Meistaradeild Evrópu í knattspyrnu karla með 1-0 sigri á Paris Saint-Germain.

Fædd

• 970 - Ríkharður 2. af Normandí (d. 1026).
• 1740 - Ívan 4. Rússakeisari (d. 1764).
• 1754 - Loðvík 16., konungur Frakklands (d. 1793).
• 1864 - Elefþerios Venizelos, forsætisráðherra Grikklands (d. 1936).
• 1885 - Þórir Bergsson, íslenskur rithöfundur (d. 1970).
• 1896 - Jacques Rueff, franskur hagfræðingur og ráðgjafi de Gaulles, hershöfðingja og Frakklandsforseta (d. 1978).
• 1911 - Þráinn Sigurðsson knattspyrnuþjálfari og formaður Knattspyrnufélagsins Fram (d. 1986).96)
• 1912 - Gene Kelly, bandarískur dansari og leikari (d. 1996).
• 1936 - Henry Lee Lucas, bandarískur fjöldamorðingi (d. 2001).
• 1946 - Jón Sigurðsson, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1954 - Marc Vann, bandarískur leikari.
• 1954 - Halimah Yacob, forseti Singapur.
• 1959 - Jorginho Putinatti, brasilískur knattspyrnumaður.
• 1964 - Stefán Jónsson, íslenskur leikari.
• 1966 - Alberto Acosta, argentínskur knattspyrnumaður.
• 1968 - Hajime Moriyasu, japanskur knattspyrnumaður.
• 1970 - River Phoenix, bandarískur leikari (d. 1993).
• 1970 - Jay Mohr, bandarískur leikari.
• 1974 - Samantha Davies, bresk siglingakona.
• 1978 - Kobe Bryant bandarískur körfuknattleiksmaður (d. 2020).
• 1979 - Auður Lilja Erlingsdóttir, íslensk stjórnmálakona.
• 1993 - Geir Guðmundsson, íslenskur handknattleiksmaður.
• 1996 - Yosuke Ideguchi, japanskur knattspyrnumaður.
• 2000 - Vincent Müller, þýskur knattspyrnumaður.

Dáin

• 30 f.Kr. - Caesarion, sonur Kleópötru (f. 47 f.Kr.).
• 634 - Abú Bakr, arabískur kalífi (f. 573).
• 1305 - William Wallace, skosk frelsishetja (líflátinn).
• 1387 - Ólafur 4. Hákonarson, konungur Danmerkur og Noregs (f. 1370).
• 1628 - George Villiers, hertogi af Buckingham, enskur stjórnmálamaður (f. 1592).
• 1806 - Charles-Augustin de Coulomb, franskur eðlisfræðingur (f. 1736).
• 1926 - Rudolph Valentino, ítalsk-bandarískur leikari (f. 1895).
• 1927 - Nicola Sacco, ítalsk-bandarískur anarkisti (f. 1891).
• 1927 - Bartolomeo Vanzetti, ítalsk-bandarískur anarkisti (f. 1888).