8. janúar

8. janúar er 8. dagur ársins samkvæmt gregoríska tímatalinu. 357 dagar (358 á hlaupári) eru eftir af árinu.

Atburðir

• 1297 - Mónakó fékk sjálfstæði.
• 1499 - Loðvík 12. Frakkakonungur giftist Önnu af Bretagne, ekkju forvera síns, Karls 8.
• 1608 - Hundrað landnemar komu til Jamestown í Virginíu með skipstjóranum Christopher Newport. Þar voru þá aðeins 38 eftirlifandi af upprunalegum stofnendum bæjarins.
• 1657 - Miles Sindercombe og fleiri sem ætluðu sér að myrða Oliver Cromwell voru handteknir í London.
• 1678 - Svíar náðu eynni Rügen aftur af Brandenborgurum í orrustunni við Warksow.
• 1686 - Á Suðurnesjum snjóaði svo mjög á tveimur dögum að tók meðalmanni í mitti, segir í Kjósarannál.
• 1697 - Thomas Aikenhead, skoskur námsmaður, var tekinn af lífi fyrir guðlast.
• 1815 - Orrustan um New Orleans. Bandarískur her undir stjórn Andrews Jackson hershöfðingja vann sigur á bresku innrásarliði.
• 1863 - Forngripasafnið var stofnað um gjöf fimmtán forngripa frá Helga Sigurðssyni.
• 1895 - Blaðið Framsókn, sem var fyrsta kvennablaðið á Íslandi, kom út á Seyðisfirði. Það kom út til ársloka 1903.
• 1912 - Afríska þjóðarráðið var stofnað í Suður-Afríku.
• 1926 - Ibn Sád varð konungur Hejaz og endurnefndi það Sádí-Arabíu.
• 1928 - Knattspyrnufélag Akureyrar var stofnað.
• 1958 - Bobby Fischer varð skákmeistari Bandaríkjanna, 14 ára að aldri.
• 1964 - Fyrsta konan var kjörin íþróttamaður ársins á Íslandi, Sigríður Sigurðardóttir handknattleikskona.
• 1971 - Skæruliðasamtökin Tupamaros rændu sendiherra Breta í Úrúgvæ og héldu honum þar til í september.
• 1972 - Melrakkaey í Grundarfirði var friðlýst.
• 1973 - Réttarhöld í Watergate-málinu hófust.
• 1977 - Sovétríkin skutu upp geimfarinu Luna 21.
• 1977 - Þrjár sprengjur sprungu í Moskvu með þeim afleiðingum að sjö dóu.
• 1982 - Kuldamet var slegið í Danmörku þegar frostið mældist 31,2 gráður.
• 1982 - AT&T Corporation var skipt upp í 22 fyrirtæki eftir dóm fyrir brot gegn lögum um bann við einokun.
• 1985 - Reykingabann tók gildi á Rauða torginu í Moskvu.
• 1987 - Dow Jones-vísitalan náði í fyrsta sinn meira en 2000 stigum við lokun kauphallarinnar.
• 1989 - Kegworth-flugslysið: 47 létust þegar Boeing 737-þota frá British Midlands hrapaði við Kegworth.
• 1991 - Bandaríska flugfélagið Pan American World Airways lýsti sig gjaldþrota.
• 1992 - George H. W. Bush Bandaríkjaforseti varð alvarlega veikur í kvöldverði í Japan. Hann kastaði upp í kjöltu Kiichi Miyazawa forsætisráðherra og féll svo í yfirlið.
• 1993 - Braer-stormurinn gekk yfir Norður-Atlantshaf. Olíuflutningaskipið Braer brotnaði í tvennt og yfir 80.000 tonn af olíu láku út í sjó.
• 1996 - 300 manns fórust þegar flutningaþota hrapaði á markað í Kinsasa í Saír.

• 2007 - Rússnesk olíufyrirtæki hættu að dæla olíu um leiðslur í Hvíta-Rússlandi vegna olíudeilu landanna.
• 2008 - Á aðeins þremur viðskiptadögum féllu íslensk hlutabréf um 10,53%. Þar af Exista og SPRON hvað mest.
• 2010 - Landslið Tógó í knattspyrnu karla varð fyrir hryðjuverkaárás á ferð sinni með rútu gegnum angólsku útlenduna Kabinda. Liðið dró sig úr Afríkukeppninni 2010 í kjölfarið.
• 2011 - Skotárásin í Tucson: Ungur maður myrti sex og særði 13, þar á meðal þingkonuna Gabrielle Giffords, í skotárás við Safeway-verslun í Tucson, Arisóna.
• 2016 - Eiturlyfjabaróninn Joaquín Guzmán náðist eftir flótta frá öryggisfangelsi í Mexíkó.
• 2020 – Persaflóakreppan 2019–2020: 176 manns létust þegar Íransher skaut niður úkraínska farþegaflugvél eftir flugtak í Teheran í Íran.
• 2020 – Persaflóakreppan 2019–2020: Tveimur írönskum eldflaugum var skotið á herstöðvar í Sádi-Arabíu þar sem bandarískir hermenn dvöldu.
• 2023 – Stuðningsmenn fyrrum forseta Brasilíu, Jairs Bolsonaro, réðust á þinghúsið, forsetahöllina og hæstaréttinn í höfuðborginni Brasilíu til að mótmæla embættistöku nýja forsetans Luiz Inácio Lula da Silva.

Fædd

• 1829 - Arngrímur Gíslason málari (d. 1887).
• 1865 - Ellen Clapsaddle, bandarískur teiknari (d. 1934).
• 1867 - Emily Greene Balch, bandarískur félagsfræðingur og Nóbelsverðlaunahafi (d. 1961).
• 1870 - Miguel Primo de Rivera, spænskur einræðisherra (d. 1930).
• 1880 - Guðrún Lárusdóttir, íslenskur rithöfundur og stjórnmálamaður (d. 1938).
• 1885 - John Curtin, forsætisráðherra Ástralíu (d. 1945).
• 1902 - Carl Rogers, bandarískur sálfræðingur (d. 1987).
• 1902 - Georgij Malenkov, sovéskur stjórnmálamaður (d. 1988).
• 1905 - Carl Gustav Hempel, þýskur heimspekingur (d. 1997).
• 1912 - Sigurður Þórarinsson, íslenskur náttúrufræðingur (d. 1983).
• 1935 - Elvis Presley, bandarískur söngvari (16. ágúst 1977)
• 1941 - Graham Chapman, breskur grínisti (d. 1989).
• 1942
  • Stephen Hawking, enskur eðlisfræðingur og rithöfundur (d. 2018).
  • Junichiro Koizumi, forsætisráðherra Japans.
• 1947
  • David Bowie, enskur tónlistarmaður (d. 2016).
  • Gísli Már Gíslason, verkfræðingur og bókaútgefandi.
• 1948 - Þuríður Backman, íslenskur stjórnmálamaður.
• 1958 - Betsy DeVos, bandarísk stjórnmálakona.
• 1959 - Paul Hester, ástralskur trommari (d. 2005).
• 1967 - R. Kelly, bandarískur söngvari.
• 1971 - Dóra Takefusa, íslensk dagskrárgerðarkona.
• 1975 - Þorbjörg Magnea Óskarsdóttir (Tobba) íslensk listakona.
• 1980 - Rachel Nichols, bandarísk leikkona.
• 1981
  • Genevieve Cortese, bandarísk leikkona.
  • Halla Gunnarsdóttir, íslensk blaðakona.
• 1982 - Grétar Rafn Steinsson, íslenskur knattspyrnumaður.
• 1984 - Kim Jong-un, leiðtogi Norður-Kóreu.
• 1986 - David Silva, spænskur knattspyrnumaður.
• 1989 - Kristján Einar Kristjánsson, íslenskur Formúlu 3-kappakstursmaður.
• 2011
  • Vincent Frederik Minik Alexander Danaprins.
  • Josephine Sophia Ivalo Mathilda Danaprinsessa.

Dáin

• 1100 - Klemens 3. mótpáfi.
• 1107 - Játgeir Skotakonungur (f. 1074).
• 1198 - Selestínus 3. páfi.
• 1324 - Marco Polo, ítalskur heimshornaflakkari (f. 1254).
• 1337 - Giotto di Bondone, ítalskur listmálari og arkitekt (f. um 1267).
• 1642 - Galileo Galilei, ítalskur stærðfræðingur, stjörnufræðingur og eðlisfræðingur (f. 1564).
• 1697 - Thomas Aikenhead, skoskur námsmaður (f. um 1678).
• 1880 - Joshua A. Norton, sjálfskipaður keisari Bandaríkjanna. (f. um 1818).
• 1941 - Robert Baden-Powell, stofnandi skátahreyfingarinnar (f. 1857).
• 1950 - Joseph Schumpeter, tékkneskur hagfræðingur (f. 1883).
• 1976 - Zhou Enlai, kínverskur leiðtogi.
• 1996 - François Mitterrand, Frakklandsforseti (f. 1916).
• 2002 - Aleksandr Prokhorov, sovéskur eðlisfræðingur (f. 1916).
• 2008 - Bjarni Jónsson, íslenskur myndlistarmaður (f. 1934).