Suðvesturkjördæmi

Suðvesturkjördæmi

Þingmenn  • Kjördæmakjörnir  • Jöfnunarmenn  • Alls	11 (verða 12 árið 2025) 2 13 (verða 14 árið 2025)
Mannfjöldi	104.160 (2021)
Sveitarfélög	6
Kjósendur  • Á kjörskrá  • Á hvert þingsæti	73.729 (2021) 5.671
Kjörsókn	81,1% (2021)
Núverandi þingmenn
1.  Bjarni Benediktsson  D  2.  Jón Gunnarsson  D  3.  Willum Þór Þórsson  B  4.  Guðmundur Ingi Guðbrandsson  V  5.  Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  C  6.  Bryndís Haraldsdóttir  D  7.  Þórhildur Sunna Ævarsdóttir  P  8.  Þórunn Sveinbjarnardóttir  S  9.  Guðmundur Ingi Kristinsson  F  10.  Óli Björn Kárason  D  11.  Ágúst Bjarni Garðarsson  B  12.  Sigmar Guðmundsson  C  13.  Gísli Rafn Ólafsson  P

Suðvesturkjördæmi er eitt af kjördæmum Íslands. Það er fjölmennasta kjördæmið og hefur þrettán sæti á Alþingi, þar af tvö jöfnunarsæti. Í kjördæminu eru öll sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins utan Reykjavíkur sem áður voru hluti af Reykjaneskjördæmi. Það var búið til með nýrri kjördæmaskipan árið 2000, en fyrst var kosið samkvæmt þeirri skipan í Alþingiskosningum 2003. Kjördæmið er stundum kallað Kraginn vegna þess hvernig það umlykur Reykjavík.

Upphaflega var ákveðið að ellefu þingsæti skyldu fylgja kjördæminu, níu kjördæmissæti og tvö jöfnunarsæti. Í fyrstu kosningunum þar sem notast var við nýju kjördæmaskipunina (2003) voru tvöfalt fleiri kjósendur að baki hverju þingsæti í Suðvesturkjördæmi en voru í Norðvesturkjördæmi og því virkjaðist ákvæði stjórnarskrár um að færa þingsæti á milli kjördæma til að jafna muninn. Í kosningunum 2007 var kjördæmissætum í Suðvesturkjördæmi því fjölgað um eitt á kostnað Norðvesturkjördæmis. Í alþingiskosningunum 2009 voru kjósendur að baki hverju þingsæti í Suðvesturkjördæmi aftur orðnir tvöfalt fleiri en þeir voru í Norðvesturkjördæmi og því var annað kjördæmissæti flutt á milli kjördæmanna fyrir kosningarnar 2013. Þrátt fyrir þennan tilflutning á þingsætum eru ennþá mun fleiri kjósendur að baki hverju þingsæti í Suðvesturkjördæmi en í öðrum kjördæmum. Í þingkosningunum 2021 voru kjósendur að baki hverju þingsæti aftur orðnir tvöfalt fleiri í Suðvestur- en í Norðvesturkjördæmi og því mun þriðja sætið færist á milli þessara kjördæma fyrir næstu kosningar. Mun þingsætum því fjölga um eitt, í alls 14 í kosningum sem áætlaðar eru 2025, þegar þingsæti flyst frá Norðvesturkjördæmi.

Frá upptöku núverandi kjördæmaskipunar hefur Suðvesturkjördæmi verið sterkasta vígi Sjálfstæðisflokksins sem hefur sex sinnum haft fyrsta þingmann þess en Samfylkingin einu sinni.

Sveitarfélög

Yfirlitskort af sveitarfélögum í Suðvesturkjördæmi.

Í kjördæminu eru eftirfarandi sveitarfélög (íbúafjöldi 2021 í sviga):

• Kópavogur (38.760)
• Hafnarfjörður (29.530)
• Garðabær (18.060)
• Mosfellsbær (12.880)
• Seltjarnarnes (4.690)
• Kjósarhreppur (240)

Landfræðilega skiptist kjördæmið í fjóra aðgreinda búta þar sem Kjósarhreppur og Seltjarnarnes eiga ekki mörk að öðrum sveitarfélögum kjördæmisins auk þess sem Krýsuvíkurland Hafnarfjarðar liggur ekki að landi annarra sveitarfélaga í kjördæminu.

Kosningatölfræði

Kosningar	Kjósendur á kjörskrá	Breyting	Greidd atkvæði	Kjörsókn	Utankjörfundar- atkvæði		Þingsæti	Kjósendur á hvert þingsæti	Vægi[1]
					Fjöldi	Hlutfall greiddra
2003	48.842	á ekki við	43.246	88,5%	3.979	9,2%	11	4.440	76%
2007	54.584	5.742	45.989	84,3%	5.211	11,3%	12	4.549	77%
2009	58.202	3.618	50.315	86,4%	5.624	11,2%	12	4.850	75%
2013	63.125	4.923	52.048	82,5%	8.493	16,3%	13	4.856	78%
2016	68.240	5.115	54.667	80,1%	8.496	15,5%	13	5.249	75%
2017	69.544	1.304	57.255	82,3%	10.923	19,1%	13	5.350	74%
2021	73.729	4.185	59.820	81,1%	-	-	13	5.671	71%
[1] Vægi atkvæða í Suðvesturkjördæmi miðað við vægi atkvæða á landsvísu.
Heimild: Hagstofa Íslands

Þingmenn kjörnir úr kjördæminu

Þingmenn kjörnir úr kjördæminu

Kosningar	1.	2.	3.	4.	5.	6.	7.	8.	9.	10.	11.	12.	13.
2003	Árni M. Mathiesen  D	Guðmundur Árni Stefánsson  S	Gunnar Birgisson  D	Rannveig Guðmundsdóttir  S	Siv Friðleifsdóttir  B	Sigríður Anna Þórðardóttir  D	Þórunn Sveinbjarnardóttir  S	Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  D	Katrín Júlíusdóttir  S	Gunnar Örlygsson  F	Bjarni Benediktsson  D
2007	Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  D	Gunnar Svavarsson  S	Bjarni Benediktsson  D	Ármann Kr. Ólafsson  D	Katrín Júlíusdóttir  S	Ögmundur Jónasson  V	Jón Gunnarsson  D	Þórunn Sveinbjarnardóttir  S	Ragnheiður Elín Árnadóttir  D	Siv Friðleifsdóttir  B	Ragnheiður Ríkharðsdóttir  D	Árni Páll Árnason  S
2009	Árni Páll Árnason  S	Bjarni Benediktsson  D	Guðfríður Lilja Grétarsdóttir  V	Katrín Júlíusdóttir  S	Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  D	Siv Friðleifsdóttir  B	Þórunn Sveinbjarnardóttir  S	Ragnheiður Ríkharðsdóttir  D	Þór Saari  O	Ögmundur Jónasson  V	Magnús Orri Schram  S	Jón Gunnarsson  D
2013	Bjarni Benediktsson  D	Eygló Harðardóttir  B	Ragnheiður Ríkharðsdóttir  D	Árni Páll Árnason  S	Willum Þór Þórsson  B	Jón Gunnarsson  D	Guðmundur Steingrímsson  A	Ögmundur Jónasson  V	Vilhjálmur Bjarnason  D	Þorsteinn Sæmundsson  B	Katrín Júlíusdóttir  S	Birgitta Jónsdóttir  P	Elín Hirst  D
2016	Bjarni Benediktsson  D	Bryndís Haraldsdóttir  D	Jón Þór Ólafsson  P	Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  C	Rósa Björk Brynjólfsdóttir  V	Jón Gunnarsson  D	Óttarr Proppé  A	Óli Björn Kárason  D	Eygló Harðardóttir  B	Þórhildur Sunna Ævarsdóttir  P	Vilhjálmur Bjarnason  D	Theodóra S. Þorsteinsdóttir  A	Jón Steindór Valdimarsson  C
2017	Bjarni Benediktsson  D	Bryndís Haraldsdóttir  D	Rósa Björk Brynjólfsdóttir  V	Guðmundur Andri Thorsson  S	Jón Gunnarsson  D	Gunnar Bragi Sveinsson  M	Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  C	Jón Þór Ólafsson  P	Willum Þór Þórsson  B	Óli Björn Kárason  D	Ólafur Þór Gunnarsson  V	Guðmundur Ingi Kristinsson  F	Jón Steindór Valdimarsson  C
2021	Bjarni Benediktsson  D	Jón Gunnarsson  D	Willum Þór Þórsson  B	Guðmundur Ingi Guðbrandsson V	Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir  C	Bryndís Haraldsdóttir  D	Þórhildur Sunna Ævarsdóttir  P	Þórunn Sveinbjarnardóttir  S	Guðmundur Ingi Kristinsson  F	Óli Björn Kárason  D	Ágúst Bjarni Garðarsson  B	Sigmar Guðmundsson  C	Gísli Rafn Ólafsson  P

Tengill

• Lög um kosningar til Alþingis nr. 24 16. maí 2000