Höfuðborgarsvæðið


Höfuðborgarsvæðið er sá hluti Íslands sem samanstendur af Reykjavíkurborg og næsta nágrenni hennar. Algengasta afmörkun svæðisins er sú að það nái yfir Reykjavík og 7 nágrannasveitarfélög hennar. Svæðið nær frá botni Hvalfjarðar í norðri og suður fyrir Straumsvík sunnan Hafnarfjarðar, jarðfræðilega er það hluti Reykjanesskaga. Svæðið er afar þéttbýlt á íslenskan mælikvarða og óx mjög hratt á síðari hluta 20. aldar, nú búa þar um 64% Íslendinga; um 253.000 manns (nóv. 2023, Þjóðskrá).
Sveitarfélögin á svæðinu eiga með sér víðtækt samstarf á ýmsum sviðum. Til dæmis í sorpmálum og almenningssamgöngum auk þess að þau reka sameiginlegt slökkvilið. Árið 2007 var svo stofnað sameiginlegt lögregluembætti fyrir allt svæðið.
Svæðinu er skipt niður í þrjú kjördæmi vegna alþingiskosninga: Reykjavík skiptist í norður og suðurkjördæmi en hin sveitarfélögin á svæðinu tilheyra Suðvesturkjördæmi (kraganum). Það land sem sveitarfélögin ná yfir var hluti af Gullbringu- og Kjósarsýslu. Til forna var þetta land hluti Kjalarnesþings.
Hvað dómsvald í héraði snertir þá tilheyra Reykjavík, Seltjarnarnes, Mosfellsbær og Kjósarhreppur umdæmi héraðsdóms Reykjavíkur en Garðabær, Hafnarfjörður og Kópavogur umdæmi héraðsdóms Reykjaness.
Sveitarfélög[breyta | breyta frumkóða]
Sjö sveitarfélög eiga aðild að Samtökum sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu:
Sveitarfélög | Mannfjöldi[1] | Flatarmál (km2)[2] | Þéttleiki (Íbúar/km2) |
---|---|---|---|
Reykjavík | 141.032 | 277,1 | 440 |
Kópavogur | 40.018 | 83,7 | 397 |
Hafnarfjörður | 30.704 | 143,3 | 187 |
Garðabær | 19.000 | 74,4 | 195 |
Mosfellsbær | 13.519 | 193,7 | 48 |
Seltjarnarnes | 4.669 | 2,3 | 1.918 |
Kjósarhreppur | 281 | 287,7 | 0,8 |
Alls | 249.223 | 1.062,2 | 199 |
Ár | Mannfjöldi | Hlutfall af heildarfjölda |
---|---|---|
1920 | 21.441 | 22,70% |
1930 | 33.854 | 31,16% |
1940 | 43.841 | 36,06% |
1950 | 65.080 | 45,10% |
1960 | 89.493 | 49,93% |
1970 | 109.238 | 53,40% |
1980 | 121.698 | 52,65% |
1990 | 145.980 | 56,65% |
2000 | 175.000 | 61,44% |
2010 | 196.916 | 63,25% |
2020 | 228.418 | 63,66% |
2023 | 242.995[3] | 62,66% |
Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]
- ↑ Hagstofa Íslands. Fjöldi íbúa eftir sveitarfélögum - apríl 2023. Þjóðskrá. Sótt 12. apríl 2023
- ↑ Landmælingar Íslands. Kortasjá. Sótt 15. desember 2015
- ↑ https://px.hagstofa.is/pxen/pxweb/is/Ibuar/Ibuar__mannfjoldi__2_byggdir__Byggdakjarnar/MAN030102.px/?rxid=74057810-d9ff-4949-b54b-008976bf9279