„2020“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip |
|||
Lína 1: | Lína 1: | ||
{{Ár nav}} |
{{Ár nav}} |
||
Árið '''2020''' ('''MMXX''' í [[rómverskar tölur|rómverskum tölum]]) var í [[ |
Árið '''2020''' ('''MMXX''' í [[rómverskar tölur|rómverskum tölum]]) var í [[Gregoríska tímatalið|gregoríska tímatalinu]] [[hlaupár sem byrjar á miðvikudegi]]. |
||
== Atburðir == |
== Atburðir == |
Útgáfa síðunnar 30. apríl 2021 kl. 09:12
Árþúsund: | 3. árþúsundið |
---|---|
Aldir: | |
Áratugir: | |
Ár: |
Árið 2020 (MMXX í rómverskum tölum) var í gregoríska tímatalinu hlaupár sem byrjar á miðvikudegi.
Atburðir
Janúar
- 3. janúar – Persaflóakreppan 2019-2020: Íranski hershöfðinginn Qasem Soleimani var drepinn í drónaárás Bandaríkjahers á flugvöll í Bagdad.
- 5. janúar – Seinni umferð forsetakosninga fór fram í Króatíu. Sitjandi forseti landsins, Kolinda Grabar-Kitarović, beið ósigur gegn mótframbjóðanda sínum, fyrrum forsætisráðherranum Zoran Milanović.
- 8. janúar – Persaflóakreppan 2019-2020: 176 manns létust þegar Íransher skaut niður úkraínska farþegaflugvél eftir flugtak í Teheran í Íran.
- 8. janúar - Persaflóakreppan 2019-2020: Tveimur írönskum eldflaugum var skotið á herstöðvar í Sádi-Arabíu þar sem bandarískir hermenn dvöldu.
- 9. janúar - Stjörnufræðingar uppgötvuðu sjaldgæfa tvístirnisplánetu, TOI 1338-b.
- 9. janúar - 89 nígerískir hermenn létust í árás Íslamska ríkisins í Sahara á herstöð í Nígeríu.
- 10. janúar - Haitham bin Tarik tók við völdum sem soldán í Óman.
- 11. janúar – Þing- og forsetakosningar fóru fram í Lýðveldinu Kína á Taívan. Tsai Ing-wen, sitjandi forseti landsins, vann endurkjör og flokkur hennar, Lýðræðislegi framfaraflokkurinn, vann aukinn þingmeirihluta.
- 12. janúar - Taal-fjall á Filippseyjum gaus.
- 14. janúar – Þrjú mjög stór snjóflóð féllu á Vestfjörðum með skömmu millibili rétt fyrir miðnætti. Tvö flóðanna féllu á Flateyri en eitt á Suðureyri. Mikið eignatjón varð en engin alvarleg slys urðu á fólki.
- 16. janúar – Mikhaíl Misjústín tók við embætti forsætisráðherra Rússlands eftir afsögn Dímítrí Medvedevs.
- 20. janúar - Kórónaveirufaraldur 2019-2020: Yfirvöld í Kína staðfestu smit SARS-CoV-2 milli manna.
- 23. janúar - Kórónaveirufaraldur 2019-2020: Kínverska borgin Wuhan var sett í sóttkví.
- 30. janúar – Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin lýsti yfir alþjóðlegu neyðarástandi vegna faraldurs kórónaveirunnar 2019-nCoV frá Wuhan í Kína.
- 31. janúar – Bretland yfirgaf Evrópusambandið formlega.
Febrúar
- 8. febrúar – Þingkosningar fóru fram á Írlandi. Lýðveldisflokkurinn Sinn Féin vann í fyrsta sinn flest atkvæði af öllum flokkum.
- 5. febrúar – Öldungadeild Bandaríkjaþings kaus að sýkna Donald Trump Bandaríkjaforseta af ákæru um valdníðslu fyrir landsdómi Bandaríkjanna.
- 8. febrúar - 29 manns létust í skotárás fyrrum liðsforingja úr Taílandsher í borginni Nakhon Ratchasima.
- 10. febrúar - Evrópska geimferðastofnunin og NASA sendu geimkönnunarfarið Solar Orbiter á loft til að kanna „pólsvæði“ sólarinnar.
- 10. febrúar – Tónskáldið Hildur Guðnadóttir hlaut Óskarsverðlaun í flokki kvikmyndatónlistar fyrir tónlist í kvikmyndinni Joker. Hildur var fyrsti Íslendingurinn sem hlotið hefur Óskarsverðlaun.
- 10. febrúar - Suðurkóreska kvikmyndin Parasite vann Óskarsverðlaun sem besta kvikmyndin, fyrst kvikmynda á öðru máli en ensku.
- 19. febrúar – Skotárásin í Hanau 2020: Ellefu manns létu lífið í skotárás í Hanau í Þýskalandi.
- 23. febrúar - Versti Kalimavindur síðustu 40 ára gekk yfir Kanaríeyjar. Öllum flugvöllum eyjanna var lokað í þrjá daga.
- 24. febrúar - Yfir 30 særðust þegar maður ók bíl inn í mannfjölda í Volkmarsen í Þýskalandi.
- 24. febrúar - Stjórn Pakatan Harapan í Malasíu féll og Perikatan Nasional tók við völdum.
- 26. febrúar - Óeirðirnar í Delí 2020: 23 létust og 189 særðust í óeirðum í norðausturhluta Delí á Indlandi.
- 27. febrúar - Dow Jones-vísitalan féll um 1.190,95 punkta eða 4,4%, vegna ótta við efnahagsleg áhrif Kórónaveirufaraldursins, sem var mesta hrun á einum degi í sögu vísitölunnar.
- 28. febrúar - Fyrsti Íslendingurinn greindist með COVID-19-veiruna.
- 29. febrúar – Bandaríkjamenn undirrituðu friðarsamkomulag við Talíbana í von um að binda enda á stríðið í Afganistan.
Mars
- 11. mars – Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin lýsti yfir heimsfaraldri vegna COVID-19.
- 13. mars - Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra tilkynnir viðtækt samkomubann vegna COVID-19 sem taka skuli gildi 16. mars.
Apríl
Maí
- 25. maí – Bandarískur blökkumaður að nafni George Floyd var kæfður til dauða í haldi bandarískra lögreglumanna í Minneapolis. Dauði hans hratt af stað öldu mótmæla gegn kynþáttabundnu ofbeldi lögreglumanna gegn blökkumönnum.
- 26. maí – Hjónaband samkynhneigðra varð löglegt í Kosta Ríka.
Júní
- 15. júní:
- Hæstiréttur Bandaríkjanna komst að þeirri niðurstöðu að ólöglegt væri að segja upp starfsfólki á grundvelli kynhneigðar eða kyngervis.
- Að minnsta kosti 15 hermenn létulífið í átökum milli Indverja og Kínverja við landamæri ríkjanna í Galwan-dalnum.
- 25. júní – Eldur kviknaði í húsi að Bræðraborgarstíg 1 með þeim afleiðingum að þrír létust og tvær slösuðust alvarlega.
- 27. júní – Forsetakosningar fóru fram á Íslandi. Guðni Th. Jóhannesson sitjandi forseti var endurkjörinn með 92,2% atkvæða.
Júlí
- 1. júlí – Rússar samþykktu breytingar á stjórnarskrá Rússlands í þjóðaratkvæðagreiðslu.
Ágúst
- 3. ágúst – Jóhann Karl 1., fyrrverandi konungur Spánar, fór í sjálfskipaða útlegð frá heimalandi sínu vegna hneykslismála.
- 4. ágúst – Að minnsta kosti 135 manns létu lífið í tveimur sprengingum ammóníumnítrats í höfninni í Beirút.
- 13. ágúst - Ísrael undirritaði friðarsáttmála og tók upp formlegt stjórnmálasamband við Sameinuðu arabísku furstadæmin.
- 19. ágúst - Malíski herinn framdi valdarán gegn forsetanum Ibrahim Boubacar Keïta.
September
- 16. september – Yoshihide Suga tók við af Shinzō Abe sem forsætisráðherra Japans.
- 29. september – Vopnuð átök brutust út á ný milli Armeníu og Aserbaísjan í Nagornó-Karabak.
Október
- 15. október – Sooronbay Jeenbekov, forseti Kirgistans, sagði af sér vegna mótmæla og uppþota eftir þingkosningar í landinu.
- 17. október – Verkamannaflokkurinn undir forystu Jacindu Ardern vann stórsigur í þingkosningum á Nýja-Sjálandi.
- 19. október – Luis Arce var kjörinn forseti Bólivíu.
- 20. október – Jarðskjálfti af stærð 5,6 á Reykjanesskaga.
Nóvember
- 7. nóvember – Forsetakosningar í Bandaríkjunum: Joe Biden, frambjóðandi Demókrataflokksins, sigraði sitjandi forsetann Donald Trump og var kjörinn 46. forseti Bandaríkjanna.
- 10. nóvember – Perúska þingið lýsti yfir vantrausti gegn Martín Vizcarra, forseta Perú, og leysti hann úr embætti.
- 22. nóvember - Elísabet Gunnarsdóttir þjálfari kvennaliðs Kristianstad í sænsku úrvalsdeildinni var valin þjálfari ársins í Svíþjóð.
Desember
- 1. desember - Yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu staðfesti dóm réttarins í Landsréttarmálinu. Niðurstaðan er sú að maður sem dæmdur var fyrir umferðarlagabrot í Landsrétti hefði ekki fengið úrlausn máls síns fyrir sjálfstæðum og óvilhöllum dómstól og að brotið hefði verið gegn rétti hans til réttlátrar málsmeðferðar, þar sem að einn dómaranna sem kom að málinu hefði ekki verið skipaður með lögmætum hætti.
- 18. desember - Mörg hús eyðilögðust þegar skriður féllu á Seyðisfjörð eftir miklar rigningar.
- 18. desember - Alþingi samþykkti ný lög um fæðingar- og foreldraorlof. Í nýju lögunum var orlofið lengt úr tíu mánuðum í tólf mánuði.
- 19. desember - Eysturoyargöngin, undirsjávargöng milli Straumeyjar og Austureyjar í Færeyjum, opnuðu. Eru þau rúm 11 kílómetrar og stytta ferðatíma verulega milli Þórshafnar og þéttbýli í Skálafirði.
- 23. desember - Ríkisstjórn Benjamins Netanjahú, forsætisráðherra Ísraels, sprakk og kallað var til fjórðu þingkosninganna í landinu á tveimur árum.
- 24. desember - Bretland undirritaði verslunarsamning við Evrópusambandið og lauk þannig formlega útgönguferli sínu úr sambandinu.
- 29. desember - Byrjað var að bólusetja íslenskt heilbrigðisstarfsfólk og íbúa á hjúkrunarheimilum við covid-19.
Fædd
Dáin
- 3. janúar – Qasem Soleimani, íranskur hershöfðingi (f. 1957).
- 10. janúar – Qaboos bin Said al Said, soldán af Óman (f. 1940).
- 12. janúar – Roger Scruton, breskur heimspekingur (f. 1944).
- 14. janúar – Rósa Ingólfsdóttir, íslensk leikkona, sjónvarpsþula og auglýsingateiknari (f. 1947).
- 21. janúar – Terry Jones, breskur gamanleikari (f. 1942).
- 26. janúar – Kobe Bryant, bandarískur körfuknattleiksmaður (f. 1978).
- 28. janúar – Sigurbergur Sigsteinsson, íslenskur íþróttamaður og -þjálfari (f. 1948).
- 31. janúar – Mary Higgins Clark, bandarískur rithöfundur (f. 1927).
- 5. febrúar – Kirk Douglas, bandarískur leikari (f. 1916).
- 25. febrúar
- Hosni Mubarak, fyrrum forseti Egyptalands (f. 1928).
- Ragnar Bjarnason, íslenskur söngvari (f. 1934).
- 4. mars – Javier Pérez de Cuéllar, fyrrum aðalritari Sameinuðu þjóðanna (f. 1920).
- 8. mars – Max von Sydow, sænskur leikari (f. 1929).
- 14. mars - René Follet, belgískur myndasöguhöfundur (f. 1931).
- 17. mars – Betty Williams, norður-írskur friðarsinni og Nóbelsverðlaunahafi (f. 1943).
- 20. mars – Kenny Rogers, bandarískur sveitasöngvari (f. 1938).
- 24. mars – Albert Uderzo, franskur myndasöguhöfundur (f. 1927).
- 6. apríl - Radomir Antić, serbneskur íþróttamaður og knattspyrnuþjálfari (f. 1948).
- 11. apríl – John Horton Conway, enskur stærðfræðingur (f. 1937).
- 29. apríl - Roger Westman, enskur arkitekt (f. 1939).
- 9. maí – Little Richard, bandarískur söngvari og lagahöfundur (f. 1932).
- 11. maí – Jerry Stiller, bandarískur gamanleikari (f. 1927).
- 27. maí – Alfreð Þorsteinsson, íslenskur stjórnmálamaður og blaðamaður (f. 1944).
- 8. júní – Pierre Nkurunziza, forseti Búrúndí (f. 1964).
- 29. júní - Carl Reiner, bandarískur leikari (f. 1922).
- 6. júlí - Ennio Morricone, ítalskt tónskald (f. 1928).
- 24. júlí - Regis Philbin, bandarískur leikari (f. 1931).
- 25. júlí - Olivia de Havilland, bresk-bandarísk leikkona (f. 1916).
- 28. júlí - Gísli Rúnar Jónsson, íslenskur leikari, leikstjóri og handritshöfundur (f. 1953).
- 1. ágúst
- Wilford Brimley, bandarískur leikari (f. 1934).
- Ragnheiður Ásta Pétursdóttir, þulur hjá Ríkisútvarpinu (f. 1941).
- 3. ágúst - John Hume, írskur stjórnmálamaður og Nóbelsverðlaunahafi (f. 1937).
- 15. ágúst - Stuart Christie, skoskur anarkisti og rithöfundur (f. 1946).
- 28. ágúst - Chadwick Boseman, bandarískur leikari (f. 1976).
- 10. september - Diana Rigg, ensk leikkona (f. 1938).
- 15. september - Moussa Traoré, forseti Malí (f. 1936).
- 18. september - Ruth Bader Ginsburg, bandarískur hæstaréttardómari (f. 1933).
- 19. september - John Turner, fyrrum forsætisráðherra Kanada (f. 1929).
- 29. september - Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah, emír af Kúveit (f. 1929).
- 20. október - James Randi, kanadísk-bandarískur töframaður (f. 1928).
- 30. október - Örlygur Hálfdánarson, íslenskur bókaútgefandi (f. 1929).
- 31. október - Sean Connery, skoskur leikari (f. 1930).
- 10. nóvember - Amadou Toumani Touré, forseti Malí (f. 1948).
- 23. nóvember - Páll Pétursson, alþingismaður og félagsmálaráðherra. (f. 1937).
- 25. nóvember - Diego Armando Maradona, argentískur knattspyrnumaður (f. 1960).
- 2. desember - Valéry Giscard d'Estaing, fyrrum forseti Frakklands (f. 1926).
- 6. desember - Tabaré Vázquez, fyrrum forseti Úrúgvæ (f. 1940).
- 12. desember - John le Carré, breskur rithöfundur (f. 1931).
Nóbelsverðlaunin
- Bókmenntir: Louise Glück
- Efnafræði: Emmanuelle Charpentier og Jennifer Doudna
- Eðlisfræði: Roger Penrose, Reinhard Genzel og Andrea Ghez
- Friðarverðlaun: Matvælaáætlun Sameinuðu þjóðanna
- Hagfræði: Paul Milgrom og Robert Wilson
- Lífeðlis- og læknisfræði: Harvey J. Alter, Charles M. Rice og Michael Houghton