Alþjóðatengsl Íslands

Alþjóðatengsl Íslands eru þau stjórnmálasambönd, ræðissambönd og viðskiptatengsl sem Ísland hefur við erlend ríki. Ísland hefur slík tengsl við nánast öll ríki heims, eða 169 talsis.^[1] Ísland hefur sérlega sterk tengsl við nágrannaríkin Danmörku, Noreg og Svíþjóð en einnig Þýskaland, Bretland og Bandaríkin. Ísland var stofnaaðili að Sameinuðu þjóðunum árið 1945. Íslendingar eru virkir þátttakendur í alþjóðasamtökum eins og Norðurlandaráði, hernaðarbandalaginu NATO og fríverslunarsamningi Evrópu EFTA. Ísland hefur þannig langmest stjórnmálatengsl við ríki eins og Norðurlöndin, Bandaríkin og Evrópusambandið. Íslendingar hafa sent fólk til borgaralegra starfa á vegum NATO í Bosníu og til Afghanistan, þeir voru einnig á lista viljugra þjóða sem studdi innrásina í Írak 2003.

Ísland varð fullvalda árið 1918 og fékk forræði yfir utanríkismálum sínum. Danir fóru þó áfram með framkvæmd utanríkismála landsins í umboði Íslendinga samkvæmt ákvæðum sambandlaganna. Fyrsta sendiráð Íslands var opnað í Kaupmannahöfn árið 1920. Þegar Danmörk var hernumin í seinni heimsstyrjöldinni tóku Íslendingar utanríkismálin alfarið í eigin hendur og þegar Ísland var svo hernumið af Bretlandi 10. maí 1940 tók Ísland upp formlegt stjórnmálasamband við Bretland og bráðabirgðalög um íslenska utanríkisþjónustu voru sett skömmu síðar.^[2]

Þekktustu átök Íslendinga við aðrar þjóðir á alþjóðavettvangi eru Þorskastríðin þar sem tekist var á við Breta um fiskveiðilögsögu Íslands. Eftir seinni heimsstyrjöldina gerðu Íslendingar varnarsamning við Bandaríkin sem komu upp Keflavíkurstöðinni, herstöð við eina alþjóðaflugvöllinn á Íslandi. Samstarf Íslendinga og Bandaríkjanna á sviði varnamála var náið allt fram að haustinu 2006 þegar bandarísk yfirvöld tilkynntu einhliða þá ákvörðun að draga herlið sitt burt með öllu.

Íslendingar voru fyrsti þjóða til þess að viðurkenna sjálfstæði Eystrasaltsríkjanna: Eistlands, Lettlands og Litáens frá Sovétríkjunum sálugu og einnig Svartfjallalands frá Serbíu. Einnig var landið fyrsta vestræna ríkið til að viðurkenna sjálfstæði Palestínu.