Kim Dae-jung - Wikipedia, frjálsa alfræðiritið

Kim Dae-jung
김대중


Forseti Suður-Kóreu
Í embætti 25. febrúar 1998 – 25. febrúar 2003
Forsætisráðherra	Kim Jong-pil Park Tae-joon Lee Han-dong Chang Sang Chang Dae-whan Kim Suk-soo
Forveri	Kim Young-sam
Eftirmaður	Roh Moo-hyun

Persónulegar upplýsingar
Fæddur	6. janúar 1924 Hauido, japönsku Kóreu (nú Suður-Kóreu)
Látinn	18. ágúst 2009 (85 ára) Seúl, Suður-Kóreu
Stjórnmálaflokkur	Demókrataflokkur Kóreu
Maki	Cha Yong-ae (g. 1945; d. 1959); Lee Hui-ho (g. 1962)
Trúarbrögð	Kaþólskur
Börn	Kim So-hee, Kim Hong-il, Kim Hong-up, Kim Hong-gul
Starf	Stjórnmálamaður
Verðlaun	Friðarverðlaun Nóbels
Undirskrift

Kim Dae-jung (6. janúar 1924 – 18. ágúst 2009) var forseti Suður-Kóreu frá 1998 til 2003. Hann vann friðarverðlaun Nóbels árið 2000 fyrir hina svokölluðu „Sólskinsstefnu“ sína í utanríkismálum gagnvart Norður-Kóreu sem vann að því að koma á sáttum milli ríkjanna tveggja. Sólskinsstefnan byggðist að nokkru leyti á „austurstefnu“ Willy Brandt, kanslara Vestur-Þýskalands, í samskiptum við Austur-Þýskaland. Kim er eini Kóreumaðurinn sem hefur unnið til Nóbelsverðlauna.

Kim hafði lengi verið forystumaður stjórnarandstöðunnar og talsmaður fyrir lýðræðisumbótum í Suður-Kóreu. Hann byrjaði stjórnmálaferil sinn á sjötta áratugnum og var kjörinn á þing árið 1961. Hann komst þó ekki á þing fyrr en tveimur árum síðar því að þremur dögum eftir kosningarnar rændi Park Chung-hee völdum í Suður-Kóreu og tók sér einræðisvald. Kim vakti fyrst verulega athygli tíu árum síðar þegar hann sigraði Park nærri því í forsetakosningum þrátt fyrir að einræðisstjórnin beitti stórtæku kosningasvindli.^[1]

Eftir að Park kom á herlögum flúði Kim til útlegðar í Japan. Árið 1973 slapp Kim naumlega með líf sitt þegar leyniþjónusta Parks reyndi að koma honum fyrir kattarnef. Kim sneri aftur til Suður-Kóreu eftir dauða Parks en var handtekinn og yfirgaf Suður-Kóreu á ný eftir að hafa afplánað tveggja og hálfs árs fangavist. Hann sneri endanlega heim árið 1985 og var kjörinn forseti árið 1997.

Kim hefur verið kallaður „Nelson Mandela Suður-Kóreu“.^[2]

Tilvísanir

[breyta | breyta frumkóða]

↑ „Veitt fyrir sáttastarf á Kóreuskaga“. mbl.is. 14. október 2001. Sótt 5. janúar 2017.
↑ „Kim Dae-jung: Dedicated to reconciliation“ (enska). CNN. 14. júní 2001. Afrit af upprunalegu geymt þann 22. september 2006. Sótt 5. janúar 2017.

Fyrirrennari:
Kim Young-sam

Forseti Suður-Kóreu
(25. febrúar 1998 – 25. febrúar 2003)

Eftirmaður:
Roh Moo-hyun

s r b Forsetar Suður-Kóreu
	Syngman Rhee • Heo Jeong • Gwak Sang-hun • Heo Jeong • Paek Nak-jun • Yun Posun • Park Chung-hee • Choi Kyu-hah • Chun Doo-hwan • Roh Tae-woo • Kim Young-sam • Kim Dae-jung • Roh Moo-hyun • Goh Kun • Lee Myung-bak • Park Geun-hye • Hwang Kyo-ahn • Moon Jae-in • Yoon Suk-yeol Bráðabirgðaforsetar eru skáletraðir

s r b Friðarverðlaun Nóbels
1901–1925	Henri Dunant og Frédéric Passy (1901) • Élie Ducommun og Charles Albert Gobat (1902) • Randal Cremer (1903) • Institut de droit international (1904) • Bertha von Suttner (1905) • Theodore Roosevelt (1906) • Ernesto Teodoro Moneta og Louis Renault (1907) • Klas Pontus Arnoldson og Fredrik Bajer (1908) • Auguste Beernaert og Paul Henri Balluet d'Estournelles de Constant (1909) • Alþjóðafriðarskrifstofan (1910) • Tobias Asser og Alfred Hermann Fried (1911) • Elihu Root (1912) • Henri La Fontaine (1913) • Engin verðlaun voru veitt (1914) • Engin verðlaun voru veitt (1915) • Engin verðlaun voru veitt (1916) • Alþjóðaráð Rauða krossins og Rauða hálfmánans (1917) • Engin verðlaun voru veitt (1918) • Woodrow Wilson (1919) • Léon Bourgeois (1920) • Hjalmar Branting og Christian Lous Lange (1921) • Fridtjof Nansen (1922) • Engin verðlaun voru veitt (1923) • Engin verðlaun voru veitt (1924) • Austen Chamberlain og Charles G. Dawes (1925)
1926–1950	Aristide Briand og Gustav Stresemann (1926) • Ferdinand Buisson og Ludwig Quidde (1927) • Engin verðlaun voru veitt (1928) • Frank B. Kellogg (1929) • Nathan Söderblom (1930) • Jane Addams og Nicholas Murray Butler (1931) • Engin verðlaun voru veitt (1932) • Norman Angell (1933) • Arthur Henderson (1934) • Carl von Ossietzky (1935) • Carlos Saavedra Lamas (1936) • Robert Cecil (1937) • Nansenskrifstofan (1938) • Engin verðlaun voru veitt (1939) • Engin verðlaun voru veitt (1940) • Engin verðlaun voru veitt (1941) • Engin verðlaun voru veitt (1942) • Engin verðlaun voru veitt (1943) • Alþjóðaráð Rauða krossins og Rauða hálfmánans (1944) • Cordell Hull (1945) • Emily Greene Balch og John Raleigh Mott (1946) • Friends Service Council og American Friends Service Committee (1947) • Engin verðlaun voru veitt (1948) • John Boyd Orr (1949) • Ralph Bunche (1950)
1951–1975	Léon Jouhaux (1951) • Albert Schweitzer (1952) • George Marshall (1953) • Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna (1954) • Engin verðlaun voru veitt (1955) • Engin verðlaun voru veitt (1956) • Lester B. Pearson (1957) • Dominique Pire (1958) • Philip Noel-Baker (1959) • Albert Luthuli (1960) • Dag Hammarskjöld (1961) • Linus Pauling (1962) • Alþjóðaráð Rauða krossins og Rauða hálfmánans og Alþjóðasamband Rauða krossins og Rauða hálfmánans (1963) • Martin Luther King yngri (1964) • Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna (1965) • Engin verðlaun voru veitt (1966) • Engin verðlaun voru veitt (1967) • René Cassin (1968) • Alþjóðavinnumálastofnunin (1969) • Norman Borlaug (1970) • Willy Brandt (1971) • Engin verðlaun voru veitt (1972) • Henry Kissinger og Lê Đức Thọ (afþakkaði verðlaunin) (1973) • Seán MacBride og Eisaku Satō (1974) • Andrej Sakharov (1975)
1976–2000	Betty Williams og Mairead Corrigan (1976) • Amnesty International (1977) • Anwar Sadat og Menachem Begin (1978) • Móðir Teresa (1979) • Adolfo Pérez Esquivel (1980) • Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna (1981) • Alva Myrdal og Alfonso García Robles (1982) • Lech Wałęsa (1983) • Desmond Tutu (1984) • Alþjóðasamtök lækna gegn kjarnorkuvá (1985) • Elie Wiesel (1986) • Óscar Arias Sánchez (1987) • Friðargæslusveitir Sameinuðu þjóðanna (1988) • Tenzin Gyatso (1989) • Míkhaíl Gorbatsjov (1990) • Aung San Suu Kyi (1991) • Rigoberta Menchú Tum (1992) • Nelson Mandela og Frederik Willem de Klerk (1993) • Yasser Arafat, Shimon Peres og Yitzhak Rabin (1994) • Józef Rotblat og Pugwash-ráðstefnurnar (1995) • Carlos Filipe Ximenes Belo og José Ramos-Horta (1996) • Alþjóðleg herferð fyrir jarðsprengjubanni (ICBL) og Jody Williams (1997) • John Hume og David Trimble (1998) • Læknar án landamæra (1999) • Kim Dae-jung (2000)
2001–	Sameinuðu þjóðirnar og Kofi Annan (2001) • Jimmy Carter (2002) • Shirin Ebadi (2003) • Wangari Maathai (2004) • Alþjóðakjarnorkumálastofnunin og Mohamed ElBaradei (2005) • Muhammad Yunus og Grameen-banki (2006) • Milliríkjanefnd um loftslagsbreytingar og Al Gore (2007) • Martti Ahtisaari (2008) • Barack Obama (2009) • Liu Xiaobo (2010) • Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee og Tawakkol Karman (2011) • Evrópusambandið (2012) • Stofnunin um bann við efnavopnum (2013) • Kailash Satyarthi og Malala Yousafzai (2014) • Túniski þjóðarsamræðukvartettinn (2015) • Juan Manuel Santos (2016) • ICAN (2017) • Denis Mukwege og Nadia Murad (2018) • Abiy Ahmed (2019) • Matvælaáætlun Sameinuðu þjóðanna (2020) • Maria Ressa og Dmítríj Múratov (2021) • Ales Bjaljatskí, Memorial og Miðstöð borgaralegra réttinda (2022) • Narges Mohammadi (2023) • Nihon Hidankyo (2024)