Sumarólympíuleikarnir 2024

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Keppni í strandblaki verður á Champs de Mars.

Sumarólympíuleikarnir 2024 eru alþjóðlegt fjölíþróttamót sem verður haldið 26. júlí til 11. ágúst árið 2024 í París, Frakklandi. Meginhluti leikanna fer fram í París, en annars dreifast þeir á 16 aðrar borgir á meginlandi Frakklands, auk eins viðburðar á Tahítí (brimbrettabrun) í Frönsku Pólýnesíu.

París hefur haldið leikana áður árin 1900 og 1924 og verður þar með önnur borgin sem heldur þá þrisvar, á eftir London. Árið 2024 verða hundrað ár liðin frá leikunum 1924. Þetta verða sjöttu ólympíuleikarnir sem haldnir verða í Frakklandi og þeir fyrstu eftir Vetrarólympíuleikana 1992 í Albertville. Eftir þessa ólympíuleika verða leikarnir aftur haldnir á fjögurra ára fresti, en vegna frestunar ólympíuleikanna í Tókýó (út af kórónaveirufaraldrinum) liðu aðeins þrjú ár frá þeim leikum að þessum.

Í París verður í fyrsta sinn keppt í breikdansi sem jafnframt verður fyrsta dansíþróttin í sögu sumarólympíuleikanna. Þetta verða síðustu ólympíuleikarnir í forsetatíð Thomas Bach sem hefur verið forseti Alþjóðaólympíunefndarinnar frá 2013. Í fyrsta sinn munu jafn margar konur og karlar keppa. Deilt hefur verið um þátttöku íþróttafólks frá Rússlandi og Hvíta-Rússlandi á þessum leikum. Í júlí 2023 var ákveðið að þau fengju að keppa sem óháð íþróttafólk, án þjóðfána. Áætlað er að leikarnir í París muni kosta 8,3 milljarða evra.

Aðdragandi og skipulagning[breyta | breyta frumkóða]

Auk Parísar sóttust fjórar aðrar borgir eftir að halda leikana: Hamborg, Búdapest, Róm og Los Angeles. Með tímanum heltust borgirnar úr lestinni ein af annarri. Hamborg dró umsókn sína til baka þann 29. nóvember 2015 í kjölfar íbúakosningar. Rómarborg fylgdi í kjölfarið þann 21. septmeber 2016 á grunni fjárhagserfiðleika. Þann 22. febrúar 2017 ákvað Búdapest að falla frá umsókn sinni eftir að andstæðingar mótshaldsins höfðu náð að safna nægum fjölda undirskrifta til að knýja fram íbúakosningu.

Þegar ljóst var að valið stæði bara milli tveggja borga ákvað Ólympíunefndin að ákveða gestgjafa fyrir leikana 2024 og 2028 um leið. Í lok júlí 2017 var ákveðið að úthluta París fyrri leikunum en Los Angeles þeim síðari.

Mótsstaðir[breyta | breyta frumkóða]

Flest íþróttamótin verða haldin í París og nágrenni, þar á meðal í nágrannaborgunum Saint-Denis, Le Bourget, Nanterre, Versailles og Vaires-sur-Marne. Handboltamótin verða í Lille, sem er 225 km frá París; siglingamótið og nokkrir knattspyrnuleikir fara fram í Marseille, sem er 777 km frá París. Brimbrettamótið mun fara fram í þorpinu Teahupo'o í franska handanhafshéraðinu Frönsku Pólýnesíu, sem er 15.716 km frá París. Knattspyrnuleikir fara líka fram í fimm öðrum borgum: Bordeaux, Décines-Charpieu, Nantes, Nice og Saint-Étienne.

Leikarnir[breyta | breyta frumkóða]

Íþróttagreinar[breyta | breyta frumkóða]

Samkvæmt reglum Alþjóðaólympíunefndarinnar sem hafa verið í gildi frá 2017, eru 28 „kjarnagreinar“ á leikunum, og allt að sex aukagreinar sem hægt er að bæta við á hverjum leikum. Þessar aukagreinar eru valdar af skipulagsnefnd leikanna og sendar til Alþjóðaólympíunefndarinnar ekki síðar en fimm árum fyrir leikana, svo hægt sé að tryggja þátttöku[1][2] að því gefnu að heildarfjöldi þátttakenda verði ekki meiri en 10.500.[3] Á 131. fundi Alþjóðaólympíunefndarinnar í september 2017 samþykkti nefndin 28 íþróttagreinar sem voru á dagskrá leikanna 2016 fyrir París 2024, og bauð jafnframt Parísarnefndinni að senda tillögu um allt að fimm aukagreinar.[4][5]

Þegar París sóttist eftir að halda leikana í ágúst 2017, tilkynnti skipulagsnefndin að hún myndi ræða við Alþjóðaólympíunefndina og samtök rafíþrótta um möguleikann á því að taka rafíþróttamót með á leikana 2024.[6][7] Í júlí 2018 tilkynnti Alþjóðaólympíunefndin að hún myndi ekki kanna þann möguleika fyrir leikana 2024.[8] Í febrúar 2019 stakk skipulagsnefndin upp á því að bæta breikdansi við, auk hjólabretta, klifurs og brimbrettabruns, sem höfðu áður verið samþykktar fyrir leikana 2020.[9][10][8] Þessar fjórar greinar voru samþykktar á 134. fundi Alþjóðaólympíunefndarinnar í Lausanne 24. júní 2019.[10][8][11]

Í París verða 329 keppnir í 32 íþróttagreinum. Þetta verða því fyrstu sumarólympíuleikarnir frá leikunum 1960 þar sem verða færri greinar en á fyrri leikum. Karate og mjúkbolti höfðu báðar verið felldar út úr dagskránni fyrir leikana 2020 (þar með duttu 10 keppnir út), og fjórar keppnir hafa dottið út í lyftingum. Í kanóróðri var tveimur sprettkeppnum skipt út fyrir tvær svigkeppnir þannig að heildarfjöldi keppna er 16. Með breikdansi bætast tvær keppnir við dagskrána, og í klifri var blandaðri keppni skipt í tvær aðskildar keppnir í hraðklifri og hnullungum og línu fyrir bæði kyn.[12]

Í febrúar 2023 tilkynntu samtökin USA Boxing að þau hygðust sniðganga heimsmeistaramótið 2023 (skipulagt af Alþjóðahnefaleikasambandinu) þar sem rússneskir og hvítrússneskir keppendur fengu að keppa án takmarkana. Um leið sökuðu samtökin alþjóðasamtökin um að eyðileggja undirbúning fyrir hnefaleikakeppnina á ólympíuleikunum. Pólland, Sviss, Holland, Bretland, Írland, Tékkland og Kanada, tóku síðan undir afstöðu Bandaríkjamanna.[13]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. „Big changes to Olympic sports program on way after Agenda 2020 Summit“. insidethegames.biz. 19. júlí 2014. Afrit af uppruna á 12. september 2015. Sótt 18. júlí 2021.
  2. „Olympic Agenda 2020 Recommendations“ (PDF). IOC. Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 10. ágúst 2015. Sótt 23. júní 2015.
  3. „ICC forms Olympic Working Group to prepare bid for Los Angeles 2028 inclusion“. insidethegames.biz. 10. ágúst 2021. Afrit af uppruna á 10. ágúst 2021. Sótt 12. ágúst 2021.
  4. „No Changes in Core Olympic Sports for Paris 2024“. Around the Rings. 15. september 2017. Afrit af upprunalegu geymt þann 19. apríl 2021. Sótt 16. janúar 2023.
  5. „JO 2024 : les nouveaux sports seront connus en 2019“ (franska). L'Equipe. 15. september 2017. Afrit af uppruna á 16. september 2017. Sótt 16. janúar 2023.
  6. „Paris Olympic bid committee is open to esports on 2024 Olympic program“. ESPN. Associated Press. 8. ágúst 2017. Afrit af uppruna á 24. nóvember 2017. Sótt 9. ágúst 2017.
  7. Morris, Chris (9. ágúst 2017). „Video Games May Be a Part of the 2024 Olympics“. Fortune (enska). Afrit af uppruna á 12. apríl 2022. Sótt 16. janúar 2023.
  8. 8,0 8,1 8,2 „Two phase selection process confirmed for new Paris 2024 sports but esports will not be considered“. insidethegames.biz. 19. júlí 2018. Afrit af uppruna á 13. apríl 2022. Sótt 19. júlí 2018.
  9. „Olympic Games: Paris organisers propose breakdancing to IOC as a new sport for 2024“. BBC Sport. 21. febrúar 2019. Afrit af uppruna á 22. febrúar 2022. Sótt 24. febrúar 2019.
  10. 10,0 10,1 „Olympic Games: Breakdancing takes step closer to Paris 2024 inclusion“. BBC Sport. 25. júní 2019. Afrit af uppruna á 22. apríl 2022. Sótt 26. júní 2019.
  11. „Gender equality and youth at the heart of the Paris 2024 Olympic Sports program“. International Olympic Committee. 7. desember 2020. Afrit af uppruna á 17. apríl 2023. Sótt 17. apríl 2023.
  12. „Paris 2024 Event Programme“ (PDF). Afrit af upprunalegu (PDF) geymt þann 7. desember 2020.
  13. „USA Boxing accuses IBA of trying to "sabotage" Olympic qualifiers“. insidethegames.biz. 21. febrúar 2023.
  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.