Ríkislaus þjóð

Ríkislaus þjóð er þjóðarbrot sem er ekki meirahlutahópur í neinu þjóðríki. Meðlimir í ríkilausri þjóð eru ekki endilega ríkisfangslausir—yfirleitt hafa þeir ríkisfang í ríkinu þar sem þeir búa. Stundum er þeim þó neitað ríkisfang í ríkinu þar sem þeir óska að búa, eða þar sem ættjörð þjóðarbrotsins er. Ríkislausar þjóðir eru ekki viðurkenndar á alþjóðlegum vettvangi, t.d. af íþróttasamtökum svo sem Alþjóðaknattspyrnusambandinu (FIFA) eða alþjóðasamtökum svo sem Sameinuðu þjóðunum.

Ríkislausum þjóðum er annaðhvort dreift yfir fjölda mismunandi ríkja, svo sem Kúrdar í Írak, Tyrklandi, Íran, Armeníu og Sýrlandi), eða eru minnihlutahópur í ákveðnu héraði í stærra ríki, svo sem Úýgúrar í Xinjiang í Kína. Í sumum tilfellum höfðu ríkislausar þjóðar eigin ríki sem var hernumið eða gerðist hluti af öðru ríki, svo sem Tíbet, sem lýsti yfir sjálfstæði sínu árið 1913. Yfirlýsing var ekki viðurkennd og landið var svo hernumið af Kína árið 1951. Kínverska ríkisstjórnin heldur því fram að Tíbet sé ókljúfanlegur hluti af Kína, þar sem tíbeska ríkisstjórnin í útlegð heldur fram að Tíbet sé sjálfstætt ríki undir ólöglegu hernámi.

Sumar þjóðir sem einu sinni voru ríkislausar urðu svo að þjóðríkjum, svo sem Balkanskagaþjóðir eins og Króatar, Serbar, Bosníumenn, Slóvenar, Svartfellingar, Kosóvar og Makedóníumenn. Rómafólk er kannski undantekning við þessa reglu, því það á enga skýra ættjörð og lífir hirðingjalífi, og hefur ekki lýst yfir vilja til að stofna sitt eigið ríki.

Fyrst ekki öll ríki eru þjóðríki er fjöldi þjóða sem búa í fjölþjóðaríki án þess að þær séu teldar ríkislausar.

Dæmi um ríkislausar þjóðir

Þjóð	Fáni	Tungumál	Mannfjöldi	Ríki	Ættjörð
Andalúsíumenn		andalúsíska	9 milljónir	Spánn	Andalúsía
Assyrar		assyríska	3,3 milljónir	Sýrland, Írak, Íran, Tyrkland	Assyría
Ástralskir frumbyggjar	—	áströlsk frumbyggjamál	0,68 milljónir	Ástralía	Ástralía
Balúkar		balúkíska	10 milljónir	Pakistan, Íran, Afganistan	Balúkistan
Baskar		baskneska, franska, spænska	3,1 milljónir	Frakkland, Spánn	Baskaland
Borómenn		bodó	1,3 milljón	Indland	Bodóland
Bretónar		bretónska, franska, galló	3,1 milljónir	Frakkland	Bretanía
Færeyingar		færeyska	0,06 milljónir	Danmörk	Færeyjar
Galisíubúar		galisíska	2,8 milljónir	Spánn	Galisía
Hawaiibúar		hawaiíska	0,5 milljónir	Bandaríkin	Hawaii
Hmongmenn		hmong	4 milljónir	Laos, Kína, Víetnam, Taíland	—
Igbómenn		igbo	30 milljónir	Nígería	Bíafra
Inuítar		inuítamál	1 milljón	Bandaríkin, Danmörk, Kanada	Síbería, Alaska, Norður-Kanada, Grænland
Jorúba-menn		jorúba	35 milljónir	Nígería, Benín, Tógó	Jorúbaland
Kasmírar	—	kasmíríska	5,6 milljónir	Indland, Pakistan, Kína	Kasmír
Katalónar		katalónska, spænska, franska	8 milljónir	Spánn, Frakkland	Katalónía
Kornbretar		enska, kornbreska	0,5 milljónir	Bretland	Cornwall
Korsíkanar		korsíkanska, franska, ligúranska	0,3 milljónir	Frakkland	Korsíka
Kúkímenn		kúkímál	5 milljónir	Myanmar, Indland	Mísoram og Chin
Kúrdar		kúrdíska	40 milljónir	Írak, Tyrkland, Íran, Armenía, Sýrland	Kúrdistan
Lakotamenn		lakota, enska	0,1 milljónir	Bandaríkin	Lakota
Losímenn		losí	5,1 milljónir	Sambía	Barotseland
Mapuche-menn		mapudungun	1 milljón	Argentína, Síle	Araucanía
Maórar		maóríska	0,75 milljónur	Nýja-Sjáland	Nýja-Sjáland
Moravíar		moravíska	7 milljónir	Tékkland	Moravía
Nagamenn		tíbetóburmískar mallýskur	2 milljónir	Indland	Nagaland
Ogonímenn		ogoní	0,5 milljónir	Nígería	Ogoníland
Oksítanar		oksítanska, franska	16 milljónir	Frakkland	Oksítanía
Québec-búar		franska	6,2 milljónir	Kanada	Quebec
Riffíanar		riffíanska	6 milljónir	Marokkó, Spánn	Rif
Rjukjúanar	—	rjukjúanmál	1 milljón	Japan	Rjukjúan
Róhingjar		rohingya	3,6 milljónir	Myanmar	Rakhine
Samar		samísk mál, norska, sænska, finnska, rússneska	0,16 milljónir	Noregur, Svíþjóð, Finnland, Rússland	Lappland
Sardiníubúar		sardiníska, korsósardiníska, ítalska, katalónska, ligúranska	1,6 milljón	Ítalía	Sardinía
Shan-menn		shanmál	6 milljónir	Myanmar	Shan
Sirkasíumenn		sirkasíska	8 milljónir	Rússland	Sirkasía
Sindíar		sindí	60 milljónir	Pakistan, Indland	Sindúdess
Síkar		púnjabíska	27 milljónir	Indland, Pakistan	Kalistan
Skotar		enska, skoska, skosk gelíska	5,2 milljónir	Bretland	Skotland
Sorbar		sorbíska	0,6 – 0,7 milljónir	Þýskaland, Tékkland	Lúsatía
Tamílmenn		tamílska	77 milljónir	Srí Lanka, Indland	Tamilakam og Tamil Eelam
Tatarar		tataríska	7 milljónir	Rússland	Tatarstan
Téténar		téténíska	2 milljónir	Rússland	Téténía og Dagestan
Tíbetar		tíbeska	6 milljónir	Kína	Tíbet
Túaregar		túareg	1,2 milljón	Malí, Níger	Asawad
Úígúrar		úígúríska	9 milljónir	Kína	Kínverska Túrkestan
Vallónar		franska, vallónska, pikardíska, þýska	5,2 milljónir	Belgía	Vallónía
Wales-búar		velska, enska	3 milljónir	Bretland	Wales

  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.