Sveitarfélagið Vogar

Sveitarfélagið Vogar
Sveitarfélag
Höfnin við Voga
Merki
Staðsetning Sveitarfélagsins Voga Hnit: 63°58′0″N 22°23′3″V
Kjördæmi	Suðurkjördæmi
Flatarmál – Samtals	50. sæti 164 km²
Mannfjöldi – Samtals – Þéttleiki	28. sæti 1.396 (2023) 8,51/km²
Bæjarstjóri	Gunnar Axel Axelsson
Þéttbýliskjarnar	Vogar
Sveitarfélagsnúmer	2506
Póstnúmer	190
vogar.is

Sveitarfélagið Vogar áður Vatnsleysustrandarhreppur er sveitarfélag á norðanverðum Reykjanesskaga. Flestir íbúar sækja vinnu annars staðar, t.d til Reykjavíkur eða Keflavíkur en áður byggðist atvinnulífið að mestu á sjósókn. Í sveitarfélaginu er byggðarlagið Vogar, þar búa 1.161 manns. Víkin sem þorpið stendur í heitir Vogavík en þorpið hét áður Kvíguvogar og Vogastapi sunnan þorpsins hét Kvíguvogabjörg. Í Stakksfirði undan Vogastapa voru góð fiskimið, sem hétu Gullkistan. Vogar eru í 14km fjarlægð frá Reykjanesbæ og 25km fjarlægð frá Hafnarfirði. Meiri hluti í búa býr í bæjarkjarnanum Vogar en ca 100 mans í dreifbíli

Staðhættir Voga eru þeir að byggðin er á mjórri ræmu meðfram ströndinni, þó ekki samfelld. Nokkrir bændur voru nokkuð á undan sinni samtíð og urðu brautryðjendur á ýmsan hátt. Bóndi nokkur í Vogum keypti hafskip, sendi það til Spánar með fisk og keypti útgerðarvörur í staðinn. Þá var annar bóndi á Vatnsleysuströnd sem kom fyrstur manna fram með þá hugmynd að friða Faxaflóa fyrir erlendum fiskveiðiskipum.

Strax á landnámsöld kemur staðurinn við sögu. Jörðin Stóru-Vogar var höfuðból um aldir og fylgdu því mörg smábýli. Á öldum áður var hálfkirkja í Vogum en sóknarkirkja sveitarinnar er á Kálfatjörn á Vatnsleysuströnd.

Margir fallegir staðir eru í nágrenni Voga svo sem Kálfatjarnarkirkja, Staðarborg, Vogastapi og Vogatjörn.

Kálfatjarnarkirkja er sóknarkirkja Vogabúa og er hún á Vatnsleysuströnd. Kirkjan var vígð þann 13.júní árið 1893 og var ein stærsta sveitakirkja á landinu en hún rúmaði öll sóknarbörnin í einu. Umhverfi hennar á sér merka sögu en hlaðan Skjaldbreið sem hlaðin var snemma á 19.öld stendur á hlaðinu við kirkjuna. Kirkjan þykir mikil völundarsmíð en Guðmundur Jakobsson húsasmíðameistari (1860-1933) var forsmiður og Þorkell Jónsson bóndi í Móakoti sá um tréverk og útskurð. Nikolaj Sófus Bertelsen (1855-1915) sá um að mála kirkjuna en hann málaði einnig Iðnó og Dómkirkjuna. Altaristaflan er eftirmynd af altaristöflu Dómkirkjunnar en Sigurður Guðmundsson (1833-1874) málaði hana árið 1866. Upprisan er á altaristöflu Kálfatjarnarkirkju. Talið er að kirkja hafi verið á Kálfatjörn frá upphafi en Kálfatjarnarkirkja er talin upp í kirknatali Páls biskups frá 1200. Kirkjan er friðuð.

Heimildir

• Árni Óla (1961). Strönd og Vogar. Bókaútgáfa Menningarsjóðs. Reykjavík.
• Mannlíf og mannvirki í Vatnsleysustrandarhreppi

Tenglar

• Loftmynd á Google Maps
• 190.is - Vefrit frá Vogum Geymt 2010-04-17 í Wayback Machine

  Þessi Íslandsgrein sem tengist landafræði er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.