Jarðgöng á Íslandi

Þetta er listi yfir jarðgöng á vegakerfi Íslands.

Núverandi jarðgöng

Nafn	Lengd (m)	Byggð	Akreinar	Kostnaður (krónur)	Sveitarfélag	Landsvæði	Metrar yfir/undir sjávarmáli	Heiti vegar
Almannaskarðsgöng	1.312	2004–2005	2	1,1 milljarðar	Sveitarfélagið Hornafjörður	Austurland		1 Hringvegur
Arnarnessgöng eða Arnardalshamar	35	1948	2		Ísafjarðarbær	Vestfirðir		61 Djúpvegur
Bolungarvíkurgöng eða Óshlíðargöng	5.156	2008–2010	2	6,5 milljarðar	Ísafjarðarbær / Bolungarvíkurkaupstaður	Vestfirðir		61 Djúpvegur
Dýrafjarðargöng	5.600	2017–2020	2	8,7 milljarðar	Arnarfjörður-Dýrafjörður	Vestfirðir		60 Vestfjarðavegur
Fáskrúðsfjarðargöng	5.900	2003–2005	2	3,8 milljarðar	Fjarðabyggð	Austurland		1 Hringvegur
Héðinsfjarðargöng nyrðri	3.640	2006–2010	2	15,49 milljarðar	Fjallabyggð	Norðurland eystra		76 Siglufjarðarvegur
Héðinsfjarðargöng syðri	6.930
Húsavíkurhöfðagöng	943	2012–2017	2	3,57 milljarðar	Norðurþing	Norðurland eystra		Utan þjóðvega, eru á einkavegi frá Húsavík að kísilverinu á Bakka.
Hvalfjarðargöng	5.762	1996–1998	2–3	4,63 milljarðar	Reykjavík / Hvalfjarðarsveit	Höfuðborgarsvæðið og Vesturland	165 m undir sjávarmáli	1 Hringvegur
Norðfjarðargöng	7.542	2013–2017	2	10 milljarðar	Fjarðabyggð	Austurland		92 Norðfjarðarvegur
Ólafsfjarðargöng eða Múlagöng	3.400	1988–1990	1		Fjallabyggð	Norðurland eystra		82 Ólafsfjarðarvegur
Strákagöng	800	1965–1967	1		Fjallabyggð	Norðurland eystra		76 Siglufjarðarvegur
Vestfjarðagöng*	9.113	1991–1996	1–2	4,3 milljarðar	Ísafjarðarbær	Vestfirðir		60 Vestfjarðavegur og 65 Súgandafjarðarvegur
Vaðlaheiðargöng	7.400	2013-2018	2	17 milljarðar	Svalbarðsstrandarhreppur/Þingeyjarsveit	Norðurland eystra (Eyjafjörður-Fnjóskadalur)		1 Hringvegur

• Vestfjarðagöng samanstanda af þremur leggjum sem mætast inni í göngunum; Tungudalslegg (til Skutulsfjarðar), 2 km; Breiðadalslegg (til Önundarfjarðar), 4 km; og Botnsdalslegg (til Súgandafjarðar), 3 km. Tungudalsleggur er tvíbreiður, en að öðru leyti eru þau einbreið.
• Að auki er að finna einn yfirbyggðan stokk á Höfuðborgarsvæðinu. Sá liggur undir Kópavogsháls milli Hamraborgar og Digranesvegar en Hafnarfjarðarvegur liggur um hann. Upprunalega voru þetta tvær brýr sem byggðar voru milli 1970 og 1975 og á milli þeirra lá vegurinn í gjá uns byggt var yfir gjána og brýrnar tengdar saman á árunum 2002-2008. Nú er Hálsatorg að finna ofanjarðar yfir gjánni ásamt stjórnsýsluhúsi Kópavogs og fleiri þjónustustofnunum.

Aflögð jarðgöng

Nafn	Lengd (m)	Byggð	Aflögð	Akreinar	Kostnaður (krónur)	Sveitarfélag	Landsvæði	Metrar yfir/undir sjávarmáli	Heiti vegar
Oddskarðsgöng	626	1972–1977	2017	1		Fjarðabyggð	Austurland	632 m yfir sjávarmáli	92 Norðfjarðarvegur

Jarðgöng í framkvæmd

Jarðgöng í rannsóknar-, útboðs-, samninga- og undirbúningsferli

• Fjarðarheiðargöng eða Seyðisfjarðargöng (Seyðisfjörður-Egilsstaðir) - Rannsóknarboranir hófust á fyrrihluta ársins 2016. Áætluð jarðgangagerð hefst 2023 og áætluð verklok eru 2029.

Fyrirhuguð jarðgöng

Jarðgöng í forgangi á gildandi samgönguáætlun

Jarðgangaáætlun

• Mjóafjarðargöng (milli Norðfjarðar og Mjóafjarðar) og Seyðisfjarðargöng (milli Mjóafjarðar og Seyðisfjarðar).

Einkaframkvæmdir

• Göng undir Reynisfjall í Mýrdal.
• Tvöföldun Hvalfjarðarganga.

Mögulegar viðbætur gerðar fyrir núverandi göng byggð fyrir árið 2000

Rætt hefur verið um möguleika til aukningar á afkastagetu flestra eldri ganga.

• Hvalfjarðargöng: Ný göng samsíða eða á nýjum stað til að auka afkastagetu jarðganganna. Tvöföldun Hvalfjarðarganga er á núgildandi samgönguáætlun.
• Múlagöng: Útvíkkun ganga vegna mögulegrar umferðaraukningar eftir opnun Héðinsfjarðarganga.
• Hugsanleg jarðgöng undir Siglufjarðarskarð myndu leysa af hólmi Strákagöng.
• Engin áform eru um útvíkkun Vestfjarðaganga.
• Arnardalshamar er á vegi sem myndi færast í önnur fyrirhuguð göng á sömu slóðum; Álftafjarðargöng á milli Ísafjarðar og Súðavíkur.
• Ólafsfjarðargöng myndu leysa af hólmi Múlagöng sem eru einbreið og talsvert norðar.

Væntanleg eða möguleg jarðgöng

Helstu framtíðaráform eða möguleikar í jarðgangamálum

Hér eru teknir saman framtíðarmöguleikar af jarðgangaáætlun frá 2000, samgönguáætlun 2007-2018 og svæðisskipulagi Höfuðborgarsvæðisins 2001-2024. Athugasemdir gerðar við leiðir frá jarðgangaáætlun.

Suðurland

• Göng undir Reynisfjall í Mýrdal. Þau eru á núgildandi samgönguáætlun.
• Vestmannaeyjagöng

Suðvesturland

• Göng undir Hellisheiði, þau eru talin afar illframkvæmanleg vegna jarðhita og eldvirkni; vegurinn hefur að mestu verið tvöfaldaður um Kambana.
• Á Höfuðborgarsvæðinu.
  • Göng undir Setbergshverfi í Hafnarfirði.
  • Göng undir Skólavörðuholt (Holtsgöng); þau voru slegin út af borðinu árið 2010.
  • Göng undir Öskjuhlíð.
  • Göng undir Digranesháls í Kópavogi.
  • Sundagöng á Sundabraut undir Elliðaárvog.

Vesturland

• Göng milli Staðarsveitar og Kolgrafafjarðar; Vatnaleið var gerð til að laga sömu samgöngur og göngin áttu að laga.
• Göng undir Bröttubrekku; Vegurinn var lagfærður og lagður eilítið vestar, eða um Dalafjall. Þörf ganga minni en áður.

Vestfirðir

• Hjallahálsgöng undir Hjallaháls; valkostur gagnvart umdeildum fyrirhuguðum vegi um Teigskóg í Þorskafirði. Þau voru um tíma á samgönguáætlun fyrir árin 2011-2022 en voru seinna dregin til baka.
• Göng undir Klettsháls; Vegurinn hefur verið lagfærður og hefur minnkað þörf fyrir göngin nokkuð.
• Göng undir Dynjandisheiði.
• Álftafjarðargöng á milli Ísafjarðar og Súðavíkur.
• Göng undir Eyrarfjall í Djúpi; Nýr vegur meðfram ströndinni, um Vatnsfjarðarháls og brú á Mjóafjörð gerir þessi göng nær óþörf.
• Göng undir Tröllatunguheiði; Vegurinn um Þröskulda gerir göngin óþörf.

Norðurland

• Göng undir Öxnadalsheiði; afbrigði í undirpunkti.
  • Göng undir Heljardalsheiði.
  • Göng milli Hjaltadals og Hörgárdals (Tröllaskagagöng).
• Fljótagöng undir Siglufjarðarskarð, myndu gera Strákagöng og veginn um Almenninga óþarfan, gert er ráð fyrir þeim á aðalskipulagi Fjallabyggðar og Skagafjarðar.

Austurland og -firðir

• Göng milli Héraðs og Vopnafjarðar undir Hellisheiði eystri.
• Göng um Mið-Austurland; Hérað-Seyðisfjörður-Mjóifjörður-Norðfjörður. Hafa verið kölluð einu nafni Austfjarðagöng eða Austurlandsgöng.
  • Seyðisfjörður-Mjóifjörður. Þessi göng eru nú fyrirhuguð undir nafninu Seyðisfjarðargöng og eru á samgönguáætlun.
  • Mjóifjörður- Norðfjörður. Þessi göng eru nú fyrirhuguð undir nafninu Mjóafjarðargöng og eru á samgönguáætlun.
  • Til Héraðs:
    • Annað hvort undir Fjarðarheiði, milli Seyðisfjarðar og Héraðs (13,4 km). Þessi göng eru nú fyrirhuguð undir nafninu Fjarðarheiðargöng og eru á samgönguáætlun.
    • Eða undir Mjóafjarðarheiði, milli Héraðs og Mjóifjarðar.
• Göng milli Fáskrúðsfjarðar og Stöðvarfjarðar. (4,8 km)
• Göng milli Stöðvarfjarðar og Breiðdalsvíkur. (3,8 km)
• Göng milli Skriðdals og Berufjarðar eða Breiðdals ; Mögulega óþörf með tilkomu nýs vegar um Öxi.
  • Undir Kistufell (10,1 km), myndu leysa af veg um Exi sem tengir Skriðdal og Berufjarðar.
  • Tvenn göng milli Skriðdals og Breiðdals annars vegar (3,6 km) og Breiðdals og Berufjarðar hins vegar. (4,7 km)
• Göng undir Berufjörð (3,2 km eða 5 km); Munu aðallega nýtast Suðurfjörðum Austfjarða ef vegur um Öxi verður aðalvegur, annars mikilvæg tenging fyrir göng í Skriðdal eða Breiðdal.
• Lónsheiðargöng undir Lónsheiði (1,2 km). Þau voru um tíma á metnaðarfullri en ósamþykktri samgönguáætlun fyrir árin 2007-2018. Þessi göng myndu leysa af hólmi veginn fyrir Eystrahorn og um Hvalnes- og Þvottárskriður.

Mögulegir yfirbyggðir stokkar á Höfuðborgarsvæðinu

Á undanförnum árum hefur oft verið rætt um að grafa niður stóru umferðargötur Höfuðborgarsvæðisins en lítið af því hefur komist í framkvæmd. Oft hefur það fylgt pólitískum línum og straumum hverju sinni hvaða hugmyndir eru ofan á. Margir stokkar eru til á teikniborðinu en frekar óljóst er hvort þeir komast til framkvæmda í nánustu framtíð. Vegna hugmynda um borgarlínu og niðurskurð í almennum vegaframkvæmdum í Reykjavík hefur það valdið enn meiri óvissu um þennan möguleika.

Heimildir

• Jarðgöng á vegakerfinu (Vegagerðin)
• Samgönguáætlun (Vegagerðin)
• Jarðgangaáætlun (Vegagerðin)
• Svæðisskipulag Höfuðborgarsvæðisins 2001-2004 (Samband sveitarfélaga á Höfuðborgarsvæðinu)