Hjaltadalur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Séð frá Hólum inn Hjaltadal í dumbungs veðri.

Hjaltadalur er dalur í austanverðum Skagafirði og tilheyrði áður Hólahreppi. Hann er að mestu luktur 1000-1200 m háum fjöllum og inn í þau skerast ýmsir afdalir. Hjaltadalsá rennur um dalinn og á upptök í Hjaltadalsjökli í dalbotninum. Í hana falla ýmsar þverár og lækir.

Hjaltadalur heitir eftir landnámsmanninum Hjalta Þórðarsyni skálps. Í Landnámu segir:

Hjalti son Þórðar skálps kom til Íslands og nam Hjaltadal að ráði Kolbeins og bjó að Hofi; hans synir voru þeir Þorvaldur og Þórður, ágætir menn.

Biskupssetrið og síðar skólasetrið Hólar í Hjaltadal er í miðjum dalnum og setur mikinn svip á hann. Fjallið fyrir ofan Hóla heitir Hólabyrða og er 1244 m hátt. Innsti bærinn í dalnum er Reykir. Þar er jarðhiti og þar er gömul laug sem nefnist Biskupslaug. Hún er nú upphlaðin.

Fornar þjóðleiðir úr Hjaltadal[breyta | breyta frumkóða]

Af því að Hólar í Hjaltadal voru miðstöð kirkjuvalds og skólastarfs á Norðurlandi var tíðförult þangað. Helstu þjóðleiðir voru:

Bæir í Hjaltadal[breyta | breyta frumkóða]

Allmargir bæir eru í Hjaltadal. Á síðari árum hefur myndast dálítið þorp á Hólum í kringum Hólaskóla.

Að austanverðu í dalnum eru:

Að vestanverðu í dalnum eru:

Allir þessir bæir voru í Hólahreppi, en eftirtaldir bæir í Viðvíkursveit geta sökum staðhátta talist til Hjaltadals: