Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1990

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1990 var í 14. sinn sem mótið var haldið. Þetta árið var það í Ítalíu frá 8. til 29. Júní. 116 landslið tóku þátt, útsláttarkeppnin byrjaði í April 1988. 22 lið komust áfram í riðlinum, einnig komst Ítalía áfram þar sem að þeir voru að halda keppnina og einnig komst verjandi bikarsins Argentína. Vestur þýskaland vann HM 1990, þriðja skiptið sem þeir unnu HM. Þeir unnu Argentínu 1-0 í úrslitaleik. Italía endaði í 3 sæti, og England í fjórða, bæði liðin töpuðu í vítaspyrnukeppni. HM 1990 er talið vera eitt slakasta HM fyrr og síðar. Það var aðeins skorað 2.21 mörk í leik að meðaltali – stendur þetta met ennþá – og einnig voru gefin 16 rauð spjöld sem er einnig met. Topp Markaskorari og besti leikmaðurinn á HM var Salvatore schillaci sem er frá Ítalíu. Efnilegasti leikmaðurinn var Robert Prosinečki frá júgóslavíu.

Val á gestgjöfum[breyta | breyta frumkóða]

Átta Evrópuþjóðir: Austurríki, England, Frakkland, Grikkland, Ítalía, Júgóslavía, Sovétríkin og Vestur-Þýskaland, auk Íran frá Asíu lýstu áhuga sínum á að halda HM 1990. Þegar kom að ákvörðun á FIFA-þinginu 1984 höfðu þau öll nema Ítalía og Sovétríkin dregið umsókn sína til baka. Ítalir höfðu betur í kosningu með 11 atkvæðum gegn 5. Ítalir urðu þar með önnur þjóðin á eftir Mexíkó til að fá úthlutað HM öðru sinni.

Undankeppni[breyta | breyta frumkóða]

114 lið skráðu sig til keppni auk gestgjafanna og ríkjandi heimsmeistara sem fengu sjálfkrafa sæti í úrslitum. Tveimur sterkum knattspyrnuþjóðum var vikið úr keppni. Mexíkó var meinuð þátttaka fyrir að hafa teflt fram of gömlum leikmönnum í unglingalandsliði. Mexíkóar töldu margir refsinguna óhóflega og hafa þann helsta tilgang að tryggja Bandaríkjamönnum sæti í úrslitakeppninni til að undirbúa þá undir gestgjafahlutverkið fjórum árum síðar. Hitt liðið sem sæta mátti keppnisbanni var Síle, en markvörður landsliðs þeirra varð uppvís að því í undankeppnisleik gegn Brasilíu að sviðsetja alvarleg meiðsli sín eftir að flugeldi var kastað nærri honum.

Frökkum mistókst að komast í úrslitakeppnina og sama gilti um Pólverja í fyrsta sinn síðan á HM 1970. Kólumbía varð síðasta liðið til að tryggja sér sæti í úrslitunum eftir sigur í umspili gegn Ísraelum, sem raunar höfðu tekið þátt í Eyjaálfuforkeppninni.

Þátttökulið[breyta | breyta frumkóða]

24 þjóðir mættu til leiks frá fimm heimsálfum.

Leikvangar[breyta | breyta frumkóða]

Mílanó	Róm	Tórínó	Napólí
San Siro	Stadio Olimpico	Stadio delle Alpi	Stadio San Paolo
Áhorfendur: 74,559	Áhorfendur: 73,603	Áhorfendur: 62,628	Áhorfendur: 59,978

Bari	Flórens	Veróna	Údíne
Stadio San Nicola	Stadio Comunale	Stadio Marc'Antonio Bentegodi	Stadio Friuli
Áhorfendur: 51,426	Áhorfendur: 38,971	Áhorfendur: 35,950	Áhorfendur: 35,713

Cagliari	Bologna	Palermó	Genóa
Stadio Sant'Elia	Stadio Renato Dall'Ara	Stadio La Favorita	Stadio Luigi Ferraris
Áhorfendur: 35,238	Áhorfendur: 34,520	Áhorfendur: 33,288	Áhorfendur: 31,823

Keppnin[breyta | breyta frumkóða]

Riðlakeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Keppt var í sex riðlum, hverjum með fjórum keppnisliðum. Tvö efstu liðin fóru í 16-liða úrslit, auk þeirra fjögurra liða í þriðja sæti sem bestum árangri náðu.

Riðill 1[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir unnu riðilinn á fullu húsi stiga. Varamaðurinn Salvatore Schillaci skoraði sigurmark þeirra í fyrsta leiknum, sem jafnframt var aðeins hans annar landsleikur. Schillaci reyndist ein af stjörnum keppninnar. Tékkóslóvakía byrjaði með látum og fylgdi Ítölum upp úr riðlinum.

Sæti	Lið	L	U	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Ítalía	3	3	0	4	0	+4	6
2	Tékkóslóvakía	3	2	1	6	3	+3	4
3	Austurríki	3	1	2	2	3	-1	2
4	Bandaríkin	3	0	3	2	8	-6	0

9. júní - Ólympíuleikvangurinn, Róm

Ítalía 1 : 0 Austurríki

10. júní - Stadio Comunale, Flórens

Bandaríkin 1 : 5 Tékkóslóvakía

14. júní - Ólympíuleikvangurinn, Róm

Ítalía 1 : 0 Bandaríkin

15. júní - Stadio Comunale, Flórens

Austurríki 0 : 1 Tékkóslóvakía

19. júní - Ólympíuleikvangurinn, Róm

Ítalía 2 : 0 Tékkóslóvakía

19. júní - Stadio Comunale, Flórens

Austurríki 2 : 1 Bandaríkin

Riðill 2[breyta | breyta frumkóða]

Einhver óvæntustu úrslit í sögu HM litu dagsins ljós í opnunarleiknum þar sem Kamerún vann sigur á heimsmeisturum Argentínumanna. Afríkuliðið hélt sínu striki og endaði á toppi riðilsins þrátt fyrir stórtap í lokaleiknum. Heimsmeistararnir máttu sætta sig við að skríða í 16-liða úrslitin út á þriðja sætið.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Kamerún	3	2	0	1	3	5	-2	4
2	Rúmenía	3	1	1	1	4	3	+1	3
3	Argentína	3	1	1	1	3	2	+1	3
4	Sovétríkin	3	1	0	2	4	4	0	2

8. júní - San Siro, Mílanó

Argentína 0 : 1 Kamerún

9. júní - Stadio San Nicola, Bari

Sovétríkin 0 : 2 Rúmenía

13. júní - Stadio San Paolo, Napólí

Argentína 2 : 0 Sovétríkin

14. júní - Stadio San Nicola, Bari

Kamerún 2 : 1 Rúmenía

18. júní - Stadio San Paolo, Napólí

Argentína 1 : 1 Rúmenía

18. júní - Stadio San Nicola, Bari

Kamerún 0 : 4 Sovétríkin

Riðill 3[breyta | breyta frumkóða]

Svíar og Skotar ollu stuðningsmönnum sínum vonbrigðum og sátu eftir. Óþekkt lið Kosta Ríka kom mjög á óvart og náði öðru sætinu á eftir Brasilíumönnum.

Sæti	Lið	L	U	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Brasilía	3	3	0	4	1	+3	6
2	Kosta Ríka	3	2	1	3	2	+1	4
3	Skotland	3	1	2	2	3	-1	2
4	Svíþjóð	3	0	3	3	6	-3	0

10. júní - Stadio delle Alpi, Tórínó

Brasilía 2 : 1 Svíþjóð

11. júní - Stadio Luigi Ferraris, Genúa

Kosta Ríka 1 : 0 Skotland

16. júní - Stadio delle Alpi, Tórínó

Brasilía 1 : 0 Kosta Ríka

16. júní - Stadio Luigi Ferraris, Genúa

Svíþjóð 1 : 2 Skotland

20. júní - Stadio delle Alpi, Tórínó

Brasilía 1 : 0 Skotland

20. júní - Stadio Luigi Ferraris, Genúa

Svíþjóð 1 : 2 Kosta Ríka

Riðill 4[breyta | breyta frumkóða]

Flest mörkin voru skoruð í 4. riðli og átti slakur varnarleikur Sameinuðu arabísku furstadæmanna þar stóran hlut að máli. Vestur-Þjóðverjar unnu stórsigur á Júgóslövum í fyrsta leiknum, 4:1 og enduðu á toppnum. Kólumbíumenn fylgdu Evrópuþjóðunum í 16-liða úrslit.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Vestur-Þýskaland	3	2	1	0	10	3	+7	5
2	Júgóslavía	3	2	0	1	6	5	+1	4
3	Kólumbía	3	1	1	1	3	2	+1	3
4	Sameinuðu arabísku furstadæmin	3	0	0	3	2	11	-9	0

9. júní - Stadio Renato Dall'Ara, Bologna

Sameinuðu arabísku furstadæmin 0 : 2 Kólumbía

10. júní - San Siro, Mílanó

Vestur-Þýskaland 4 : 1 Júgóslavía

14. júní - Stadio Renato Dall'Ara, Bologna

Júgóslavía 1 : 0 Sameinuðu arabísku furstadæmin

15. júní - San Siro, Mílanó

Vestur-Þýskaland 5 : 1 Spánn

19. júní - San Siro, Mílanó

Vestur-Þýskaland 1 : 1 Kólumbía

19. júní - Stadio Renato Dall'Ara, Bologna

Júgóslavía 4 : 1 Sameinuðu arabísku furstadæmin

Riðill 5[breyta | breyta frumkóða]

Spánn og Belgía tylltu sér á topp 5. riðils. Úrúgvæ fylgdi þeim í 16-liða úrslit eftir að skora mark á lokamínútunni gegn Suður-Kóreu sem rak lestina.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	Spánn	3	2	1	0	5	2	+3	5
2	Belgía	3	2	0	1	6	3	+3	4
3	Úrúgvæ	3	1	1	1	2	3	-1	3
4	Suður-Kórea	3	0	0	3	1	6	-5	0

12. júní - Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna

Belgía 2 : 0 Suður-Kórea

13. júní - Stadio Friuli, Udine

Úrúgvæ 0 : 0 Spánn

17. júní - Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna

Belgía 3 : 1 Úrúgvæ

17. júní - Stadio Friuli, Udine

Suður-Kórea 1 : 3 Spánn

21. júní - Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna

Belgía 1 : 2 Spánn

21. júní - Stadio Friuli, Udine

Suður-Kórea 0 : 1 Úrúgvæ

Riðill 6[breyta | breyta frumkóða]

Markaþurrð einkenndi 6. riðilinn. England, Írland og Holland höfðu öll verið saman í riðli á EM 1992 og mættust á ný í riðlakeppninni. Þar sem Holland og Írland luku keppni með sama stigafjölda og markatölu þurfti að varpa hlutkesti um hvort liðið hlyti annað sætið og hvort það þriðja.

Sæti	Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1	England	3	1	2	0	2	1	+1	4
2	Írland	3	0	3	0	2	2	0	3
3	Holland	3	0	3	0	2	2	0	3
4	Egyptaland	3	0	2	1	1	2	-1	2

11. júní - Stadio Sant'Elia, Cagliari

England 1 : 1 Írland

12. júní - Stadio La Favorita, Palermo

Holland 1 : 1 Egyptaland

16. júní - Stadio Sant'Elia, Cagliari

England 0 : 0 Holland

17. júní - Stadio La Favorita, Palermo

Írland 0 : 0 Egyptaland

21. júní - Stadio Sant'Elia, Cagliari

England 1 : 0 Egyptaland

21. júní - Stadio La Favorita, Palermo

Írland 1 : 1 Holland

Útsláttarkeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Tvö til þrjú efstu liðin úr hverjum forriðli fóru áfram í 16-liða úrslit sem leikin voru með útsláttarfyrirkomulagi.

16-liða úrslit[breyta | breyta frumkóða]

Mark Claudio Canniggia tíu mínútum fyrir leikslok, eftir sendingu Diego Maradona skildi að Argentínumenn og Brasilíu. Brasilíumenn sökuðu leikmenn Argentínu eftir leikinn um að hafa gefið varnarmanni þeirra sljóvgandi lyf. Leikmennirnir Rudi Völler og Frank Rijkaard voru báðir reknir af velli í sigrði Vestur-Þjóðverja á Hollendingum í miklum hitaleik. Ljót mistök kólumbíska markvarðarins René Higuita komu Kamerún í fjórðungsúrslit, fyrstu Afríkuliða. Írar sem ekki unnu leik í riðlakeppninni héldu sínu striki og komust áfram eftir sigur á Rúmenum í vítaspyrnukeppni. Engu mátti muna að grípa þyrfti til enn einnar vítakeppninnar í leik Englendinga og Belga, en David Platt skoraði sigurmark á lokamínútunni.

23. júní - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 50.026

Kamerún 2 : Kólumbía 1 (e.framl.)

23. júní - Stadio San Nicola, Bari, áh. 47.673

Tékkóslóvakía 4 : Kosta Ríka 1

24. júní - Stadio delle Alpi, Tórínó, áh. 61.381

Brasilía 0 : Argentína 1

24. júní - San Siro, Mílanó, áh. 74.559

Vestur-Þýskaland 2 : Holland 1

25. júní - Stadio Luigi Ferraris, Genúa, áh. 31.818

Írland 0 : Rúmenía 0 (5:4 e. vítak.)

25. júní - Stadio Olimpico, Róm, áh. 73.303

Ítalía 2 : Úrúgvæ 0

26. júní - Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna, áh. 35.500

Spánn 1 : Júgóslavía 2 (e.framl.)

26. júní - Stadio Renato Dall'Ara, Bologna, áh. 34.520

England 1 : Belgía 0 (e.framl.)

Fjórðungsúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Viðureign Argentínu og Júgóslavíu lauk með vítakeppni þar sem Argentínumenn unnu þrátt fyrir að Maradona hefði misnotað sína spyrnu. HM-ævintýri írska landsliðsins lauk með 1:0 tapi gegn heimamönnum Ítala. Þjóðverjar og Englendingar voru tvö síðustu liðin í undanúrslitin, þeir síðarnefndu eftir nauman sigur á Kamerún í framlengingu.

30. júní - Stadio Comunale, Flórens, áh. 38.971

Argentína 0 : Júgóslavía 0 (3:2 e. framl og vítak.)

30. júní - Stadio Olimpico, Róm, áh. 73.303

Írland 0 : Ítalía 1

1. júlí - San Siro, Mílanó, áh. 73.347

Tékkóslavakía 0 : Vestur-Þýskaland 1

1. júlí - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 55.205

Kamerún 2 : England 3 (e. framl)

Undanúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Báðar undanúrslitaviðureignirnar enduðu með vítakeppni eftir 1:1 jafntefli. Heimamenn og Englendingar máttu bíta í það súra epli að missa af úrslitaleiknum.

3. júlí - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 59.978

Argentína 1 : Ítalía 1 (4:3 e. vítak.)

4. júlí - Stadio delle Alpi, Tórínó, áh. 62.628

Vestur-Þýskaland 1 : England 1 (4:3 e. vítak.)

Bronsleikur[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir náðu 3. sætinu eftir sigur á Englendingum. Toto Schillaci tryggði sér markakóngstitilinn með sínu sjötta marki úr vítaspyrnu undir lok leiksins.

7. júlí - Stadio San Nicola, Bari, áh. 51.426

Ítalía 2 : England 1

Úrslitaleikur[breyta | breyta frumkóða]

Úrslitaleikur HM 1990 er almennt talinn einn sá lakasti í sögu HM. Þegar um hálftími var eftir af leiknum varð Argentínumaðurinn Pedro Monzon fyrstur allra til að láta reka sig af velli í úrslitum. Argentínumenn sem neyddust til að tefla fram talsvert veiktu liði vegna meiðsla og leikbanna reyndu lítið að sækja en vörðust af mikilli hörku. Þegar fimm mínútur voru eftir var dæmd vítaspyrna fyrir brot á Rudi Völler sem Andreas Brehme nýtti vel. Með sigrinum varð Franz Beckenbauer fyrstur allra til að sigra á HM bæði sem leikmaður og þjálfari.

8. júlí - Stadio Olimpico, Róm, áh. 73.603