Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1990

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1990 var í 14. sinn sem mótið var haldið. Þetta árið var það í Ítalíu frá 8. til 29. Júní. 116 landslið tóku þátt, útsláttarkeppnin byrjaði í April 1988. 22 lið komust áfram í riðlinum, einnig komst Ítalía áfram þar sem að þeir voru að halda keppnina og einnig komst verjandi bikarsins Argentína. Vestur þýskaland vann HM 1990, þriðja skiptið sem þeir unnu HM. Þeir unnu Argentínu 1-0 í úrslitaleik. Italía endaði í 3 sæti, og England í fjórða, bæði liðin töpuðu í vítaspyrnukeppni. HM 1990 er talið vera eitt slakasta HM fyrr og síðar. Það var aðeins skorað 2.21 mörk í leik að meðaltali – stendur þetta met ennþá – og einnig voru gefin 16 rauð spjöld sem er einnig met. Topp Markaskorari og besti leikmaðurinn á HM var Salvatore schillaci sem er frá Ítalíu. Efnilegasti leikmaðurinn var Robert Prosinečki frá júgóslavíu.

Val á gestgjöfum[breyta | breyta frumkóða]

Átta Evrópuþjóðir: Austurríki, England, Frakkland, Grikkland, Ítalía, Júgóslavía, Sovétríkin og Vestur-Þýskaland, auk Íran frá Asíu lýstu áhuga sínum á að halda HM 1990. Þegar kom að ákvörðun á FIFA-þinginu 1984 höfðu þau öll nema Ítalía og Sovétríkin dregið umsókn sína til baka. Ítalir höfðu betur í kosningu með 11 atkvæðum gegn 5. Ítalir urðu þar með önnur þjóðin á eftir Mexíkó til að fá úthlutað HM öðru sinni.

Undankeppni[breyta | breyta frumkóða]

114 lið skráðu sig til keppni auk gestgjafanna og ríkjandi heimsmeistara sem fengu sjálfkrafa sæti í úrslitum. Tveimur sterkum knattspyrnuþjóðum var vikið úr keppni. Mexíkó var meinuð þátttaka fyrir að hafa teflt fram of gömlum leikmönnum í unglingalandsliði. Mexíkóar töldu margir refsinguna óhóflega og hafa þann helsta tilgang að tryggja Bandaríkjamönnum sæti í úrslitakeppninni til að undirbúa þá undir gestgjafahlutverkið fjórum árum síðar. Hitt liðið sem sæta mátti keppnisbanni var Síle, en markvörður landsliðs þeirra varð uppvís að því í undankeppnisleik gegn Brasilíu að sviðsetja alvarleg meiðsli sín eftir að flugeldi var kastað nærri honum.

Frökkum mistókst að komast í úrslitakeppnina og sama gilti um Pólverja í fyrsta sinn síðan á HM 1970. Kólumbía varð síðasta liðið til að tryggja sér sæti í úrslitunum eftir sigur í umspili gegn Ísraelum, sem raunar höfðu tekið þátt í Eyjaálfuforkeppninni.

Þátttökulið[breyta | breyta frumkóða]

24 þjóðir mættu til leiks frá fimm heimsálfum.

Leikvangar[breyta | breyta frumkóða]

Mílanó Róm Tórínó Napólí
San Siro Stadio Olimpico Stadio delle Alpi Stadio San Paolo
Áhorfendur: 74,559 Áhorfendur: 73,603 Áhorfendur: 62,628 Áhorfendur: 59,978
Bari Flórens Veróna Údíne
Stadio San Nicola Stadio Comunale Stadio Marc'Antonio Bentegodi Stadio Friuli
Áhorfendur: 51,426 Áhorfendur: 38,971 Áhorfendur: 35,950 Áhorfendur: 35,713
Cagliari Bologna Palermó Genóa
Stadio Sant'Elia Stadio Renato Dall'Ara Stadio La Favorita Stadio Luigi Ferraris
Áhorfendur: 35,238 Áhorfendur: 34,520 Áhorfendur: 33,288 Áhorfendur: 31,823

Keppnin[breyta | breyta frumkóða]

Riðlakeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Keppt var í sex riðlum, hverjum með fjórum keppnisliðum. Tvö efstu liðin fóru í 16-liða úrslit, auk þeirra fjögurra liða í þriðja sæti sem bestum árangri náðu.

Riðill 1[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir unnu riðilinn á fullu húsi stiga. Varamaðurinn Salvatore Schillaci skoraði sigurmark þeirra í fyrsta leiknum, sem jafnframt var aðeins hans annar landsleikur. Schillaci reyndist ein af stjörnum keppninnar. Tékkóslóvakía byrjaði með látum og fylgdi Ítölum upp úr riðlinum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Ítalía 3 3 0 0 4 0 +4 6
2 Tékkóslóvakía 3 2 0 1 6 3 +3 4
3 Austurríki 3 1 0 2 2 3 -1 2
4 Bandaríkin 3 0 0 3 2 8 -6 0
9. júní 1990
Ítalía 1-0 Austurríki Ólympíuleikvangurinn, Róm
Áhorfendur: 73.303
Dómari: José Roberto Wright
Schillaci 78
10. júní 1990
Bandaríkin 1-5 Tékkóslóvakía Stadio Comunale, Flórens
Áhorfendur: 33.266
Dómari: Kurt Röthlisberger
Caligiuri 60 Skuhravý 26, 78, Bílek 40, Hašek 50, Luhový 90+3
14. júní 1990
Ítalía 1-0 Bandaríkin Ólympíuleikvangurinn, Róm
Áhorfendur: 73.423
Dómari: Edgardo Codesal
Giannini 11
15. júní 1990
Austurríki 0-1 Tékkóslóvakía Stadio Comunale, Flórens
Áhorfendur: 38.962
Dómari: George Smith
Bílek 31
19. júní 1990
Ítalía 2-0 Tékkóslóvakía Ólympíuleikvangurinn, Róm
Áhorfendur: 73.303
Dómari: Joël Quiniou
Schillaci 9, Baggio 78
19. júní 1990
Austurríki 2-1 Bandaríkin Stadio Comunale, Flórens
Áhorfendur: 34.857
Dómari: Jamal Al Sharif
Ogris 49, Rodax 63 Murray 83

Riðill 2[breyta | breyta frumkóða]

Einhver óvæntustu úrslit í sögu HM litu dagsins ljós í opnunarleiknum þar sem Kamerún vann sigur á heimsmeisturum Argentínumanna. Afríkuliðið hélt sínu striki og endaði á toppi riðilsins þrátt fyrir stórtap í lokaleiknum. Heimsmeistararnir máttu sætta sig við að skríða í 16-liða úrslitin út á þriðja sætið.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Kamerún 3 2 0 1 3 5 -2 4
2 Rúmenía 3 1 1 1 4 3 +1 3
3 Argentína 3 1 1 1 3 2 +1 3
4 Sovétríkin 3 1 0 2 4 4 0 2
8. júní 1990
Argentína 1-0 Kamerún San Siro, Mílanó
Áhorfendur: 73.780
Dómari: Michel Vautrot
Omam-Biyik 67
9. júní 1990
Sovétríkin 0-2 Rúmenía Stadio San Nicola, Bari
Áhorfendur: 42.907
Dómari: Juan Daniel Cardellino
Lăcătuș 41, 55
13. júní 1990
Argentína 2-0 Sovétríkin Stadio San Paolo, Napólí
Áhorfendur: 55.759
Dómari: Erik Fredriksson
Troglio 27, Burruchaga 79
14. júní 1990
Kamerún 2-1 Rúmenía Stadio San Nicola, Bari
Áhorfendur: 38.687
Dómari: Hernán Silva
Milla 76, 86 Balint 88
18. júní 1990
Argentína 1-1 Rúmenía Stadio San Paolo, Napólí
Áhorfendur: 52.733
Dómari: Carlos Silva Valente
Monzón 62 Balint 68
18. júní 1990
Kamerún 0-4 Sovétríkin Stadio San Nicola, Bari
Áhorfendur: 37.307
Dómari: José Roberto Wright
Protasov 20, Zygmantovich 29, Zavarov 52, Dobrovolski 63

Riðill 3[breyta | breyta frumkóða]

Svíar og Skotar ollu stuðningsmönnum sínum vonbrigðum og sátu eftir. Óþekkt lið Kosta Ríka kom mjög á óvart og náði öðru sætinu á eftir Brasilíumönnum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Brasilía 3 3 0 0 4 1 +3 6
2 Kosta Ríka 3 2 0 1 3 2 +1 4
3 Skotland 3 1 0 2 2 3 -1 2
4 Svíþjóð 3 0 0 3 3 6 -3 0
10. júní 1990
Brasilía 2-1 Svíþjóð Stadio Delle Alpi, Tórínó
Áhorfendur: 62.628
Dómari: Tullio Lanese
Careca 67 Brolin 79
11. júní 1990
Kosta Ríka 1-0 Skotland Stadio Luigi Ferraris, Genúa
Áhorfendur: 30.867
Dómari: Juan Carlos Loustau
Cayasso 49
16. júní 1990
Brasilía 1-0 Kosta Ríka Stadio Delle Alpi, Tórínó
Áhorfendur: 58.007
Dómari: Neji Jouini
Müller 33
16. júní 1990
Svíþjóð 1-2 Skotland Stadio Luigi Ferraris, Genúa
Áhorfendur: 31.823
Dómari: Carlos Maciel
Strömberg 86 McCall 11, Johnston 81
20. júní 1990
Brasilía 1-0 Skotland Stadio Delle Alpi, Tórínó
Áhorfendur: 62.508
Dómari: Helmut Kohl
Müller 81
20. júní 1990
Svíþjóð 1-2 Kosta Ríka Stadio Luigi Ferraris, Genúa
Áhorfendur: 30.223
Dómari: Zoran Petrović
Ekström 32 Flores 75, Medford 87

Riðill 4[breyta | breyta frumkóða]

Flest mörkin voru skoruð í 4. riðli og átti slakur varnarleikur Sameinuðu arabísku furstadæmanna þar stóran hlut að máli. Vestur-Þjóðverjar unnu stórsigur á Júgóslövum í fyrsta leiknum, 4:1 og enduðu á toppnum. Kólumbíumenn fylgdu Evrópuþjóðunum í 16-liða úrslit.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Vestur-Þýskaland 3 2 1 0 10 3 +7 5
2 Júgóslavía 3 2 0 1 6 5 +1 4
3 Kólumbía 3 1 1 1 3 2 +1 3
4 Sameinuðu arabísku furstadæmin 3 0 0 3 2 11 -9 0
9. júní 1990
Sameinuðu arabísku furstadæmin 0-2 Kólumbía Stadio Renato Dall'Ara, Bologna
Áhorfendur: 30.791
Dómari: George Courtney
Redín 50, Valderrama 85
10. júní 1990
Vestur-Þýskaland 4-1 Júgóslavía San Siro, Mílanó
Áhorfendur: 74.765
Dómari: Peter Mikkelsen
Matthäus 28, 64, Klinsmann 39, Völler 70 Jozić 55
14. júní 1990
Júgóslavía 1-0 Kólumbía Stadio Renato Dall'Ara, Bologna
Áhorfendur: 32.257
Dómari: Luigi Agnolin
Jozić 75
15. júní 1990
Vestur-Þýskaland 5-1 Sameinuðu arabísku furstadæmin San Siro, Mílanó
Áhorfendur: 71.169
Dómari: Alexey Spirin
Völler 35, 75, Klinsmann 37, Matthäus 47, Bein 58 Ismail 46
19. júní 1990
Vestur-Þýskaland 1-1 Kólumbía San Siro, Mílanó
Áhorfendur: 72.510
Dómari: Alan Snoddy
Littbarski 88 Rincón 90+3
19. júní 1990
Júgóslavía 4-1 Sameinuðu arabísku furstadæmin Stadio Renato Dall'Ara, Bologna
Áhorfendur: 27.833
Dómari: Shizuo Takada
Sušić 5, Pančev 9, 46, Prosinečki 90+3 Thani 22

Riðill 5[breyta | breyta frumkóða]

Spánn og Belgía tylltu sér á topp 5. riðils. Úrúgvæ fylgdi þeim í 16-liða úrslit eftir að skora mark á lokamínútunni gegn Suður-Kóreu sem rak lestina.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Spánn 3 2 1 0 5 2 +3 5
2 Belgía 3 2 0 1 6 3 +3 4
3 Úrúgvæ 3 1 1 1 2 3 -1 3
4 Suður-Kórea 3 0 0 3 1 6 -5 0
12. júní 1990
Belgía 2-0 Suður Kórea Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna
Áhorfendur: 32.790
Dómari: Vincent Mauro
Degryse 53, De Wolf 64
13. júní 1990
Úrúgvæ 0-0 Spánn Stadio Friuli, Údíne
Áhorfendur: 35.713
Dómari: Helmut Kohl
17. júní 1990
Belgía 3-1 Úrúgvæ Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna
Áhorfendur: 33.759
Dómari: Siegfried Kirschen
Clijsters 15, Scifo 24, Ceulemans 47 Bengoechea 73
17. júní 1990
Suður Kórea 1-3 Úrúgvæ Stadio Friuli, Údíne
Áhorfendur: 32.733
Dómari: Elías Jácome
Hwangbo Kwan 43 Míchel 23, 61, 81
21. júní 1990
Belgía 1-2 Spánn Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna
Áhorfendur: 35.950
Dómari: Juan Carlos Loustau
Vervoort 29 Míchel 26, Górriz 38
21. júní 1990
Suður Kórea 0-1 Úrúgvæ Stadio Friuli, Údíne
Áhorfendur: 29.039
Dómari: Tullio Lanese
Fonseca 90+1

Riðill 6[breyta | breyta frumkóða]

Markaþurrð einkenndi 6. riðilinn. England, Írland og Holland höfðu öll verið saman í riðli á EM 1992 og mættust á ný í riðlakeppninni. Þar sem Holland og Írland luku keppni með sama stigafjölda og markatölu þurfti að varpa hlutkesti um hvort liðið hlyti annað sætið og hvort það þriðja.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 England 3 1 2 0 2 1 +1 4
2 Írland 3 0 3 0 2 2 0 3
3 Holland 3 0 3 0 2 2 0 3
4 Egyptaland 3 0 2 1 1 2 -1 2
11. júní 1990
England 1-1 Írland Stadio Sant'Elia, Cagliari
Áhorfendur: 35.238
Dómari: Aron Schmidhuber
Lineker 9 Sheedy 73
12. júní 1990
Holland 1-1 Egyptaland Stadio La Favorita, Palermo
Áhorfendur: 33.288
Dómari: Emilio Soriano Aladrén
Kieft 59 Abdelghani 83
16. júní 1990
England 0-0 Holland Stadio Sant'Elia, Cagliari
Áhorfendur: 35.267
Dómari: Zoran Petrović
17. júní 1990
Írland 0-0 Egyptaland Stadio La Favorita, Palermo
Áhorfendur: 33.288
Dómari: Marcel van Langenhove
21. júní 1990
England 1-0 Egyptaland Stadio Sant'Elia, Cagliari
Áhorfendur: 34.959
Dómari: Kurt Röthlisberger
Wright 58
21. júní 1990
Írland 1-1 Holland Stadio La Favorita, Palermo
Áhorfendur: 33.288
Dómari: Michel Vautrot
Quinn 71 Gullit 11

Útsláttarkeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Tvö til þrjú efstu liðin úr hverjum forriðli fóru áfram í 16-liða úrslit sem leikin voru með útsláttarfyrirkomulagi.

16-liða úrslit[breyta | breyta frumkóða]

Mark Claudio Canniggia tíu mínútum fyrir leikslok, eftir sendingu Diego Maradona skildi að Argentínumenn og Brasilíu. Brasilíumenn sökuðu leikmenn Argentínu eftir leikinn um að hafa gefið varnarmanni þeirra sljóvgandi lyf. Leikmennirnir Rudi Völler og Frank Rijkaard voru báðir reknir af velli í sigrði Vestur-Þjóðverja á Hollendingum í miklum hitaleik. Ljót mistök kólumbíska markvarðarins René Higuita komu Kamerún í fjórðungsúrslit, fyrstu Afríkuliða. Írar sem ekki unnu leik í riðlakeppninni héldu sínu striki og komust áfram eftir sigur á Rúmenum í vítaspyrnukeppni. Engu mátti muna að grípa þyrfti til enn einnar vítakeppninnar í leik Englendinga og Belga, en David Platt skoraði sigurmark á lokamínútunni.

23. júní - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 50.026

23. júní - Stadio San Nicola, Bari, áh. 47.673

24. júní - Stadio delle Alpi, Tórínó, áh. 61.381

24. júní - San Siro, Mílanó, áh. 74.559

25. júní - Stadio Luigi Ferraris, Genúa, áh. 31.818

25. júní - Stadio Olimpico, Róm, áh. 73.303

26. júní - Stadio Marc'Antonio Bentegodi, Veróna, áh. 35.500

26. júní - Stadio Renato Dall'Ara, Bologna, áh. 34.520

Fjórðungsúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Viðureign Argentínu og Júgóslavíu lauk með vítakeppni þar sem Argentínumenn unnu þrátt fyrir að Maradona hefði misnotað sína spyrnu. HM-ævintýri írska landsliðsins lauk með 1:0 tapi gegn heimamönnum Ítala. Þjóðverjar og Englendingar voru tvö síðustu liðin í undanúrslitin, þeir síðarnefndu eftir nauman sigur á Kamerún í framlengingu.

30. júní - Stadio Comunale, Flórens, áh. 38.971

30. júní - Stadio Olimpico, Róm, áh. 73.303

1. júlí - San Siro, Mílanó, áh. 73.347

1. júlí - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 55.205

Undanúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Báðar undanúrslitaviðureignirnar enduðu með vítakeppni eftir 1:1 jafntefli. Heimamenn og Englendingar máttu bíta í það súra epli að missa af úrslitaleiknum.

3. júlí - Stadio San Paolo, Napólí, áh. 59.978

4. júlí - Stadio delle Alpi, Tórínó, áh. 62.628

Bronsleikur[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir náðu 3. sætinu eftir sigur á Englendingum. Toto Schillaci tryggði sér markakóngstitilinn með sínu sjötta marki úr vítaspyrnu undir lok leiksins.

7. júlí 1990
Ítalía 2-1 England Stadio San Nicola, Bari
Áhorfendur: 51.426
Dómari: Joël Quiniou
Baggio 71, Schillaci 86 Platt 81

Úrslitaleikur[breyta | breyta frumkóða]

Úrslitaleikur HM 1990 er almennt talinn einn sá lakasti í sögu HM. Þegar um hálftími var eftir af leiknum varð Argentínumaðurinn Pedro Monzon fyrstur allra til að láta reka sig af velli í úrslitum. Argentínumenn sem neyddust til að tefla fram talsvert veiktu liði vegna meiðsla og leikbanna reyndu lítið að sækja en vörðust af mikilli hörku. Þegar fimm mínútur voru eftir var dæmd vítaspyrna fyrir brot á Rudi Völler sem Andreas Brehme nýtti vel. Með sigrinum varð Franz Beckenbauer fyrstur allra til að sigra á HM bæði sem leikmaður og þjálfari.

8. júlí 1990
Argentína 0-1 Vestur-Þýskaland Ólympíuleikvangurinn, Rómaborg
Áhorfendur: 73.603
Dómari: Edgardo Codesal
Brehme 85

Markahæstu leikmenn[breyta | breyta frumkóða]

Salvatore Schillaci hreppti gullskó FIFA með sex mörk skoruð. Alls skiptu 75 leikmenn á milli sín 115 mörkum, ekkert þeirra var sjálfsmark.

6 mörk
5 mörk
4 mörk
3 mörk
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/w/index.php?title=Heimsmeistaramót_landsliða_í_knattspyrnu_karla_1990&oldid=1830850“