Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1970

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1970 eða HM 1970 var haldið í Mexíkó dagana 31. maí til 21. júní. Þetta var níunda heimsmeistarakeppnin og sú fyrsta sem haldin var utan Evrópu eða Suður-Ameríku. Brasilíumenn urðu meistarar í þriðja sinn og tryggðu sér því Jules Rimet-styttuna til eignar. Liðið er oft talið besta sigurlið HM-sögunnar. Mótherjar Brasilíu í úrslitum voru Ítalir. Mun meira var um beinar sjónvarpssendingar frá keppninni en verið hafði í fyrri mótum og fylgdist heimsbyggðin því óvenju vel með því sem fram fór.

Upplýsingar um mótið
Merki Heimsmeistaramótsins 1970
Gestgjafar	Mexico
Dagsetning	31 Mai - 21 Júní 1970 (22 dagar)
Fjöldi liða	16 (frá 5 heimsálfum)
	Úrslit
Siguverarar	Brasilía (Þriðji titill)
Annað-sæti	Ítalía
Þriðja-sæti	Vestur-Þýskaland
Fjórða-sæti	Úrúgvæ
	Tölfræði
Spilaðir leikir	32
Mörk skoruð	95 (2.97 hver leikur)
Áhorfendafjöldi	1.604.065 (50.127 hver leikur)
Markahæsti leikmaðurinn	Gerd Müller 10 mörk (Þýskaland)
Besti ungi leikmaðurinn	Teófilo Cubillas (Perú)
Háttvísi verðlaun	Perú

Gestgjafar

Argentina, Ástralía, Kólumbia, Japan, Mexíkó og Perú voru öll í baráttu um að halda heimsmeistaramótið árið 1970. Mexíkó var valið til að halda mótið 8 Október 1964 í Tókíó. Þetta mót varð fyrsta heimsmeistaramótið sem var ekki haldið í Suður-ameríku eða Evrópu. Seinna meir varð Mexíkó fyrsta landið til að halda heimsmeistaramótið tvisvar sinnum þegar þeir héldu það í annað sinn árið 1986. Þá átti Kólumbía að halda mótið en gátu það síðan ekki útaf fjárhagslegum vandræðum.

Hitinn í Mexíkó var mikið áhuggjuefni fyrir mótið. Það var þó óþarfi því það var spilaður mikill sóknarfótbolti á mótinu og það var sett met í meðaltali á mörkum í leik á þessu móti sem stendur enn, 2.97 mörk í hverjum leik. Það var einnig sett met í sjónvarpsáhorfi og þetta var í fyrsta sinn sem mótið var sýnt í lit um allan heiminn.

Undankeppnin

75 lið tóku þátt í undankeppninni fyrir HM 1970. 14 lið komust áfram á mótið. Mexíkó og England komust beint á mótið útaf Mexíkó var gestgjafi og England núverandi meistarar.

Átta lið komu frá Evrópu, þrjú frá Suður-Ameríku, eitt frá Afríku, 1 frá Asíu og Eyjálfu og eitt frá Norður og mið ameríku. Þetta var í fyrsta sinn sem lið frá Afríku keppti um sæti á heimsmeistaramótinu    

16 lið frá 5 heimsálfum tóku þátt. Þetta var í fyrsta sinn sem mótið var haldið fyrir utan Evrópu og Suður Ameríku. Undankeppnin fyrir mótið hófst í Mai 1968. El Salvador, Israel og Morokkó voru eitt af 16 liðunum sem tryggðu sig á mótið og þetta var þeirra fyrsta þátttaka á mótinu.

Leikvangar

Mexíkó City	León	Toluca
Estadio Azteca	Estadio Nou Camp	Estadio Luis Dosal
Fjöldi sæta: 110.000	Fjöldi Sæta: 23.609	Fjöldi Sæta: 26.900
Guadalajara	Puebla
Estadio Jalisco	Estadio Cuauhtémoc
Fjöldi Sæta: 71.000	Fjöldi Sæta: 35.563

Fimm vellir í fimm borgum voru valdir til að halda leiki heimsmeistarakeppninnar. Þeir voru allir byggðir í kringum 1960 útaf Mexíkó var að undirbúa sig fyrir að halda bæði Sumarólympíuleikana 1968 og heimsmeistaramótið 1970. Estadio Azteca var langstærsti mest notaðasti völlurinn á keppninni. Hann er ennþá í dag einn stærsti völlur í heimi. 10 leikir af 32 voru spilaðir þar. Allir leikirnir í riðli 1, leikurinn um 3 sætið og úrslitaleikurinn. Á Jalisco Stadium voru 8 leikir spilaðir, allir leikirnir í riðli 3 og einn undanúrslitaleikur. Á nou camp stadium voru 7 leikir spilaðir, allir leikirnir í riðli 4 og einn leikur í 8 liða úrslitum. Á Luis Dosal stadium voru 4 leikir spilaðir og á Cuauhtémoc stadium voru 3 leikir spilaðir og það var eini völlurinn þar sem enginn leikur í útsláttarkeppninni fór fram.

Drátturinn

Liðunum 16 var raðað niður í 4 potta. Í potti 1 voru 4 af 8 liðunum frá evrópu og líklega 4 sterkustu, í potti 2 voru öll lið frá Ameríku, í potti 3 voru hin 4 liðin frá evrópu og síðan í potti 4 voru öll veikustu liðin sem komust á heimsmeistaramótið. Þetta var gert til að öll sterkustu liðin gætu ekki lent saman í riðli.

Pottur 1: Evrópa I	Pottur 2: Ameríka	Pottur 3: Evrópa II	Pottur 4: Restin af heiminum
England (ríkjandi heimsmeistarar) Ítalía Sovétríkin Vestur-Þýskaland	Brasilía Mexíkó (gestgjafar) Perú Úrúgvæ	Belgía Búlgaría Tékkóslóvakía Svíþjóð	El Salvador Ísrael Marokkó Rúmenía

Það var dregið í riðla 10 Janúar 1970 í Maria Isabel hótelinu í mexíkó. Það voru höfuðstöðvar fifa á meðan mótinu stóð. Liðin voru dregin saman í fjóra riðla. Riðill 1 fór fram í Mexíkó borg, riðill 2 í Puebla og Toluco, riðill 3 í Guadalajara og riðill 4 í León. Það var fyrirfram ákveðið að gestgjafarnir Mexíkó mundi vera í riðli 1 og spila þá í höfuðborginni og á stærsta vellinum Estadio Azteca, og að Englendingar (heimsmeistarar) myndu vera í riðli 3 og spila þá í Guadalajara á Estadio Jalisco næst stærsta vellinum.

Dómarar

AFC (Asíska Knattspurnusambandið)

• Abraham Klein (Israel)

CAF (Afríska Knattspyrnusambandið)

• Seyoum Tarekegn (Eþíópa)

• Ali Kandil (Egyptaland)

CONCACAF (Norður, Mið og Karabíska Knattspyrnusambandið)

• Abel Aguilar Elizalde (Mexíkó)
• Diego De Leo (Mexíkó)
• Henry Landauer (Bandaríkin)

CONMEBOL (Suður Ameríska Knattspyrnusambandið)

• Ángel Norberto Coerezza (Argentina)
• Antônio de Moraês (Brasilía)
• Rafael Hormázabal (Síle)
• Arturo Yamasaki (Perú)
• Ramón Barreto (Úrúgvæ)

UEFA (Evrópska Knattspyrnusambandið)

• Ferdinand Marschall (Austurríki)
• Vital Loraux (Belgía)
• Rudi Glöckner (Austur Þýskaland)
• Jack Taylor (England)
• Roger Machin (Frakkland)
• Antonio Sbardella (Ítalía)
• Laurens van Ravens (Holland)
• Antonio Ribeiro Saldanha (Portúgal)
• Andrei Râdulescu (Rúmenía)
• Bob Davidson (Skotland)
• Orítz de Mendibil (Spánn)
• Tofik Bakhramov (Sovétríkin)
• Rudolf Scheurer (Sviss)
• Kurt Tschenscher (Þýskaland)

Juanito var lukkudýr mótsins

Útsláttarkeppninn

Blár=Sigurverari (Brasilía) Blágrænn=2.sætið (Ítalía) Grænn=3.Sæti (Þýskaland) Ljósgrænn=4.Sætið (Úrúgvæ) Gulur=8-liða úrslit Rauður=Riðlakeppni

Riðlakeppnin

Leikið var í fjórum fjögurra liða riðla. Tvö stig voru gefin fyrir sigur en eitt fyrir jafntefli. Tvö efstu lið hvers riðils fóru áfram í fjórðungsúrslit.

Riðill 1

Gestgjafarnir tóku á móti Sovétmönnum í opnunarleiknum og var það í síðasta sinn þar til á HM 2006 að heimamenn spiluðu fyrsta leikinn. Niðurstaðan varð markalaust jafntefli í steikjandi hita, en fjölmargir leikir mótsins fóru fram um hádegisbil til að þóknast evrópskum sjónvarpsáhorfendum. Leikurinn braut blað í HM-sögunni þar sem varamanni var skipt inná í fyrsta sinn. Sovétmenn og Mexíkó áttu ekki í vandræðum með Belga og El Salvadorbúa í seinni leikjum sínum og luku keppni með jafnmörg stig.

Sæti		Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1		Sovétríkin	3	2	1	0	6	1	+5	5
2		Mexíkó	3	2	1	0	5	5	+5	5
3		Belgía	3	1	0	2	4	5	-1	2
4		El Salvador	3	0	0	3	0	9	-9	0

• Sovétríkin og Mexíkó enduð jöfn að stigum og með markamun markamun svo varpað var hlutkesti um fyrsta sætið.

31. maí - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 107.160

• Mexíkó 0 : 0 Sovétríkin

3. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 92.205

• Belgía 3 : 0 El Salvador

6. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 95.261

• Sovétríkin 4 : 1 Belgía

7. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 103.058

• Mexíkó 4 : 0 El Salvador

10. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 89.979

• Sovétríkin 2 : 0 El Salvador

11. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 108.192

• Mexíkó 1 : 0 Belgía

Riðill 2

Einungis sex mörk voru skoruðu í leikjunum sex. Ítalir og Suður-Ameríkumeistarar Úrúgvæ höfnuðu í tveimur efstu sætunum þrátt fyrir töp í lokaleikjum sínum gegn Svíum og Ísrael sem tók þátt í sinni fyrstu og einu úrslitakeppni HM.

Sæti		Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1		Ítalía	3	1	2	0	1	0	+1	4
2		Úrúgvæ	3	1	1	1	2	1	+1	3
3		Svíþjóð	3	1	1	1	2	2	0	3
4		Ísrael	3	0	2	1	1	3	-2	2

2. júní - Estadio Cuauhtémoc, Puebla, áh. 20.654

• Úrúgvæ 2 : 0 Ísrael

3. júní - Estadio Luis Dosal, Toluca, áh. 23.433

• Ítalía 1 : 0 Svíþjóð

6. júní - Estadio Cuauhtémoc, Puebla, áh. 29.968

• Úrúgvæ 0 : 0 Ítalía

7. júní - Estadio Luis Dosal, Toluca, áh. 9.624

• Svíþjóð 1 : 1 Ísrael

10. júní - Estadio Cuauhtémoc, Puebla, áh. 18.163

• Svíþjóð 1 : 0 Úrúgvæ

11. júní - Estadio Luis Dosal, Toluca, áh. 9.890

• Ítalía 0 : 0 Ísrael

Riðill 3

Heimsmeistarar Englendinga mættu mjög varnarsinnaðir til leiks og skoruðu aðeins tvö mörk í leikjum sínum, sem dugði þeim þó í annað sæti riðilsins. Litið var á kappleik Brasilíu og Englands sem hreinan úrslitaleik þar sem fyrrnefnda liðið sigraði 1:0. Leiksins var þó helst minnst fyrir glæsimarkvörslu Gordon Banks frá Pelé.

Sæti		Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1		Brasilía	3	3	0	0	8	3	+5	6
2		England	3	2	0	1	2	1	+1	4
3		Rúmenía	3	1	0	2	4	5	-1	2
4		Tékkóslóvakía	3	0	0	3	2	7	-5	0

2. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 50.560

• England 1 : 0 Rúmenía

3. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 52.897

• Brasilía 4 : 1 Tékkóslóvakía

6. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 56.818

• Rúmenía 2 : 1 Tékkóslóvakía

7. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 66.843

• Brasilía 1 : 0 England

10. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 50.560

• Brasilía 3 : 2 Rúmenía

11. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 49.292

• England 1 : 0 Tékkóslóvakía

Riðill 4

Vestur-Þjóðverjar luku keppni með fullt hús stiga þar sem Gerd Müller skoraði þrennu á móti Perú sem fylgdi þýska liðinu upp úr riðlinum. Búlgarir komust í 2:0 í opnunarleik sínum gegn Perú en töpuðu að lokum 2:3, sem reyndist þeim dýrkeypt. Marokkó þótti standa sig bærilega í sinni fyrstu úrslitakeppni, stóðu lengi í Vestur-Þjóðverjum og gerðu jafntefli við Búlgari í lokaleiknum.

Sæti		Lið	L	U	J	T	Sk	Fe	M.munur	Stig
1		Vestur-Þýskland	3	3	0	0	10	4	+6	6
2		Perú	3	2	0	1	7	5	+2	4
3		Búlgaría	3	0	1	2	5	9	-4	1
4		Marokkó	3	0	1	2	2	7	-5	1

2. júní - Estadio Nou Camp, León, áh. 13.765

• Perú 3 : 2 Búlgaría

3. júní - Estadio Nou Camp, León, áh. 12.942

• Vestur-Þýskaland 2 : 1 Marokkó

6. júní - Estadio Nou Camp, León, áh. 13.537

• Perú 3 : 0 Marokkó

7. júní - Estadio Nou Camp, León, áh. 12.710

• Vestur-Þýskaland 5 : 2 Búlgaría

10. júní - Estadio Nou Camp, León, áh. 17.875

• Vestur-Þýskaland 3 : 1 Perú

11. júní - Estadio Nou Camp, León, áh. 12.299

• Búlgaría 1 : 1 Marokkó

Útsláttarkeppnin

8 lið komust áfram í 8 liða úrslit. Síðan fóru 4 sigurlið í undanúrslit og kepptust þar um sæti í úrslitaleiknum. Tapliðin í undanúrslitaleikjunum kepptust svo við um 3 og 4 sætið. Ef leikur var jafn eftir 90 mínútut þurfti að grípa til framlengingar. Framlenging er tvisvar sinnum 15 mínútur. Ef leikur var ennþá jafn eftir framlenginguna skorið út um sigurverarann með peningakasti. Ef leikur var jafn eftir framlenginguna í úrslitaleiknum var fundin ný dagsetning fyrir nýjan leik.

Eins og áður hefur komið fram náðu Sovétmenn að krækja í fyrsta sætið í Riðli 1 eftir að það hafi þurft að draga uppá það milli Sovétríkjana og Mexíkó. Þetta varð til þess að Sovétmenn mundu spila á Estadio Azteca vellinum í Mexíkó borg gegn Úrúgvæ sem endaði í öðru sæti í riðli 2 en Mexíkóar á mun smærri velli á Toluca stadium gegn Ítölum. Mexíkóar snedu árangurslausa beiðni til FIFA um að láta færa þeirra leik í Mexico borg til að koma í veg fyrir umferðavandamál. Mexíkóar náðu forustunni í leiknum með marki frá José Luis González en samherji hans jafnaði síðan leikinn með sjálfsmarki. Staðan var 1-1 í hálfleik en í seinni hálfleik voru ítalir sterkari aðilinn og unnu að lokum 4-1 sigur. Úrúgvæjar unnu sinn leik 1-0 með marki frá Víctor Espárrago í framlengdum leik.

Brasilíumenn unnu Perú 4-2 í hæst skoraðasta leiknum í 8-liða úrslitum. Englendingar og Vestur-Þjóðverjar mættust á nýjan leik í 8-liða úrslitum. Englendingar unnu Vestur-Þjóðverja 4-2 í framlengdum leik í úrslitaleiknum á HM 1966. Á 49 mínútu var staðan orðinn 2-0 fyrir Englendingum en Franz Beckenbauer naði að minnka munin með láu skoti sem varamarkmaður Englendinga Peter Bonetti réði ekki við. Gordon Banks gat ekki spilað þennan leik vegna þess að hann fékk matareitrun deginum áður. Uwe Seeler jafnaði leikinn þegar 8 mínútur voru til leiksloka. Leikurinn fór í framlengingu og þar höfðu Vestur-Þjóðverjar betur. Leiknum lauk með 3-2 sigri eftir að Gerd Müller skoraði mark Vestur-Þjóðverja. Þessi sigur var sá fyrsti í sögunni á Englendingum í keppnisleik.

8-liða úrslit

14 Júní 1970 12:00	Sovétríkin	0-1 (FL)	Úrúgvæ	Estadio Azteca, Mexíkó City Áhorfendafjöldi: 26.085 Dómari: Laurens van Raven (Holland)
			Espárrago 117'

14 Júní 1970 12:00	Ítalía	4-1	Mexíkó	Estadio Luis Dosal, Toluca Áhorfendafjöldi: 26.851 Dómari: Rudolf Scheurer (Sviss)
	Guzmán 25' (sm) Riva 63', 76' Rivera 70'		González 13'

14 Júní 1970 12:00	Brasilía	4-2	Perú	Estadio Jalisco, Guadalajara Áhorfendafjöldi: 54.233 Dómari: Vital Loraux (Belgía)
	Rivellino 11' Tostão 15', 52' Jairzinho 75'		Gallardo 28' Cubillas 70'

14 Júní 1970 12:00	Vestur-Þýskaland	3-2 (FL)	England	Estadio Nou Camp, León Áhorfendafjöldi: 23.357 Dómari: Ángel Norberto Coerezza (Argentina)
	Beckenbauer 68' Seeler 82' Müller 108'		Mullery 31' Peters 49'

Undanúrslit

Báðir undanúrslitaleikirnir fóru fram á sama tíma. Í Guadalajara var Suður-Ameríkuslagur þar sem Úrúgvæ náði forystunni snemma leiks. Brasiía jafnaði undir lok fyrri hálfleiks og bætti því næst tveimur mörkum við undir lok þess síðari. Brasilíska liðið var því komið í sinn þriðja úrslitaleik í fjórum keppnum. Hin viðureignin rataði í sögubækurnar. Roberto Boninsegna náði forustunni fyrir Ítali á áttundu mínútu og staðan var 1-0 þar til í uppótartíma þegar Karl-Heinz Schnellinger jafnaði fyrir Vestur-Þjóðverja. Í framlengingunni voru 5 mörk skoruð. Liðin skiptust á að hafa forustu en á endanum skoraði Gianni Riveira markið sem réði úrslitum í leiknum. Leikurinn endað 4-3 fyrir Ítölum. Leikurinn hefur stundum verið kallaður „leikur aldarinnar“ og í dag er minnismerki um hann fyrir utan Azteca-völlinn.

17. júní - Estadio Jalisco, Guadalajara, áh. 51.261

• Úrúgvæ 1:3 Brasilía

17. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 102.444

• Ítalía 1:1 (4:3 e. framl.) Vestur-Þýskaland

Bronsleikur

Mikill fjöldi fólks fylgdist með bronsleik Vestur-Þjóðverja og Úrúgvæ. Wolfgang Overath skoraði eina mark leiksins eftir tæplega hálftíma leik. Stíf sókn úrúgvæska liðsins í seinni hálfleik skilaði ekki árangri og fjörugum leik lauk 1:0.

20. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 104.403

• Vestur-Þýskaland 1:0 Úrúgvæ

Úrslitaleikur

Brasilía náði forystunni með marki Pelé og þótt Ítalir næðu að jafna voru yfirburðir brasilíska liðsins talsverðir og lauk leiknum með 4:1 sigri þeirra. Sigurmark Carlos Alberto undir lokin þótti sérlega glæsilegt og er oft rifjað upp sem eitt af eftirminnilegri augnablikum íþróttasögunnar. Þetta var í fyrsta sinn sem tvö fyrrum heimsmeistaralið mættust í úrslitaleik og með sigrinum varð Brasilía fyrsta þjóðin til að vinna í þrígang og hreppti Jules Rimet-styttuna til eignar.

21. júní - Estadio Azteca, Mexíkóborg, áh. 107.412

• Brasilía 4:1 Ítalía

Markahæstu leikmenn

95 mörk voru skoruð af 55 leikmönnum. Gerd Müller var markahæsti leikmaður mótsins með 10 mörk. Aðeins eitt sjálfsmark var skorað á mótinu.

10 mörk

• Gerd Müller

7 mörk

• Jairzinho

5 mörk

• Teófilo Cubillas

4 mörk

• Pelé
• Anatoliy Byshovets

Verðlaun

• Gullskórinn: Gerd Müller (Vestur-Þýskaland)
• Besti ungi leikmaðurinn: Teófilo Cubillas (Perú)
• FIFA Háttvísi verðlaun: Perú

Tölfræði liðanna

Riðill=R

Spilaðir Leikir=SL

Sigarar=S

Jafntefli=J

Tap=T

Mörk Sköruð=MS

Mörk Fengin á sig=MF

Markamunur=MM

Stig=Stg

Lið	R	SL	S	J	T	MS	MF	MM	Stg
1. Brasilía	3	6	6	0	0	19	7	+12	12
2. Ítalía	2	6	3	2	1	10	8	+2	8
3. Vestur-Þýskaland	4	6	5	0	1	17	10	+7	10
4. Úrúgvæ	2	6	2	1	3	4	5	-1	5
Slegnir út í 8-liða úrslitum
5. Sovétríkin	1	4	2	1	1	6	2	+4	5
6. Mexíkó	1	4	2	1	1	6	4	+2	5
7. Perú	4	4	2	0	2	9	9	0	4
8. England	3	4	2	0	2	4	4	0	4
Slegnir út í Riðlakeppninni
9. Svíþjóð	2	3	1	1	1	2	2	0	3
10. Belgía	1	3	1	0	2	4	5	-1	2
10. Rúmenía	1	3	1	0	2	4	5	-1	2
12. Ísrael	2	3	0	2	1	1	3	-2	2
13. Búlgaría	4	3	0	1	2	5	9	-4	1
14. Morokkó	4	3	0	1	2	2	6	-4	1
15. Tékkóslóvakía	3	3	0	0	3	2	7	-5	0
16. El Salvador	1	3	0	0	3	0	9	-9	0

Byggt á 1970 FIFA World Cup

  Þessi knattspyrnugrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.