Afganistan

HEHEHEHEHEHEHEHEHEHHEH ég setti auka texta inná omomomo ég er með miklu flottara land þetta er land með nauðgurum og morðingjum omomomomom ég er ekki að grínast breytu um land

د افغانستان اسلامي دولت دولت اسلامی افغانستان Da Afġānistān Islāmi Dawlat Dawlat-e Eslāmi-e Afġānestān Islamic Republic of Afghanistan
Fáni	Skjaldarmerki
Kjörorð: ekkert
Þjóðsöngur: Milli Tharana
Höfuðborg	Kabúl
Opinbert tungumál	dari og pashto
Stjórnarfar	Íslamskt lýðveldi
forseti	Hamid Karzai
Flatarmál  • Samtals  • Vatn (%)	41. sæti 647.500 km² 0
Mannfjöldi  • Samtals (2007)  • Þéttleiki byggðar	37. sæti 31.889.923 46/km²
VLF (KMJ)	áætl. 2007
• Samtals	19,84 millj. dala (114. sæti)
• Á mann	724 dalir (172. sæti)
VÞL (1993)	0,229 (ekki flokkað. sæti)
Gjaldmiðill	afgani (AFN)
Tímabelti	UTC+4,30
Þjóðarlén	.af
Landsnúmer	+93

Afganistan (dari: افغانستان, Afġānistān) er landlukt land í Mið-Asíu eða Suðvestur-Asíu og er stundum talið til Mið-Austurlanda þar sem það liggur á írönsku hásléttunni. Afganistan á landamæri að Íran í vestri, Pakistan í suðri og austri, Túrkmenistan, Úsbekistan og Tadsjikistan í norðri og Kína í austasta hluta landsins. Hluti hins umdeilda Kasmírhéraðs, sem Indland og Pakistan gera tilkall til, er við landamæri Afganistan. Nafnið Afganistan þýðir „Land Afgananna“.

Segja má að Afganistan sé mitt á milli Vestursins og Austursins, frá örófi alda hefur fólk ferðast í gegnum landið í ýmsum erindagjörðum, t.d. verslun eða fólksflutningar. Þess vegna er Afganistan ákaflega menningarlega fjölbreytt land. Þar býr fjöldi þjóðarbrota. Landið er talið hafa töluvert mikilvægi vegna staðsetningar og hafa ófáir innrásarherir gert innreið sína í landið. Að sama skapi hafa þarlendir höfðingjar byggt sér stórveldi. Árið 1747 stofnaði Ahmad Shah Durrani Durrani-keisaradæmið með höfuðborgina sem Kandahar. Síðar meir var Kabúl gerð að höfuðborg og stór landsvæði töpuðust til nágrannaríkja. Á 19. öld var Afganistan leppríki í pólitískum valdahrókeringum milli Breska heimsveldisins og Rússneska keisaraveldisins. Þann 19. ágúst 1919 varð Afganistan sjálfstætt eftir þriðja stríðið við Bretana fyrir sjálfstæði.

Allt frá lokum áttunda áratugarins hefur verið stríð eða stríðsástand í Afganistan. Árið 1978 réðust Sovétríkin inn í landið og þá hófust átök sem áttu eftir að endast í áratug. Á tíundaáratugnum komust Talíbanar til valda, hópur mjög öfgasinnaðra múslima og þar fékk Osama bin Laden griðastað á tímabili. Eftir hryðjuverkin 11. september 2001 samþykkti öryggisráð Sameinuðu þjóðanna að senda alþjóðlegar öryggissveitir til landsins.

Tenglar

• Afghanir sameinaðir í baráttunni gegn Rússum; grein í Morgunblaðinu 1984

  Þessi landafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG Snið:Tengill ÚG