Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1978

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Daniel Passarella

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1978 eða HM 1978 var haldið í Argentínu dagana 1. júní til 25. júní. Þetta var ellefta heimsmeistarakeppnin og urðu heimamenn meistarar í fyrsta sinn eftir sigur á Hollandi í úrslitum. Meðalmarkaskorun í mótinu féll niður fyrir þrjú mörk í leik og hefur haldist þar síðan. Þetta var síðasta mótið með sextán þátttökuliðum.

Val á gestgjöfum[breyta | breyta frumkóða]

Ákvörðunin um staðsetningu mótsins var tekin á þingi FIFA árið 1966. Auk Argentínu höfðu Mexíkó og Kólumbía skilað inn umsóknum, en ákveðið hafði verið að 1978-keppnin skyldi fara fram í Norður- eða Suður-Ameríku. Þegar Mexíkó tryggði sér mótið 1970 féll það frá umsókn sinni og sama gerði Kólumbía.

Mikill pólitískur óstöðugleiki var í Argentínu á sjöunda og áttunda áratugnum þar sem herinn blandaði sér oft í stjórn landsins. Einkennisplakat heimsmeistaramótsins var hannað árið 1974 á skammvinnum seinni valdaferli Juans Perón. Myndin sýndi knattspyrnumann í argentínskum landsliðsbúningi með hendur á lofti, sem minnti á kveðju Perónistahreyfingarinnar. Eftir að herforingjastjórn vék Perón frá völdum freistaði hún þess að breyta plakatinu, en FIFA neitaði.

Undankeppni[breyta | breyta frumkóða]

Í fyrsta sinn í sögunni skráðu meira en 100 lið sig til keppni. Íran sigraði í keppni Asíu og Eyjaálfuliða án þess að tapa leik. Túnis hreppti sæti Afríku eftir harða keppni. Norður-Ameríkukeppnin 1977, sem fram fór í Mexíkó, var látin gilda sem forkeppni HM og unnu heimamenn alla leiki sína.

Brasilía og Perú tryggðu sér sæti Suður-Ameríku en þriðja liðið í Suður-Ameríkukeppninni, Bólivía, þurfti að leika umspilsleiki við Ungverja um laust sæti og átti Evrópuliðið ekki í vandræðum og vann samanlagt 9:2 í tveimur leikjum.

Ítalir skildu Englendinga eftir á hagstæðari markatölu. Austurríkismenn komust á HM í fyrsta sinn frá 1958 með því að hafna meðal annars fyrir ofan Austur-Þjóðverja. Skotar slógu Evrópumeistarana frá Tékkóslóvakíu úr keppni. Sovétríkin og Júgóslavía, sem lengi höfðu verið í fremstu röð í Evrópu komust heldur ekki áfram.

Ísland tók þátt í forkeppninni og lenti í riðli með Hollendingum, Belgum og Norður-Írum. Uppskeran varð rýr, sigur á Norður-Írum í Reykjavík og fimm töp.

Þátttökulið[breyta | breyta frumkóða]

Sextán þjóðir mættu til leiks frá fimm heimsálfum.

Leikvangar[breyta | breyta frumkóða]

Keppt var á sex leikvöngum, en Estadio Monumental í Buenos Aires var sá stærsti og notaður í níu viðureignum, þar á meðal í úrslitunum. Vellirnir þóttu misgóðir og þótti grasið á leikvangnum í Mar del Plata varla boðlegt fyrir leiki af þessari stærðargráðu.

Buenos Aires Córdoba
Estadio Monumental Estadio José Amalfitani Estadio Córdoba
Áhorfendur: 74,624 Áhorfendur: 49,540 Áhorfendur: 46,083
Estadio Monumental Mundial 78.jpg Estadio José Amalfitani.JPG Estadio Córdoba (Arg vs Ghana) 1.jpg
Mar del Plata Rosario Mendoza
Estadio José María Minella Estadio Gigante de Arroyito Estadio Ciudad de Mendoza
Áhorfendur: 43,542 Áhorfendur: 41,654 Áhorfendur: 34,875
PT ESTADIO2.jpg Estadio Gigante de Arroyito.jpg Estadio Malvinas Argentinas.JPG

Keppnin[breyta | breyta frumkóða]

Riðlakeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Keppt var í fjórum riðlum, hverjum með fjórum keppnisliðum. Tvö efstu liðin fóru í milliriðla.

Riðill 1[breyta | breyta frumkóða]

Ítalir og Frakkar mættust í upphafsleik keppninnar, sem Ítalir unnu þrátt fyrir mark Frakka á upphafsmínútunni. Ítalir og Argentínumenn höfðu tryggt sér sæti í milliriðlum fyrir lokaleikinn.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Flag of Italy.svg Ítalía 3 3 0 0 6 2 +4 6
2 Flag of Argentina.svg Argentína 3 2 0 1 4 3 +1 4
3 Flag of France.svg Frakkland 3 1 0 2 5 5 0 2
4 Flag of Hungary.svg Ungverjaland 3 0 0 3 3 8 -5 0

2. júní - Estadio José María Minella, Mar del Plata

  • Flag of Italy.svg Ítalía 2 : 1 Flag of France.svg Frakkland

2. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Argentina.svg Argentína 2 : 1 Flag of Hungary.svg Ungverjaland

6. júní - Estadio José María Minella, Mar del Plata

  • Flag of Italy.svg Ítalía 3 : 1 Flag of Hungary.svg Ungverjaland

6. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Argentina.svg Argentína 2 : 1 Flag of France.svg Frakkland

10. júní - Estadio José María Minella, Mar del Plata

  • Flag of France.svg Frakkland 3 : 1 Flag of Hungary.svg Ungverjaland

10. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Argentina.svg Argentína 0 : 1 Flag of Italy.svg Ítalía

Riðill 2[breyta | breyta frumkóða]

Vestur-Þjóverjar og Pólverjar skiptu toppsætum riðilsins eins og búist hafði verið við. Lið Túnis kom þó verulega á óvart og blandaði sér í baráttuna um sæti í milliriðlum. Jafntefli afríska liðsins gegn Vestur-Þjóðverjum kostaði heimsmeistarana toppsætið í riðlinum. Mexíkó mætti til leiks fullt sjálfstrausts en fór heim án stiga.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Flag of Poland.svg Pólland 3 2 1 0 4 1 +3 5
2 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 3 1 2 0 6 0 +6 4
3 Flag of Tunisia.svg Túnis 3 1 1 1 3 2 +1 3
4 Flag of Mexico.svg Mexíkó 3 0 0 3 2 12 -10 0

1. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 0 : 0 Flag of Poland.svg Pólland

2. júní - Estadio Gigante de Arroyito, Rosario

  • Flag of Tunisia.svg Túnis 3 : 1 Flag of Mexico.svg Mexíkó

6. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 6 : 0 Flag of Mexico.svg Mexíkó

6. júní - Estadio Gigante de Arroyito, Rosario

  • Flag of Poland.svg Pólland 1 : 0 Flag of Tunisia.svg Túnis

10. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 0 : 0 Flag of Tunisia.svg Túnis

10. júní - Estadio Gigante de Arroyito, Rosario

  • Flag of Poland.svg Pólland 3 : 1 Flag of Mexico.svg Mexíkó

Riðill 3[breyta | breyta frumkóða]

Aðeins átta mörk voru skoruð í leikjunum sex. Það mátti að hluta til kenna um afleitum vallaraðstæðum en allir leikir Brasilíu, sem skoraði aðeins tvívegis í riðlinum, fóru fram á glænýjum leikvangi í Mar del Plata. Grjótharður völlurinn gerði það að verkum að lykilmenn liðsins náðu sér ekki á strik eða meiddust. Brasilíumenn voru sannfærðir um að þetta væri ráðabrugg heimamanna til að koma höggi á keppinauta sína. Þær grunsemdir minnkuðu ekki eftir jafnteflisleik gegn Svíum í annarri umferð, þar sem mark var dæmt af Brasilíu í uppbótartíma fyrri hálfleiks þegar Zico skallaði í netið úr hornspyrnu en dómarinn hafði flautað meðan boltinn var í loftinu. Austurríkismenn, sem tóku þátt í úrslitakeppni í fyrsta sinn í tuttugu ár komu mjög á óvart með því að ná toppsætinu.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Flag of Austria.svg Austurríki 3 2 1 0 3 2 +1 4
2 Flag of Brazil.svg Brasilía 3 1 2 0 2 1 +1 4
3 Flag of Spain.svg Spánn 3 1 1 1 2 2 0 3
4 Flag of Sweden.svg Svíþjóð 3 0 1 2 1 3 -2 1

3. júní - Estadio José Amalfitani, Buenos Aires

  • Flag of Austria.svg Austurríki 2 : 1 Flag of Spain.svg Spánn

3. júní - Estadio José Maria Minella, Mar del Plata

  • Flag of Brazil.svg Brasilía 1 : 1 Flag of Sweden.svg Svíþjóð

7. júní - Estadio José Amalfitani, Buenos Aires

  • Flag of Austria.svg Austurríki 1 : 0 Flag of Sweden.svg Svíþjóð

7. júní - Estadio José Maria Minella, Mar del Plata

  • Flag of Brazil.svg Brasilía 0 : 0 Flag of Spain.svg Spánn

11. júní - Estadio José Amalfitani, Buenos Aires

  • Flag of Spain.svg Spánn 1 : 0 Flag of Sweden.svg Svíþjóð

11. júní - Estadio José Maria Minella, Mar del Plata

  • Flag of Brazil.svg Brasilía 1 : 0 Flag of Austria.svg Austurríki

Riðill 4[breyta | breyta frumkóða]

Skoska landsliðið mætti fullt sigurvissu til leiks og lét þjálfarinn Ally MacLeod að því liggja að Skotar gætu orðið heimsmeistarar. Þegar til Argentínu var komið logaði allt í deilum milli leikmanna og stjórnenda liðsins og ekki bætti úr skák þegar Skotar steinlágu fyrir Perú í fyrsta leik. Til að bæta gráu oná svart féll Willie Johnston, leikmaður WBA á lyfjaprófi eftir að hafa tekið inn lyf við astma. Í næsta leik mættu Skotar liði Íran og vanmátu andstæðinga sína enn á ný og gerðu 1:1 jafntefli. Silfurlið Hollendinga frá fyrra heimsmeistaramóti vann Íran og gerði jafntefli gegn Perú í tveimur fyrstu leikjunum en þótti leika langt frá sínu besta. Var jafnvel rætt um að skipta út þjálfaranum Ernst Happel fyrir milliriðlanna. Perúbúar nældu í toppsætið, flestum að óvörum eftir sigur á Íran. Lokaleikur riðilsins var milli Hollendinga og Skota þar sem þeir síðarnefndu þurftu þriggja marka sigur til að komast áfram á markatölu. Um tíma virtist kraftaverkið ætla að rætast þegar Skotar komust í 3:1, en Hollendingar minnkuðu muninn aftur og þar við sat. Súrsætur sigur Skota í lokaleiknum er þó talinn meðal bestu úrslita í sögu liðsins á seinustu áratugum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Flag of Peru.svg Perú 3 2 1 0 7 2 +5 5
2 Flag of the Netherlands.svg Holland 3 1 1 1 5 3 +2 3
3 Flag of Scotland.svg Skotland 3 1 1 1 5 6 -1 3
4 Flag of Iran.svg Íran 3 0 1 2 2 8 -6 1

3. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Peru.svg Perú 3 : 1 Flag of Scotland.svg Skotland

3. júní - Estadio Ciudad de Mendoza, Mendoza

  • Flag of the Netherlands.svg Holland 3 : 0 Flag of Iran.svg Íran

7. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Scotland.svg Skotland 1 : 1 Flag of Iran.svg Íran

7. júní - Estadio Ciudad de Mendoza, Mendoza

  • Flag of the Netherlands.svg Holland 0 : 0 Flag of Peru.svg Perú

11. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Peru.svg Perú 4 : 1 Flag of Iran.svg Íran

11. júní - Estadio Ciudad de Mendoza, Mendoza

  • Flag of Scotland.svg Skotland 3 : 2 Flag of the Netherlands.svg Holland

Milliriðlar[breyta | breyta frumkóða]

Keppt var í tveimur fjögurra liða riðlum. Sigurliðin fóru í úrslitaleikinn en liðin í öðru sæti léku um bronsverðlaunin.

A riðill[breyta | breyta frumkóða]

Hollendingar hófu riðilinn með látum og unnu stórsigur á Austurríkismönnum. Jafntefli þeirra gegn Vestur-Þýskalandi í hitaleik gerði það að verkum að lokaleikurinn á móti Ítalíu varð hreinn úrslitaleikur. Þar höfðu Hollendingar betur og komust þannig annað skiptið í röð í úrslitaleik HM. Austurríkismenn urðu neðstir í riðlinum en fögnuðu þó sínum menn sem þjóðhetjum eftir sigur á grönnum sínum Vestur-Þjóðverjum í lokaleiknum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Flag of the Netherlands.svg Holland 3 2 1 0 9 4 +6 5
2 Flag of Italy.svg Ítalía 3 1 1 1 2 2 0 3
3 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 3 0 2 1 4 5 -1 2
4 Flag of Austria.svg Austurríki 3 1 0 2 4 8 -4 2

14. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Austria.svg Austurríki 1 : 5 Flag of the Netherlands.svg Holland

14. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Italy.svg Ítalía 0 : 0 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland

18. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of the Netherlands.svg Holland 2 : 2 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland

18. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Italy.svg Ítalía 1 : 0 Flag of Austria.svg Austurríki

21. júní - Estadio Chateau Carreras, Córdoba

  • Flag of Austria.svg Austurríki 3 : 2 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland

21. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires

  • Flag of Italy.svg Ítalía 1 : 2 Flag of the Netherlands.svg Holland

B riðill[breyta | breyta frumkóða]

Markalaust jafntefli í leik Argentínu og Brasilíu í annarri umferð hafði í för með sér að bæði lið þurftu að reyna að vinna lokaleik sinn með sem mestum mun. Þar sem viðureign Argentínu og Perú fór fram síðar um daginn, vissu heimamenn að þeir þyrftu að vinna stórsigur. Þrálátur orðrómur hefur alla tíð verið um að úrslitunum hafi verið hagrætt.

Sæti Lið L U J T Sk Fe M.munur Stig
1 Flag of Argentina.svg Argentína 3 2 1 0 8 0 +8 5
2 Flag of Brazil.svg Brasilía 3 2 1 0 6 1 +5 5
3 Flag of Poland.svg Pólland 3 1 0 2 2 5 -3 2
4 Flag of Peru.svg Perú 3 0 0 3 0 10 -10 0

14. júní - Estadio Ciudad de Mendoza, Mendoza

  • Flag of Peru.svg Perú 0 : 3 Flag of Brazil.svg Brasilía

14. júní - Estadio Gigante de Arroyito, Rosario

  • Flag of Argentina.svg Argentína 2 : 0 Flag of Poland.svg Pólland

18. júní - Estadio Ciudad de Mendoza, Mendoza

  • Flag of Peru.svg Perú 0 : 1 Flag of Poland.svg Pólland

18. júní - Estadio Gigante de Arroyito, Rosario

  • Flag of Argentina.svg Argentína 0 : 0 Flag of Brazil.svg Brasilía

21. júní - Estadio Ciudad de Mendoza, Mendoza

  • Flag of Poland.svg Pólland 1 : 3 Flag of Brazil.svg Brasilía

21. júní - Estadio Gigante de Arroyito, Rosario

  • Flag of Argentina.svg Argentína 6 : 0 Flag of Peru.svg Perú

Bronsleikur[breyta | breyta frumkóða]

Brasilíumenn hlutu þriðja sætið, þrátt fyrir að lenda undir á móti Ítölum.

24. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires, áh. 69.659

Úrslit[breyta | breyta frumkóða]

Hollendingar töpuðu sínum öðrum úrslitaleik í röð þegar liðið laut í lægra haldi fyrir gestgjöfunum eftir framlengda viðureign. Nokkur töf varð á að leikurinn gæti hafist, þar sem Argentínumenn gerðu athugasemdir við hlífðarbúnað á úlnlið René van de Kerkhof, sem Hollendingar töldu hluta af sálfræðistríði heimamanna. Dómari leiksins gerði Kerkhof að búa betur um hlífina. Olli sú ákvörðun mikilli óánægju Hollendinga sem neituðu að taka þátt í verðlaunaafhendingu að leik loknum.

Mario Kempes tók forystuna fyrir Hollendinga, en Dick Nanninga jafnaði síðla leiks. Minnstu munaði að Holland stæli sigrinum í lokin, en skot þeirra fór í stöngina. Í framlengingunni kom Kempes Argentínu yfir á nýjan leik og undir lokin renndi Daniel Bertoni knettinum í netið eftir góðan undirbúning frá Kempes sem var valinn bæði maður leiksins og mótsins.

25. júní - Estadio Monumental, Buenos Aires, áh. 71.483

Markahæstu leikmenn[breyta | breyta frumkóða]

102 mörk voru skoruð í keppninni og skiptust þau niður á 62 leikmenn, þar af voru þrjú sjálfsmörk.

6 mörk
5 mörk
4 mörk
3 mörk