Fara í innihald

„Texas“: Munur á milli breytinga

Breyta tenglum
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Fletta í gegnum breytingarskrá
← Eldri breytingNýrri breyting →
Efni eytt Efni bætt við
MyndræntWiki-texti
Ekkert breytingarágrip
Pieadora (spjall | framlög)
1 breyting
Ekkert breytingarágrip
Lína 47: Lína 47:
|Footnotes =
|Footnotes =
}}
}}
'''Texas''' er [[fylki]] í suðurhluta [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]]. Texas er 695.621 [[ferkílómetri|ferkílómetrar]] að stærð og er næststærsta fylki Bandaríkjanna á eftir [[Alaska]]. Texas liggur að [[Oklahoma]] í norðri, [[Arkansas]] í norðaustri, [[Louisiana]] í austri, [[Mexíkó]] í suðri og [[New Mexico]] í vestri. Um 29,4 milljónir manns bjuggu í Texas árið ([[2020]]).
'''Texas''' er [[fylki]] í suðurhluta [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]]. Texas er 695.621 [[ferkílómetri|ferkílómetrar]] að stærð og er næststærsta fylki Bandaríkjanna á eftir [[Alaska]]. Texas liggur að [[Oklahoma]] í norðri, [[Arkansas]] í norðaustri, [[Louisiana]] í austri, [[Mexíkó]] í suðri og [[New Mexico]] í vestri. Um 29,4 milljónir manns bjuggu í Texas árið ([[2020]]).<ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/news/9-things-you-may-not-know-about-texas|title=9 Things You May Not Know About Texas|last=Greenspan|first=Jesse|website=HISTORY|language=en|access-date=2021-11-16}}</ref>


Höfuðborg Texas heitir [[Austin]] en stærsta borg fylkisins er [[Houston]]. Meðal annarra þekktra borga í Texas eru [[Dallas]] og [[San Antonio]].
Höfuðborg Texas heitir [[Austin]] en stærsta borg fylkisins er [[Houston]]. Meðal annarra þekktra borga í Texas eru [[Dallas]] og [[San Antonio]].<ref>{{Cite web|url=https://www.infoplease.com/us/states/texas|title=Texas|website=www.infoplease.com|language=en|access-date=2021-11-16}}</ref>

Spænskir landnemar sem kynntu kristni, kallaðir trúboðar, voru sumir af fyrstu Evrópubúum til að búa í því sem nú er Texas. Árið 1821 náði Mexíkó yfirráðum yfir landinu og kallaði að lokum svæðið Coahuila y Tejas. En árið 1835 gerðu landnemar sem bjuggu í þessu héraði - oft bara kallaðir Texas, uppreisn og hófu Texasbyltinguna. Uppreisnarmenn urðu fyrir hræðilegum ósigri fyrir mexíkóska herinn í orrustunni 1836 við Alamo, verkefni í San Antonio. En tapið hvatti landnema aðeins til að berjast áfram. Með hrópinu „Mundu eftir Alamo! margir gengu í uppreisnarherinn og fljótlega gafst Mexíkó upp.

Texas varð sjálfstætt ríki sem kallaðist Lýðveldið Texas árið 1836. En það var erfitt fyrir lítið land að verjast fjandsamlegum ættbálkum og mexíkóskum hermönnum og Texas gekk til liðs við Bandaríkin árið 1845. Árið 1861 yfirgaf Texas sambandið og gekk aftur inn eftir að borgarastyrjöldinni lauk. árið 1870.


== Tenglar ==
== Tenglar ==
Lína 55: Lína 59:
* [http://www.timarit.is/?issueID=418719&pageSelected=7&lang=0 ''Orustan í Texas 1836''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959]
* [http://www.timarit.is/?issueID=418719&pageSelected=7&lang=0 ''Orustan í Texas 1836''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959]
* [http://www.timarit.is/?issueID=417808&pageSelected=4&lang=0 ''Þingeyjarsýsla Bandaríkjanna''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1947]
* [http://www.timarit.is/?issueID=417808&pageSelected=4&lang=0 ''Þingeyjarsýsla Bandaríkjanna''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1947]
*[http://rehabs.com/local/texas/ Rehabilitation facilities in Texas]
*[https://www.texas.gov/ The Official Website of the State of Texas]


{{Stubbur|bandaríkin}}
{{Stubbur|bandaríkin}}

Útgáfa síðunnar 16. nóvember 2021 kl. 02:36

Sjá Lýðveldið Texas fyrir greinina um sjálfstæða ríkið sem var til frá 1836 til 1846
Texas
Fylki
Texas
Fáni Texas
Fáni
Opinbert innsigli Texas
Innsigli
Viðurnefni: 
The Lone Star State
Kjörorð: 
Friendship (e. vinátta)
Texas merkt inn á kort af Bandaríkjunum
Staðsetning Texas í Bandaríkjunum
Land Bandaríkin
Varð opinbert fylki29. desember 1845 (28.)
HöfuðborgAustin
Stærsta borgHouston
Stærsta stórborgarsvæðiDallas–Fort Worth–Arlington
Stjórnarfar
 • FylkisstjóriGreg Abbott (R)
 • VarafylkisstjóriDan Patrick (R)
Þingmenn
öldungadeildar		Ted Cruz (R)
John Cornyn (R)
Þingmenn
fulltrúadeildar		20 repúblikanar, 12 demókratar
Flatarmál
 • Samtals695.621 km2
 • Sæti2.
Stærð
 • Lengd1.270 km
 • Breidd1.244 km
Hæð yfir sjávarmáli
520 m
Hæsti punktur

(Guadalupe Peak)
2.667 m
Lægsti punktur

(Mexíkóflói)
0 m
Mannfjöldi
 • Samtals29.360.759 (2.020)
 • Sæti2.
 • Þéttleiki36/km2
  • Sæti26.
Heiti íbúaTexan, Texian
Tungumál
 • Opinbert tungumálEkkert
TímabeltiCentral: UTC-6/-5
Mountain: UTC-7/-6
Póstfangs­forskeyti
TX
ISO 3166 kóðiUS-TX
StyttingTex.
Breiddargráða25° 50′ N til 36° 30′ N
Lengdargráða93° 31′ V til 106° 39′ V
Vefsíðawww.texasonline.com

Texas er fylki í suðurhluta Bandaríkjanna. Texas er 695.621 ferkílómetrar að stærð og er næststærsta fylki Bandaríkjanna á eftir Alaska. Texas liggur að Oklahoma í norðri, Arkansas í norðaustri, Louisiana í austri, Mexíkó í suðri og New Mexico í vestri. Um 29,4 milljónir manns bjuggu í Texas árið (2020).[1]

Höfuðborg Texas heitir Austin en stærsta borg fylkisins er Houston. Meðal annarra þekktra borga í Texas eru Dallas og San Antonio.[2]

Spænskir landnemar sem kynntu kristni, kallaðir trúboðar, voru sumir af fyrstu Evrópubúum til að búa í því sem nú er Texas. Árið 1821 náði Mexíkó yfirráðum yfir landinu og kallaði að lokum svæðið Coahuila y Tejas. En árið 1835 gerðu landnemar sem bjuggu í þessu héraði - oft bara kallaðir Texas, uppreisn og hófu Texasbyltinguna. Uppreisnarmenn urðu fyrir hræðilegum ósigri fyrir mexíkóska herinn í orrustunni 1836 við Alamo, verkefni í San Antonio. En tapið hvatti landnema aðeins til að berjast áfram. Með hrópinu „Mundu eftir Alamo! margir gengu í uppreisnarherinn og fljótlega gafst Mexíkó upp.

Texas varð sjálfstætt ríki sem kallaðist Lýðveldið Texas árið 1836. En það var erfitt fyrir lítið land að verjast fjandsamlegum ættbálkum og mexíkóskum hermönnum og Texas gekk til liðs við Bandaríkin árið 1845. Árið 1861 yfirgaf Texas sambandið og gekk aftur inn eftir að borgarastyrjöldinni lauk. árið 1870.

Tenglar

  Þessi Bandaríkja-tengda grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.
  1. ↑ Greenspan, Jesse. „9 Things You May Not Know About Texas“. HISTORY (enska). Sótt 16. nóvember 2021.
  2. ↑ „Texas“. www.infoplease.com (enska). Sótt 16. nóvember 2021.
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/w/index.php?title=Texas&oldid=1735698“