„Norður-Kórea“: Munur á milli breytinga
m Tók aftur breytingar 82.112.90.51 (spjall), breytt til síðustu útgáfu Bragi H |
Kórea er ekki bara alþýðulýðveldi, heldur lýðræðislegt alþýðulýðveldi. Ég geng Friðrik Dýrfjörð, sem bað um athugamendir í spjallinu, á sporið og bæti þetta hérmeð. |
||
| Lína 36: | Lína 36: | ||
|símakóði = 850 |
|símakóði = 850 |
||
}} |
}} |
||
'''Norður-Kórea''', opinbert heiti '''Alþýðulýðveldið Kórea''' ([[kóreska]] ''Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk''; [[hangul]] 조선민주주의인민공화국; [[hanja]] 朝鮮民主主義人民共和國), er land í [[Austur-Asía|Austur-Asíu]] og þekur norðurhluta [[Kóreuskagi|Kóreuskaga]]. Til suðurs á Norður-Kórea landamæri við [[Suður-Kórea|Suður-Kóreu]], en þessi lönd voru áður þekkt sem [[Kórea]]. Á landamærunum er 4 kílómetra breitt [[hlutlausa svæðið í Kóreu|hlutlaust svæði]]. Í norðri á Norður-Kórea landamæri við [[Kína]] og [[Rússland]]. Á stöku stað er landið kallað ''Pukchosŏn'' ("Norður-Chosŏn"; [[Hangul|북조선]]; [[Hanja|北朝鮮]]). ''Bukhan'' ("Norður-Han"; [[Hangul|북한]]; [[Hanja|北韓]]) er almennt notað í Suður-Kóreu. |
'''Norður-Kórea''', opinbert heiti '''Lýðræðislega Alþýðulýðveldið Kórea''' ([[kóreska]] ''Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk''; [[hangul]] 조선민주주의인민공화국; [[hanja]] 朝鮮民主主義人民共和國), er land í [[Austur-Asía|Austur-Asíu]] og þekur norðurhluta [[Kóreuskagi|Kóreuskaga]]. Til suðurs á Norður-Kórea landamæri við [[Suður-Kórea|Suður-Kóreu]], en þessi lönd voru áður þekkt sem [[Kórea]]. Á landamærunum er 4 kílómetra breitt [[hlutlausa svæðið í Kóreu|hlutlaust svæði]]. Í norðri á Norður-Kórea landamæri við [[Kína]] og [[Rússland]]. Á stöku stað er landið kallað ''Pukchosŏn'' ("Norður-Chosŏn"; [[Hangul|북조선]]; [[Hanja|北朝鮮]]). ''Bukhan'' ("Norður-Han"; [[Hangul|북한]]; [[Hanja|北韓]]) er almennt notað í Suður-Kóreu. |
||
Kóreuskaginn var allur undir [[Kóreska keisaradæmið|Kóreska keisaradæminu]] frá 19. öld til 1910 þegar [[Japanska keisaradæmið]] lagði hann undir sig. Þegar Japanir gáfust upp við lok [[Síðari heimsstyrjöldin|Síðari heimsstyrjaldar]] var skaganum skipt í tvö hernámssvæði: norðurhluta undir stjórn [[Sovétríkin|Sovétríkjanna]], og suðurhluta undir stjórn [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]]. Kosningar á vegum [[Sameinuðu þjóðirnar|Sameinuðu þjóðanna]] 1948 urðu til þess að hvor hlutinn fékk sína ríkisstjórn. Bæði ríkin gerðu tilkall til alls skagans sem leiddi til [[Kóreustríðið|Kóreustríðsins]] 1950. Samið var um vopnahlé 1953 en formlegur friðarsamningur hefur aldrei verið gerður. Bæði ríkin urðu aðilar að Sameinuðu þjóðunum árið 1991. |
Kóreuskaginn var allur undir [[Kóreska keisaradæmið|Kóreska keisaradæminu]] frá 19. öld til 1910 þegar [[Japanska keisaradæmið]] lagði hann undir sig. Þegar Japanir gáfust upp við lok [[Síðari heimsstyrjöldin|Síðari heimsstyrjaldar]] var skaganum skipt í tvö hernámssvæði: norðurhluta undir stjórn [[Sovétríkin|Sovétríkjanna]], og suðurhluta undir stjórn [[Bandaríkin|Bandaríkjanna]]. Kosningar á vegum [[Sameinuðu þjóðirnar|Sameinuðu þjóðanna]] 1948 urðu til þess að hvor hlutinn fékk sína ríkisstjórn. Bæði ríkin gerðu tilkall til alls skagans sem leiddi til [[Kóreustríðið|Kóreustríðsins]] 1950. Samið var um vopnahlé 1953 en formlegur friðarsamningur hefur aldrei verið gerður. Bæði ríkin urðu aðilar að Sameinuðu þjóðunum árið 1991. |
||
Útgáfa síðunnar 21. nóvember 2016 kl. 21:00
| Alþýðulýðveldið Kórea | |
| 조선민주주의인민공화국 Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk | |
|
|
| Fáni | Skjaldarmerki |
| Kjörorð: Maður er vís til að vinna ef maður trúir og treystir á fólkið | |
| Þjóðsöngur: Achimŭn pinnara | |
| |
| Höfuðborg | Pjongjang |
| Opinbert tungumál | Kóreska |
| Stjórnarfar | Flokksræði
|
| Formaður Þingforseti Forsætisráðherra |
Kim Jong-un Kim Yong-nam Choe Yong-rim |
| Sjálfstæði | |
| • Frá Japan | 15. ágúst, 1945 |
| Flatarmál • Samtals • Vatn (%) |
97. sæti 120.538 km² 0,1 |
| Mannfjöldi • Samtals (2012) • Þéttleiki byggðar |
48. sæti 24.052.231 200/km² |
| VLF (KMJ) | áætl. 2011 |
| • Samtals | 45.000 millj. dala (96. sæti) |
| • Á mann | 2.400 dalir (164. sæti) |
| VÞL (2011) | 0.618 (n/a. sæti) |
| Gjaldmiðill | Norðurkóreskt won |
| Tímabelti | UTC +8:30 |
| Þjóðarlén | .kp |
| Landsnúmer | +850 |
Norður-Kórea, opinbert heiti Lýðræðislega Alþýðulýðveldið Kórea (kóreska Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk; hangul 조선민주주의인민공화국; hanja 朝鮮民主主義人民共和國), er land í Austur-Asíu og þekur norðurhluta Kóreuskaga. Til suðurs á Norður-Kórea landamæri við Suður-Kóreu, en þessi lönd voru áður þekkt sem Kórea. Á landamærunum er 4 kílómetra breitt hlutlaust svæði. Í norðri á Norður-Kórea landamæri við Kína og Rússland. Á stöku stað er landið kallað Pukchosŏn ("Norður-Chosŏn"; 북조선; 北朝鮮). Bukhan ("Norður-Han"; 북한; 北韓) er almennt notað í Suður-Kóreu.
Kóreuskaginn var allur undir Kóreska keisaradæminu frá 19. öld til 1910 þegar Japanska keisaradæmið lagði hann undir sig. Þegar Japanir gáfust upp við lok Síðari heimsstyrjaldar var skaganum skipt í tvö hernámssvæði: norðurhluta undir stjórn Sovétríkjanna, og suðurhluta undir stjórn Bandaríkjanna. Kosningar á vegum Sameinuðu þjóðanna 1948 urðu til þess að hvor hlutinn fékk sína ríkisstjórn. Bæði ríkin gerðu tilkall til alls skagans sem leiddi til Kóreustríðsins 1950. Samið var um vopnahlé 1953 en formlegur friðarsamningur hefur aldrei verið gerður. Bæði ríkin urðu aðilar að Sameinuðu þjóðunum árið 1991.
Norður-Kórea er flokksræði undir stjórn kóreska verkamannaflokksins. Hugmyndafræði flokksins er sögð mótuð af fyrsta forseta landsins, Kim Il-sung, og leggur áherslu á pólitískt sjálfstæði, sjálfræði og sjálfsþurft. Ríkið einkennist af persónudýrkun leiðtoga þjóðarinnar, áherslu á uppbyggingu hers og efnahagslegri einangrunarstefnu.
