Forsíða
59.546 greinar á íslensku.
Jimmy Carter
James Earl „Jimmy“ Carter, Jr. (1. október 1924 - 29. desember 2024) var bandarískur stjórnmálamaður úr Demókrataflokknum. Hann var 39. forseti Bandaríkjanna á árunum 1977-1981 og vann friðarverðlaun Nóbels árið 2002.
Jimmy Carter var kjörinn forseti í kosningunum 1976, þar sem hann sigraði sitjandi forsetann Gerald Ford. Ford hafði áður verið varaforseti en hafði tekið við forsetaembættinu af Richard Nixon sem sagði af sér vegna Watergatemálsins. Carter náði kjöri á forsetastól sem pólitískur utangarðsmaður sem var ósnertur af hneykslismálum sem höfðu sett bletti á síðustu ríkisstjórnir landsins. Þrátt fyrir að koma þannig í Hvíta húsið með ferskum andvara glataði Carter smám saman vinsældum sínum vegna versnandi efnahagsástands í kjölfar olíukreppunnar 1979 og þjóðarauðmýkinga á borð við innrás Sovétmanna í Afganistan og gíslatökuna í Teheran. Þessir erfiðleikar stuðluðu að því að Carter tapaði endurkjöri á móti Ronald Reagan, frambjóðanda Repúblikana, í forsetakosningunum 1980.
Vissir þú...
- … að Hayat Tahrir al-Sham, samtökin sem nú ráða yfir meirihluta Sýrlands, klufu sig frá hryðjuverkasamtökunum al-Kaída árið 2013?
- … að tímabjögun eykst til muna eftir því sem einstaklingur kemst nær ljóshraða?
- … að útþensla Rómaveldis inn á landsvæðið sem tilheyrir í dag Þýskalandi stöðvaðist með ósigri Rómverja í orrustunni í Þjóðborgarskógi (sjá mynd) árið 9?
- … að ofþjálfun í styrktarþjálfun getur leitt til álags á hjarta- og æðakerfið, veiklaðs ónæmiskerfis, svefntruflana og hormónatruflana?
- … að Júlía Navalnaja, ekkja rússneska stjórnarandstæðingsins Aleksej Navalnyj, stendir frammi fyrir handtöku ef hún kemur aftur til Rússlands?
Fréttir
- 4. janúar: Karl Nehammer, kanslari Austurríkis, tilkynnir um afsögn sína vegna stjórnarkreppu.
- 21. desember: Ráðuneyti Kristrúnar Frostadóttur: Samfylkingin, Viðreisn og Flokkur fólksins kynna stjórnarsáttmála og ráðherraskipan eftir Alþingiskosningar. (Kristrún Frostadóttir á mynd)
- 8. desember - Uppreisnarmenn ná völdum yfir höfuðborg Sýrlands, Damaskus. Bashar al-Assad, forseti síðan árið 2000, flýr land.
Yfirstandandi: Borgarastyrjöldin í Jemen • Borgarastyrjöldin í Súdan • Innrás Rússa í Úkraínu / Stríð Rússlands og Úkraínu • Stríð Ísraels og Hamas • Sýrlenska borgarastyrjöldin
Nýleg andlát: David Lodge (1. janúar) • Jimmy Carter (29. desember) • Gylfi Pálsson (29. desember) • Manmohan Singh (26. desember) • Desi Bouterse (23. desember)
6. janúar
- 2000 - Síðasti villti pýreneaíbexinn fannst dauður.
- 2001 - Árinu helga 2000 lauk formlega þegar Jóhannes Páll 2. páfi lokaði hurðinni helgu.
- 2004 - 15 létust, mest ungmenni, þegar tvær sprengjur sprungu í Kandahar í Afganistan.
- 2016 - Norður-Kórea sprengdi vetnissprengju sem olli jarðskjálfta upp á 5,1 stig.
- 2018 - Olíuflutningaskipið Sanchi lenti í árekstri við flutningaskip með þeim afleiðingum að það kviknaði í því. Skipið rak logandi um Austur-Kínahaf í 8 daga og olli gríðarlegri mengun.
- 2019 - Múhameð 5. af Kelantan sagði af sér sem konungur Malasíu.
- 2021 - Stuðningsmenn Donalds Trump Bandaríkjaforseta réðust á þinghúsið í Washington til að koma í veg fyrir staðfestingu á kosningasigri Joe Biden í forsetakosningunum 2020.
Systurverkefni
Commons |