Kænugarður
Kænugarður Київ Kyjív | |
![]() | |
![]() Skjaldarmerki Kænugarðs | |
Land | Úkraína |
Fylki | Kænugarðsfylki |
Flatarmál – Samtals |
839 km² |
Mannfjöldi – Samtals |
(2020) 2.962.500 |
Borgarstjóri | Vítalíj Klitsjkó |
Tímabelti | UTC +2 (+3 á sumrin) |
http://kmv.gov.ua/ |
Kænugarður eða Kyjív (úkraínska: Kyjív eða Київ; rússneska: Kíev eða Киев) er höfuðborg og stærsta borg Úkraínu og jafnframt höfuðstaður Kænugarðsfylkis. Núverandi borgarstjóri er Vítalíj Klitsjkó. Eftir innrás Rússlands í Úkraínu 2022 höfðu 2 milljónir yfirgefið borgina í lok mars. Sumir sneru þó til baka.
Borgin liggur í norðurhluta landsins við fljótið Danparfljót. Árið 2021 bjuggu tæpar 3 milljónir í borginni. Borgin er menningar-, iðnaðar- og vísindamiðstöð í Austur-Evrópu og er 7. fjölmennasta borg Evrópu. Rekja má byggð í borginni til 5. aldar.
Með þekktari stöðum í borginni er sjálfstæðistorgið Majdan Nezalezjností. Á lista UNESCO yfir menningarminjar eru Dómkirkja heilagrar Soffíu og klaustrið Petsjersk Lavra. Maríjínskyj-höll er önnur þekkt bygging.
Nafn borgarinnar
Orðið Kænugarður er gamalt orð í íslensku og þekkist í fornum bókmenntum. Í Kristni sögu segir að þeir Þorvaldur víðförli Konráðsson og Stefnir Þorgilsson hafi ferðast víða um lönd til að boða kristni og heimsótt Kænugarð.[1]
Íslenskt nafn á Kænugarði kemur frá Kæna fyrir skip og garður fyrir bæ (garður á nútíma íslensku), sem sagt skipabær.[2]
Auk Kænugarður eru nokkrar stafsetningar fyrir Kyjív sem nefndar eru í Íslendingasögum, þar á meðal Kænugard (í Gautreks saga (en)[3] og Flateyjarbók[4]), og Kænugarðr (í Hauksbók (en)[5] og Guðmundarsögu (en)[5]).
Landfræði
Borgin liggur í norðurhluta landsins við Danparfljót sem tæmist í Svartahaf og tengir borgina við innhaf þess; Asovshaf.
Íþróttir
Helsta knattspyrnulið borgarinnar er FC Dynamo Kyiv.
Myndasafn
-
Gullinport Kænugarðs.
-
Gullhvelfda klausturkirkja heilags Mikjáls.
-
Dómkirkja heilagrar Soffíu.
-
Maríjínskyj-höll.
-
Majdan-torgið.
-
Petsjersk Lavra.
Tengt efni
- Kænugarðstorg, torg sem var nefnt 2022 í Reykjavík til samstöðu við Úkraínu.
Heimildir
- ↑ Hvaðan er heitið Kænugarður upprunnið?. visindavefur.is. 2020
- ↑ What’s in a Name? The K-Word in Modern Ukraine. Legends of the Eastern Vikings. Re-examining the Sources (Rannsóknarráð Íslands). 1 júlí 2020 (Á en.)
- ↑ Gautreks saga. snerpa.is. 2020
- ↑ Carl Rikard Unger, Guðbrandur Vigfússon. Flateyjarbok, Vol. 2. Oslo: P.T. Malling. 1862. 701 p.: pp. 120-121
- ↑ 5,0 5,1 Nokkur blöð̈ úr Hauksbók og brot úr Guðmundarsögu. Prentsmiðja Íslands, 1865 55 p.: 11)