Ljubljana
Ljubljana | |
|---|---|
Svipmyndir | |
| Hnit: 46°3′5″N 14°30′22″A / 46.05139°N 14.50611°A | |
| Land | |
| Stjórnarfar | |
| • Borgarstjóri | Zoran Janković |
| Flatarmál | |
| • Samtals | 275 km2 |
| Hæð yfir sjávarmáli | 295 m |
| Mannfjöldi (2025)[1] | |
| • Samtals | 300.354 |
| • Þéttleiki | 1.100/km2 |
| Tímabelti | UTC+01:00 (CET) |
| • Sumartími | UTC+02:00 (CEST) |
| Póstnúmer | 1000–1211, 1231, 1260, 1261 |
| Svæðisnúmer | 01 |
| Vefsíða | ljubljana |
Ljubljana er höfuðborg Slóveníu og stærsta borg landsins. Borgin er staðsett í miðju landinu. Í norðri eru Alpafjöllin, Adríahafið í vestri og Pannoniusléttan í austri. Borgin breiðir úr sér yfir um 275 km2 svæði, er 295 m yfir sjávarmáli og þar búa um 300 þúsund manns (2025).[1]
Ljubljana er skipt í nokkur hverfi, sem voru áður fyrr sveitarfélög, þau helstu eru Šiška, Bežigrad, Vič, Moste, and Center, þessi hverfi þjóna einnig sem kjördæmi.
Saga
[breyta | breyta frumkóða]Landsvæðið þar sem Ljubljana liggur, sem áður tilheyrði Júgóslavíu, hefur verið byggt frá því á forsögulegum tíma. Miðað er við að borgin hafi verið stofnuð árið 15, þá sem Colonia Iulia Aemona (Emona), nýlenda Rómaveldis. Árið 425 réðust Húnar undir forystu Atla Húnakonungs á borgina og lögðu í rúst.
Elstu rituðu heimildir þar sem minnst er á Ljubljana eru frá árinu 1144 á þýsku (þ. Laibach) og latnesku (l. Luwigana). Árið 1200 fékk Ljubljana kaupstaðarréttindi og varð hluti af Habsborgarveldinu árið 1335 þar til það leið undir lok í kjölfar fyrri heimsstyrjaldarinnar árið 1918. Á því tímabili var Ljubljana höfuðborg Carniola-hertogadæmisins. Þar var biskupsstóll stofnaður 1461. Árið 1511 reið yfir öflugur jarðskjálfti og þá eyðilagðist Ljubljanakastali.
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- 1 2 „Prebivalstvo po spolu in po starosti, občine in naselja, Slovenija, letno“. Statistical Office of the Republic of Slovenia. Sótt 14 júní 2025.