Úkraínska

Úkraínska Українська мова Úkrajýnsjka mova
Málsvæði	Úkraína, Rússland, Hvíta-Rússland, Rúmenía, Moldóva, Kanada, Pólland, Ísrael, Bandaríkin, Kasakstan, Brasilía, Slóvakía
Heimshluti	Fyrrum Sovétríki, Vestur-Evrópa, Asía, Norður-Ameríka
Fjöldi málhafa	Uþb. 45.400.000
Sæti	26
Ætt	Indóevrópskt         Baltóslavneskt         Slavneskt         Austurslavneskt                 Úkraínska
Stafróf	{{{stafróf}}}
Opinber staða
Opinbert tungumál	Úkraína
Viðurkennt minnihlutamál	{{{minnihlutamál}}}
Fyrsta mál heyrnarlausra	{{{fyrsta mál}}}
Stýrt af	Úkraínsku Tungumála Stofnuninni
Tungumálakóðar
ISO 639-1	uk
ISO 639-2	ukr
ISO 639-3	{{{iso3}}}
SIL	UKR
ATH: Þessi grein gæti innihaldið hljóðfræðitákn úr alþjóðlega hljóðstafrófinu í Unicode.

Úkraínska (украї́нська мо́ва; með latnesku stafrófi: ukrayins'ka mova; IPA: ukrɑˈjɪnʲsʲkɑ ˈmɔwɑ) er slavneskt tungumál sem er talað í Úkraínu af 45,4 milljónum manns (2014) en er einnig algengt samskipta- og móðurmál í öðrum fyrrverandi ríkjum. Úkraínska er rituð með afbrigði af kýrillíska stafrófinu. Hún er eitt þriggja mála sem nú eru notuð sem teljast til austurslavnesku málagreinarinnar, hin tvö eru rússneska og hvítrússneska.

Greining

Úkraínska er austur-slavneskt mál innan indóevrópskrar málaættar. Austurslavnesk eru enn fremur rússnesku og hvítrússnesku.

Nafnorð hafa 7 föll. Auk þeirra 4 sem við þekkjum úr íslensku eru staðarfall og tækisfall. Úkraínska hefur hvorki ákveðinn né óákveðinn greini og tengisögn í nútíð (er) er ekki notuð.

Útbreiðsla

---

Hinn úkraínskumælandi heimur Ljósbleikar: opinbert mál Vínrauður: mikið notað, víðast skilið eða talað; ekki opinbert

Mállýskur

Mállýskumunur hefur verið ekki mikill í úkraínsku og að munur á milli mállýskna hafi minnkað mikið á 20. öld. Mállýskumunur er bæði hvað varðar framburð, orðaforða og málfræði. Sú úkraínsku sem notuð er opinberlega og kennd í skólum byggist á mállýsku Kíev og Vínnytsja.

Stafagerð

Úkraínska er rituð með afbrigði af kýrillísku letri sem samanstendur af 33 bókstöfum.

Kýrillískur bókstafur	Skifletur	Akademísk umritun	IPA	Umritun
А а		а /ɑ/	/ɑ/
Б б		бе /bɛ/	/b/
В в		ве /ʋɛ/	/ʋ/, /w/
Г г		ге /ɦɛ/	/ɦ/
Ґ ґ		ґе /gɛ/	/g/
Д д		де /dɛ/	/d/
Е е		е /e/	/ɛ/
Є є		є /je/	/jɛ/, /ʲɛ/
Ж ж		же /ʒɛ/	/ʒ/
З з		зе /zɛ/	/z/
И и		и /ɪ/	/ɪ/
I і		і /i/	/i/
Ї ї		ї /ji/	/ji/, /jɪ/
Й й		йот /jɔt/	/j/
К к		ка /kɑ/	/k/
Л л		ел /ɛl/	/l/
М м		ем /ɛm/	/m/
Н н		ен /ɛn/	/n/
О о		о /ɔ/	/ɔ/
П п		пе /pɛ/	/p/
Р р		ер /ɛr/	/r/
С с		ес /ɛs/	/s/
Т т		те /tɛ/	/t/
У у		у /u/	/u/
Ф ф		еф /ɛf/	/f/
Х х		ха /xɑ/	/x/
Ц ц		це /t͡sɛ/	/t͡s/
Ч ч		че //t͡ʃɛ/	//t͡ʃ/
Ш ш		ша /ʃɑ/	/ʃ/
Щ щ		ща /ʃt͡ʃɑ/	/ʃt͡ʃ/
Ь ь		м’який знак /mjɑˈkɪj znɑk/	/ʲ/
Ю ю		ю /ju/	/ju/, /ʲu/
Я я		я /ja/	/jɑ/, /ʲɑ/

Auk þess sem tugatáknið sem er notað úrfellingarmerki: |з'їзд|.

Tenglar

Wikipedia: Úkraínska, frjálsa alfræðiritið

• Офіційний сайт Української мови. Kennsluefni um úkraínsku.

  Þessi tungumálagrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.