Fara í innihald

Vík í Mýrdal

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Vík í Mýrdal
Vík úr lofti, 2009
Vík úr lofti, 2009
Map
Vík í Mýrdal er staðsett á Íslandi
Vík í Mýrdal
Vík í Mýrdal
Staðsetning Víkur í Mýrdal
Hnit: 63°25′10.00″N 19°0′35.00″V / 63.4194444°N 19.0097222°V / 63.4194444; -19.0097222
LandÍsland
LandshlutiSuðurland
KjördæmiSuður
SveitarfélagMýrdalshreppur
Mannfjöldi
 (2024)[1]
 • Samtals639
Heiti íbúaVíkverjar[2]
Póstnúmer
870
Vefsíðavik.is

Vík (einnig þekkt sem Vík í Mýrdal) er þorp í Mýrdalshreppi í Vestur-Skaftafellssýslu og er syðsti þéttbýlisstaður á Íslandi. Róið var til fiskjar úr fjörunni fyrr á árum en sjósókn var mjög erfið þar sem engin hafnaraðstaða var og mjög brimasamt. Íbúafjöldi 1. janúar 2024 var 639 en 881 manns búa í Mýrdalshreppi.[1][3]

Séð til Reynisdranga frá Vík í Mýrdal.

Öldum saman var enginn verslunarstaður á Suðurlandi frá Eyrarbakka austur á Papós en árið 1883 tóku bændurnir í Suður-Vík og Norður-Vík í Mýrdal sig saman um að panta varning frá Bretlandi og selja hann heima hjá sér. Þá stóð svo á að í kjölfar mikilla harðinda höfðu fátækir bændur í Skaftafellssýslu fengið peningaúthlutun og gátu nýtt féð til að kaupa varning í stað þess að fara um óravegu með sauðfé og aðra framleiðsluvöru til að leggja inn hjá kaupmönnum og taka út nauðsynjavöru, en slík ferðalög gátu tekið tvær eða þrjár vikur.

Í framhaldi af þessu var komið upp verslun í Vík, farið var að slátra þar sauðfé og árið 1903 var reist þar tvílyft verslunarhús og annað skömmu síðar. Þorp myndaðist smám saman í kringum verslunina og árið 1905 bjuggu í Vík um 80 manns á þrettán heimilum. Skólahald hófst þar upp úr aldamótunum 1900.

Þjónusta og atvinna

[breyta | breyta frumkóða]
Vík í Mýrdal, séð úr fjöru

Víkurkirkja var reist á árunum 1932-1934 en prestur hafði setið í kauptúninu frá 1911. Kirkjan stendur hátt yfir þorpinu og er talin ein af fáum opinberum byggingum sem yrði örugg fyrir hamfaraflóði í kjölfar Kötlugoss.

Læknissetur hefur verið í Vík frá 1915 en fyrstur til að sitja þar var raunar Sveinn Pálsson, læknir og náttúrufræðingur, sem þar bjó frá 1809-1833. Nú er heilsugæslustöð í Vík og þar er einnig dvalarheimili aldraðra.

Helstu atvinnuvegir eru verslun og þjónusta, bæði við bændur í Vestur-Skaftafellssýslu og í vaxandi mæli við ferðamenn, en þjóðvegur 1 liggur í gegnum Vík og margir vinsælir ferðamannastaðir eru í nágrenninu. Talsverður iðnaður er í Vík. Þar eru meðal annars verksmiðja Icewear (áður Víkurprjón) og bruggverksmiðjan Smiðjan.

Tilvísanir

[breyta | breyta frumkóða]
  1. 1,0 1,1 „Mannfjöldi eftir byggðakjörnum, kyni og aldri 1. janúar 1998-2024“. px.hagstofa.is.
  2. „Víkverjar“. Málfarsbankinn.
  3. „Sveitarfélög og byggðakjarnar“. Hagstofa Íslands. Sótt 26 febrúar 2025.