Fara í innihald

Borgarastyrjöldin í Jemen (2014–)

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Borgarastyrjöldin í Jemen
Hluti af arabíska vetrinum

Myndin sýnir áætlað yfirráðasvæði stríðandi fylkinga í nóvember 2021.
  Undir stjórn Húta
  Undir stjórn alþjóðlega viðurkenndu ríkisstjórnarinnar og bandamanna hennar
  Undir stjórn Umbreytingaráðs suðursins
  Undir stjórn íslamska ríkisins
  Undir stjórn Ansar al-Sjaría og Al-Kaída
Dagsetning16. september 2014 –
(10 ár, 1 mánuður og 8 dagar)
Staðsetning
Jemen, suðurhluti Sádi-Arabíu
Staða
Breyting á
yfirráðasvæði		 28. apríl 2020: Hútar stjórna öllu Norður-Jemen að undanskyldu landstjórnarumdæminu Ma'rib.[1][2]
Helstu stríðsaðilar
Meintir stuðningsaðilar:

Fáni Jemen Ríkisstjórn Jemens

  • Öryggissveitir hliðhollar leiðtogaráði ríkisstjórnar Jemens
  • Þjóðarher Jemens
  • Al-Islah

Alþjóðlegt hernaðarbandalag undir stjórn Sádi-Arabíu
Fáni Sádí-Arabíu Sádi-Arabía
Fáni Sameinuðu arabísku furstadæmanna Sameinuðu arabísku furstadæmin
Fáni Senegal Senegal
Fáni Súdan Súdan
Fáni Marokkó Marokkó
Fáni Katar Katar

Færri en 1.000 hermenn:
Stuðningsaðilar:

Aðskilnaðarsinnar í suðurhluta Jemens

Stuðningsaðilar:

Al-Kaída
Ansar al-Sjaría

Íslamska ríkið
Leiðtogar

Fáni Jemen Abdrabbuh Mansur Hadi (2012–2022)
Fáni Jemen Rashad al-Alimi (2022–)
Fáni Sádí-Arabíu Salman konungur
Fáni Sádí-Arabíu Múhameð bin Salman
Fáni Sameinuðu arabísku furstadæmanna Múhameð bin Zayed
Fáni Katar Tamim bin Hamad Al Thani (2015–17)
Fáni Senegal Macky Sall
Fáni Marokkó Múhameð 6. (2015–19)

Með færri en 1.000 hermenn
Aidarus al-Zoubaidi

Qasim al-Raymi

Abu Bilal al-Harbi
Fjöldi hermanna
150.000–200.000 hermenn Fáni Sádí-Arabíu 100 herflugvélar og 150.000 hermenn
Fáni Sameinuðu arabísku furstadæmanna 30 herflugvélar
Fáni Barein 15 herflugvélar og 300 hermenn
Fáni Kúveit 15 herflugvélar
Fáni Katar 10 herflugvélar og 1.000 hermenn
Fáni Jórdaníu 6 herflugvélar
Fáni Marokkó 6 herflugvélar og 1.500 hermenn
Fáni Súdan 4 herflugvélar og 6.000 hermenn
Fáni Senegal 2.100 hermenn
Fáni Egyptalands 4 herskip og herflugvélar
1.800 málaliðar

Ansar al-Sjaría

  • 6.000–8.000 vígamenn
ISIL: 300
Mannfall og tjón
„Þúsundir“ drepnir (samkvæmt Al Jazeera í maí 2018)
11.000+ drepnir (samkvæmt talningum Sáda)

Fáni Sádí-Arabíu1.000-3.000 hermenn drepnir

Fáni Sameinuðu arabísku furstadæmanna 130+ hermenn drepnir
Fáni Barein 8 hermenn drepnir
Fáni Katar 4 hermenn drepnir
Fáni Marokkó 1 hermaður drepinn		 1.000 drepnir, 1.500 handsamaðir

91.600+ drepnir alls í Jemen (11.700+ óbreyttir borgarar)
500+ drepnir alls í Sádi-Arabíu
49.960 særðir alls í Jemen (10.768 óbreyttir borgarar)
3.154.572 manns á vergangi

84.701 börn látin úr sulti[3] og 2.556 látin úr kólerufaraldri[4]

Borgarastyrjöldin í Jemen eru átök sem hófust árið 2014 og eru tveir hópar sem berjast þar um völd. Annars vegar eru það Hútí-fylkingin og hópar sem studdu Ali Abdullah Saleh fyrrum forseta landsins. Þeir stjórna höfuðstaðnum Sana. Hins vegar eru það hópar sem styðja alþjóðlega viðurkennda stjórn Jemens, sem nú er í höndum leiðtogaráðs undir stjórn Rashad al-Alimi, og hafa höfuðstöðvar í borginni Aden. Stjórnvöld Sádi-Arabíu hafa blandað sér í átökin og styðja stjórn al-Alimi.

Þar sem uppreisnarher Húta er talinn njóta stuðnings stjórnvalda í Íran er gjarnan litið á átökin í Jemen sem leppstríð á milli Írans og Sádi-Arabíu um áhrif í Mið-Austurlöndum.[5][6]

Um 100.000 manns hafa látist í stríðinu, þar af um 12.000 óbreyttir borgarar, og um 50.000 særst. Sér í lagi hafa stríðsátökin komið illa niður á jemenskum börnum.[7]

Saga

[breyta | breyta frumkóða]

Upphaf borgarastyrjaldarinnar í Jemen má rekja til arabíska vorsins og fjöldamótmæla sem þá fóru fram gegn stjórn forsetans Ali Abdullah Saleh.[8] Í byrjun 2011 var Saleh hrakinn frá völdum og varaforseti hans, Abdrabbuh Mansur Hadi, var kjörinn forseti í kosningum sem fóru fram næsta ár.[8] Hadi erfði erfiða stöðu frá forvera sínum og þurfti bæði að takast á við skæruhernað vígahópa eins og Al-Kaída, víðtæka spillingu í jemenska stjórnkerfinu, matarskort, atvinnuleysi og aðskilnaðarsinna í suðurhluta landsins.[8] Þessir erfiðleikar leiddu til þess að stjórn hans varð berskjölduð gegn uppreisn.

Á árunum 2012 til 2013 stýrði stjórn Hadi nokkurs konar þjóðfundi í Jemen þar sem reynt var að útkljá framtíðarskipulag landsins. Áætlanir voru gerðar í samráði við ýmsa þjóðfélagshópa um að skipta landinu í sex hluta og setja nýja stjórnarskrá.[9]

Hútí-fylkingin, vopnuð samtök minnihlutahóps sjíamúslima í Jemen, hafði lengi háð skærur gegn stjórnarher landsins, en eftir að ný stjórn tók við völdum nýttu þeir sér veikleika hennar og lögðu undir sig norðurhluta Jemen. Í september árið 2014 gerðu Hútar áhlaup á höfuðborgina Sana og tókst að leggja hana undir sig í janúar árið 2015.[8] Hadi forseti var settur í stofufangelsi en í febrúar sama ár tókst honum að flýja úr haldi og koma sér upp bækistöðvum í borginni Aden, sunnar í landinu.[8]

Stuttu síðar gerðu Hútar bandalag við öryggissveitir sem enn voru hliðhollar gamla forsetanum, Saleh, og gerðu tilraun til að ræna völdum í landinu og setja Saleh aftur á forsetastól. Hadi forseti flúði land, en uppreisn Hútanna var nú farin að vekja athygli grannríkisins Sádi-Arabíu. Sádar óttuðust að Hútarnir nytu stuðnings keppinauta þeirra, hins sjíaíslamska Írans, og ákváðu því að grípa inn í styrjöldina með loftárásum ásamt bandalagi átta annarra ríkja.[10] Einkum hefur her Bandaríkjanna veitt Sádum ríkulega aðstoð í styrjöldinni.[11] Deilt er þó um hversu mikil ítök, ef einhver, Íranar hafa í hreyfingu Húta.[12]

Vegna stríðsástandsins hafa öfgahreyfingar á borð við Ríki íslams einnig náð fótfestu í Jemen og hafa sölsað undir sig landsvæði í suðurhluta landsins.[8]

Í lok ársins 2017 flosnaði upp úr bandalagi Hútanna og fyrrum forsetans Saleh. Hersveitir Saleh í Aden háðu orrustu við Hútana og Saleh var skotinn til bana er hann reyndi að flýja úr borginni yfir á yfirráðasvæði Sáda.[13]

Brestir hafa einnig myndast í bandalaginu sem berst gegn Hútunum. Þann 11. ágúst árið 2019 tókst Umbreytingaráði suðursins (STC), sveitum aðskilnaðarsinna sem vilja aukið sjálfræði fyrir suðurhluta Jemens, að hertaka borgina Aden, þar sem stjórn Hadi hafði haft aðsetur sitt, með hjálp Sameinuðu arabísku furstadæmanna.[14][15][16] Stjórn Hadi komst þann 5. nóvember sama ár að samkomulagi við STC um að ríkisstjórninni yrði leyft að snúa aftur til Aden og skyldi mynda 24 ráðherra ríkisstjórn þar sem stjórnarsinnar og STC fengu 12 ráðherra hvor.[17] Stjórn STC rauf þetta samkomulag hins vegar í apríl árið 2020 og lýsti yfir sjálfstæði Suður-Jemens.[18][19] Ráðið dró sjálfstæðisyfirlýsinguna til baka í lok júlí sama ár.[20]

Þann 14. september 2019 var gerð drónaárás á tvær olíuvinnslustöðvar sádi-arabíska ríkisolíufyrirtækisins Aramco innan Sádi-Arabíu. Árásin skaðaði olíuframleiðslu Sáda og hafði mikil áhrif á alþjóðlegt olíuverð. Hútar lýstu yfir ábyrgð á árásinni en Sádar og Bandaríkjamenn hafa sakað Írana um að standa að baki henni.[21][22][23] Íranar hafa neitað sök í málinu.[24]

Þann 7. apríl 2022 tilkynnti Hadi að hann hygðist stíga til hliðar og framselja sérstöku leiðtogaráði völd sín sem forseti.[25]

Stríðsglæpir

[breyta | breyta frumkóða]

Allir stríðsaðilar í jemensku borgarastyrjöldinni hafa sætt ásökunum um stríðsglæpi og mannréttindabrot. Í ágúst árið 2018 gaf rannsóknarnefnd mannréttindasérfræðinga Sameinuðu þjóðanna út skýrslu þar sem því var lýst yfir að hvorki stjórnarher Jemens, alþjóðabandalag Sáda né Hútí-fylkingin hafi reynt að takmarka mannfall óbreyttra borgara í stríðinu.[26][27] Samkvæmt skýrslunni hefur hernaðarbandalag Sádi-Arabíu gert að minnsta kosti 32 árásir á sjúkrahús, skóla, moskur og menningarhús sem njóta verndar samkvæmt alþjóðalögum. Þá voru rakin fjölmörg tilfelli þar sem hernaðarbandalagið hefur ráðist á íbúðahverfi, markaði og önnur opin almenningssvæði með þeim afleiðingum að hundruðir óbreyttra borgara hafa látið lífið.[28]

Í skýrslu sem Amnesty International gaf út um styrjöldina í júlí sama ár voru stjórnarher Jemens og hersveitir Sameinuðu arabísku furstadæmanna sökuð um gróf mannréttindabrot á borð við kerfisbundin mannrán og pyntingar.[29] Í skýrslunni eru Sameinuðu arabísku furstadæmin sökuð um að hafa komið upp valdakerfi á hernámssvæðum sínum í Jemen þar sem jemenskir borgarar er handteknir af tilefnislausu og pyntaðir, meðal annars með raflostum og kynferðislegu ofbeldi.[30]

Í skýrslu sem fréttastofan AP vann í samstarfi við Pulitzer-stofnunina og birti í desember 2018 var komist að þeirri niðurstöðu að Hútar pynti fanga sína. Samkvæmt skýrslunni hafa um þúsund verið pyntaðir og 186 látist af um 18.000 skráðum föngum Hútí-fylkingarinnar.[31] Í skýrslu Sameinuðu þjóðanna eru Hútar jafnframt sakaðir um að brjóta á kvenfrelsi og trúfrelsi á yfirráðasvæði sínu og um að hafa fangelsað Jemena sem aðhyllast Bahá'í-trú.[28]

Bandaríkin, Bretland og Frakkland hafa verið sökuð um hlutdeild í stríðsglæpum alþjóðabandalagsins vegna vopnasölu ríkjanna til Sádi-Arabíu.[32] Í mars árið 2019 samþykktu bæði fulltrúadeild og öldungadeild Bandaríkjaþings frumvarp þess efnis að Bandaríkin skyldu hætta hernaðarstuðningi og vopnasölum til Sádi-Arabíu[33] en Donald Trump Bandaríkjaforseti beitti neitunarvaldi gegn ályktuninni. Trump færði þær röksemdir að vopnasölur til Sáda væru nauðsynlegar til að verjast Írönum og bandamönnum þeirra í Austurlöndum nær og að án nákvæmra vopna yrði mannfall óbreyttra borgara í styrjöldinni enn meira.[34] Eftir að stjórnarskipti urðu í Bandaríkjunum árið 2021 tilkynnti Joe Biden, nýr forseti landsins, hins vegar þann 4. febrúar að Bandaríkin hygðust hætta fjárstuðningi við stjórnarherinn í stríðinu.[35]

Friðarumleitanir

[breyta | breyta frumkóða]

Alþjóðlegar friðarumleitanir í borgarastyrjöldinni hafa borið takmarkaðan árangur. Í desember árið 2018 hittust fulltrúar Húta og ríkisstjórnar Jemen þó í friðarviðræðum sem haldnar voru í Stokkhólmi í Svíþjóð með milligöngu Sameinuðu þjóðanna. Á fundinum var fallist á vopnahlé í héraðinu Hodeida og að sveitir beggja fylkinga myndu hverfa frá hafnarborginni Hodeida, sem er ein mikilvægasta borg landsins fyrir innflutning á matvælum. Í stað þeirra voru öryggissveitir á vegum Sameinuðu þjóðanna staðsettar í borginni.[36][37] Vopnahléð í Hodeida var enn í gildi í júlí 2019 en er talið brothætt.[38]

Þann 8. apríl 2020 lýsti hernaðarbandalag Sáda einhliða yfir vopnahléi vegna kórónaveirufaraldursins það ár.[39]

Í mars 2022 féllust stríðandi fylkingar á tveggja mánaða vopnahlé.[40]

Tímalína

[breyta | breyta frumkóða]
Hús í rúst í Sana árið 2015.

2015

[breyta | breyta frumkóða]
  • 26. mars: Flugher Sádí Arabíu gerir árásir á alþjóðaflugvöllinn í Sana'a og herflugvöllinn al Dulaimi. Alls látast 17 í árásunum.[42]
  • 27. mars: Hersveitir undir forystu Sádí Arabíu og Egyptalands gera árásir á Jemen annan daginn í röð, sem skilja eftir sig 10 látna í umdæminu Saada. Sádí Arabía lýsir því jafnframt yfir að flugbanni verði skýrt uppi haldið.[43]
  • 28. mars: Loftárásir halda áfram, Sádí Arabía gerir fullt tilkall til Jemensks flugsvæðis og flugumferðar.[44] Ennfremur heldur Sádí Arabía því fram að hafa eyðilagt eldflaugageymslu í eigu Húta samstundis því að flytja á brott hóp á vegum Sameinuðu Þjóðanna í Sana'a.[45]
  • 29. mars: Þrátt fyrir flugbann sett af Sádí Arabíu, sendir Pakistan Boeing 747 þotu til þess að flytja á brott pakistanska ríkisborgara frá Jemen sökum neyðarástandsins.[46]
  • 30. mars: Kína safnar ríkisborgurum sínum í landinu burt vegna áhyggja af öryggisástandinu.[47] Flóttamannabúðir í Harad Umdæmi verða fyrir loftárásum Sádí Arabíu þar sem minnst 40 látast. Hútar bæta undir sig landsvæði við seinasta vígi Hadi forseta í Aden.[48]
  • 3. apríl: Flugvélar frá Sádi-Arabíu kasta út vopnum og sjúkrabúnaði yfir Tawahi.[50]
  • 10. apríl: Pakistanska þingið kýs gegn tillögu um að ganga til liðs við bandalag Sádi-Arabíu og Egyptalands og lýsir yfir hlutleysi sínu.[51] Sameinuðu þjóðirnar vara við því að ástandið haldi áfram að fara versnandi samtímis því sem þær flytja mannúðaraðstoð ýmiskonar til landsins.[52] Indland flytur í veg 5600 manns frá Jemen þar með talið 690 ríkisborgara sína, sem hluta að því sem þeir kalla aðgerðina Raahat þrátt fyrir flugbann.[53]
  • 11. apríl: Sádi-Arabía staðhæfir að loftárásir þeirra hafi orðið yfir 500 Hútum að bana. Ríkisstjórn Jemen heldur því fram að 385 óbreyttir borgarar hafi látist og 342 særst. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin heldur því á hinn bóginnn fram að 648 manns hafi látist og 2191 særst, þar með talið hermenn.[54]
  • 14. apríl: Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna kýs refsiaðgerðir gegn Hútum með 14 atkvæðum með, 0 á móti og 1 atkvæði sem sat hjá frá Rússum. Refsiaðgerðirnar innihalda vopnasölubann til að stemma stigu við ofbeldinu. Rússar sögðust einungis myndu styðja vopnasölubann sem næði jafnt til fylkinganna á meðan Bandaríkin eru að taka klára afstöðu gegn Hútum og með Sádí-Arabíu og stjórnarhernum.[55]

2016

[breyta | breyta frumkóða]
  • 1 október: Skip, af gerðinni HSV-2 Swift, í eigu Sameinuðu Arabísku Furstadæmanna sem notaðist við mannúðarstörf verður fyrir árásum Húta og skemmist.

2017

[breyta | breyta frumkóða]
  • 23. janúar: Fylgismenn Hadi taka höfnina Mokha frá Hútum. Hún hafði verið undir stjórn Húta frá nóvember 2014.[57]
  • 18. apríl: Þyrla frá Sádí Arabíu af gerðinni Black Hawk er skotin niður með 12 hermönnum. Hútar lýsa yfir ábyrgð.[58]
  • 4. nóvember: Flugskeyti sem skotið var af Hútum var skotið niður í lofti yfir alþjóðaflugvellinum í Ríad í Sádí Arabíu. [59] Var af gerðinni Volcano H-2 þótt Bandaríkin hafi sagt að það hafi verið af írönsku gerðinni Qiam 1.[60]
  • 28. nóvember: Slær í bardaga milli Húta og sveita forsetans. Fyrrum forsetinn Ali Abdullah Saleh sem studdi Hadi var skotinn til bana á flótta úr borginni.
  • 7. desember: Hersveitir hliðhollar Hadi grípa svæðishlutann Al-Khoukha við rauðahafsströndina.[61]

2018

[breyta | breyta frumkóða]
  • 3. maí: Sameinuðu arabísku furstadæmin hliðholl Hadi setja niður hermenn á eyjunni Sokotra og taka stjórn á flugvelli og höfnum.
  • 13. desember: Fulltrúar Húta og stjórnarsinna semja um vopnahlé í borginni Hodeida eftir friðarviðræður í Stokkhólmi.
  • 18. desember: Vopnahlé í Hodeida tekur gildi.[62]

2019

[breyta | breyta frumkóða]
  • 11. ágúst: Umbreytingaráð suðursins hertekur Aden og hrekur ríkisstjórn Hadi frá borginni með aðstoð Sameinuðu arabísku furstadæmanna.
  • 14. september: Drónaárásir eru gerðar á tvær olíuvinnslustöðvar Aramco í Sádi-Arabíu.
  • 28. september: Hútar lýsa því yfir að „þúsundir“ sádi-arabískra hermanna hafi verið handteknir eftir áhlaup Húta á landamærum Jemen og Sádi-Arabíu.[63]

2020

[breyta | breyta frumkóða]

2021

[breyta | breyta frumkóða]
  • 3. nóvember: 145 uppreisnarmenn úr Húta drepnir í loftárásum nálægt borginni Marib.[65]

2022

[breyta | breyta frumkóða]
  • 14. febrúar: Fimm starfsmönnum Sameinuðu Þjóðanna var rænt.[66]
  • 2. apríl: Tveggja mánaða vopnahlé hófst.[67][68]

Heimildir

[breyta | breyta frumkóða]
  1. ↑ „Audience Question: Did Ansar Allah Liberated 95% of al-Jawf?“. Islamic World News (bandarísk enska). 30. apríl 2020. Sótt 30. apríl 2020.
  2. ↑ „Yemen: Houthi army spokesman declares end of Jawf operation, holds 'key to Marib'“. Middle East Monitor. Sótt 1. maí 2020.
  3. ↑ Press, Associated. „Save the Children says 85,000 kids may have died of hunger in Yemen“.
  4. ↑ CSR. „Outbreak update – Cholera in Yemen, 25 October 2018“. www.emro.who.int. Sótt 25. október 2018.
  5. ↑ Þórgnýr Einar Albertsson (6. apríl 2018). „Íran og Sádi-Arabía: Í köldu stríði“. Fréttablaðið. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. mars 2023. Sótt 18. september 2019.
  6. ↑ Þórgnýr Einar Albertsson (10. ágúst 2018). „Tugir barna féllu í loftárásum Sádi-Araba og bandamanna“. Fréttablaðið. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. mars 2023. Sótt 18. september 2019.
  7. ↑ Lovísa Arnardóttir (16. nóvember 2017). „„Jemen er helvíti á jörðu fyrir börn"“. Fréttablaðið. Afrit af upprunalegu geymt þann 23. apríl 2021. Sótt 17. desember 2018.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Sunna Ósk Loga­dótt­ir (28. mars 2017). „Hvað geng­ur á í Jemen?“. mbl.is. Sótt 17. desember 2018.
  9. ↑ Ólöf Ragnarsdóttir (7. júní 2020). „Hvernig hófst ein versta mannúðarkrísa heims?“. RÚV. Sótt 20. janúar 2024.
  10. ↑ Sveinn H. Guðmarsson (8. desember 2016). „Gleymda stríðið í Jemen“. RÚV. Sótt 17. desember 2018.
  11. ↑ Guðrún Margrét Guðmundsdóttir (30. júlí 2017). „Gleymda stríðið í Jemen“. Stundin. Sótt 17. desember 2018.
  12. ↑ Pálmi Jónasson (26. mars 2015). „Söguleg átök í Jemen“. RÚV. Sótt 17. desember 2018.
  13. ↑ „Fyrr­ver­andi for­seti Jem­ens myrt­ur“. mbl.is. 14. desember 2017. Sótt 17. desember 2018.
  14. ↑ Ævar Örn Jósepsson (11. ágúst 2019). „Brestir í hernaðarbandalagi gegn Hútum í Jemen“. RÚV. Sótt 18. september 2019.
  15. ↑ Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir (11. ágúst 2019). „Að­skilnaðar­sinnar ná yfir­ráðum á for­seta­höllinni í Jemen“. Vísir. Sótt 18. september 2019.
  16. ↑ Kristján Róbert Kristjánsson (29. ágúst 2019). „Aðskilnaðarsinnar treysta stöðu sína í Aden“. RÚV. Sótt 18. september 2019.
  17. ↑ Róbert Jóhannsson (6. nóvember 2019). „Samkomulag um suðurhluta Jemens“. RÚV. Sótt 6. nóvember 2019.
  18. ↑ Róbert Jóhannsson (26. apríl 2020). „Lýsa yfir sjálfstjórn í Suður-Jemen“. RÚV. Sótt 26. apríl 2020.
  19. ↑ Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir (26. apríl 2020). „Jemenskir að­skilnaðar­sinnar lýsa yfir sjálf­stæði“. Vísir. Sótt 26. apríl 2020.
  20. ↑ Markús Þ. Þórhallsson (29. júlí 2020). „Sjálfstæðisyfirlýsing afturkölluð“. RÚV. Sótt 29. júlí 2020.
  21. ↑ Freyr Gígja Gunnarsson (14. september 2019). „Kennir Íran um dróna-árásir á Sádi Arabíu“. RÚV. Sótt 18. september 2019.
  22. ↑ Andri Yrkill Valsson (14. september 2019). „Drónaárás á olíuvinnslustöðvar í Sádi-Arabíu“. RÚV. Sótt 18. september 2019.
  23. ↑ „Segja skotstað flaug­anna vera fund­inn“. mbl.is. 17. september 2019. Sótt 18. september 2019.
  24. ↑ Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir (17. september 2019). „Íranir neita á­byrgð í á­rásum á olíu­vinnslu­stöðvar Sádi-Arabíu“. Vísir. Sótt 18. september 2019.
  25. ↑ Markús Þ. Þórhallsson (7. apríl 2022). „Forseti Jemen færir leiðtogaráði völd sín“. RÚV. Sótt 7. apríl 2022.
  26. ↑ „Stríðsglæp­ir af hálfu allra aðila“. mbl.is. 28. ágúst 2019. Sótt 29. september 2019.
  27. ↑ Kjartan Kjartansson (12. júlí 2018). „Amnesty: Stríðsglæpir framdir í Jemen“. RÚV. Sótt 29. september 2019.
  28. ↑ 28,0 28,1 Þórgnýr Einar Albertsson (29. ágúst 2018). „Saka stríðandi fylkingar um stríðsglæpi“. Fréttablaðið. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. mars 2023. Sótt 29. september 2019.
  29. ↑ Kjartan Kjartansson (12. júlí 2018). „Amnesty: Stríðsglæpir framdir í Jemen“. RÚV. Sótt 29. september 2019.
  30. ↑ „'GOD ONLY KNOWS IF HE'S ALIVE'“ (PDF) (enska). Amnesty International. 2018. Sótt 29. september 2019.
  31. ↑ Þórgnýr Einar Albertsson (8. desember 2018). „Hútar sakaðir um að beita fanga pyntingum“. Vísir. Sótt 29. september 2019.
  32. ↑ Samúel Karl Ólason (3. september 2019). „Bandaríkjamenn, Bretar og Frakkar mögulega samsekir um stríðsglæpi í Jemen“. Vísir. Sótt 29. september 2019.
  33. ↑ „Vilja hætta að styðja stríðið í Jemen“. mbl.is. 13. mars 2019. Sótt 29. september 2019.
  34. ↑ Kristján Róbert Kristjánsson (25. júlí 2019). „Trump beitti neitunarvaldi“. RÚV. Sótt 29. september 2019.
  35. ↑ Hildur Margrét Jóhannsdóttir (4. febrúar 2021). „Bandaríkin hætta fjárveitingum til stjórnarhers Jemen“. RÚV. Sótt 5. febrúar 2021.
  36. ↑ Þórgnýr Einar Albertsson (13. desember 2018). „Samið um vopnahlé í Hodeidah“. Fréttablaðið. Afrit af upprunalegu geymt þann 24. mars 2023. Sótt 29. september 2019.
  37. ↑ „Samið um vopnahlé í Hodeida“. mbl.is. 13. desember 2018. Sótt 29. september 2019.
  38. ↑ „Hodeidah Ceasefire Holding But Faster Progress Key to Stopping Yemen from Sliding into Regional War, Deepening Humanitarian Crisis, Speakers Tell Security Council“ (enska). Sameinuðu þjóðirnar. 18. júlí 2019. Sótt 29. september 2019.
  39. ↑ Ásrún Brynja Ingvardóttir (8. apríl 2020). „Vopnahléi lýst yfir vegna kórónuveirufaraldursins“. RÚV. Sótt 26. apríl 2020.
  40. ↑ Markús Þ. Þórhallsson (1. apríl 2022). „Tveggja mánaða vopnahlé boðað í Jemen“. RÚV. Sótt 3. apríl 2020.
  41. ↑ Beck, John (25. mars 2015). „Saudi Arabia Launches Airstrikes in Yemen as President Flees Amid Rebel Advance“. VICE News. Afrit af upprunalegu geymt þann 11 júlí 2015. Sótt 25. mars 2015.
  42. ↑ „UPDATE 1-Planes strike airport, military airbase in Yemen's Sanaa-residents“.
  43. ↑ „Saudi-led coalition pounds Yemen with airstrikes for a second day“.
  44. ↑ „Saudi-led air strikes hit Yemen for third straight day“.
  45. ↑ „'Decisive Storm' destroys Houthi missile stockpile“.
  46. ↑ „Pakistan sends 747 jumbo jets to evacuate distraught nationals from Yemen“.
  47. ↑ „China evacuates 571 from Yemen, suspends anti-piracy patrols“.
  48. ↑ „Air strike kills at least 40 at Yemen camp for displaced“.
  49. ↑ „Officials: Al Qaeda fighters free 270 from Yemeni prison“.
  50. ↑ „Yemeni fighters repel Houthis in Aden after arms drop“.
  51. ↑ „Pakistan parliament backs neutrality in Yemen conflict“.
  52. ↑ „UN Warns Yemen Situation Continues to Deteriorate“.
  53. ↑ „India Concludes Evacuation of Its Citizens From Yemen“.
  54. ↑ „Yemen crisis: More than 500 rebels killed in airstrikes, Saudi Arabia says“.
  55. ↑ „With Russia abstaining, Security Council punishes Yemeni rebel leaders“.[óvirkur tengill]
  56. ↑ „Al Qaeda captures major airport, oil terminal in south Yemen“.
  57. ↑ Yemen army claims control of port city of Mokha
  58. ↑ https://www.reuters.com/article/us-yemen-security-saudi-idUSKBN17K1W0
  59. ↑ „Saudis accuse Iran of 'direct aggression' over Yemen missile“. BBC. 7. nóvember 2017. Sótt 11. nóvember 2017.
  60. ↑ „Press Release: Ambassador Haley on Weapons of Iranian Origin Used in Attack on Saudi Arabia“. United States Mission to the United Nations. 7. nóvember 2017. Afrit af upprunalegu geymt þann 11 apríl 2019. Sótt 7 janúar 2018.
  61. ↑ „Saudi-backed fighters capture coastal area in Yemen from Houthis“. Reuters. 7. desember 2017. Sótt 7. desember 2017.
  62. ↑ Ásgeir Tómasson (17. desember 2018). „Vopnahlé í Hodeida á miðnætti“. RÚV. Sótt 1. október 2019.
  63. ↑ „Tóku „þúsund­ir" Sádi-Ar­aba til fanga“. mbl.is. 28. september 2019. Sótt 29. september 2019.
  64. ↑ robertj (27. september 2020). „Fangaskipti samþykkt í Jemen“. RÚV. Sótt 27. apríl 2022.
  65. ↑ „Segjast hafa drepið 115 uppreisnarmenn“. www.mbl.is. Sótt 28. apríl 2022.
  66. ↑ markusthth (14. febrúar 2022). „Fimm starfsmönnum Sameinuðu Þjóðanna rænt í Jemen“. RÚV. Sótt 17. maí 2022.
  67. ↑ markusthth (1. apríl 2022). „Tveggja mánaða vopnahlé boðað í Jemen“. RÚV. Sótt 17. maí 2022.
  68. ↑ markusthth (2. apríl 2022). „Vopnahlé hafið milli stríðandi fylkinga í Jemen“. RÚV. Sótt 17. maí 2022.
Sótt frá „https://is.wikipedia.org/w/index.php?title=Borgarastyrjöldin_í_Jemen_(2014–)&oldid=1876973“