Stríðsglæpir
Stríðsglæpir eru brot á alþjóðalögum í vopnuðum átökum svo sem manndráp af ásetningi, pyntingar eða ómannúðleg meðferð, umfangsmikil eyðilegging og upptaka eigna, gíslataka og notkun eiturs eða eiturvopna.[1][2][3]
Hugtakið stríðsglæpur kom fyrst fram í skipulagsbindingu venjubundinna alþjóðalaga sem gilda um átök milli fullvalda ríkja, svo sem Lieber Code í þrælastríðinu og Haag-samningunum árin 1899 og 1907 fyrir alþjóðlegt stríð.[4] Í kjölfar seinni heimsstyrjaldarinnar settu réttarhöldin yfir leiðtogum öxulveldanna Nürnberg-reglurnar, sem segja að alþjóðalög ákveði hvað teljist vera stríðsglæpur.[5] Árið 1949 skilgreindu Genfarsáttmálarnir nýja stríðsglæpi og samþykktu að ríki gætu farið með allsherjarlögsögu yfir stríðsglæpamönnum.[6] Í síðari tíð hafa alþjóðlegir dómstólar útvíkkað og skilgreint viðbótarflokka stríðsglæpa sem eiga við um borgarastyrjöld.[4]
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ „69/149 stjórnarfrumvarp: refsingar fyrir hópmorð, glæpi gegn mannúð, stríðsglæpi og glæpi gegn friði“. Alþingi. Sótt 11 maí 2023.
- ↑ „Íðorðabankinn“. idordabanki.arnastofnun.is. Sótt 12 maí 2023.
- ↑ „Íslensk nútímamálsorðabók“. islenskordabok.arnastofnun.is. Sótt 12 maí 2023.
- ↑ 4,0 4,1 Cassese, Antonio (2013). Cassese's International Criminal Law (enska) (3rd. útgáfa). Oxford University Press. bls. 63–66. ISBN 978-0-19-969492-1. Afrit af upprunalegu geymt þann 29 apríl 2016. Sótt 5 október 2015.
- ↑ „Siðfræði. Helsinki-yfirlýsingin“. Læknablaðið. Sótt 29 júní 2024.
- ↑ Löggjafarþing (2000–2001). „Frumvarp til laga um framkvæmd Rómarsamþykktar um Alþjóðlega sakamáladómstólinn“ (PDF).