„Þjóðhöfðingjar Danmerkur“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
JAnDbot (spjall | framlög)
Ekkert breytingarágrip
Lína 1: Lína 1:
'''Danakonungar''' hafa ríkt yfir [[Danmörk]]u og stórum hlutum [[Norðurlönd|Norðurlanda]], [[Noregur|Noregi]], [[Ísland]]i, [[Skánn|Skáni]], [[Eistland]]i og víðar í gegnum tíðina. Um stutt skeið eftir [[Víkingaöld|víkingaöld]] ríktu þeir í [[England]]i, fyrst að hluta, síðan landinu öllu á tímum [[Knútur_mikli|Knúts mikla]]. Um lengri tíma hafa þeir einnig átt ítök í [[Hertogi|hertogadæmunum]] [[Slésvík]] og [[Holsetaland]]i. Venjan er að telja konungaröðina hefjast með [[Gormur_gamli|Gormi hinum gamla]] sem kom frá Englandi um árið [[936]] og [[Saxo Grammaticus]] nefnir Gorm enska. Á undan honum er röð sagnkonunga sem virðast sumir hverjir helst eiga sér fyrirmyndir í smákóngum eða héraðshöfðingjum. Þetta á t.d. við um [[Ragnar loðbrók]].
'''Danakonungar''' hafa í gegnum tíðina ríkt yfir [[Danmörk]]u og stórum hlutum [[Norðurlönd|Norðurlanda]], svo sem [[Noregur|Noregi]], [[Ísland]]i, [[Skánn|Skáni]], einnig [[Eistland]]i og víðar. Um stutt skeið eftir [[Víkingaöld|víkingaöld]] ríktu þeir í [[England]]i, fyrst að hluta, síðan landinu öllu á tímum [[Knútur ríki|Knúts ríka]]. Þeir áttu einnig lengi ítök í [[Hertogi|hertogadæmunum]] [[Slésvík]] og [[Holtsetaland]]i. Venjan er að telja konungaröðina hefjast með [[Gormur gamli|Gormi hinum gamla]] sem kom frá Englandi um árið [[936]] og [[Saxo Grammaticus]] nefnir Gorm enska. Á undan honum er röð sagnkonunga sem virðast sumir hverjir helst eiga sér fyrirmyndir í smákóngum eða héraðshöfðingjum. Þetta á t.d. við um [[Ragnar loðbrók]].


Danmörk er með elstu konungsríkjum í heimi sem hefur haft samfellda röð kónga og drottninga fram á þennan dag. Aðeins [[japan]]ska [[Keisari Japan|Keisaraveldið]] er eldra.
Danmörk er með elstu konungsríkjum í heimi sem hefur haft samfellda röð kónga og drottninga fram á þennan dag. Aðeins [[japan]]ska [[Keisari Japan|Keisaraveldið]] er eldra.
Lína 14: Lína 14:
</div>
</div>
===Gormsætt===
===Gormsætt===
* [[Gormur gamli]] (um [[936]] – um [[958]])
*Um [[936]] um [[958]]: [[Gormur gamli]]
* [[Haraldur blátönn]] (um [[944]] [[980]])
*Um [[944]] um [[980]]: [[Haraldur blátönn]]
* [[Sveinn tjúguskegg]] (um [[990]] [[1014]])
*Um [[990]] [[1014]]: [[Sveinn tjúguskegg]]
* [[Haraldur 2. Danakonungur|Haraldur 2.]] ([[1014]] – [[1018]])
*[[1014]] – [[1018]]: [[Haraldur 2. Danakonungur|Haraldur 2.]]
* [[Knútur mikli]] ([[1018]] [[1035]])
*[[1018]] [[1035]]: [[Knútur ríki]]
* [[Hörða-Knútur]] ([[1035]] [[1042]])
*[[1035]] [[1042]]: [[Hörða-Knútur]]
* [[Magnús góði]] ([[1042]] [[1047]])
*[[1042]] [[1047]]: [[Magnús góði]]
===Sveinsætt===
===Sveinsætt===
* [[Sveinn Úlfsson]] ([[1047]] [[1074]])
*[[1047]] – [[1074]]: [[Sveinn Úlfsson]] eða [[Sveinn Ástríðarson]]
* [[Haraldur hein]] ([[1074]] [[1080]])
*[[1074]] [[1080]]: [[Haraldur hein]]
* [[Knútur helgi]] ([[1080]] [[1086]])
*[[1080]] – [[1086]]: [[Knútur helgi]] eða [[Knútur Sveinsson]]
* [[Ólafur Sveinsson]] ([[1086]] [[1095]])
*[[1086]] – [[1095]]: [[Ólafur hungur]] eða [[Ólafur Sveinsson]]
* [[Eiríkur góði]] ([[1095]] [[1103]])
*[[1095]] [[1103]]: [[Eiríkur góði]]
*[[1104]] – [[1134]]: [[Nikulás Sveinsson]] eða [[Níels Danakonungur|Níels]]
* [[Níels Danakonungur|Níels]] ([[1104]] – [[1134]])
* [[Eiríkur eimuni]] ([[1134]] [[1137]])
*[[1134]] [[1137]]: [[Eiríkur eymuni]]
* [[Eiríkur lambi]] ([[1137]] [[1146]])
*[[1137]] [[1146]]: [[Eiríkur lamb]]
* [[Sveinn Eiríksson]], [[Knútur Eiríksson]] og [[Valdimar Knútsson]] ([[1146]] – [[1157]])
*[[1146]] – [[1157]]: [[Sveinn Eiríksson]] og [[Knútur Magnússon]]
* [[Valdimar Knútsson]] ([[1157]] [[1182]])
*[[1154]] [[1182]]: [[Valdimar Knútsson]]
* [[Knútur 6.]] ([[1182]] [[1202]])
*[[1182]] [[1202]]: [[Knútur 6.]]
* [[Valdimar sigursæli]] ([[1202]] [[1241]])
*[[1202]] [[1241]]: [[Valdimar sigursæli]]
* [[Eiríkur plógpeningur]] ([[1241]] [[1250]])
*[[1241]] [[1250]]: [[Eiríkur plógpeningur]]
* [[Abel Valdimarsson]] ([[1250]] [[1252]])
*[[1250]] [[1252]]: [[Abel Valdimarsson]]
* [[Kristófer 1.]] ([[1252]] [[1259]])
*[[1252]] [[1259]]: [[Kristófer 1.]]
* [[Eiríkur klipping]] ([[1259]] [[1286]])
*[[1259]] [[1286]]: [[Eiríkur klipping]]
* [[Eiríkur menved]] ([[1286]] [[1319]])
*[[1286]] [[1319]]: [[Eiríkur menved]]
* [[Kristófer 2.]] ([[1320]] [[1326]])
*[[1320]] [[1326]]: [[Kristófer 2.]]
* [[Valdimar 3.]] ([[1326]] [[1329]])
*[[1326]] [[1329]]: [[Valdimar 3.]]
* [[Kristófer 2.]] ([[1329]] [[1332]])
*[[1329]] [[1332]]: [[Kristófer 2.]]
* Frá [[1332]] til [[1340]] var Danmörk án konungs og í eigu greifanna í [[Holsetaland]]i.
*[[1332]] [[1340]]: Danmörk án konungs og í eigu greifanna í [[Holtsetaland]]i.
* [[Valdimar atterdag]] ([[1340]] [[1375]])
*[[1340]] [[1375]]: [[Valdimar atterdag]]
===Kalmarsambandið===
===Kalmarsambandið===
* [[Ólafur 3. Danakonungur|Ólafur 3.]] ([[1376]] – [[1387]])
*[[1376]] – [[1387]]: [[Ólafur 3. Danakonungur|Ólafur 3.]]
*[[1387]] – [[1412]]: [[Margrét Valdimarsdóttir mikla]]
* [[Margrét Valdimarsdóttir mikla]] ([[1387]] – [[1412]])
* [[Eiríkur af Pommern]] ([[1412]] [[1439]])
*[[1412]] [[1439]]: [[Eiríkur af Pommern]]
*[[1439]] – [[1448]]: [[Kristófer af Bæjaralandi]]
* [[Kristófer af Bæjaralandi]] ([[1439]] – [[1448]])
===Aldinborgarar===
===Aldinborgarar===
* [[Kristján 1.]] ([[1448]] [[1481]])
*[[1448]] [[1481]]: [[Kristján 1.]]
*[[1481]] – [[1513]]: [[Jóhann Danakonungur|Jóhann]]
* [[Jóhann Danakonungur|Jóhann]] ([[1481]] – [[1513]])
* [[Kristján 2.]] ([[1513]] [[1523]])
*[[1513]] [[1523]]: [[Kristján 2.]]
* [[Friðrik 1. Danakonungur|Friðrik 1.]] ([[1523]] – [[1543]])
*[[1523]] – [[1543]]: [[Friðrik 1. Danakonungur|Friðrik 1.]]
* [[Kristján 3.]] ([[1543]] [[1559]])
*[[1543]] [[1559]]: [[Kristján 3.]]
* [[Friðrik 2. Danakonungur|Friðrik 2.]] ([[1559]] – [[1588]])
*[[1559]] – [[1588]]: [[Friðrik 2. Danakonungur|Friðrik 2.]]
* [[Kristján 4.]] ([[1588]] [[1648]])
*[[1588]] [[1648]]: [[Kristján 4.]]
* [[Friðrik 3. Danakonungur|Friðrik 3.]] ([[1648]] – [[1670]])
*[[1648]] – [[1670]]: [[Friðrik 3. Danakonungur|Friðrik 3.]]
* [[Kristján 5.]] ([[1670]] [[1699]])
*[[1670]] [[1699]]: [[Kristján 5.]]
* [[Friðrik 4. Danakonungur|Friðrik 4.]] ([[1699]] – [[1730]])
*[[1699]] – [[1730]]: [[Friðrik 4. Danakonungur|Friðrik 4.]]
* [[Kristján 6.]] ([[1730]] [[1746]])
*[[1730]] [[1746]]: [[Kristján 6.]]
* [[Friðrik 5. Danakonungur|Friðrik 5.]] ([[1746]] – [[1766]])
*[[1746]] – [[1766]]: [[Friðrik 5. Danakonungur|Friðrik 5.]]
* [[Kristján 7.]] ([[1766]] [[1808]])
*[[1766]] [[1808]]: [[Kristján 7.]]
* [[Friðrik 6. Danakonungur|Friðrik 6.]] ([[1808]] – [[1839]])
*[[1808]] – [[1839]]: [[Friðrik 6. Danakonungur|Friðrik 6.]]
* [[Kristján 8.]] ([[1839]] [[1848]])
*[[1839]] [[1848]]: [[Kristján 8.]]
* [[Friðrik 7. Danakonungur|Friðrik 7.]] ([[1848]] – [[1863]])
*[[1848]] – [[1863]]: [[Friðrik 7. Danakonungur|Friðrik 7.]]
===Lukkuborgarar===
===Lukkuborgarar===
* [[Kristján 9.]] ([[1863]] [[1906]])
*[[1863]] [[1906]]: [[Kristján 9.]]
* [[Friðrik 8. Danakonungur|Friðrik 8.]] ([[1906]] – [[1912]])
*[[1906]] – [[1912]]: [[Friðrik 8. Danakonungur|Friðrik 8.]]
* [[Kristján 10.]] ([[1912]] [[1947]])
*[[1912]] [[1947]]: [[Kristján 10.]]
* [[Friðrik 9. Danakonungur|Friðrik 9.]] ([[1947]] - [[1972]])
*[[1947]] – [[1972]]: [[Friðrik 9. Danakonungur|Friðrik 9.]]
*Frá [[1972]] – : [[Margrét Þórhildur]]
* [[Margrét Þórhildur]] (frá [[1972]])


== Tengt efni ==
== Tengt efni ==

Útgáfa síðunnar 24. júní 2008 kl. 19:23

Danakonungar hafa í gegnum tíðina ríkt yfir Danmörku og stórum hlutum Norðurlanda, svo sem Noregi, Íslandi, Skáni, einnig Eistlandi og víðar. Um stutt skeið eftir víkingaöld ríktu þeir í Englandi, fyrst að hluta, síðan landinu öllu á tímum Knúts ríka. Þeir áttu einnig lengi ítök í hertogadæmunum Slésvík og Holtsetalandi. Venjan er að telja konungaröðina hefjast með Gormi hinum gamla sem kom frá Englandi um árið 936 og Saxo Grammaticus nefnir Gorm enska. Á undan honum er röð sagnkonunga sem virðast sumir hverjir helst eiga sér fyrirmyndir í smákóngum eða héraðshöfðingjum. Þetta á t.d. við um Ragnar loðbrók.

Danmörk er með elstu konungsríkjum í heimi sem hefur haft samfellda röð kónga og drottninga fram á þennan dag. Aðeins japanska Keisaraveldið er eldra.

Frá 1413 hafa Danakonungar og -drottningar verið grafin í Hróarskeldudómkirkju. Safn tileinkað sögu dönsku krúnunnar, De danske kongers kronologiske samling, er í Rósenborgarhöll.

Röð Danakonunga

Sveinn tjúguskegg semur frið við Jómsvíkinga
Knútur mikli
Kista Margrétar miklu í Hróarskeldudómkirkju
Kristján IV
Margrét Þórhildur

Gormsætt

Sveinsætt

Kalmarsambandið

Aldinborgarar

Lukkuborgarar

Tengt efni

Tenglar