Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1954

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Heimsmeistaramót landsliða í knattspyrnu karla 1954 eða HM 1954 var haldið í Sviss dagana 16. júní til 4. júlí. Þetta var fimmta heimsmeistarakeppnin og urðu Vestur-Þjóðverjar meistarar í fyrsta sinn eftir sigur á Ungverjum. Nærri 5,4 mörk voru skoruð í leikjum mótsins að meðaltali og er það met.

Val á gestgjöfum[breyta | breyta frumkóða]

Ákvörðunin um að fela Svisslendingum að halda HM var tekin á þingi Alþjóðaknattspyrnusambandsins árið 1946, um leið og Brasilíumönnum var úthlutað HM 1950.

Undankeppni[breyta | breyta frumkóða]

Sviss og Úrúgvæ komust sjálfkrafa í úrslitakeppnina sem gestgjafar og ríkjandi meistarar. Hin 14 sætin skiptust þannig að Norður-Ameríka, Suður-Ameríka og Asíu hlutu eitt sæti hvert og Evrópa þau 11 sem eftir voru (Tyrkland, Ísrael og Eyptaland tóku þátt í Evrópukeppninni). Alls skráðu 37 lið sig til keppni, en að venju drógu nokkur þeirra sig í hlé.

Aðra keppnina í röð tóku Argentínumenn ekki þátt og átti Brasilía greiða leið sem fulltrúi Suður-Ameríku. Suður-Kórea komst í fyrsta sinn í úrslit eftir sigur á Japan og Mexíkó vann Norður-Ameríkukeppnina.

Í Evrópu bar það helst til tíðinda að bronslið Svía frá fyrri keppni féll úr leik fyrir Belgum. Óvæntustu tíðindin voru þó í einvígi Tyrkja og Spánverja. Spánverjar unnu heimaleikinn 4:1 en Tyrkir náðu að knýja fram 1:0 sigur á sínum heimavelli. Þar sem ekki var horft til markatölu þurfti að leika oddaleik á hlutlausum velli, í Rómarborg á Ítalíu. Þeim leik lauk með jafntefli, en Tyrkir komust áfram á hlutkesti.

Þátttökulið[breyta | breyta frumkóða]

Sextán þjóðir mættu til leiks frá fjórum heimsálfum.

Leikvangar[breyta | breyta frumkóða]

Sex leikvangar í jafnmörgum borgum voru notaðir á mótinu. Flestir leikjanna 26 fóru fram í Basel, sex talsins.

Basel Bern Genf
St. Jakob Stadium Wankdorf Stadium
(endurnýjaður)
Charmilles Stadium
Áhorfendur: 54,800 Áhorfendur: 64,600 Áhorfendur: 35,997
ETH-BIB-Basel, St. Jakob, Stadion, Fussballspiel-LBS H1-016082.tif Wankdorf demolition 1.jpg Ouches oct 2008 (21).jpg
Lausanne Lugano Zürich
Stade olympique de la Pontaise
(endurnýjaður)
Cornaredo Stadium Hardturm Stadium
Áhorfendur: 50,300 Áhorfendur: 35,800 Áhorfendur: 34,800
Stade Olympique.jpg YB-Lugano 049.jpg Hardturm retouched.jpg

Keppnin[breyta | breyta frumkóða]

Riðlakeppnin[breyta | breyta frumkóða]

Notast var við óvenjulegt keppnisfyrirkomulag, þar sem liðin voru dregin í fjóra fjögurra liða riðla, en í stað þess að öll liðin í hverjum riðli mættust innbyrðis, lék hvert lið einungis tvær viðureignir.

Riðill 1[breyta | breyta frumkóða]

Brasilíumenn urðu hlutskarpastir í riðlinum eftir stórsigur á Mexíkó og jafntefli í framlengdum leik gegn Júgóslavíu.

Sæti Lið L U J T Sk Fe Mm Stig
1 Flag of Brazil.svg Brasilía 2 1 1 0 6 1 +5 3
2 Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Júgóslavía 2 1 1 0 2 1 +1 3
3 Flag of France.svg Frakkland 2 1 0 1 3 3 0 2
4 Flag of Mexico.svg Mexíkó 2 0 0 2 2 8 -6 0

16. júní - Charmilles Stadium, Genf

  • Flag of Brazil.svg Brasilía 5 : 0 Flag of Mexico.svg Mexíkó

16. júní - Stade Olympique de la Pontaise, Lausanne

  • Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Júgóslavía 1 : 0 Flag of France.svg Frakkland

19. júní - Stade Olympique de la Pontaise, Lausanne

  • Flag of Brazil.svg Brasilía 1 : 1 Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Júgóslavía (e. framl.)

19. júní - Charmilles Stadium, Genf

  • Flag of France.svg Frakkland 3 : 2 Flag of Mexico.svg Mexíkó

Riðill 2[breyta | breyta frumkóða]

Ungverjar léku sér að Vestur-Þjóðverjum í Basel og unnu 8:3 í ótrúlegum fótboltaleik. Vestur-þýska liðið var í neðri styrkleikaflokki ásamt Suður-Kóreu en komst þó áfram eftir tvo stórsigra á Tyrkjum. Ungverjar settu markamet á HM með sigri sínum á Suður-Kóreu.

Sæti Lið L U J T Sk Fe Mm Stig
1 Flag of Hungary.svg Ungverjaland 2 2 0 0 17 3 +12 4
2 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 2 1 0 1 7 9 -2 3
3 Flag of Turkey.svg Tyrkland 2 1 0 1 8 4 4 2
4 Flag of South Korea.svg Suður-Kórea 2 0 0 2 0 16 -16 0

17. júní - Wankdorf Stadium, Bern

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 4 : 1 Flag of Turkey.svg Tyrkland

17. júní - Hardturm Stadium, Zürich

  • Flag of Hungary.svg Ungverjaland 9 : 0 Flag of South Korea.svg Suður-Kórea

20. júní - St. Jakob Stadium, Basel

  • Flag of Hungary.svg Ungverjaland 8 : 3 Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland

20. júní - Charmilles Stadium, Geneva

  • Flag of Turkey.svg Tyrkland 7 : 0 Flag of South Korea.svg Suður-Kórea

Aukaleikur: 23. júní - Hardturm Stadium, Zürich

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 7 : 2 Flag of Turkey.svg Tyrkland

Riðill 3[breyta | breyta frumkóða]

Þriðji riðill reyndist sá ójafnasti í riðlakeppninni. Hlutkesti réði hvort Úrúgvæ eða Austurríki hlyti toppsæti riðilsins. Athygli vakti að þótt keppnisliðum væri heimilað að senda 22 manna leikmannahóp kaus Skotland að senda bara 13 leikmenn til mótsins og olli frammistaða þeirra miklum vonbrigðum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe Mm Stig
1 Flag of Uruguay.svg Úrúgvæ 2 2 0 0 9 0 +9 4
2 Flag of Austria.svg Austurríki 2 2 0 0 6 0 +6 4
3 Flag of the Czech Republic.svg Tékkóslóvakía 2 0 0 2 0 7 -7 0
4 Flag of Scotland.svg Skotland 2 0 0 2 0 8 -8 0

16. júní - Wankdorf Stadium, Bern

  • Flag of Uruguay.svg Úrúgvæ 2 : 0 Flag of the Czech Republic.svg Tékkóslóvakía

16. júní - Hardturm Stadium, Zürich

  • Flag of Austria.svg Austurríki 1 : 0 Flag of Scotland.svg Skotland

19. júní - St. Jakob Stadium, Basel

  • Flag of Uruguay.svg Úrúgvæ 7 : 0 Flag of Scotland.svg Skotland

19. júní - Hardturm Stadium, Zürich

  • Flag of Austria.svg Austurríki 5 : 0 Flag of the Czech Republic.svg Tékkóslóvakía

Riðill 4[breyta | breyta frumkóða]

Heimamenn komust upp úr riðlinum ásamt Englendingum. Þetta var eini riðillinn sem einvörðungu var skipaður Evrópuliðum.

Sæti Lið L U J T Sk Fe Mm Stig
1 Flag of England.svg England 2 1 1 0 6 4 +2 3
2 Flag of Switzerland.svg Sviss 2 1 0 1 2 3 -1 2
3 Flag of Italy.svg Ítalía 2 1 0 1 5 3 +2 2
4 Flag of Belgium.svg Belgía 2 0 1 1 5 8 -5 1

17. júní - Stade Olympique de la Pontaise, Lausanne

  • Flag of Switzerland.svg Sviss 2 : 1 Flag of Italy.svg Ítalía

17. júní - St. Jakob Stadium, Basel

  • Flag of England.svg England 4 : 4 Flag of Belgium.svg Belgía (e.framl.)

20. júní - Cornaredo Stadium, Lugano

  • Flag of Italy.svg Ítalía 4 : 1 Flag of Belgium.svg Belgía

20. júní - Wankdorf Stadium, Bern

  • Flag of England.svg England 2 : 0 Flag of Switzerland.svg Sviss

Aukaleikur: 23. júní - St. Jakob Stadium, Basel

  • Flag of Switzerland.svg Sviss 4 : 1 Flag of Italy.svg Ítalía

Fjórðungsúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Aldrei hafa fleiri mörk verið skoruð í leik HM en í viðureign Alpaþjóðanna, Austurríkis og Sviss, 12 talsins. Úrúgvæ og Vestur-Þýskaland fylgdu Austurríkismönnum í undanúrslitin. Mest var þó dramatíkin í leik Ungverja og Brasilíumanna í Bern, þar sem þremur leikmönnum var vísað af leikvelli og slagsmál brutust út milli liðanna í búningsklefum að leik loknum.

26. júní - Stade Olympique de la Pontaise, Lausanne, áh. 35.000

  • Flag of Austria.svg Austurríki 7 : Flag of Switzerland.svg Sviss 5

26. júní - St. Jakob Stadium, Basel, áh. 28.000

  • Flag of Uruguay.svg Úrúgvæ 4 : Flag of England.svg England 2

27. júní - Charmilles Stadium, Genf, áh. 17.000

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 2 : Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Júgóslavía 0

27. júní - Wankdorf Stadium, Bern, áh. 40.000

  • Flag of Hungary.svg Ungverjaland 4 : Flag of Brazil.svg Brasilía 2

Undanúrslit[breyta | breyta frumkóða]

Vestur-Þjóðverjar völtuðu yfir Austurríkismenn í Basel og tryggðu sér í fyrsta sinn sæti í úrslitaleik HM. Leikur Úrúgvæ og Ungverjalands var sögulegur og sagður einhver besti knattspyrnuleikur sem sést hefði. Liðin skildu jöfn eftir venjulegan leiktíma, 2:2, þar sem Úrúgvæ átti hörkuskot í stöng undir blálokin. Í framlengingunni reyndust Ungverjar sterkari og komust í úrslitaleik í annað sinn. 30. júní - St. Jakob Stadium, Basel, áh. 58.000

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 6 : Flag of Austria.svg Austurríki 1

30. júní - Stade Olympique de la Pontaise, Lausanne, áh. 45.000

  • Flag of Hungary.svg Ungverjaland 4 : Flag of Uruguay.svg Úrúgvæ 2 (e.framl.)

Bronsleikur[breyta | breyta frumkóða]

Austurríkismenn unnu leikinn um þriðja sætið og er það enn í dag besti árangur landsins á HM.

3. júlí - Hardturm Stadium, Zürich, áh. 32.000

  • Flag of Austria.svg Austurríki 3 : Flag of Uruguay.svg Úrúgvæ 1

Úrslitaleikur[breyta | breyta frumkóða]

Flestir áttu von á ungverskum sigri í úrslitaleiknum gegn Vestur-Þjóðverjum en annað átti eftir að koma á daginn. Ungverska liðið hafði ekki tapað leik í fimm ár og ári fyrr varð það fyrsta liðið utan Bretlandseyja til að sigra Englendinga á Wembley. Leikmenn vestur-þýska liðsins voru flestir hálf-atvinnumenn og var þjálfaranum Sepp Herberger öðrum fremur eignað afrekið.

4. júlí - Wankdorf Stadium, Bern, áh. 62.472

  • Flag of Germany.svg Vestur-Þýskaland 3 : Flag of Hungary.svg Ungverjaland 2

Markahæstu leikmenn[breyta | breyta frumkóða]

Sándor Kocsis frá Ungverjalandi varð markakóngur keppninnar með ellefu mörk. Alls voru 140 mörk skoruð af 63 leikmönnum, fjögur þeirra voru sjálfsmörk.

11 mörk
6 mörk
4 mörk