Snjóflóð á Íslandi

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Á Íslandi eru snjóflóð algengasta dánarorsök af völdum náttúruhamfara. Fyrsta heimild um snjóflóð er frá 1118 og þar til ársins 2001 er getið 680 dauðsfalla vegna snjóflóða. [1] Talan er 685 árið 2023. Frá um 1350 til 1600 skortir heimildir úr annálum.

Listi yfir mannskæð snjóflóð á Íslandi[breyta | breyta frumkóða]

Dauðsföll Staður Dagsetning Athugasemd
&&&&&&&&&&&&&&&5.&&&&&05 Saurbær í Dölum Óbyggðir laust eftir 1100 Fyrsta heimild um manntjón af völdum snjóflóðs er að finna í Sturlungu sem greinir frá því að fimm manns létust þegar þeir voru að leita að líki Mög-Snorra sem drukknaði í Sælingsdalsá.[2]
&&&&&&&&&&&&&&18.&&&&&018 Geitadalur 1181 18 manns fórust eftir snjóflóð í Geitadal.[2]
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Svarfaðardalur Óbyggðir 12. janúar, 1194 Heljardalsheiði
&&&&&&&&&&&&&&11.&&&&&011 Fagridalur 1293 11 manns fórust eftir snjóflóð í Fagradal.[2]
&&&&&&&&&&&&&&22.&&&&&022 Norðurland 1334 22 farast í snjóflóði á Norðurlandi, ekki vitað hvar.[2]
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Vatnsskarð 1403 Vatnshlíð.
&&&&&&&&&&&&&&&7.&&&&&07 Lundarreykjadalur 1525
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Vestfirðir 1538
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Geitanes 1560
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Hrafnseyrarheiði 1597
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Svarfaðardalur desember 1609 Urðir.
&&&&&&&&&&&&&&50.&&&&&050 Siglunes 1613 Vegna þess hve gamalt þetta flóð er þá hefur það ekki fengist nákvæmlega staðfest hversu margir fórust í þessu flóði sumar heimildir tala um 30 manns í stað 50.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1628 Við Sporhamar í Mosdal. Fórst einn maður.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1628 Við Ytri Veðragjá. Fórst einn maður 1628.
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Ólafsfjörður 1696 Hólshyrna.
&&&&&&&&&&&&&&&7.&&&&&07 Reynivellir 15. janúar 1699 í Kjós.
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Héðinsfjörður maí 1725 Vatnsendi,
heimildum ber ekki saman um það hve margir fórust sumar segja 3 aðrar 6.
&&&&&&&&&&&&&&&9.&&&&&09 Seyðisfjörður 25. janúar 1732 Brimnes.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Ólafsfjörður 4. desember 1740 Þóroddsstaðafjall/Auðnahyrna.
&&&&&&&&&&&&&&&8.&&&&&08 Skagafjörður 1752 8 Manns farast í snjóflóði við Skarð í Skagafirði.[2]
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1760 Við Klofningsheiði. Fórst einn maður.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Seyðisfjörður 18. febrúar 1803 Selstaðavík.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Skálavík 17. janúar 1804
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1814 Við Nyrðri-Breiðdal. Fórst einn maður.
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Ísafjarðardjúp 20. mars 1815 Annað gil innan Hraunsgils neðan Hrafnakletta.
&&&&&&&&&&&&&&&4.&&&&&04 Skutulsfjörður 1818 Fjórir farast í snjóflóði við Augnavelli í Skutulsfirði.[2]
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Siglufjörður 1827 Herkonugil einn maður fórst.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Siglufjörður 1833 Hestskarð einn maður fórst
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1834 Breiðdalsheiði. Fórst einn maður.
&&&&&&&&&&&&&&&6.&&&&&06 Súgandafjörður 1836 Sex farast í snjóflóði á Norðureyri í Súgandafirði.[2]
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1842 Við Snæból á Ingjaldsandi. Fórst einn maður .
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1843 Einn maður fórst á Breiðdalsheiði
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Seyðisfjörður 19. nóvember 1848 Vestdalur.
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Eskifjörður 21. nóvember 1849 Grjótá.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 1855 Einn maður fórst á Breiðdalsheiði.
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Siglufjörður 5. maí 1859 Hvanneyrarströnd.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Ólafsfjörður 15. október 1869 Brimnesfjall.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Ólafsfjörður 7. nóvember 1869 Ósbrekkufjall. Einn maður fórst .
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Svarfaðardalur 26. október 1878 Ytraholtsdalur.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Ólafsfjörður 5. febrúar 1881 Hólkotshyrna. Einn maður fórst.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Seyðisfjörður 13. janúar 1882 Kálfabotn
&&&&&&&&&&&&&&24.&&&&&024 Seyðisfjörður 18. febrúar 1885 „Varð það stórslys á Seyðisfirði, að snjóflóð tók af 16 íveruhús og varð að bana 24 mönnum (5 börnum), fjöldi manna meiddist; 12 beinbrotnuðu“. [3]
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Ytri-Saultarbotnsgjá 26. febrúar 1885
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Önundarfjörður 20. desember 1886 Hærrafjall í Villingadal á Ingjaldssandi.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Seyðisfjörður 29. janúar 1890 Hánefnstaðafjall.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Siglufjörður 7. maí 1891 Hvanneyrarströnd.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Svarfaðardalur 1900 Þverárdalur.
&&&&&&&&&&&&&&20.&&&&&020 Hnífsdalur Byggðarkjarni 18. febrúar 1910
&&&&&&&&&&&&&&&4.&&&&&04 Skálavík 1. mars 1910
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Siglufjörður febrúar 1912 Siglufjarðarskarð.
&&&&&&&&&&&&&&&9.&&&&&09 Siglufjörður Byggðakjarni 12. apríl 1919 Evangersflóð
&&&&&&&&&&&&&&&7.&&&&&07 Siglufjörður Bóndabær 12. apríl 1919 Engidalsflóð.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Héðinsfjörður Óbyggðir 12. apríl 1919
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Sviðning Bóndabær 23. desember 1923
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 3. mars 1926 Við Sauðanes.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Svarfaðardalur 5. nóvember 1926 Mjógeiri.
&&&&&&&&&&&&&&&4.&&&&&04 Bolungarvík 3. mars 1928 Óshlíð.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður 19. janúar 1930 Grafargil í Valþjófsdal.
&&&&&&&&&&&&&&&3.&&&&&03 Önundarfjörður 27. janúar 1934 Við Búðanes utan við Flateyri.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Ísafjarðardjúp 2. mars 1941 "Steiniðjugil".
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Svarfaðardalur 2. mars 1953 Auðnir
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Svarfaðardalur 3. nóvember 1955 Másstaðir.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Skíðadalur 1955
&&&&&&&&&&&&&&12.&&&&&012 Neskaupstaður Byggðakjarni 20. desember 1974 Fyrraflóð/Bræðsluflóð: 5 fórust
Seinnaflóð/Mánaflóð: 7 fórust. Snjóflóðin í Neskaupstað 1974
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Norðfjörður 26. mars 1978 Gunnólfsskarð.
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Esja óbyggðir 6. mars 1979 Suðvestan til í fjallinu.
&&&&&&&&&&&&&&&4.&&&&&04 Patreksfjörður Byggðakjarni 22. janúar 1983 Fyrraflóð - Geirseyrargil - fórust 3
Seinnaflóð - Littladalsá - fórst 1
&&&&&&&&&&&&&&&2.&&&&&02 Óshlíð 8. mars 1989 Tveir fórust, þar af einn lögreglumaður, en einn slapp er snjóflóð féll á veginn á milli Bolungarvíkur og Hnífsdals.[4]
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Önundarfjörður Óbyggðir 13. nóvember 1991 Á veginum um Breiðdalsheiði Suðurkinn.
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Skutulsfjörður 5. apríl 1994 Einn fórst og þrír slösuðust þegar snjóflóð féll á skíðasvæðið á Seljalandsdal og orlofsbyggð í Tungudal. Flest mannvirki skíðasvæðisins í Seljalandsdal eyðilögðust ásamt um 40 sumarbústaðir í Tungudal.[5]
&&&&&&&&&&&&&&14.&&&&&014 Súðavík Byggðakjarni 16. janúar 1995 Sjá: Snjóflóðið í Súðavík
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Reykhólar 20. janúar 1995
&&&&&&&&&&&&&&20.&&&&&020 Flateyri Byggðakjarni 26. október 1995
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Lágheiði Bóndabær 13. janúar 2004 Bakkagil
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Fáskrúðsfjörður Óbyggðir 10. april 2006 Hoffellsdalur
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Esja Óbyggðir 28. janúar 2017
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Esja Óbyggðir 29. janúar 2020 Nálægt Móskarðahnúkum
&&&&&&&&&&&&&&&1.&&&&&01 Svarfaðardalur Óbyggðir 7. apríl 2022 Þrír bandarískir menn lentu í flóði innarlega í dalnum, upp af bænum Skeiði. Einn lést og slösuðust hinir alvarlega.[6]

Listi yfir önnur snjóflóð á Íslandi[breyta | breyta frumkóða]

Snjóflóð hafa fallið í byggð þar sem ekki hefur orðið manntjón. Meðal þeirra eru eftirfarandi:

  1. Flateyri: 14. janúar 2020. Táningsstúlka var grafin úr flóðinu sem fór yfir varnargarð vestan megin og á hús. Annað flóð fór meðfram varnargarði austan megin og á höfnina þar sem nokkrir bátar eyðilögðust.
  1. Neskaupstaður: 27. mars 2023. Tólf íbúðir skemmdust og tugir bíla. Fólk skarst vegna rúðubrota.

Tengt efni[breyta | breyta frumkóða]

Tenglar[breyta | breyta frumkóða]

Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Slys og tjón af völdum snjóflóða og skriðufalla Veðurstofan
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Menn komu naktir hvaðanæva að, vaðandi gegnum snjó og ís“. Dagblaðið Vísir. 8. janúar 1983. bls. 2-3. Sótt 8. júlí 2023.
  3. úr Almanaki hins íslenzka Þjóðvinafélags 1887; Islandsannáll 1885, útg. 1886, Kaupmannahöfn
  4. „Skarphéðinn R. Ólafsson lögregluþjónn“. Morgunblaðið. 18. mars 1989. bls. 38. Sótt 6. júlí 2023.
  5. „Einn maður fórst og eignatjón metið á 130 milljónir“. Morgunblaðið. 6. apríl 1994. bls. 1, 26-27, 34-35, 68. Sótt 6. júlí 2023.
  6. Lést í snjóflóðinu í SvarfaðadalRúv, sótt 8/4 2022