1669

Ár

Áratugir

Aldir

Árið 1669 (MDCLXIX í rómverskum tölum) var 69. ár 17. aldar sem hófst á þriðjudegi samkvæmt gregoríska tímatalinu en föstudegi samkvæmt júlíska tímatalinu sem er tíu dögum á eftir.

Ísland

Á Íslandi var veturinn nefndur hestabani eða hestavetur. ^[1]
Galdramál: Erlendur Eyjólfsson og Jón Leifsson voru brenndir á báli fyrir galdra, Jón fyrir að hafa valdið veikindum presthjónanna í Selárdal og Erlendur fyrir að hafa kennt Jóni galdur.
Rasmus Bartholin gaf út ritgerð um tilraunir sínar á silfurbergi, frá Helgustöðum við Reyðarfjörð; Experimenta crystalli islandici disdiaclastici quibus mira & insolita refractio detegitur.
Einokunarkaupmenn hófu að sigla í Straumfjörð sem var verslunarstaður.

Tekinn af lífi í Nesskógi, Vestur-Húnavatnssýslu, Erlendur Eyjólfsson, með brennu, fyrir galdra. Erlendur var sagður „skólameistari Jóns í þessari vondu kunst“, þ.e. Jóns Leifssonar, sem brenndur var árið áður.^[2]

2. janúar - Sjóræninginn Henry Morgan hélt fund á skipi sínu þegar byssupúðurgeymsla sprakk með þeim afleiðingum að um 200 létust.
11. mars - Etna gaus og eyðilagði bæinn Nicolosi þar sem 20.000 manns létust.
19. maí - Fyrstu aftökurnar í nornaveiðum í Mora í Svíþjóð fóru fram þegar 8 voru tekin af lífi.
31. maí - Samuel Pepys ritaði síðustu færsluna í dagbók sína.
13. júlí - Víetnamski stríðsherrann Trịnh Tạc bannaði erlendum skipum að lenda í Hanoí.
24. ágúst - Maðurinn með járngrímuna kom í franska virkið Pignerol þar sem hann afplánaði.
4. september - Bærinn Candia (nú Iraklion) á Krít gafst upp fyrir Tyrkjaveldi eftir tuttugu ára umsátur.
18. desember - Sjóorrusta við Cádiz á Spáni. Bresk og alsírsk skip áttust við og flýðu Alsíringar.

Hansasambandið sem stofnað var á 12. öld hélt sinn síðasta formlega fund.
Bygging Soffíu Amalíuborgar hófst í Kaupmannahöfn.
Henning Brand uppgötvaði fosfór.
Antonio Stradivari smíðaði sína fyrstu fiðlu.
Þrjár milljónir létust í hungursneyð í Bengal.
Sænskir landnemar stofnuðu bæinn Philadelphia í Nýja heiminum.
Mógúlkeisarinn Aurangzeb lét eyðileggja nokkur hindúahof og bannaði trúna með þeim afleiðingum að hindúar gerðu uppreisn.

↑ Morgunblaðið 1979
↑ Skrá á vef rannsóknarverkefnisins Dysjar hinna dauðu, á slóðinni https://dhd.hi.is/gogn/Info.pdf, sótt 15.2.20202.