Álasund
Ålesund | |
Upplýsingar | |
Fylki | Møre og Romsdal |
Flatarmál – Samtals |
393. sæti 92 km² |
Mannfjöldi – Samtals – Þéttleiki |
18. sæti 47,000 0,51/km² |
Borgarstjóri | Bjørn Tømmerdal |
Þéttbýliskjarnar | Álasund |
Póstnúmer | |
Opinber vefsíða |
Álasund (norska: Ålesund) er stærsta borg í fylkinu Mæri og Raumsdal í Noregi með 52.163 íbúa (2022). Borgin er stjórnsýslumiðstöð sveitarfélagsins Álasunds, sem hefur 67.114 íbúa (2022).
Álasund tengist E136 veginum, sem liggur frá Dombås í Innlandet, og tengir Sunnmøre-svæðið við E6 og Austur-Noreg. Þjóðvegurinn E39, sem byrjar í Þrándheimi og liggur meðfram allri Vesturlandsströndinni, liggur einnig í gegnum borgina. Álasund er viðkomustaður Hurtigruten. Lestarrútur ganga frá Álasundi til og frá flestum lestarstöðvum á Åndalsnes. Álasundsflugvöllur, Vigra, hefur daglegar flugleiðir til Óslóar, Björgvinjar, Þrándheims, Stafangurs, Kaupmannahafnar og Amsterdam.
Álasundsborg er þekkt fyrir fallegan art nouveau-stíl. Turnar, spírur og fallegar skreytingar mæta þér þegar þú gengur eftir götunni þar. Bærinn er staðsettur eins og hurðaopnari inn í fjarðakerfið á Sunnmørum. Álasundssvæðið er stærsta þéttbýlissvæðið milli Bergen og Þrándheims og er kjarnasvæði Sunnmøre hvað varðar atvinnustarfsemi, flutninga og íbúafjölda. Héraðsdómur Sunnmøre hefur aðsetur í Álasundi. Þar hefur lögregluumdæmið Møre og Romsdal einnig höfuðstöðvar. Álasundssjúkrahúsið var byggt árið 1971 og hefur sjúkrahúsið fjölda starfa um alla sýslu.
Grunnskólinn í Álasundi samanstendur af 24 grunnskólum og 7 framhaldsskólum, auk nokkurra einkaskóla/frjálsa skóla.
Í Álasundi eru fimm opinberir menntaskólar auk einkarekinna með nokkuð fullkomið námssvið: Álasund Videregående skole (einnig kallaður "Latneski skólinn"), Fagerlia Videregående skole, Nørve Videregående skole, Borgund Videregående skole, Spjelkavík Videregående skole og Akademiet Ålesund.
Boðið er upp á æðri menntun við NTNU í Álasundi, Listaskólanum og Verkmenntaskólanum í Álasundi.
Miðbær Álasunds fékk sína núverandi mynd eftir bæjarbruna árið 1904. Þetta var einn stærsti eldsvoði í Noregi: Hann eyðilagði um 850 hús og aðeins 230 hús voru hlíft. Bærinn samanstóð nánast eingöngu af timburbyggingum. Að minnsta kosti 10.000 manns urðu heimilislausir og flestir misstu allt sem þeir áttu. Það ótrúlega er að eldurinn kostaði aðeins eitt mannslíf. Eftir brunann fengu Álasundsmenn aðstoð víðs vegar að af landinu og erlendis frá, með sérlega víðtækri aðstoð frá Vilhjálmi II Þýskalandskeisara. Miðbærinn var endurbyggður á þremur árum í formi múrsteinsbygginga í áberandi Art Nouveau stíl. Ekki voru notaðar staðlaðar teikningar þannig að hver nýbygging var sérhönnuð.