„Parþía“: Munur á milli breytinga
mEkkert breytingarágrip |
mEkkert breytingarágrip |
||
| Lína 1: | Lína 1: | ||
[[Image:LocationParthia.PNG|thumb|right|Kort sem sýnir Parþíu um [[60 f.Kr.]] |
[[Image:LocationParthia.PNG|thumb|right|Kort sem sýnir Parþíu um [[60 f.Kr.]]]] |
||
'''Parþía''' ([[persneska]]:''' اشکانیان Ashkâniân''') var menningarsamfélag sem átti upptök sín þar sem nú er norðvesturhluti [[Íran]]s en sem á hátindi sínum náði yfir það svæði þar sem nú eru löndin [[Íran]], [[Írak]], [[Aserbaídsjan]], [[Armenía]], [[Georgía]], austurhluti [[Tyrkland]]s, austurhluti [[Sýrland]]s, [[Túrkmenistan]], [[Afganistan]], [[Tadsjikistan]], [[Pakistan]], [[Kúveit]], [[Persaflói|Persaflóaströnd]] [[Sádí-Arabía|Sádí-Arabíu]], [[Barein]] og [[Sameinuðu arabísku furstadæmin]]. |
'''Parþía''' ([[persneska]]:''' اشکانیان Ashkâniân''') var menningarsamfélag sem átti upptök sín þar sem nú er norðvesturhluti [[Íran]]s en sem á hátindi sínum náði yfir það svæði þar sem nú eru löndin [[Íran]], [[Írak]], [[Aserbaídsjan]], [[Armenía]], [[Georgía]], austurhluti [[Tyrkland]]s, austurhluti [[Sýrland]]s, [[Túrkmenistan]], [[Afganistan]], [[Tadsjikistan]], [[Pakistan]], [[Kúveit]], [[Persaflói|Persaflóaströnd]] [[Sádí-Arabía|Sádí-Arabíu]], [[Barein]] og [[Sameinuðu arabísku furstadæmin]]. |
||
Útgáfa síðunnar 20. ágúst 2006 kl. 23:07
Parþía (persneska: اشکانیان Ashkâniân) var menningarsamfélag sem átti upptök sín þar sem nú er norðvesturhluti Írans en sem á hátindi sínum náði yfir það svæði þar sem nú eru löndin Íran, Írak, Aserbaídsjan, Armenía, Georgía, austurhluti Tyrklands, austurhluti Sýrlands, Túrkmenistan, Afganistan, Tadsjikistan, Pakistan, Kúveit, Persaflóaströnd Sádí-Arabíu, Barein og Sameinuðu arabísku furstadæmin.
Stjórnendur Parþa voru Arsakídar sem sameinuðu og ríktu yfir Íranshásléttunni og tóku yfir eystri héruð Selevkídaveldisins í Litlu-Asíu. Þeir stjórnuðu Mesópótamíu með hléum frá því um 150 f.Kr. til 224 e.Kr. Parþar voru erkióvinir Rómverja í Asíu þar sem þeir stöðvuðu útbreiðslu Rómaveldis til austurs handan við Kappadókíu, aðallega vegna þess að þeir fundu upp þungvopnað riddaralið.
Veldi Parþa stóð í fimm aldir, mun lengur en flest önnur heimsveldi Austurlanda nær. Upphaf þess má rekja til sjálfstæðisyfirlýsingar þeirra frá Selevkídaveldinu 238 f.Kr., þótt þeim tækist ekki að ná völdum í Íran fyrr en undir Míþrídatesi 1. Það leystist upp þegar persneskur uppreisnarkonungur, Adrasjír 1., náði Ktesifon á sitt vald árið 228 og gerði sóróisma að ríkistrú.
