Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu

Embætti lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu (LRH) tók til starfa 1. janúar 2007. Embættið varð til við sameiningu þriggja lögregluembætta á höfuðborgarsvæðinu; lögreglunnar í Reykjavík, Hafnarfirði og Kópavogi. Hjá því starfa tæplega 400 starfsmenn, þar af um 300 lögreglumenn. Umdæmið nær yfir sjö sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu og eru íbúar umdæmisins um 200 þúsund talsins. Sérstök kynningarsíða á netinu var sett upp þegar embættið tók til starfa, en embættið er einnig með vefsíðu á lögregluvefnum. Stofnun embættisins var liður í víðtækum breytingum á skipulagi lögreglumála á Íslandi en nánari upplýsingar um þær breytingar má m.a. finna í vefriti dóms- og kirkjumálaráðuneytisins frá janúar 2007.

Grundvallarstefna LRH og helstu áhersluatriði

Grundvallarstefna embættisins og helstu áhersluatriði ásamt skipulagi og æðstu stjórnendum var kynnt á blaðamannafundi í október 2006. Í drögum að grundvallarstefnun embættisins er haft að leiðarljósi að auka öryggi og öryggistilfinningu þeirra sem búa, starfa og dvelja á höfuðborgarsvæðinu, auk þess sem markmið eru sett um fækkun afbrota á nánar skilgreindum sviðum.

Eftirtaldir lykilþættir skipta mestu til að þessum markmiðum verði náð:

• Aukin sýnileg löggæsla.
• Efld hverfa- og grenndarlöggæsla og forvarnastarf í samvinnu við sveitarfélög, stofnanir, fyrirtæki, félagasamtök og einstaklinga.
• Betri og skilvirkari rannsóknir sakamála.
• Traust og fagleg þjónusta á öllum sviðum og skilvirk miðlun upplýsinga bæði innan embættisins og gagnvart almenningi.
• Bætt nýting fjármuna.

Skipulag LRH og æðstu stjórnendur

Starfsemi LRH skiptist í þrjú meginsvið. Í fyrsta lagi löggæslusvið, í öðru lagi ákæru- og lögfræðisvið og í þriðja lagi stjórnsýslu- og þjónustusvið. Lögreglustjóri er Halla Bergþóra Björns­dótt­ir. Margrét Kristín Pálsdóttir er aðstoðarlögreglustjóri.

Egill Bjarnason er yfirlögregluþjónn almennrar deildar og Friðrik Smári Björgvinsson yfirlögregluþjónn rannsóknardeildar. Jónmundur Kjartansson er yfirlögregluþjónn innri endurskoðunar LRH. Framkvæmdastjóri LRH er Halldór Halldórsson en hann stýrir fjármála- og þjónustudeild embættisins og Sigríður Hrefna Jónsdóttir er starfsmannastjóri og stýrir starfsmannadeild LRH. Skipurit LRH var staðfest af dóms- og kirkjumálaráðherra 9. janúar 2007.

Lögreglustöðvar á höfuðborgarsvæðinu og aðrar starfsstöðvar LRH

Höfuðstöðvar LRH eru við Hverfisgötu 113-115 í Reykjavík. Á höfuðborgarsvæðinu eru fimm lögreglustöðvar og sérstakt rannsóknarsvið á þeim öllum. Miðlæg rannsóknardeild embættisins rannsakar stærri og flóknari sakamál. Lögreglustöðvarnar eru þessar:

Lögreglustöð 1 - Grensásvegi 9, 108, Reykjavík , en þaðan er sinnt verkefnum austan Snorrabrautar til vestan Elliðaáa. Stöðvarstjóri: Árni Þór Sigmundsson.

Lögreglustöð 2 - Flatahrauni 11, Hafnarfirði - en þaðan er sinnt verkefnum í Hafnarfirði, Garðabæ og á Álftanesi. Stöðvarstjóri: Ómar Smári Ármannsson.

Lögreglustöð 3 - Dalvegi 18, Kópavogi - en þaðan er sinnt verkefnum í Kópavogi og Breiðholti. Stöðvarstjóri: Ómar Smári Ármannsson.

Lögreglustöð 4 - Vínlandsleið 2-4, Reykjavík - en þaðan er sinnt verkefnum í Árbæ, Grafarholti, Grafarvogi, Norðlingaholti, Mosfellsbæ, Kjósarhreppi og á Kjalarnesi. Stöðvarstjóri: Árni Þór Sigmundsson.

Lögreglustöð 5 - Hverfisgötu 113-115, Reykjavík - en þaðan er sinnt verkefnum vestan Snorrabrautar og á Seltjarnarnesi. Stöðvarstjóri: Kristján Ólafur Guðnason.

Miðlæg rannsóknardeild embættisins er staðsett á Hverfisgötu 113-115 - sími 444-1000. Deildin er þrískipt og annast rannsóknir kynferðisbrota og alvarlegra ofbeldisbrota, fíkniefnabrota og fjármunabrota.

Afbrot á höfuðborgarsvæðinu

Ítarleg skýrsla um afbrot á höfuðborgarsvæðinu var gefin út haustið 2007 en þar er að finna nákvæmar upplýsingar um dreifingu tilkynntra brota á höfuðborgarsvæðinu sem og upplýsingar um reynslu íbúa af lögreglu, öryggi og afbrotum. Höfundar skýrslunnar eru Rannveig Þórisdóttir og Benjamín Gíslason. Skýrslan byggir annars vegar á opinberum gögnum um fjölda afbrota eftir svæðum á árunum 2005 og 2006, íbúafjölda, tekjum og félagslegum stuðningi. Hins vegar er byggt á niðurstöðum rannsóknar sem gerð var meðal íbúa höfuðborgarsvæðisins vorið 2007 þar sem spurt var um reynslu af afbrotum, viðhorfi til lögreglu og mat á eigin öryggi. Fram kemur m.a. í skýrslunni að aðspurðir um það hvaða afbrot þátttakendur teldu mesta vandamálið í sínu hverfu nefndu flestir innbrot eða þriðjungur þátttakenda, 25 prósent nefndu umferðarlagabrot og 20 prósent eignaspjöll. Í rannsókninni kom almennt fram ánægja þátttakenda með störf lögreglu í sínu hverfi til að stemma stigu við afbrotum. Mikill meirihluti þátttakenda, eða rúmlega 90 af hundraði, sagðist mjög eða frekar öruggur einn á gangi að næturlagi í sínu hverfi.

Í skýrslunni kemur fram að árið 2006 voru 9.666 hegningarlagabrot tilkynnt til lögreglu á höfuðborgarsvæðinu. Þetta er nokkur aukning frá árinu á undan þegar 7.742 brot voru skráð. Í skýrslunni er sérstaklega tekið fram að hafa beri í huga að árið 2005 var nýtt tölvukerfi tekið í notkun hjá lögreglu og gæti það skýrt þessa fjölgun brota milli ára. Nánari upplýsingar um fjölda brota, skiptingu milli brotaflokka o.fl. má finna í skýrslunni.