13. öldin
Útlit
(Endurbeint frá 13. öld)
Árþúsund: | 2. árþúsundið |
Aldir: | 12. öldin · 13. öldin · 14. öldin |
Áratugir: |
1201–1210 ·
1211–1220 ·
1221–1230 ·
1231–1240 ·
1241–1250 |
Flokkar: | Fædd · Dáin · Stofnað · Lagt niður |
13. öldin er tímabilið frá upphafi ársins 1201 til loka ársins 1300.
Atburðir og aldarfar
[breyta | breyta frumkóða]- Mongólar sameinuðust undir stjórn Djengis Khan árið 1206 og lögðu í kjölfarið undir sig stóran hluta Asíu og stofnuðu Mongólaveldið sem náði frá Kyrrahafi til botns Miðjarðarhafs.
- Jóhann landlausi, Englandskonungur, var neyddur til að undirrita réttindaskrána Magna Carta árið 1215.
- Krossferðirnar héldu áfram eftir lát Saladíns soldáns og krossfarar reyndu að ná til Landsins helga gegnum Egyptaland sem var undir stjórn Ayyubida. Flestar fór þær illa og lauk með því að mamelúkar tóku við stjórn Egyptalands og tókst að hrinda árásum mongóla. Síðasta vígi krossfara í Landinu helga, Akkó, féll í hendur mamelúka árið 1291.
- Norrænu krossferðirnar áttu sér stað við Eystrasalt og Þýsku riddararnir urðu valdastofnun í Austur-Evrópu, Prússlandi og í Eystrasaltslöndunum.
- Eftir að norska innanlandsófriðnum lauk með ósigri Skúla jarls 1240, jók Hákon gamli, Noregskonungur, við veldi sitt með því að fá Grænlendinga og Íslendinga til að ganga norska konungsvaldinu á hönd 1262 en missti síðan Suðureyjar til Skota eftir orrustuna við Largs 1263.
- Björgvin varð höfuðstaður Noregs.
- Í Kína stofnaði Kúblaí Kan Júanveldið árið 1271. Þangað sótti Marco Polo hann heim sama ár og dvaldist við hirð hans næstu sautján árin.
- Svissneska ríkjasambandið var myndað með bandalagi Uri, Schwyz, og Unterwalden árið 1291.
Ár 13. aldar
[breyta | breyta frumkóða]
13. öldin: