Orkubú Vestfjarða
Orkubú Vestfjarða ohf. er sjálfstæð ríkisstofnun sem sett var á fót 26. ágúst 1977 til að virkja vatnsafl og jarðhita á Vestfjörðum. Fyrirtækið rekur 7 vatnsaflsvirkjanir og dreifikerfi fyrir Vestfirði og sölukerfi, sem nær til landsins alls. Starfsmenn eru um 70 talsins. Aðalskrifstofa er á Ísafirði og svæðisskrifstofur á Hólmavík og Patreksfirði.
Saga[breyta | breyta frumkóða]
Árið 1976 samþykkti Alþingi lög um Orkubú Vestfjarða er heimiluðu Ríkissjóði Íslands og sveitarfélögum á Vestfjörðum að setja á stofn fyrirtæki í þeim tilgangi að að virkja vatnsafl og jarðhita á Vestfjörðum þar sem hagkvæmt þótti. Orkubúi Vestfjarða var einnig ætlað að eiga og reka vatnsorkuver; jarðvarmavirkjanir; reka fjarvarmakyndistöðvar; dísilrafstöðvar til raforkuframleiðslu; og mannvirki til raforkudreifingar.
Fyrirtækið var stofnað þann 26. ágúst 1977 og var þá sameignarfélag sveitarfélaga á Vestfjörðum og ríkisins. Að Orkubú Vestfjarða stóðu upphaflega Ríkisstjórn Íslands, Árneshreppur, Bolungarvíkurkaupstaður, Broddaneshreppur, Bæjarhreppur, Hólmavíkurhreppur, Ísafjarðarbær, Kaldrananeshreppur, Kirkjubólshreppur, Reykhólahreppur, Súðavíkurhreppur, Tálknafjarðarhreppur og Vesturbyggð.
Fyrirtækið hóf formlega starfsemi þann 1. janúar 1978. Árið 2001 urðu breytingar á rekstrarformi þess þegar sameignarfélaginu var breytt í hlutafélag (Orkubú Vestfjarða hf.). Það þótti samræmast betur viðteknum venjum í efnahagslífinu. Jafnframt var ákveðið að ganga til viðræðna við sveitarfélögin á Vestfjörðum um kaup ríkisins á hlut þeirra í félaginu.[1]
Í framhaldi af lögum um opinber hlutafélög sem sett voru 2006 var nafninu breytt í Orkubú Vestfjarða ohf. Þótti rétt að setja inn í lögin um hlutafélög nokkur ákvæði varðandi þau hlutafélög sem hið opinbera á að öllu leyti.[2]
Orkubú Vestfjarða ohf. er í dag ríkisfyrirtæki í svokölluðum C-hluta ríkisreiknings og er það opinbert hlutafélag (ohf) að fullu í eigu ríkissjóðs.
Tilgangur[breyta | breyta frumkóða]
Tilgangur Orkubús Vestfjarða ohf. er að virkja vatnsafl og jarðhita á Vestfjörðum, eiga og reka orkuver og raforkustöðvar til raforkuframleiðslu, ásamt nauðsynlegum mannvirkjum til raforkuflutnings og raforkudreifingar. Þá er fyrirtækinu ætlað að eiga og reka jarðvarmavirkjanir og reka fjarvarmakyndistöðvar ásamt nauðsynlegu dreifikerfi.
Fyrirtækið á og rekur 7 vatnsaflsvirkjanir, sem framleiða u.þ.b. 90.000 MWh á ári, sem er um 60% af orkunotkun Vestfjarða. Flutningskerfið telur 1,036 km af rafmagnslínum og jarðstrengjum sem er viðhaldið af starfsmönnum þess.[3]
Virkjanir[breyta | breyta frumkóða]
Uppsett rafafl og raforkuframleiðsla í virkjunum Orkubús Vestfjarða ohf. var á árinu 2017:[4]
[5]
| Orkubú Vestfjarða ohf.
Uppsett rafafl og raforkuframleiðsla í vatnsaflsvirkjunum árið 2016 | |||
|---|---|---|---|
| Heiti virkjunar | Gangsetning [Ár] | Uppsett rafafl [kW] | Raforkuframleiðsla [MWh] |
| Mjólká | 1958 | 10.6 | 73.494 |
| Þverárvirkjun | 1953 | 2.43 | 6.695 |
| Fossárvirkjun | 2015 | 1.2 | 5.07 |
| Tungudalsvirkjun | 2006 | 700 | 4.969 |
| Reiðhjallavirkjun | 1958 | 514 | 1.872 |
| Blævardalsárvirkjun | 1975 | 288 | 1.618 |
| Fossa- og Nónhornsvatn | 1937 | 1.16 | 1.504 |
| Mýrarárvirkjun | 1965 | 60 | 374 |
| Orkubú Vestfjarða ohf.
Uppsett rafafl og raforkuframleiðsla í eldsneytisorkuverum árið 2017 | |||
|---|---|---|---|
| Heiti virkjunar | Gangsetning [Ár] | Uppsett rafafl [kW] | Raforkuframleiðsla [MWh] |
| Flatey | 2006 | 182 | 127 |
| Patreksfjörður | 1964 | 4.3 | 86 |
| Bíldudalur | 1973 | 1.2 | 38 |
| Þingeyri | 1980 | 1.52 | 25 |
| Hólmavík | 1990 | 1.4 | 19 |
| Súðavík | 1986 | 1.4 | 15 |
| Ísafjörður, Mjósund | 1976 | 4.3 | 10 |
| Flateyri | 1975 | 420 | 5 |
| Reykhólar | 750 | 4 | |
| Reykjanes | 666 | 2 | |
| Suðureyri | 1975 | 720 | 2 |
| Drangsnes | 1975 | 470 | 1 |
| Orkubú Vestfjarða ohf.- Raforkuframleiðsla 2017 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Raforkuframleiðsla - Vatnsafl [MWst] | Raforkuframleiðsla - Jarðhiti [MWst] | Raforkuframleiðsla - Vindorka [MWst] | Raforkuframleiðsla - Eldsneyti [MWst] | Samtals [MWst] |
| Orkubú Vestfjarða | 95.596 | - | 334 | 94.117 |
Starfsmenn[breyta | breyta frumkóða]
Orkubús Vestfjarða ohf. er að fullu í eigu ríkissjóðs og fer fjármálaráðherra fer með eignarhlut ríkisins.[6]
Orkubússtjóri veitir fyrirtækinu forstöðu og er framkvæmdastjóri þess. Starfsmenn eru um 70 talsins á þremur starfssvæðum og þjónusta þeir dreifikerfi fyrir Vestfirði og sölukerfi, sem nær til landsins alls.[7]
Tilvísanir[breyta | breyta frumkóða]
- ↑ „766/126 stjórnarfrumvarp: stofnun hlutafélags um Orkubú Vestfjarða“. Alþingi. Sótt 7. mars 2019.
- ↑ „520/132 stjórnarfrumvarp: hlutafélög“. Alþingi. Sótt 7. mars 2019.
- ↑ „Orkubú Vestfjarða | Um Orkubúið“. www.ov.is. Sótt 7. mars 2019.
- ↑ Orkustofnun (2018). „Talnaefni Orkustofnunar OS-2018-T006-01“ (PDF). Orkustofnun. Sótt 6. mars 2019.
- ↑ Samanburður virkjana á vef Orkubús Vestfjarða
- ↑ „Lög um breytingar á lögum á orkusviði“. Alþingi. Sótt 7. mars 2019.
- ↑ „Orkubú Vestfjarða | Um Orkubúið“. www.ov.is. Sótt 7. mars 2019.