Kildinsamíska
| Kildinsamíska самь кӣлл | ||
|---|---|---|
| Málsvæði | Rússland í Lovozero | |
| Heimshluti | Kólaskagi | |
| Fjöldi málhafa | 753 | |
| Sæti | ekki með efstu 100 | |
| Ætt | úrölsk mál finnsk-úgrísk mál | |
| Skrifletur | Kýrillískt stafróf | |
| Opinber staða | ||
| Opinbert tungumál |
- | |
| Stýrt af | - | |
| Tungumálakóðar | ||
| ISO 639-2 | smi
| |
| SIL | SJD
| |
| ATH: Þessi grein gæti innihaldið hljóðfræðitákn úr alþjóðlega hljóðstafrófinu í Unicode. | ||
Kildinsamíska (kildinsamíska: самь кӣлл sam' kíl) er finnsk-úgrískt og samískt tungumál sem er talað í Rússlandi í Kólaskaga sem liggur í norðvestur Rússlandi. [1] Kildinsamíska er aðallega töluð í borginni Lovozero, sem er höfuðborg rússneska Lapplands. Í Lovozero kallar fólkið kildinsamísku einfaldlega „samísku“ eða „samíska tungumálið“. Um þessar mundir eiga aðeins 753 manns kildinsamísku að móðurmáli, en fleiri kunna tungumálið sem annað tungumál (og móðurmálið þá rússneska).
Kildinsamíska er eitt af þremum austursamískum tungumálum sem er skrifað í kýrillíska stafrófinu. Hún hefur líka bókstafi sem eru bara notaðir í kildinsamísku, til dæmis bókstafurinn „Ҍ ҍ“
Stafróf
[breyta | breyta frumkóða]| А а | Ӓ ӓ | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё |
| Ж ж | З з | ' | (Һ һ) | И и | Й й | Ҋ ҋ | (Ј ј) |
| К к | Л л | Ӆ ӆ | М м | Ӎ ӎ | Н н | Ӊ ӊ | Ӈ ӈ |
| О о | П п | Р р | Ҏ ҏ | С с | Т т | У у | Ф ф |
| Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | |
| Ь ь | Ҍ ҍ | Э э | Ӭ ӭ | Ю ю | Я я |
Málnotkun
[breyta | breyta frumkóða]Orðasambönd
[breyta | breyta frumkóða]| Самь килл | Íslenska |
|---|---|
| Тиррв | Halló |
| Куэдсалле тирвень | Bless |
| Мунн нэмм ли Аннҍ | Ég heiti Anna |
| Коххт ялак? | Hvað segirðu gott? |
| Шигтенне, пассьпе, я тонн? | Ég segi bara fínt, takk, en þú? |
| Пассьпе | Þakka þér fyrir |
| Мунн эмм тйдҍ | Ég veit það ekki |
| Мунн эмм оантша | Ég skil ekki |
| Оантшах? | Skilurðu? |
| Манҍтэ ли тон телфон номер? | Hvað er símanúmerið þitt? |
| Соагкнэххьк | Orðaforði |
| Поаррькпейв | Dagar vikunnar |
| вуссоарк | mánudagur |
| нымьпоаррк | þriðjudagur |
| куалмантпеййв | miðvikudagur |
| няльянтпеййв | fimmtudagur |
| выдантпеййв / петнэц | föstudagur |
| суветҍ | laugardagur |
| пассьпеййв | sunnudagur |
| Манн | Mánuðir |
| одтыгьманн | janúar |
| порркманн | febrúar |
| нюххчманн | mars |
| куньтхемьманн | apríl |
| кыдтманн | maí |
| кессьманн | júní |
| суйнманн | júlí |
| поаррькманн | ágúst |
| чеххчманн | september |
| рэгкэмманн | október |
| иӈӈманн | november |
| талльвманн | desember |
Töluorð
[breyta | breyta frumkóða]| Самь килл | Íslenska |
|---|---|
| оххтэ | einn |
| куххт | tveir |
| коллм | þrír |
| нелльй | fjórir |
| выдт | fimm |
| кудт | sex |
| кыджемь | sjö |
| каххц | átta |
| аххц | níu |
| лоагкь | tíu |
Málfræði
[breyta | breyta frumkóða]Föll
[breyta | breyta frumkóða]Fornöfn
[breyta | breyta frumkóða]Þessi listi er af fornöfnum í nefnifalli. Fornöfn í kildinsamísku eru mjög svípuð fornöfnum í öðrum samískum tungumálum.
| Kildinsamíska | Íslenska | |
|---|---|---|
| Fyrsta persóna (eintal) | мунн | ég |
| Önnur persóna (eintal) | тонн | þú |
| Þriðja persóna (eintal) | сонн | hann, hún |
| Fyrsta persóna (fleirital) | мыйй | við |
| Önnur persóna (fleirital) | тыйй | þið |
| Þriðja persóna (fleirital) | сыйй | þeir, þær, þau |
Sjá einnig
[breyta | breyta frumkóða]Heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ Куруч, Римма Дмитриевна. Краткий грамматийческий очерк Саамского языка. Moskva og Apatitý: Русский язык, 1985.
