„Innfeldi“: Munur á milli breytinga
Efni eytt Efni bætt við
mEkkert breytingarágrip |
m Hellings lagfæring, en betur má ef duga skal. |
||
Lína 1: | Lína 1: | ||
'''Innfeldi''' er, í [[stærðfræði]] tvílínulegur virki sem er skilgreindur á [[vigurrúm]]um. Hún er stundum einnig kölluð '''punktmargfeldi''' eða '''depilmargfeldi''', og er ýmist táknuð með tveimur oddklofum, <math>\langle a, b\rangle</math>, eða með punkti, <math>a \cdot b</math>. Vigurrúm ásamt innfeldi er kallað [[innfeldisrúm]]. |
|||
{{hreingerning}} |
|||
Innfeldi á vigurrúminu '''V''' verður að uppfylla: |
|||
Innfeldi einnig kallað punktmargfeldi eða depilmargfeldi er stærðfræðileg aðgerð sem tekur tvo vigra og skilar einni stærð. |
|||
# <math>\langle a, b \rangle = \langle b, a \rangle</math> (víxlregla) |
|||
Innfeldi vigranna '''a''' = [<math>a_1, a_2</math>] og '''b''' = [<math>b_1, b_2</math>] er <math>a_1b_1 + a_2b_2</math> |
|||
# <math>\langle a, (b + c) \rangle = \langle a, b \rangle + \langle a, c \rangle</math> (dreifiregla) |
|||
# <math>r\langle a, b \rangle = \langle ra, b \rangle = \langle a, rb \rangle</math> (tengiregla) |
|||
Almennara hafa vigrarnir '''a''' og '''b''', þar sem '''a''' <math> = [a_1, a_2, \cdots ,a_n]</math> og '''b'''<math> = [b_1, b_2, ...,b_n]</math>, innfeldið: |
|||
# <math>\langle a, a \rangle \ge 0</math>, og <math>\langle a, a \rangle = 0</math> [[ef og aðeins ef]] <math>a = 0</math> (jákvæðni) |
|||
'''a''' <math>\bullet</math> '''b'''<math> = a_1b_1 + a_2b_2 + \cdots + a_nb_n = \sum^n_{k=1} a_k\cdot b_k</math> |
|||
== Rauntalnarúm == |
|||
Venjulega innfeldið á <math>\mathbb{R}^n</math> er skilgreint þannig: |
|||
:<math>a \cdot b = a_1b_1 + a_2b_2 + \cdots + a_nb_n = \sum^n_{k=1} a_k\cdot b_k</math>, þar sem <math>\bold{a} = (a_1, a_2, \cdots ,a_n)</math> og <math>\bold{b} = (b_1, b_2, ...,b_n)</math>. |
|||
Einnig má finna innfeldi tveggja vigra með því að margfalda saman lengdir þeirra og cosínus af horninu milli þeirra: |
Einnig má finna innfeldi tveggja vigra með því að margfalda saman lengdir þeirra og cosínus af horninu milli þeirra: |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''a'''<math>\bullet</math> '''b''' <math>= |a|\cdot |b| \cdot cos(\theta) </math> |
|||
:<math>a \cdot b = \|a\|\|b\|cos(\theta) = a_1b_1 + a_2b_2 + \cdots + a_nb_n \Rightarrow cos(\theta) = {a_1b_1 + a_2b_2 + \cdots + a_nb_n \over \|a\|\|b\|}</math>. Hér táknar <math>\|a\|</math> táknar [[firð|lengd]] vigursins '''a'''. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''a'''<math>\bullet</math> '''b''' <math> = |a|\cdot |b| \cdot cos(\theta) = a_1b_1 + a_2b_2 + \cdots + a_nb_n |
|||
\Rightarrow cos(\theta) = {a_1b_1 + a_2b_2 + \cdots + a_nb_n \over |a|\cdot|b|}</math>) |
|||
⚫ | |||
( <math>|a|</math> táknar lengd vigursins '''a'''. Hana má finna með Pýþagorasarreglu: |a| = <math>\sqrt{a_1^2 + a_2^2 + \cdots a_n^2}</math> ) |
|||
{{Línuleg algebra}} |
|||
Mikilvægur eiginleiki innfellda er að innfeldi hornréttra vigra er núll. |
|||
{{stærðfræðistubbur}} |
|||
⚫ | |||
{{stubbur}} |
Útgáfa síðunnar 5. maí 2006 kl. 22:03
Innfeldi er, í stærðfræði tvílínulegur virki sem er skilgreindur á vigurrúmum. Hún er stundum einnig kölluð punktmargfeldi eða depilmargfeldi, og er ýmist táknuð með tveimur oddklofum, , eða með punkti, . Vigurrúm ásamt innfeldi er kallað innfeldisrúm.
Innfeldi á vigurrúminu V verður að uppfylla:
- (víxlregla)
- (dreifiregla)
- (tengiregla)
- , og ef og aðeins ef (jákvæðni)
Rauntalnarúm
Venjulega innfeldið á er skilgreint þannig:
- , þar sem og .
Einnig má finna innfeldi tveggja vigra með því að margfalda saman lengdir þeirra og cosínus af horninu milli þeirra:
- , þar sem er hornið milli vigranna a og b.
Einnig er algengt að nota innfeldi til að finna horn milli tveggja vigra ef hnit þeirra eru þekkt. Það má gera svona:
- . Hér táknar táknar lengd vigursins a.
Mikilvægur eiginleiki innfelda er að innfeldi hornréttra vigra er núll. Það er auðvelt að sjá það því að þátturinn verður núll þegar þar sem