Akrahreppur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Kort af Akrahrepp

Akrahreppur (áður kallaður Blönduhlíðarhreppur) er fyrrum sveitarfélag í Skagafjarðarsýslu, austan Héraðsvatna, norðan frá Kyrfisá allt suður að Hofsjökli. Aðalatvinnuvegur er landbúnaður og er ekkert þéttbýli í sveitarfélaginu. Grunnskóli hreppsins var á Stóru-Ökrum, í félagsheimilinu Héðinsminni, frá 1949 til 2006 en í kjölfar deilna milli foreldra og kennara var hann lagður niður og síðan hefur nemendum verið ekið í skóla í Varmahlíð.

Fjórar kirkjur eru í Akrahreppi, á Flugumýri, Miklabæ, Silfrastöðum og Ábæ í Austurdal en Ábæjarsókn er nú öll í eyði. Lítils háttar jarðhiti er á nokkrum stöðum í Akrahreppi og var byggð sundlaug á Víðivöllum árið 1938, sem ekki er lengur í notkun. Nú hefur hitaveita verið lögð frá Varmahlíð um mestalla Blönduhlíð.

Í atkvæðagreiðslu 19. febrúar 2022 samþykktu íbúar Akrahrepps og Sveitarfélagsins Skagafjarðar sameiningu sveitarfélaganna undir nafninu Skagafjörður sem tók gildi í kjölfar sveitarstjórnakosninga 2022.[1][2]

Landafræði[breyta | breyta frumkóða]

Sveitarfélagið náði yfir Blönduhlíð og Norðurárdal, Kjálka og Austurdal allan nema hvað bærinn Bústaðir tilheyrði Sveitarfélaginu Skagafirði. Nokkur eyðibýli í Vallhólmi tilheyra einnig Akrahreppi þótt þau séu nú vestan Héraðsvatna, sem hafa breytt um farveg á þessum slóðum. Víðlend afréttarlönd tilheyra sveitarfélaginu, Silfrastaðaafrétt og Nýjabæjarafrétt.

Saga[breyta | breyta frumkóða]

Akrahreppur er sögusvið margra stórviðburða Sturlungaaldarinnar, þar á meðal Örlygsstaðabardaga (fjölmennustu orrustunnar), Haugsnesbardaga (mannskæðustu orrustunnar) og Flugumýrarbrennu.

Skáldið Hjálmar Jónsson bjó á ýmsum bæjum í Akrahreppi á 19. öld og er jafnan kenndur við einn þeirra, Bólu í Blönduhlíð.

Hreppsnefnd[breyta | breyta frumkóða]

Í hreppsnefnd Akrahrepps sátu 5 fulltrúar sem kjörnir voru hlutfallskosningu á fjögurra ára fresti. Síðast var kosið í hreppsnefnd í sveitarstjórnarkosningunum 26. maí 2018.

Oddvitar [3]

Heimildir[breyta | breyta frumkóða]

  1. Skagafjörður verður eitt sveitarfélag“, RÚV, 2022-02-20, skoðað þann 2022-04-05.
  2. Jónsdóttir, Hallgerður Kolbrún E. „Sameinað Sveitarfélag Skagafjarðar og Akrahrepps fær nafn - Vísir“. visir.is. Sótt 17. júní 2022.
  3. Byggðasaga Skagafjarðar IV. bindi Akrahreppur, ritstjóri Hjalti Pálsson, bls 50