Sitkagreni

Sitkagreni
	; Sitkagreni
Ástand stofns
	; Ekki í útrýmingarhættu (IUCN)
Vísindaleg flokkun
Ríki:	Jurtaríki (Plantae);
Fylking:	Berfrævingar (Pinophyta);
Flokkur:	Barrtré (Pinopsida);
Ættbálkur:	Pinales;
Ætt:	Þallarætt (Pinaceae);
Ættkvísl:	Greni (Picea);
Tegund:	P. sitchensis;
Tvínefni
	Picea sitchensis; (Bong.) Carr.
	; Útbreiðsla sitkagrenis

Sitkagreni (fræðiheiti: Picea sitchensis) er sígrænt barrtré af þallarætt. Fullvaxið tré nær um 50-70 metra hæð (hæsta tré hefur þó náð 97 metrum) og 5 metra stofnþvermáli og er stórvaxnasta tegund grenitrjáa. Það er ein fárra tegunda sem ná yfir 90 m. hæð.^[2] Sitkagreni er langlíft og nær allt að 700 ára aldri.

Sitkagreni er upprunnið á vesturströnd Norður-Ameríku og vex nálægt sjó frá Kodiakeyju í Alaska í norðri suður til norðanverðrar Kaliforníu. Sitkagreni hefur þó verið plantað víða um heim í nytjaskógrækt, einkum í Evrópu.

Nytjar

Sitkagreni er mikið notað í nytjaskógrækt fyrir framleiðslu timburs og pappírs. Viður þess er sérlega gagnlegur við gerð strengjahljóðfæra. Tréð vex hratt og er harðgert og er þess vegna vel metið í skógrækt við erfið skilyrði.

Sitkagreni á Íslandi

Sitkagreni var fyrst flutt inn frá Danmörku á árunum 1920-1930 og nokkru síðar frá Noregi. Í seinni heimstyrjöld fengust fræ frá Alaska þegar Hákon Bjarnason, skógræktarstjóri, myndaði sambönd þar.

Í aprílhretinu 1963 þegar hitinn hrapaði úr 12 C° í -8 C° á sex klukkustundum urðu skemmdir á Alaska strandafbrigði sitkagrenis mun minni en á skyldum tegundum.

Hæstu og sverustu tré á Íslandi eru oftast tré af tegund sitkagrenis. Sumarið 2022 mældist hæsta tréð á Kirkjubæjarklaustri yfir 30 metrum. ^[3]

Sitkagreni er eitt algengasta skógræktartré á Íslandi. ^[4]. Árin 2002 og 2022 voru sitkagreni valin tré ársins af Skógræktarfélagi Íslands.

Tengt efni

Listi yfir tré á Íslandi sem hafa náð 20 metra hæð

Tenglar

Heimild

Auður I. Ottesen (ritstj.) (2006). Barrtré á Íslandi. Sumarhúsið og garðurinn. ISBN 9979-9784-0-6.

Tilvísanir

↑ Farjon, A. (2013). „Picea sitchensis“. The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2013: e.T42337A2973701. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42337A2973701.en. Afrit af upprunalegu geymt þann 23 júní 2019. Sótt 8. nóvember 2017.
↑ „Tallest Sitka Spruce“. Landmark Trees. Sótt 9. apríl 2012.^{[óvirkur tengill]}
↑ Hæsta tré landsins er tré ársins Skoðað 12 september, 2022.
↑ Trjátegundir Skog.is. Skoðað 15. ágúst, 2016.

Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.

[iucn-1] Farjon, A. (2013). „Picea sitchensis“. The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2013: e.T42337A2973701. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42337A2973701.en. Afrit af upprunalegu geymt þann 23 júní 2019. Sótt 8. nóvember 2017.

[2] „Tallest Sitka Spruce“. Landmark Trees. Sótt 9. apríl 2012.^{[óvirkur tengill]}

[3] Hæsta tré landsins er tré ársins Skoðað 12 september, 2022.

[4] Trjátegundir Skog.is. Skoðað 15. ágúst, 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]