Niue
Niue | |
![]() |
![]() |
Fáni | Skjaldarmerki |
Kjörorð: ekkert | |
Þjóðsöngur: Ko e Iki he Lagi | |
![]() | |
Höfuðborg | Alofi |
Opinbert tungumál | niueska, enska |
Stjórnarfar | Þingbundin konungsstjórn
|
Drottning Landstjóri Forsætisráðherra |
Elísabet 2. Jerry Mateparae Dalton Tagelagi |
Flatarmál - Samtals - Vatn (%) |
212. sæti 269 km² 0 |
Mannfjöldi - Samtals (2009) - Þéttleiki byggðar |
221. sæti 1.398 5,35/km² |
VLF (KMJ) | áætl. 2003 |
- Samtals | 0,01 millj. dala (*. sæti) |
- Á mann | 5.800 dalir (*. sæti) |
Gjaldmiðill | niue-dalur nýsjálenskur dalur (NZD) |
Tímabelti | UTC-11 |
Þjóðarlén | .nu |
Landsnúmer | 683 |
Niue er eyríki í Suður-Kyrrahafi um 2.400 km norðaustur af Nýja-Sjálandi innan þríhyrningsins sem dreginn er milli Tonga, Samóa og Cookseyja í Pólýnesíu. Það hefur heimastjórn en er þó í sambandi við Nýja Sjáland hvað varðar ýmis utanríkismál og þjóðhöfðingja.
Pólýnesar settust að á Niue um 900 e.Kr. og fleiri landnemar komu frá Tonga á 16. öld. Allt til upphafs 18. aldar virðist ekki hafa verið um neina ríkisstjórn eða þjóðhöfðingja að ræða á Niue en eftir 1700 tóku íbúarnir sér konunga að dæmi Tonga eða Samóa. Fyrsti Evrópubúinn sem kom auga á eyjuna var James Cook árið 1774. Hann nefndi eyjuna Villimannaeyju (Savage Island) þar sem eyjarskeggjar vörnuðu honum landgöngu og höfðu, að því er honum sýndist, blóð á tönnunum, sem var í raun rauður banani. Næsta heimsókn Evrópumanna var frá Trúboðsfélagi Lundúna árið 1846. Íbúar snerust smám saman til kristni á síðari hluta 19. aldar. Árið 1887 bauð konungurinn, Fata-a-iki, Bretlandi yfirráð á eyjunni til að tryggja vernd gegn öðrum nýlenduveldum, en Bretar þáðu ekki boðið fyrr en árið 1900. Árið 1901 var eyjan sameinuð Nýja Sjálandi. Íbúar fengu heimastjórn í kjölfar þjóðaratkvæðagreiðslu árið 1974.
Niue er upplyft kóralrif um 269 km² að stærð en auk þess eru þrjú hringrif innan lögsögu ríkisins. Íbúar eru aðeins um 1.400 talsins en yfir 90% eyjarskeggja búa á Nýja Sjálandi. Um 70% þeirra tala niuesku sem er pólýnesískt mál, skylt tongversku. Flestir íbúar eyjarinnar starfa hjá ríkinu. Niue er ekki aðili að Sameinuðu þjóðunum en á aðild að sumum undirstofnunum þeirra.