Matthías Þórðarson (útgerðarmaður)
Matthías Þórðarson (f. 1. júlí 1872 á Móum á Kjalarnesi, d. í Kaupmannahöfn 13. ágúst 1959) var íslenskur útgerðarmaður, rithöfundur og ritstjóri. Hann var frumkvöðull í útgerð frá Suðurnesjum og gerði út báta frá Sandgerði.
Ævi
[breyta | breyta frumkóða]Árið 1897 fluttist hann til Seyðisfjarðar ásamt konu sinni Sigríði Guðmundsdóttur. Þau eignuðust son, Ástþór árið 1899. Þar á Seyðisfirði tók Matthías þátt í stofnun útgerðafélagsins Garðafélagsins sem Norðmaðurinn J.M. Hansen leiddi. Félagið fór flatt á of mikilli eyðslu og varð gjaldþrota 1901.[1] Í ævisögu sinni er Matthías mjög gagnrýninn á viðskiptafélaga sína. Hann fluttist til Reykjavíkur eftir að Garðafélagið lagði upp laupana.
Þá vildi svo til að Lauritzen konsúll Danmerkur hafði stofnað Íslands-Færeyjafélagið og hafði nýlega látið smíða 20 báta til síldveiða í Norðursjó. Matthías hafði meðal annars unnið fyrir dönsku landhelgisgæsluna og fékk Lauritzen hann til þess að velja stað á Íslandi fyrir höfn fyrir skipin. Matthías valdi Sandgerði eftir nokkra athugun. Þar varð mikil uppbygging á hafnaraðstöðu, vörugeymsluhúsum, íbúðarhúsum, fisk- og salthúsum. Þangað komu 14 bátar til útgerðar frá Danmörku. Þessi tilraun tókst þó ekki alveg sem skyldi og Lauritzen seldi athafnamanninum Pétri Thorsteinssyni útgerðina. Pétur seldi svo aftur Matthíasi útgerðina. Árið 1913 seldi Matthías svo Lofti Loftssyni og Þórði Asmundssyni útgerð sína frá Sandgerði.
Matthías stofnaði tímaritið Ægi árið 1905 og var fyrsti ritstjóri þess. Ásamt fleirum stofnaði hann Fiskifélag Íslands árið 1911. Árið 1920 keypti Matthías land Keflavíkur og þau hús sem voru í eigu H.P. Duus. Árið 1930 gaf hann út bókina Síldarsaga Íslands. Hann gaf út ævisögu sína í tveimur bindum á árunum 1946-7.
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ Erlent fjármagn í íslenskri útgerð - Gluggað í ævisögu Matthíasar Þórðarsonar skipstjóra frá Móum, grein í Alþýðublaðinu árið 1997, bls 8-9
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Matthias Þórðarson, ritstjóri. Og 50 ára útgerðarafmæli Sandgerðis
- 85 ára á morgun: Matthías Þórðarson, fyrrverandi rifstjóri, frétt í Morgunblaðinu 1957
- Fiskveiðar íslendinga og framtíðarhorfur, grein í Frálsri verslun sem upphaflega birtist nafnlaus í tímaritinu Ægi árið 1906.
- Þórhallur biskup og fleiri góðir menn stofnuðu Fiskifélagið fyrir 50 árum, frétt í Þjóðviljanum 1961
- Útgerðarstaðir og verstöðvar. - Sandgerði, eftir Gils Guðmundsson grein í Sjómannablaðinu Víking árið 1945
- Fiskiveiðastöðin í Sandgerði og eigandi hennar, grein í Óðni árið 1910
- Erlent fjármagn í íslenskri útgerð - Gluggað í ævisögu Matthíasar Þórðarsonar skipstjóra frá Móum, grein í Alþýðublaðinu árið 1997
- Fiskveiðar útlendinga við Ísland, grein eftir Matthías í Sjómannablaðinu Víking
- Matthías Þórðarson rithöfundur áttræður