Jarðarber

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Jarðarber

Vísindaleg flokkun
Ríki: Plantae
Fylking: Dulfrævingar (Magnoliophyta)
Flokkur: Tvíkímblöðungar (Magnoliopsida)
Ættbálkur: Rósaættbálkur (Rosales)
Ætt: Rosaceae
Undirætt: Rosoideae
Ættflokkur: Potentilleae
Undirættflokkur: Fragariinae
Ættkvísl: Fragaria
L.

Jarðarber (fræðiheiti: Fragaria) er undirflokkur lágvaxinna plantna af rósaætt og gefur af sér rauð aldin sem eru æt. Sú jarðarberjategund sem oftast er ræktuð er afbrigði sem kallast Fragaria × ananassa. Jarðarber eru víða ræktun í tempraða beltinu, en einnig víða við heimahús út um allan heim. Jarðarber eru ekki raunveruleg ber, þau eru svokölluð skinaldin.

Villijarðarber (Fragaria vesca) vaxa villt á Íslandi. Þau eru minni en þær jarðaberjategundir sem eru ræktaðar til sölu.

Flokkun[breyta | breyta frumkóða]

Það eru meir en 20 mismunandi jarðarberjategundir í heiminum.[1] Lykillinn að flokkun jarðarberjategunda er litningatala þeirra. Það eru sjö grunn gerðir af litningum sem þau hafa sameiginleg. Hinsvegar hafa þau mismunandi margfeldi af þeim; litningatölu (polyploidy). Sumar tegundir eru tvílitna, með tvö sett af sjö litningum (14 samanlagt) og svo framvegis.

Gróflega (með undantekningum) eru tegundir með fleiri litninga kröftugri og stærri og með stærri berjum.[2]

Tvílitna tegundir (Diploid sp.)[breyta | breyta frumkóða]

Fragaria_daltoniana, tegund frá Himalaja
Villijarðarber (Fragaria_vesca)
Blóm Fragaria nilgerrensis, Asísk tegund
Villijarðarber (Fragaria viridis) frá Sosnovka, Penza Oblast, Rússlandi

Fjórlitna tegundir (Tetraploid sp.)[breyta | breyta frumkóða]

Fimmlitna blendingar (Pentaploid hybr.)[breyta | breyta frumkóða]

Sexlitna tegundir (Hexaploid sp.)[breyta | breyta frumkóða]

Áttlitna tegundir og blendingar (Octoploid sp.)[breyta | breyta frumkóða]

Tílitna tegundir og blendingar (Decaploid sp.)[breyta | breyta frumkóða]

Óflokkaðir blendingar[breyta | breyta frumkóða]

F. var. ‘Lipstick’, rauðblómstrandi, með ofanjarðarrenglum, smá kringlótt ber.

Tenglar[breyta | breyta frumkóða]

Heimildir[breyta | breyta frumkóða]

  1. [http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/tax_search.pl?Fragaria USDA GRIN Taxonomy Database] Listing of ''Fragaria'' species
  2. Darrow, George M. ''The Strawberry: History, Breeding and Physiology''. New York. Holt, Rinehart and Winston, 1966. [http://www.nal.usda.gov/pgdic/Strawberry/darpubs.htm online text]
  3. „A new species of Fragaria (Roseaceae) from Oregon“. United States Department of Agriculture. Sótt 10. júní 2012.
  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.