Æðvængjur
Æðvængjur | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kvenkyns Andrena sp.
| ||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Undirættbálkar | ||||||||||||||
Broddvespur (Apocrita) |
Æðvængjur (fræðiheiti: Hymenoptera) er ættbálkur skordýra sem skipt í tvo undirættbálka, annars vegar sagvespur (Symphyta) og hins vegar broddvespur (Apocrita). Sagvespur eru breiðar um mittið en broddvespur eru örmjóar. Lirfur sagvespa eru plöntuætur en flestar broddvespur eru sníkjuvespur þ.e. verpa eggjum sínum í eða á önnur dýr og aðrar eins og geitungar, býflugur og maurar eru félagsskordýr sem lifa í samfélögum.
Æðvængjur hafa yfirleitt greinilega þrískiptan bol og grannt mitti milli frambols og afturbols, kúlulaga höfuð, margliðskipta fálmara sem stundum eru mjög langir, áberandi augu og sterka bitkjálka. Þær hafa tvö pör af vængjum og eru aftari vængirnir mun minni. Mörg kvendýr hafa áberandi varppípu á afturenda. Sumar æðarvængjur hafa stungugadd sem tengdur er í eiturkirtil.
Á Íslandi hafa fundist um 260 tegundir æðvængna. Langflestar þeirra eru sníkjuvespur.
Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Náttúrufræðistofnun Íslands: Æðvængjur Geymt 17 febrúar 2013 í Wayback Machine