Ri-sagnir
(Endurbeint frá Snúið)
Ri-sagnir eru 4 sagnir í íslensku, sem hafa þá sérstöðu að vera einu sagnir málsins sem enda á -ri í þátíð. Þær eru einu sagnirnar sem hafa blandaða beygingu fyrir utan núþálegar sagnir. Þessar sagnir eru gróa, núa, róa og snúa. Einnig eru þær sérstakar fyrir þá sök, að í þátíð eru þær ritaðar með e (skv. tilskipun menntamálaráðuneytisins), þó svo að framburðurinn sé með é. Kennimyndir þeirra beygjast þannig:
| Fyrsta kennimynd | Önnur kennimynd | Þriðja kennimynd |
|---|---|---|
| nafnháttur | fyrsta persóna eintala þátíð framsöguháttur | lýsingarháttur þátíðar |
| Að snúa | Ég sneri | Ég hef snúið |
| Að gróa | Ég greri | Ég hef gróið |
| Að núa | Ég neri | Ég hef núið |
| Að róa | Ég reri | Ég hef róið |
Orðabók Háskólans og Íslensk orðabók: fyrir skóla og skrifstofur geta að auki annars ritháttar á „sneri“ sem er „snéri“. Þessi notkun í ritmáli er ekki eins algeng enda segir Orðabók Háskólans hana einkum vera framburðarmynd en þó er hann notaður í um 30% íslenskra skjala á netinu.[1]
Heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- „Nokkrar erfiðar sagnir“. Sótt 14. nóvember 2005.
- Málfræði Björns Guðfinssonar
- Orðabók Háskólans:snúa
- Íslensk orðabók:Fyrir skóla og skrifstofur, Mál og menning, 1997.
- ^ Miðað við síðutalningu íslenskra síðna á Google þann 19. desember 2007 Niðurstöður 1 - 10 af um það bil 131.000 íslensku síðum fyrir snéri og Niðurstöður 1 - 10 af um það bil 319.000 íslensku síðum fyrir sneri. Um 30% sem nota snéri og 70% sem nota sneri.